Binnenland.
ondervragen naar de aanleiding van het
kwaad wat ze bedreven.
Spr. gaat noch met de eene, noch met
de andere meening meê.
Hij zou de eerste partij willen toeroe -
pen staakt met al dat vergaderen, dat op
hitsen des volks, want er zal een oogen-
blik komen, waarin men zien zal dat bet
over het hoofd der leiders is gegroeid.
Het volk, dat zooveel wordt voorgespie
geld, zal eindelijk naar de vervulling der
beloften vragen en de leiders zullen met
leège handen staan en de gevolgen der
teleurstelling zullen niet uitblijven.
En tot de andere partij zou hij willen
zeggen: »denkt een oogenblik na; onder
zoekt eerst en straft dan 1"
De menschen die in dienst der spoor
wegen staan, zijn geen kinderen zij ver
richten arbeid voor loon en hebben recht
op eene goede behandeling en een tijdige
beëindiging van het werk.
Te straffen zonder onderzoek, acht hg
geen goed standpunt en allerminst een
christelijk standpunt.
Men diene te weten, dat er grieven zijn,
reeds 12 jaar geleden geopenbaard, die
herhaald zijn en in de Kamer aanleiding
gaven tot de totstandkoming van art. 113
waardoor een einde kwam aan zeer lange
arbeidstijden.
Een der drie ontwerpen beoogt het in
stellen eener Staatscommissie tot onderzoek
van de spoorwegtoestanden.
Indien men spr. nu vraagt of hij gelooft,
dat daardoor alles in het reine zal kunnen
komen, dan zou hij dat niet durven zeg
gen.
Uit de resultaten van het onderzoek kan
de Staat de aanleiding putten om de maat
schappijen wenken te geven en aan te drin
gen op verbeteringen de regeering kan
hen zelfs bemoeilijken, als zij daaraan niet
voldoen, maar daarin ligt nog niet eenige
waarborg dat de maatschappijen daaraan
moeten voldoen, en het is misdien sprs.
overtuiging, dat er zekerheid voor de op
lossing bestaat, als de Staat de exploitatie
zelve tot zich neemt, (applaus)
Het is onverantwoordelijk van eene re
geering, door dit vervoerwezen aan parti
culiere maatschappijen over te laten, waar
deze meest bedacht zijn op verhooging van
de dividenden, enkel letten op de belangen
der aandeelhouders, groote traktementen
maken van 6 tot 10000 gulden, en nog-
tans een baanwachters-vrouw voor een
kwartje of 40 ct. daags in dienst nemen.
Door de te benoemen Staatscommissie
kan men te weten komen wat er hokt en
ook of de arbeiders overdrijven of nieten
moet ten minste geëindigd zijn, den rouw-,
tijd over uw vader verkorten wij reeds.
En dan is er nog zooveel, zoo eindeloos
veel te doen vóór onze reis. Een uitzet
is een gewichtige zaak hoeveel winkels
heb ik te bezoeken, hoeveel te bespreken
met modistes en leveranciers. De rekening
met mijne voogden, het overgeven van het
vermogen in uwe handen, vernieuwing van
pachtcontracteD, waarvan ik niets versta
en dat ik aan u overlaatdat alles eischt
tijd. En overvloed van tijd hebt ook gij
zelve niet, naar het mij toeschijnt; want
ik denk, dut gij mij niet in bet huis zult
willen brengen zooals uwe ouders het be
woond hebben. Mijn smaak toch wijkt
zoozeer af van den hunnen en mij op
genade of ongenade overgeven aan den
decorateur, daar heb ik ook geen lust in.
(Wordt vervolgd
bovendien het volk heeft recht op zoo n
enquete. En als daaruit blijkt dat er grie
ven bestaan, die beslist moeten worden uit
den weg geruimd, en de maatschappij wil
niet, welnu, dat dan de Staat zelf optreedt.
Het tweede ontwerp bedoelende het in
stellen van een spoorweg-brigade, had,
evenals het eerste, spr. sympathie en zou
ook daaraan als Kamerlid gaarne zijn stem
geven.
Door het internationaal verkeer heeft
ons land verplichtingen met het buiten
land, en daarmêe heeft elke regeering, van
welke richting ook, al was het een hei-
densche, te rekenen. Bij het nakomen dier
verplichtingen moet ieder de regeering steu
nen, wil men geen last met onze naburen
krijgen. Want als de regeering in deze
verplichtingen te kort schiet, zou Duitsch-
land wel eens kunnen zeggen zelf orde op
onze zaken te komen stellen. En met de
vrije beweging, die wij in ons land genie
ten, zou men zich wel eens minder aange
naam kunnen gevoelen onder den druk ee
ner militairistische regeering als de Duit-
sche. Dat zouden ook de soc.-dem. onder
vinden, wier mond dan wel wat zou ge
snoerd worden.
