eon Woonhuis.
Houtwaren
21 April a.s„
TE KOOP:
Metselsteen,
ipenbare Serkooping
gezaagde Houtwaren,
Landbouwgereedschap,
Burgerl. stand-
Advertentiën.
Hgrculss,
Nationaal,
Hollandia*
Uit do hand te koop:
Gevraagd
eenig Meubilair,
schade is aanzienlijk. De seinwachter llo-
fer, die seinde dat de baan vrij was, ter
wijl de goederentrein nog op de rails stond,
is gearresteerd.
Ingezonden.
M. d. B.
Ik had gehoopt als kandidaat voor een
lid van den Gemeenteraad zoo min moge
lijk genoemd te worden.
Nu wil »Een echt liberaal", in het num
mer van Vrijdag W. Z. VI. W. D. het
doen voorkomen of wij, Luteijn en ik, kan
didaten der vergadering, geen ernstige man
nen zouden zijn.
Wat toch hebben wij onbehoorlijks ge
daan Zijn we niet, zoo als het nette
menschen betaamt, op den dag der stem
ming behoorlijk thuis gebleven Of ge
tuigt het van meer ernst en degelijkheid
dat men, zooals de heer de Zwart, kandi
daat dér heeren Joz. Risseeuw-de Hullu,
Luteijn-de Hullu en anderen, iederen
keer ter stembus gaat
Z e, M. d. R. al ben ik ook een werk
man, in geen geval zou ik dat willen doen.
U dankend voor de plaatsing noem ik mij
Uw du.,
J. GOETHALSVan Hoüve.
ZuidzanJe, 44 '05.
Breskens Geboorten. 15 Maart. Eliza
beth Jnsina Janneke, d. van O. J. de Smit
en E. C. de Bath. 15, Philippus Abra
haui, z. van Ph. A. Keij mei en C. Stof berg.
20, Pieter Joseph, z. van H. Baert en lt.
J. de Vliegher. 28, Lauibertus Johannes,
z. van J. P. van Houte en S. de Smit. 3k,
Johannes Jacob, z. van Ph. A. Keij mei en
E. van Geijten. 2 April. Johannes, z. van
F Strack en F. Verduijn. 4, Levinusl'ian-
ifois, z. van J. Verduijn en A. M. Bliek.
5, Janna Sara, d. van J. Ghijsels en M.
Wisse. 5, Pieter Johannes, z. van J. n).
Goeseije en A. M. de Vuijst.
3ï8sl° Staatsloterij.
Collecte Zeeland.
Trekking Dinsdag 4 April.
2000 17173
f 100 17180
ƒ30.
10 07 1716 1744 1803 1827
1833 2248 3744 0232 0237 11812
11843 11849 11853 10719 JÖ727 17101
Trekking Woensdag 5 April.
/'30.
13 15 31 40 1707 1712
1735 1747 1807 2241 3731 5180
5181 5182 5187 5188 5205 5287
5294 5299 0287 0288 0298 0304
0309 7140 7203 11850 10724 17182
Trekking Donderdag 0 April.
ƒ30.
0205 0284 7251 17177
Iets over de vroegste geschiedenis van
Retranchement.
o
VI.
(Slot.)
Tot een algeheele slooping of slechting
is het, gelijk men nu nog zien kan, niet
gekomen. Men bepaalde er zich toe het
garnizoen weg te nemen en verkocht eerst
in het voorjaar van 1081, aan de meestbie
denden «de kerke, kommandeurshuis, pre-
dikants-, commiezen- en majoorslogemen
ten geëxcipieerd (uitgezonderd), alle des
lands metsel- en timmerwerken, zoo bin
nen en aan Cadsandria als de forten Oran
je en Nassau mitsgaders een kwartier hut
ten langs de lange linie (tegen het Zwin)
gestaan", en in het volgend najaar de
»resteerende landsbarakketi en officierslo
gementen". Naar Dr. Caltenfels in Van
der Aa's Woordenboek bericht »is er nog
een huis aanwezig aan den westkant van
het plein (de markt), dat men het komman
deurshuis pleegt, te noemen".
