BBESKEHSGHE COURAI
ALGEMEEN
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
VOOR
HET VOORMALIG 4E DISTRICT.
Ir. SylrUii \t OoslMix
No. 877.
Woensdag 2 Maart 1904.
13e Jaarg.
ABONNEMENT.
Per 3 maanden ƒ0.56, franco per post door het geheele Rijk ƒ0.55,
voor België ƒ0.625, voor Amerika ƒ0.825, bij vooruitbetaling.
Bij alle boekhandelaren en brievengaarders worden abonnementen aangenomen.
ADVERTENTIËN.
Van 1 tot en niet 5 regels 25 cents elke gewone regel meer 5 cents
Groote letters naar plaatsruimte. Bij abonnement lager tarief.
Adverlentiën worden ingewacht tot Dinsdag- en Vrijdagnamiddag twee uur.
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond hij den uitgever O. DIELENliV te Breskens.
n.
Maar ook is het ministerie niet christelijk
genoeg genoemd.
Al hadden we de vroomste ministers voor
God, die met een bijbel in de 2e Kamer
verschenen en met een psalmboek ter mi
nisterraad opgingen, doch buiten dat niets
deden, zou daarmede in den Staat niets zijn
aan te vangen; maar dat wordt ook niet
verlangd.
In het verschil van geloofspunten heeft
mr. Troelstra met verwijzing naarCath. 13
gepoogd verstoring te brengen in de samen
werking der anti-rev. en katb., wat evenwel
niet gelukte.
Leggen we daarnaast de betiteling van
paus Leo XIII van de hervorming als pest,
dan is er volkomen gelijkheid en hebL.n
we elkaar niets meer te verwijten.
Het zijn ook niet de theologische be
schouwingen, die ons samenbrengen, doch
de groote christ. staatsbeginselen, waarom
trent we eenzelfde idee hebben. De twaalf
artikelen des geloofs, waarin een God, een
Christus, een Geest, een gemeenschap, een
opstanding, een eeuwig leven wordt beleden,
hebben we gemeen, en ze zijn de grond
zuilen van onze Christ. beginselen, die in
de wetten moeten worden nedergelegd, en
zijn gemist in die der liberale regeeringen.
De door Borgesius in uitzicht gestelde
Zondagswet is nooit gekomen, er scheen
geen tjjd.
De thans aangekondigde geeft o. a. deu
militair, wiens laatste verlofdag op Zondag
valt, vrijheid, om, als hij niet verkiest op
dien dag te reizen, des Maandags terug te
keeren.
Voorts zijn de brugwachters bij de Water
staat vrijgesteld van het opendraaien der
bruggen onder de kerkuren, waardoor de
scheepvaart gedurende dien tijd stil moet
liggen.
In eene uitnemende verhandeling van
Passtoors, het kamerlid voor Beverwijk,
zijn destijds tal van maatregelen aan de
hand gedaan tot verbetering van arbeids
toestanden, waarvan een clir. beginsel
uitgaat.
Men stelt het van tegenovergestelde zijde
voor, dat onder de werking der nieuwe
Zondagswet iedereen naar de kerk zal
worden gejaagd.
Het Zondagsblad van »Het Volk", een
der minste en geringste vruchten der Ne-
derlandsche drukpers, en waarbij de inhoud
van Uilenspiegel nog stichtelijke lectuur is,
levert week aan week de meest ergerlijke
spotcritiek in beeld, nu eens minister Kuy-
per voorstellende als Koning Herodes, de
kindermoordenaar, dan weer als een dronken
man aan den arm van Koning Leopold, en
laatst als vrucht van de nieuwe Zondags
wet een plaat gaf waarop de politie agenten
druk werk hadden om de lui naar de kerk
te brengen, Wederkeerig zou men kunnen
bepalen de arbeiders vrij te stellen van de
collecte en de liberalen bijeen in een hoekje
te plaatsen.
Maar het is al te dwaas daarop verder
in te gaan er zal in 't minst geen dwang
worden uitgeoefend naar de kerk te gaan
wie dat doen wil is vrij, en wie niet wil
is daarin ook vrij.
Be liberalen zijn ook wel voor Zondags
rust, maar ze gaan uit van een ander
standpunt.