Nu beschouwt men de uitgaven aan zoo n
brigade besteed eene belangrijke vermeer
dering van de reeds zoo hoog opgevoerde
oorlogskosten, maar spr. verklaarde, dat,
als alle geld zoo goed besteed werd als aan
eene spoorwegbrigade, dit inderdaad zeer
nuttig besteed was, althans veel beter dan
om te leereu elkander dood te schieten.
En nu het laatste ontwerp, dat eigenlijk-
het eerste is. Het eerste gedeelte daarvan
kan ons allemaal op een goeie dag, zonder
dat ge je er iets van bewust bent, achter
de tralies brengen.
Als er, zooals in de steden, menschen
boven je hoofd wonen, wier kinderen wat
leven houden, zoodat ze je hinder of last
veroorzaken en op vriendelijk aandringen
of op verzoek houdt dat niet op, tenge
volge waarvan ge u boos maakt en het
met geweld wilt doen ophouden, dan kan
met een paar getuigen je worden toege
voegd «onthoud je dag 1" en ieder weet
wat dit zeggen wil.
Neem een middernachtzendeling, iemand
die misschien voor 't platteland niet noo-
dig is, maar die in de steden voor som
mige huizen geposteerd is om de bezoe
kers dier huizen daarvoor te waarschuwen,
omdat ze er niet alleen hun centen kwijt
raken, maar er ook tal van andere onaan
gename ervaringen opdoen kan het met
zulke bezoekers op een gegeven oogenblik
te kwaad krijgen, indien ze niet naar goe
den raad willen luisteren of te overreden
zijn, met het gevolg dat ze, wegens het
veroorzaken van hinder of last met den
Strafrechter in aanraking komen.
Als de een vrijheid heeft of eischt om
niet te werken, dan heeft een ander even
veel recht op de vrijheid om wel te wer
ken, dat moet vast staan, maar als bijv.
een patroon een vriendelijk of minder vrien
delijk woord bezigt om zjjn personeel van
staking af te houden, dan hangt hetafvan
de opvatting dier woorden of hinder en
last is veroorzaakt en men kan dus in
conflict met de wet komen.
Men kan het zoo raar niet denken of
dit gedeelte van het omwerp kan er niet
zoo door en zal behooren gewijzigd te wor
den.
Maar aan het tweede gedeelte van dit
ontwerp is niets te veranderen het ziet
er leeljjk uit en het bljjft er leelijk uit
zien.
Bij staking waai door het publiek verkeer
wordt gestremd kan men voor 4 jaren ach
ter de tralies en in veie. niging kan dat 6
jaar zijn
Nu is spr. geen voorstander van werk
stakingen, immers ze zijn een tweesnijdend
zwaard doch als door de arbeiders alles
is geprobeerd om rechtmatige grieven op
te lossen zonder eenig resultaat, dan rest
ten slotte hen de werkstaking als het eeni
ge wapen, en nu wil de regeering hen dat
eenige wapen uit de handen nemen.
Zij weten niet eens waaraan zich nu te
houdenin plaats er van eerst hunne
rechtspositie te verzekeren door het onder
zoek, treedt de strafwet in werking. Beter
ware eerst het onderzoek.
De Liberale Unie raadt aan dit ontwerp
voorloopig terug te nemen daardoor legt
de regeering het niet af tegenover de
Spoorwegmaatschappijen.
Zet de regeering uogtans door, dan tooot
ze wel geen vrees te hebben, maar wuar
de soc.-dem. eenerzgds schelden en razen
en aandringen op intrekking en de anti-
rev. aansturen op aanneming, daar staat
de liberale partij daartusschen en zegt:
«laat dat rusten en begint eerst met het
onderzoek."
Spr. zou aan deze vereeuigiug willen
aanbevelen het adres der Liberale Unie te
steunen.
Niet dat in de afdeelingen der Kamer
waarin de wetsontwerpen zijn onderzocht,
niet reeds alles is besproken wat over deze
ontwerpen is gelezen en gehoord, tven
min als door de adressen eenig nieuw licht
wordt ontstoken voor de Kamerleden, maar
doet zoo'n adres geen goed, het doet toch
zeker geen kwaad ook.
Werden geen adressen ingezonden, dan
zou hij aahraden er ook geen te zenden,
maar nu er worden gezonden zou hij zeg
gen, maak er dan ook gebruik van.
Het is beter voor de regeering, dat zij
kalme uitspraken van het volk onder de
oogen krijgt, dan wanneer ze met hate
lijkheden wordt overladen, want dan wordt
het voor haar moeilijker, naar mate men
de regeering meer prikkelt. Dan staan op
den duur maar twee wegen voor haar open
hetzij doorwerken, hetzij de teugels van
het bewind aan andere handen overlaten.
Maar het laatste zou beslist ten zeerste
ongewenscht zijn zoo voor deze regeering
als voor de haar opvolgende, wier positie
alles behalve benijdenswaardig zou zijn.