Zelfs heeft het weinig gescheeld of zoo
goed als het gansche dorp ware afgebro
ken. Nadat namelijk de foitresse «geslecht
en gedemoliëerd" was eischte het bestuur
van de Watering Cadzand, uit welken
hoofde is mij niet gebleken, van de inwo
ners een «recognitie of cijns", in volstrek
ten strijd, zooals dezen beweerden, met de
beschikking, bjj welke de Raad van State
«ten jare 1042 aan hen (had) vergund het
timmeren van hunne huizen vrij en onbe
last, zonder daarvoor aan wien het zoude
moge wezen eenige recognitie of cijns te
betalen". «De arme gehuisde en geërfde
inwoonderen" wendden zich nu tot den
Raad van State met het verzoek om «de
wijl zij al het hunne daarin hadden ver
timmerd en nooit gedachten (hadden) ge
had dat het Retranchement bij (door) den
Staat zou worden verlaten, (lien) van zoo
danige cijnzen te bevrijden, of anders bij
weigering van dien hun te accordeeren
(verlof te geven) tot het afbreken van die
huizen". Zij «verhoopten (aldus schreven
zij in een later request) dat hun Edel Mo-
genden hun groote armoede zouden belie
ven aan te zien en die van de voorschre
ven Watering niets anders vergunnen als
alleen 'tgeue de kommandeurs van de plaat
se jaarlijks hadden geprofiteerd, dat is al
leen het gras van de wallen en het wei
den van de contrescherpe, of anders", zij
herhaalden het nog eens weer, «of anders
(hun) te willen accordeeren tot het afbre
ken van hun huizen". Dat men tot dit
laatste opzettelijk vergunning verzocht was
een uitvloeisel van de bepaling in de keu
ren van 1 et Vrije, dat geen bestaande ge
bouwen mochten worden afgebroken.
Gelukkig behoefde die vergunning niet
te worden verleend, want zich vereeuigend
met het advies van zijn gedejiuteerden, die
in den heifst van 1684 Staats-Vlaanderen
bezochten en «vermeenden dat deze arme
lieden oj> het verlaten Retranchement wel
behoorden, cijnsvrij niet huis en erve, te
blijven wonen, zonder nochtans eenigen
verderen grond te pretendeereu of gebrui
ken" stond de Raad op 13 December 1684
het gevraagde toe eu gaf «aan die van de
Watering van Cadzand order om zich daar
naar te regnleeren".
Uit hetgeen hier omtrent het ontstaan
van het dorp is medegedeeld blijkt genoeg
zaam dat niet, gelijk Roos wil, het vloeien
van den Zandpolder in 1682 aan Ri trau-
chement zijn eerste bewoners heeft ge
schonken.
Weliswaar heeft de geweldige stormvloed
van 26 Januari 1682 het uitwendig voor
komen van dorp en gëmeente grootelijks
gewijzigd. Terwijl de noodklok onophou
delijk luidde opdat alle man «zich sauvee-
ren en de anderen te hulp komen zou"
brak niet alleen de dijk door van den
Zandpolder en liep deze, 225 genieten groot,
geheel onder, maar verzonk ook het fort
Oranje in de diepte.
Ziedaar in breede trekken de oorsprong
en de eerste lotgevallen geschetst van het
tegenwoordige Retranchement. Door Prins
Maurits hoogloffelijke!- gedachteiiisse tot
een bolwerk bestemd tegen het Zuiden, een
■borstweer tegen den bl ledgierigen Span
jaard door Prins Willem III, toen het zijn
rol had uitgediend, van tioepen ontbloot, is
het een dorp geworden gelijk alle andere
in den omtrek. Thans is van de overzijde
nauwelijks een vijandelijke aanval meer te
duchten. Moge de. bevolking even krach
tig als haar wallen eu forten voorheen den
vijand afweerden alle niet-uationalc invloe
den wederstaan en in zeden en gewoonten
Noord-Nederlandsch blijven, door inniger
dan bloot administratieve banden verbon
den aan het oude Vaderland.
's Gr. Dr. J. d. H.
13 an delsberl chien.
Dordrecht 6 April.
Jarige Zeeuwsche en VI. tarwe f 0.00
a f 0.00 nieuwe f 7.10 a f 7.60 goede
f 6.80 a f 7.00 Nieuwe Z en VI. Rogge
f 5.20 a f5.70. Nieuwe Z. en VI. winter-
gerst f 4.80 a f 5.20. Nieuwe zomergerst
f 4.70 a f 5.00. Lange Haver f 3.50 a
f 4.00, dikke f4.20 af 4.70. Paardeboo-
nen f 6.00 a f6.50. Duivenboonen fO.OO
Witte booiien f 16.ii f 18.Bruineboo-
neii f 11.00 a f 12.00 Kookerwten f 7.00 a
a f7.50 Mestingerwten f 6.30. a f 6.80.
Kanariezaad f 0.00 a f 00.00. Koolzaad f
0.00 a f 0.00
Koers van het geld.
België 100 fr. f47.55 a f 47.875
Eng. 1 pd. St. f12 00 af 12.08
N.- Amerika 1 Dollar f 2.445.
Predikbeurten.
Nkd. Hkkv. Kerk.
Zumlai) 9 April.
Biervliet v. 9 u ds. Val.
Breskens v. (O/c geen dienst.
n. 2 u ds. Steil wag.
timede v. 9 u ds. Homburg.
Bevestiging van nieuwe leden,
n. 2 u ds. Homburg.
Voorbereiding Avondmaal.
Hoofdplaat v. 9'/2 ds. Noest.
A'ietiwv/iel v. 9 u As. van Essen.
Bevestiging van nieuwe leden.
