BRESKENSCHE COURANT
Mij is de wrake.
No. 818.
Zaterdag 8 Augustus 1903.
12e Jaarg.
Algemeen
Nieuws- en Advertentieblad
voor
het voormalig 4e district.
I
Buitenland.
Paus Pius X.
FEUILLETON.
ABONNEMENT.
Per 3 maanden ƒ0.50, franco per post door het geheele Rijk ƒ0.55,
voor België ƒ0.625, voor Amerika ƒ0.825, bij vooruitbetaling.
Bij alle boekbandelaren en brievengaarders worden abonnementen aangenomen.
ADVERT ENTIËN.
Van 1 tot en met 5 regels 25 cents elke gewone regel meer 5 cents.
Groote letters naar plaatsruimte. Bij abonnement lager tarief.
Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag- en Vrijdagnamiddag twee uur.
Hit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond bij den uitgever C. DIEEEMAX te Breskens.
De nieuwe gekozen Paus heeft boven-
genoemden naam aangenomen.
De verkiezing van den Paus was bet
resultaat van een stemming, die om 9 uur
begon. Del Sarto werd verkozen overeen
komstig alle voorschriften. Drie orde-
hoofden gingen daarna naar den troon
van den nieuwen Paus en stelden hem
toen de gebruikelijke vragen. Del Sar
to antwoordde dat hij zich onwaardig ge
voelde voor zulk een lioogen post, maar
nu het God behaagd had op hem te ver
eenigen de stemmen van het heilige col
lege, zou hij zich aan Gods wil onderwer
pen en vertrouwen op Zijn hulp.
Kardinaal Giuseppe del Sarto werd 2
Juni 1835 te Riese in Italië geboren.
Hij behoort tot een der oudste en aan
zienlijkste geslachten van zijn land, een
geslacht dat, reeds sedert de 15e eeuw,
tal van geleerden, priesters van gezag,
kunstenaren van beroemdheid heeft opge
leverd.
Reeds op jeugdigen leeftijd in den gees
telijken stand getreden, onderscheidde zich
Del Sarto door zijn godsvrucht en zeldza
me deugden als mensch niet alleen, maar
ook om zijn meer dan gewone kunde en
geleerdheid. Vooral op 't gebied van het
kanonieke en volkenrecht stond hij nog
hoog aangeschreven. En al paarde hij
aan die gaven een groote mate van scherp
zinnigheid en helder beid van blik, de staat
kunde in den ergeren zin des woords trok
hem nooit bijster aar.. Het belang der
kerk stond bij hem en bij al zijn daden
immer op den voorgrond. Toen hij dan
ook, na geruimen tijd van priesterlijken
dienst, werd aangezocht in het Pauselijk
corps diplomatique te treden, was dit slechts
ten deele naar zijn wensch Evenwel, ook
in die loopbaan wist hij dra naam te ma
ken en bijv. als nuncius te Weenen was
hij een man van invloed, ook bij 't Kei
zerlijk Hof. Keizer Frans Josef droeg hem
groote achting en vriendschap toe.
Later, reeds voordat hij op GOjarigen
leeftijd tot den rang van kardinaal was
verheven (12 Juni 1893) werd de diplo
matieke loopbaan weder verlaten en keerde
hij tot zijn kerkdienst weder.
Hij werd als patriarch van Venetië naar
Italië teruggeroepen.
Gedurende zijn bisschoppelijken en kar
dinaals-loopbaan heeft Giuseppe Del Sarto
zich steeds door een groote mate van ver
draagzaamheden en verzoenings-gezindheid
onderscheiden. Nooit heeft men, zelts in
de bitterste dagen van strijd met het Qui
rinaal, eenige vijandigheid van zijn zijde
vernomen. Bij den vorigen Koning van
Italië en bij heel de vorstelijke familie
staat hij dan ook hoog aangeschreven.
De nieuwe Paus zal den naam voeren
van Pius X.
Was zijn verkiezing als stedehouder van
Christus niet verwacht, althans werd
kardinaal Del Sarto slechts in een der laat
ste plaatsen op de lijst der papabili ge
bracht, reeds bij de verkiezing van Paus
Leo XIII waren er velen die de mogelijk
heid niet uitgesloten achtten dat de patri
arch van Venetië door 't toenmalige con
clave zou worden uitverkoren om plaats te
nemen op den Heiligen Stoel van Petrus,
dien hij thans heeft bezet onder de zegen
beden van gansch de Kath. wereld.
Pius X stind als kardinaal bekend om
zijn groote bekwaamheid en zijn vasten
wil, welke eigenschappen beantwoorden aan
de beginselen, welke de kardinalen over 't
algemeen tot hun recht wilden doen ko
men, te weten, die van een Paus, welke
de discipline onder de geestelijkheid krach
tig zou handhaven.
Zijn benoeming tot patriarch van Vene
tië lokte een langdurige discussie uit over
het feit of het patriarchaat van Venetië al
of niet tot het koninklijke patronaat be
hoorde.
Kardinaal Sarto nam een werkzaam aan
deel aan het leven te Venetië, zijn kerk
provincie. Onder zijn bescherming sloot
zich een gedeelte der meer neutrale partij
in stad en provincie bij de streng katho
lieke party aan. Dit verbond slaagde er
in de meerderheid te verkrggen, en 't be
stuur over stad en provincie te bemachti
gen. Ook het vorig jaar behaalde het de
overwinning en de leden ervan brachten
toen een huldebetoon voor de woning van
den patriarch.
Ook by zgn vertrek naar Rome, tot bij
woning van het conclave, juichte de me
nigte hem toe. Kardinaal Sarto verklaarde,
echter niet te denken, dat hg zou gekozen
worden en een retourbiljet te hebben ge
nomen. Eenige jaren geleden legde kardi
naal Sarto een zeer plechtig bezoek af bij
koning Humbert en Margaretha, toen lig
Rome bezocht.