Met een goed vriendelijk woord is meer
te verkrijgen dan door hatelijkheden, die
nog meer verbitteren daarom is het goed,
dat de Liberale Unie zich heeft doen hoo-
ren.
Daarna kwam spr. tot eene beschouwing
over de Staatkundige partijen en over de
huidige regeering.
Hierover in een volgend artikel.
Tot minister van marine is benoemd de
Schout-bij-nacht A. G. Ellis.
BKE8KE.YS. 17 Maart 1403.
Benoemd tot inspecteur der belas
tingen te Terneuzen de heer A. W. Udo,
vroeger waarnemend ontvanger alhier.
Een span paarden van den landbou
wer Dhont van IJzendijke sloeg heden uit
schrik van den tram, op hol.
Door het aanvankelijk verward geraken
in het tuigage en het dientengevolge heftig
te keer gaan bekwamen de dieren bloedige
schrammen, terwijl zij, na uit de strengen
te zijn gesparteld, nog een eindweegs voort
holden om in de nabijheid van het kerkhof
tot staan te zijn gebracht.
Zonder belangrijke ongevallen liep dit
incidentje af.
Sluis. In den nacht van Zondag op
Maandag zijn balddadigheden gepleegd door
bij verschillende personen ruiten in te wer
pen en afsluitingen te verbreken.
Sluis. Gisteren herdacht de heer F. A.
Roosendaal zijn 25-jarig jubilé als hoofd
der school te St. Anna ter Muiden.
Te dezer gelegenheid, die de bewoners
niet onopgemerkt wilden doen voorbijgaan,
was het schoolgebouw van binnen en van
buiten keurig versierd, terwijl daartusschen
toepasselijke dichtregelen prijkten.
Door het gemeentebestuur werd den ju
bilaris een stoffelijk aandenken geschonken
terwijl de ingezetenen en oud-leerlingen
hem met een spiegel en eene pendule met
candelabres vereerden, waarbij de heeren
A. Hubregtse namens eerst- en A. Bodde-
rij namens laatstgenoemden hem op harte
lijke wijze complimenteerden.
Op even hartelijke wijze werd voor de
eer, hem aangedaan, door den heer Rosen-
daal dank gezegd, alsmede voor de groote
belangstelling door familie, vrienden en
ambtgenooten met hunne tegenwoordigheid
aan den dag gelegd.
De voordracht voor Waterbouwkun
dig ambtenaar aan de Calamiteuse polders
Tienhonderd en Zwarte en Adornis bestaat
uit de heeren A. I. Blok te Cadzand, Abr.
Salomé te Breskens en A. A. Bolier te
Scherpenisse.
In eene Zaterdag te Oostburg gehou
den vergadering van den Smedenbond is
medegedeeld dat zich 28 deelnemers heb
ben aangemeld voor den te houden cursus
in hoefbeslag
Besloten werd de bijdrage in de kosten
te bepalen op ƒ3.60 per deelnemer, waar
van aan 25 onmiddelijk of middellijk aan
geslotenen ƒ1.60 per persoon uit de kat
zal worden gerestitueerd.
Tot onderwijzer te Biervliet is be
noemd de heer J. Maarleveld aldaar.
Als kommies 3e kl. wordt met 21
Maart te Sluis geplaatst L C. J. Poppe
van Tilburg.
Tijdelijk gaat hij naar Aardenburg.
Bij het dezer dagen te Oostburg ge
houden examen werden tot de le klasse
der Rijksnormaallessen toegelaten de jon
gens J. G. Hoebeke te Groede (v/d bijz.
school), P. J. Rosendaal Groede, A. P.
Soetens Breskens, E. B. Standaert Water
landkerkje, A. P. J. Verdonck Hoofdplaat,
H. M. Willemsen Oostburg en le meisjes
G. M. L. Hofstee Eede, C. J. C. Pikkaart
Breskens en S. de Vlieger Zuidzande.
Tot de hoogste afdeeling der voorberei
dende klasse de jongens K. W. Beerens te
Sluis, Ch. Faas te Groede V/d bjjz. school),
R. de Vuijst IJzendijke, en als meisje M.
Lucieer te Oostburg, en tot de laagste af
deeling de jongens F. A. v. d. Berghe
Sluis, A. A. Cauwels, id., E. S. Cuelenae-
re Aardenburg, A. A. Maat IJzendijke, D-
A. L. de Putter Oistburg, F. A. Rosen
daal Groede, J. J. van de Sande Breskens,
D. W. Theri IJzendijke en de meisjes C.
S. de Fouw Groede en C. E. L Lecluijze
IJzendijke.
Aan de Rijksnormaallessen te Oost
burg zijn thans 60, aan de Voorbereidende
Klasse 21, alzoo aan de geheele inrichting
81 leerlingen.