Schoondjke n 21/., ds. Beckeringh.
Afscheid.
Walerlandkerkje n. 2 u ds. Val.
IJ zen dij ke n. 2 u ds. Noest.
Doop.
Ev. Littii Gum.
6'roede v. 9 u. ds. Stellwag.
Evangelisatielokaal Schoondijke.
v. 9 u en n. 2 u. dhr. Lensvelt.
Hoogwatergetij Breskens.
DAG
E N.
voorm.
nam.
Zaterdag 8
April.
2.52
3.16
Zondag 9
3.29
3.53
Maandag 10
3
4.09
4.33
Dinsdag 11
3
4.50
5.20
mi
V raagt het Agentschap der beroemde
RIJ WIELWERKEN
Importeur: W. J. PLADDET,
HOEK bij TERNEUZÈN.
20-du5mcrs
bij P. A AN M PENEN. Breskens.
Te bevragen bij P. MONJÉ—Rkimhoüt
te Breskens.
De notaris Hammaoher te Groe
tte is voornemens om op
Dinsdag 25 April 1905,
des nam. te 3 ure, ten verzoeke en vóór
het woonhuis vau PETRUS MONJÉ-Reijn-
hout te Breskens, in het openbaar te ver-
koopen
1 pluimenbed, naaimachine, tafel,
B stoelen, kabinet, kachel, spiegel,
regulateurklok, wekkerklok, spekkuip,
waschtobben, spektobbe, hanglamp,
petroleumstel, koper-, tin-, ijzer- en
blikwerk, geleijerd- glas- en aarde
werk, metselgereedschap, spa en wat
meer zal worden geveild.
ZEGT HET VOORT.
om terstond in dienst te treden
Mf|
u "0
hij J. A. CARELS, Schilder te Breskens.
op Woensdag 26 April a.s.,
des namiddags te 2 ure, op het plein van
ALFONS VAN QUEKELBERGHE, aan
den straatweg tl roedeBreskensvan
EENE PARTIJ NIEUWE
door
6UU "'^umnuuo,
Notaris HAMMAOHER.
De Notaris P. Zijlstra te Uien-
dij ke is voornemens
IJinstlag 25 April a.s,
des namiddags 2 uur te Biervliet, op het
hofplein van L. J. v. u. Wakter, met den
heer A. J. v. d. Linde publiek te
verkoopeu voor A. C. MAES
daarna bij J. K. Meijer, voor Ca.
HAMELIJNCK:
èenige Klokken, Tafels, Kas
sen, Bedden, Spiegels, De
kens enz.
De Notaris P. Zijlstra te IJzen-
dijke is voornemens
met den heer A. J. v. d. LINDE te Bier
vlietten verzoeke van Mej. L. en den Heer
Cu. CUELENAERE op de door hen be
woonde hofstede onder Biervliet, Drie
wegen, publiek te verkoopen
bruine Merrie 7 jaar met Veu
len, dito 5 jaar, beveuleud, di-
_jto 11 jaar, dito 9 jaar met
veulen, dito 3 jaar, dito 3 jaar, dito
14 jaar beveulend, dito 5 jaar, dito 13
jaar, bruinen Ruin 2 jaar, vosse Mer
rie 2 jaar, vosse Merrie 2 jaar, brui
nen Ruin 1 jaar, vosse Merrie 1 jaar;
9 Melkkoeien, 3 tweejarige
Ossen, 2 tweejarige Vaarzen,
4 eenjarige Ossen, 8 eenjari-J
ge Vaarzen, 2 tweejarige vette Stie
ren, 9 Kalveren, 4 Zeugen met Biggen,
een Loopvarken, 70 Kippen en Hanen,
14 Eenden, 3 Ganzen, 1 Pauw.
waarbij 5 Men wagens met ijzeren as
sen en rongen, Driewielskar, Beerbak
met onderwagen, Chaiskar op veeren
met patentassen, Phaëtou, YVaalscke-,
Duitsche-, Sacks-, Cappon- en Aardap-
pelploegen. bouten en ijzeren Eggen,
Dorschmachine met rosmolen, Zaaima-
chme, Engelsche cylinder of graanbre-
ker, twee engelscbe Scbroomacbines,
Wind- en Snij molens, Ladders, Karn-
gerief, Maten, Bascule, Zaadzeil 14 X
16 meter, enz.
Kasten, Stoelen, Tafels enz. enz.,
Brandhout, Persen, Staken, Aardappels,
Voederbeeten en hetgeen niper te voor
schijn zal worden gebracht.
Orgeldraaiers en liedjeszangers worden
niet toegelaten.
ORDE DER VERKOOPiNG
voormiddags 10 uur bet Brandhout, de
Meubels en het klein Gerief;
namiddags 2 uur stipt de Paarden en
het andere Vee, daarna de Landbouwhalm.
31W Koupers, welke den Notaris onbe
kend zijn, moeten borgen stellen.