Ze zijn van oordeel dat een arbeider geen
horloge is, dat maar telkens wordt opge
wonden en rusteloos moet loopen. Er moet
rust zijn. En dat zeggen we hen na, maar
we gaan verder, en stellen hem in de ge
legenheid de plichten die hij heeft tegenover
God, vrouw en kinderen, behoorlijk na te
komen en hein daarom vrijheid van arbeid
verleenen
Nu is 't in ons land dat omringd wordt
door groote staten en door zekere interna
tionale communicatie aan verplichtingen
gebonden is ondoenlijk op Zondag alles stop
te zetten en daardoor alle transport, post
en telegrafie te sluiten, maar het kan be
perkt worden tot het allernoodzakelijkste.
Kregen we onder het vorig ministerie
geen Zondagswet, ook de toegezegde af
schaffing der Staatsloterij bleef achterwege.
De liberalen willen de Staatsloterij afge
schaft omdat alle loterij verkeerd is, wijl
de fortuin liet geld verplaatst van de eene
naar de andere zijde, en dit een economisch
kwaad is. Dit is niet onze redeneering
alleen waarom we tegen de loterij zijn.
Afgescheiden van het oeconomisch onwel
varende als schadelijk voor de welvaart, is
spel en loterij eene verzoeking aan God, als
we zouden bidden: Heere leidt uw weg in
overeenstemming met onze begeerten.
De drankwet is een ontwerp dat oi dor
de eigen partijgenooten van Borgesius in
stemming vindt.
Wel zegt Borgesius van de 7000 ver
gunningen, die er te veel zijn, snijdt ze in
eens af, maar men vergete niet, dat elke
afkoop stellende op ƒ2000 die onteige
ning de Staat op ƒ14.000 000 zou komen
te staan en moest worden opgebracht het
meest door de boeren en de burgerstand,
die zoo graag belasting betalen.
De minister wil langzamerhand het getal
vergunningen op peil brengen dan kost het
de schatkist niets. Ook vermindert daar
door de clandestine verkoo]), die in sommige
streken tot eene verbazende hoogte geklom
men is. Het bepaalt de sluiting der drank
huizen van 11 uur 's avonds tot 7 uur
's morgens en des Zondags tot 2 uur 's mid
dags, met afschaffing der vrouwelijke be
diening, behalve eigen huisgenooten en
verbod voor jongens beneden 16 jaar tot
het betreden van zulke lokalen anders dau
onder geieide. Geen enkel blad in ons land
keurt dit af. Zelis hel Volk prijst deze
maatregelen en als dat blad iets prijst, dan
is het zeker wel goed.
Maar niet alleen om de bestrijding der
drankzucht als zonde, die in de II. Bchrilt
wordt veroordeeld, is dit ontwerp goed,
maar ook waar het de onzakelijkheid en
schadelijkheid voor het lichaam zal tegen
gaan.
Verder wordt door dit ministerie aange
vat de Nieuw-Malthusiaansche bond, het
stelsel dat onder de Kath. zeker de meeste
tegenstanders telt, benevens het onderzoek
naar het vaderschap.
Al deze punten van liet chr. ministerie
zijn aan de liberale partij niet toevertrouwd.
Vooial niet gelijk reeds gezegd, dat vele
jongeren dezer partij zich werpen in de armen
der 80C.-democratie, die daardoor bloeit en
onze strijd zwaarder maakt, zwaarder tegen
de nieuwe zedeleer dier partij welke de
religie van de stof als zoodanig heeeft aan
genomen.
In de arbe;ders-centra van Duitschland
is gewaarschuwd om deze nieuwe religie,
godsdienstloos als ze is, niet al te zeer te
verkondigen, opdat de arbeiders zich niet
tegen de soc.-dem. zonden keeren.
De afwaartseh-vloeiende beweging der
liberale partij naar het soc. kamp is even
gewis als de ebbegang van het water na
den vloed.
Het anti godsdienstige daarin is het groote
gevaar dat alle chr. partijen tot keering
Een ander verwijt is dat dit ministerie
niet hard genoeg werkt.
Spr. wees er op, dat men bij het optre
den terstond de uitvoering moe t voorbe
reiden van de ongevallenwet, want al sii.ut
een aangenomen en bekrachtigd wet ui w u p
in het Staatsblad, ze is daarmee nog net
in werking. Eu daar stond dit kabinet, voor.
Of het verwijt van den langzaincn gang
van dit ministerie, waarvoor als reden o ,k
va
do
te
op
dii
in
Cc
br
nn
tei
w.
vii
tei
hei
dai
vat