Mij is de wrake!
Algemeen
Nieuws- en Advertentieblad
voor het
voormalig vierde District.
No. 675.
Zaterdag 8 Maart 1902.
lle Jaarg.
Arbeiders.
FEUILLETON.
BRGSKENSCIIG COURANT,
ABONNEMENT.
Per 3 maanden ƒ0.50, franco per post door het geheele Kijk ƒ0.55,
voor België ƒ0.02®, voor Amerika ƒ11.825, bij vooruitbetaling.
Bij alle boekhandelaren en brievengaarders worden abonnementen aangenomen.
ADVERTENTIËN.
Van 1 tot en met 5 regels 25 cents; elke gewone regel meer 5 cents.
Groote letters naar plaatsruimte. Bij abonnement lager tarief.
Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag- en Vrijdagnamiddag twee uur.
Itit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond hij den uitgever C. DltlIJDI.l.V te iireskens.
O —O—
II.
We zeiden, dat door regletnent-
eering niet de gewenschte natuur
lijke verhouding te verkrijgen is.
Des ondanks gelooven we toch
dat het wenschelyk is, als voor
beide partijen meer rechtszekerheid
bestaat.
Want juist .ie scherpte en het
gespannens van eene verhouding
kan aanleiding geven tot wille
keur.
Nu kan men het hoogst onbil
lijk noemen, dat een werjtgcv.r
zijn arbeiders «gedaan" geeft, waar
door het mogelijk is, dat enkele
of meerdere gezinnen broodeloos
worden, maar het kan ook even
onbillijk zijn, als wederkeerig de
werklieden op een gegeven oogen-
blik huu patroon in den steek la
ten.
Daartegen te waken zou het doel
van reglementeering zjjn en men
heeft vaak aangedrongen op het
ontwerpen en in werking stellen
van arbeidscontracten.
De meermalen geopperde wensch
om daartoe te geraken geeft dui -
delijk aan, dat men dan maar per
sé de scherpe forinuleering van
beide partijen verlangt.
Is het mogelijk, dat dit de toe
standen kan verbeteren
Ter onderzoeking van die vraag,
behooreu we een blik om ons heen
te slaan.
Het is bekend, dat het dienst
personeel te platte lande gehuurd
woidr voor een bepaalde tijd, het
zij voor een half, hetzij voor een
heel jaar.
Op gezette tijden, worde het
gevraagd voor een volgend tijd
perk weder te blijven, indien men
van die dienslen opnieuw gebruik
wenscht te maken.
Verlangt uien dat niet, dan
wordt zulks niet weder gevraagd,
en dat niet «opnieuw-vragen" is
voor den dienstknecht of -maagd
ten teeken, dat ze zich elders kun
nen verhuren.
Verlangt men daarentegen naar
een andere dienst, dan volgt op
de vraag naar een opnieuw-inhu-
ren een ontkennend antwoord.
In beide gevallen dus heeft men
vroegtijdig gelegenheid zich op
nieuw te voorzien.
Die vaste regel werkt zeer goed,
zoolang men met weinig of al
thans niet teveel dienstpersoneel
werkzaam is, uiaar zoodra zich dat
wat uitbreidt, en men met ver
schillende bestanddeelen te doen
krijgt, schijnt die algemeene regel
niet meer in gebruik te zijn.
Toch vinden we haar goed. En
deze kleine voorproef van stil
zwijgende gereglementeerde ar-
beids overeenkomst, werkt inder
daad gunstig.
Daar tegenover staat wel, dat
de aldus gelegde band een knel
lende is, en dat zoowel werkge
ver als werknemer het hoegenaamd
niet samen kunnen vinden, maar
ook daarvoor zijn geneesmiddelen.
Men kan tusschentijds zoowel
zijn dienst verlaten als doen ver
laten, indien eenerzijds het geheele
of gedeeltelijke loon wordt prijs
gegeven of het anderzijds in die
mate wordt uitbetaald, althans in
het laatste geval voor een tijdperk
van zes weken vooruit wordt ge
geven.
Voor zoover we weten bestaat
zulk eene regeling voor de fa-
brieks- of losse arbeiders niet, en
is er dus verschil tusschen die
van het platteland en van d. ste
den
Vaste en algemeen geldende
bepalingen voor beide categorieën,
zoudeii dus minder gewenscht zijn,
vooral niet ouidat beider verhou
dingen niet gelijk zijn.
We zijn begonnen niet er op te
wijzen, dat men aan de arbeiders
medezeggenschap in de fabriek
zou willen verleenen.
En we zeiden, dat daartegen
bezwaren bestaan.
De patroon of de baas is en
blijft de verantwoordelijke |iersoou,
loopt de risico van het werk en
behoort dus niet aan het hoofd
van, maar boven de arbeiders te
staan.
Zelfs indien de natuurlijke ver
houding een bereikbaar ideaal was,
zou medezeggenschap buiten de
grenzen van het recht vallen.
Zelfs die toekenning zou niet
kunnen verhinderen, dat er ge
schillen ontstonden, en indien de
ze aanleiding mochten geven tot
ontslag, hetzij het gegeven, hetzij
het genomen werd, zou de moge
lijkheid van een kwaad gebruik te
maken van de administratieve en
andere gegevens, niet uitgesloten
zijn.
Hoeveel wordt al niet uit huis
gezinnen ver- en oververteld
De openlegging van die gege
vens aan concurrenten maakt me-
de-opzeggenschap onmogelijk.