Ook bezocht hg verleden jaar koning
Victor Emmanuel en koningin Helena.
Ook converseert hij liever in de Veneti-
aansche volkstaal dan in bet Italiaansch.
Ter gelegenheid van de eerste steenleg
ging voor den nieuwen toren van San Marco,
had hg een ontmoeting met den graaf van
Turgn.
Reeds bg de eerste stemming had kar
dinaal Sarto eenige stemmen. Deze ver
meerderden aldoor. Maandagavond werd
zijn verkiezing zeker. Hg werd Dinsdag
om elf uur verkozen met 50 st. Vannutelli
kreeg, anders dan de bladen beweerden,
weinig stemmen. Het is nooit een ernstige
candidatuur geweest.
In den loop van het conclave zeide een
Oostenrijkscbe kardinaal, dat Oostenrgk
tegen de verkiezing van Rampolla zgn veto
zou verheffen. Met groote waardigheid
zeide deze toen, dat hij protesteerde tegen
de inmenging van een leekenmacht in de
verkiezing van een Paus, maar dat hg ge
lukkig zou zgn als hg aan het gewicht van
de waardigheid en den zwaren last van 't
pausschap ontsnapte. De houding van
Rampolla werd door de groote meerderheid
van het college bewonderd en het oordeelde
streng over de houding van Oostenrijk.
Toen Sarto zgn candidatuur veld zag
winnen, smeekte lig de kardinalen 2 maal
hem niet te kiezen. Alleen op 't aandrin
gen van zijn vrienden liet hij toe, dat men
hem droeg. Toen hg gekozen was en O-
reglia hem vroeg of hg het aannam, viel
hg in zwgm. Gedurende de eerste aanbid
ding weende hg overvloedig.
187.
Weet gg iets van Wangerloh vraagde
met nieuwsgierig gelaat een ouder heer,
die zich aan baron Geierstein, graaf Her
berts secondant, had opgedrongen.
Neen, ik ging er heden morgen heen,
maar ben niet toegelaten.
Vreemd, beste baron, zeer vreemd
Neen, het is natuurlgk dat gg beschei
den zgt, dat kan men bg u veronderstel
len, maar een zekere opheldering, stel dat
den graaf toch voor, is men eigenlgk zg-
neu vrienden schuldig.
Naar welken kant moet de weegschaal
overslaan, als men zoo in het geheel niet
op de hoogte is
Men moet het afwegen geheel achterwe
ge laten, hernam baron Geierstein droog.
Dat zegt ge wel, maar als men hoort,
wat de bedienden zooal praten, dat de
graaf zeer bedaard is, dat hg voortreffelgk
dineert thuis en volkomen onaangedaan
sclignt door het voorgevallene, dan weet
men waarlgk niet, of men zich met de
groote deelueming voor den dokter, die
overigens een uitstekend mensch was, in
dit geval niet vergist.
Dat is niet waar, stoof de goedhartige
officier op, de duivel hale dat bedienden-
gepraat.
Wangerloh zal zeker wel iets gebruikt
hebben sedert dien ongelukkigen dag, an
ders waie hg wel verhongerd.
Als zgne moeder hem op dien dag aan
een goede tafel wachtte, daar lig haar ge
zegd had ter jacht te gaan, zoo kan dit
hem toch onmogelgk ten laste gelegd wor
den Ik ken de oorzaak niet van het twee
gevecht ik verzoek u in allen ernst mg
te verschoonen van vragen, die ik niet be
antwoorden kanmaar daar ge zoo erg
bescheiden zgt, wil ik u wel zeggen, dat
Wangerloh geheel verpletterd was.
Toen ik hein wegleidde als een hulpbe
hoevend kind en hem de deur zgner ka
mer binnenduwde, waar zich zgne moeder
bevond, zag hg er zoo vreeselgk veran
derd uit, dat de oude gravin een luiden
kreet uitte en nimmer zal ik den toon ver
geten waarop hij zeide Ik heb daareven
Constautgn neergeschoten
Vreeselgk, vreeselgk, en verder?
Verder niets, ik zeg u immers, niemand
heeft hem weergezien.
Is hg nog op vrge voeten? vraagde de
kamerheer.
Natuurlijk nog, zoo spoedig gebeurt zoo
iets niet.
Het is gewis een zeldzaam geval, zei de
onvermoeide, dat de familie der eene party
zoo volkomen onzgdig zich toont.
Graaf Wolf neemt het air aan, als had
lig een zoon verloren, niet als had zgn
neef een tegenstander neergeschoten de
schoone gravin was gehuld in geheele wol
ken van zwarte krip en de palmtakken op
de kist zgn van de oude gravin Wanger
loh. Zeg mg, waarde baron, heeft men
ooit zoo iets geheimzinnigs beleefd
Neen het eenige wat klaar is als de
dag, is de algemeene overeenstemming
daarin, dat Wangen een zeer voortreffelgk
mensch was. Ik was hem bgzonder goed
gezind en had hem gaarne ergens anders
ontmoet, dan op die open plaats.
Toen de plechtigheid voorbg was, gin
gen de lgkgangers heen. Men had hem
reeds zoo lang tot de dooden gerekend,
zich zoo geheel verzoend met zgn verlies,
hg had, toen hg vluchtig een oogenblik
weder opdoemde, zoo in het geheel geene
betrekkingen op het leven vernieuwd, dat
ook de deelneming voor hem niet van lan
gen duur kon zgn. Wat er van overbleef
was meer bevredigende nieuwsgierigheid,
dan diepgaand leedwezen.
De stroom des levens rukte menschen