Hoewel we meerdere rechtsze
kerheid wederzijds gewenscht ach
ten, komt het ons toch voor dat
de aandacht, die meer en meer
aan den arbeidersstand geschonken
wordt, harerzijds niet altijd op de
rechte waarde wordt geschat.
Het vele dat voor den werkman
gedaan wordt en vaak beschouwd
wordt als een soort van plicht van
de meergegoeden, terwijl het op
treden van sommige werklui wel
eens van weinig waardeering ge
tuigt, is ook weer een gevolg van
gebrek aan het beginsel der na
tuurlijke verhouding.
In hoevele gevallen staan de
werklui nog verheven in onafhan
kelijkheid boven de middenstand.
Het is wel goed, dat ze op de
been worden geholpen, en we
keuren de voortdurende medewer
king ter bevordering hunner be
langen niet af, maar daarop aan
spraak te willen maken als een
recht, wil er bij ons niet in.
Ieder, voor zoover hij niet door
de fortuin is begunstigd, draagt
het bevel in zich om «in het
zweet uws aanschyns zult ge uw
brood eten" en uit dien hoofde
heeft ieder de dure plicht dat be
vel op te volgen.
De rechten hebben de menschen
en vooral zij, die zich opdeden
als vrienden van den werkman, er
bij gehaald.
IJl
45.
Mijne geliefde, mijne geliefde
riep hy uit, overweldigd door het
zoete vertrouwen waarmede zij
toeluisterde als een kind wees
de myne in eeuwigheid Harts
tochtelijk wilde hij haar in de
armen sluiten, maar had hij on-
voorzichtiglijk zelve het geweer
aangeraakt dat tegen den boom
aan stond, was het omgevallen
door zijne onstuimige bewegingen
had de haan den knoastigen boom
stam aangeraakt het ontbrand
de met een donderknal, zoo hard,
dicht by Magdalena's wang, dat
het den schijn had, of zij getrof
fen was.
Een tweevoudige kreet weer
klonk door de lucht en was het
eerste bewijs dat beiden leefden.
Maar doodsbleek, met gesloten'
oogen en onbekwaam om antwoord
te geven op zijne vragen, hing
het meisje in Herberts armen. Hij
hield baar hoofd met zijne han
den vast en streek hare lokken
achteruit, hield haar van zich af,
om te zien of zij ongedeerd was
en nam haar liefkoozend in zijne
armen, bij de snelle wending van
schrik en geluk. Eerst toen hij
zag, dat er volstrekt geen reden
tot bezorgdheid was, dat zij zich
slechts meest herstellen van den
schrik, legde hij haar hoofd op
zijnen schouder om haar te laten
rusten.
Zij bleef zwijgen, de schoone
oogen gesloten, maar plotseling
sprong zij op een warme drop
pel viel langs hare wang en de
hand, die hem wilde wegwisschen,
werd rood gekleurd.
Gij zijt gekwetst, o mijn God
gij bloedt, riep zij uit. buiten
zichzelf van schrik, gij zorgt slechts
voor mij en bemoeit u alleen met
mij en ik laat dit toe, waar g ij
hulp behoeft
Herberts lichte grauwe jacht-
vest toonde aan den schouder een
donkere vlek en toen hij zijn
zakdoek daartegen drukte, was die
in korten tijd druipnat van het
bloed. Hij had de lichte pyn niet
geacht bij zijne bezorgdheid voor
Magdalena en ook nu nog ver
loochende hij ziohzelve om haar
gerust te stellen.
Zoo trotsch en schuchter had
zjj het jonkvrouwelijk geheim be
waard en wat verlaugen noch be
geerte gedaan hadden, dat deed de
angst dezer ure. Onbelemmerd
als een krachtige stroom, kwam
de liefde te voorschijn en overtrof
Herberts stoutste hoop.
Niet sterven, niet sterven riep
zij uit, terwijl zij op de knieën
viel, nu niet terwjjl de dag aan
breekt. Ik was niet trotsch, noch
koud terwijl ik mij van u af
wendde, vlood mijn hart u tege
moet, want ik was steeds de uwe
en ik begeer niets, dan uwe lief
de 1
Als een duizeling greep hem
aan, toen hij met den gezonden
arm het schoone schepsel ophief
maar weldra viel het koude, be
daarde licht der beradenheid in de
gouden nevelen, die zyne zinnen
omfloersten. Hij was in weerwil
van zijne gloeiend vlammende
hartstocht een koude, berekenende
natuur, die haar voordeel waar
neemt. De overwinning was hem
gemakkelijker gevallen dan hij
gehoopt had, nu kwam het er
slechts op aan er party van te
trekken.
Het doet geen pijn, zeide hij
en al veroorzaakte liet mijnen dood,
na deze bekentenis geeft het mij
het leven. Ik zal heengaan en de
wonde door Constantiju laten on
derzoeken, het is gewis maar een
licht schampschot. Maar ware het
een paar duim dieper geweest en
had het dit ontstuimige hart doen
stilstaan zou het dau uwe lief
de hebben medegenomen, Magda-
leua V
Voor immer, zeide zij.
Eu zal die liefde mij bijblijven,
ook al verlaat mij het geluk, zal
zij niet twyfelen, waar zij niet
begrijpt, zal zij volgen, ook waar
zij weg kent noch doel vroeg
