Mij is de wrake!
Algemeen
Nieuws- en Advertentieblad
voor het
voormalig vierde District.
No. 648
Woensdag 4 December 1901.
II6 Jaarg
FEUILLETON.
IS II E S It E SI IIE I (II K T,
ABONNEMENT.
Per 3 maanden ƒ0.50, franco per post door het geheele Rijk ƒ0.55,
voor België ƒ0.625, voor Amerika ƒ0.825, bij vooruitbetaling.
Bij alle boekhandelaren en brievengaarders worden abonnementen aangenomen.
ADVERTENTIËN.
Van 1 tot en met 4 regels 20 cents elke gewone regel meer 4 cents.
Groote letters naar plaatsruimte. Bij abonnement lager tarief.
Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag- en Vrijdagnamiddag twee uur.
Dit bind verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond bij den uitgever C. DIBI.HM.tN te Bre.skeiis.
(Slot).
Niet onwaarschijnlijk heeft de
ze of gene bij de lezing van ons
torig artikel gedachtJa wel,
zoo'n leenbank lijkt een mooi ding,
maar hoe zal men aan alle aan
vragen om voorschot voldoen, wan
neer er geen geld genoeg in kas
is; zullen de kosten van oprich
ting en beheer niet te bezwarend
zijnop welke wijze worden de
spaargelden veilig en rentegevend
belegd Deze en meer vragen
willen we thans beantwoorden,
En we vangen daarmee aan met
te zeggen, dat een Boerenleenbank
niet op zichzelf staat. Was dit
wel het geval, ja, dan zou van de
geheele zaak niet veel terecht ko
men. Van regeeringswege wordt
echter de oprichting bevorderd
door een subsidie (van ten hoog
ste ƒ175) te verleenen aan elke
leenbank, onder voorwaarde van
aansluiting bjj een Centrale Bank.
Er zijn nl. 2 Centrale Banken,
welke de leenbanken met elkaar
verbinden en voor de geldzaken
zorg dragen. Heeft de kassier
van een aangesloten Bank geen
geld genoeg in kas, dan zendt het
bestuur even een formulier-aan
vraag naar de Centrale Bank te
Utrecht en zoo alles bjj de Bank-
aanvraagster in orde is, wordt het
geld onmiddellijk toegezonden. Zij
betaalt dan hiervoor 4'/4 °/0 rente,
ongetwijfeld buitengewoon laag,
waar bij de tegenwoordige geld-
duurte elders zeker 6, 7 a 8 °/0
moet worden betaald.
Heeft daarentegen de kassier
een zeker kapitaal in kas, waarmee
hg geen weg weet, dan zendt hij
dit naar de Centrale Bank daar
wordt het door den administrateur
rentegevend belegd (thans a ö1/4
0/0) en gebruikt om Boerenleen
banken in andere gedeelten van
het land te helpen. Zoo onder
steunen de Banken elkaar onder
ling, wat aan den landbouw in
l)3t geheele land ten goede komt.
De winst, door de Centrale Bank
behaald, wordt onder de aange
sloten Banken verdeeld, met dien
verstande, dat niet meer dan 7
°/0 dividend mag worden uitge
keerd op de aandeelen, waarvan
elke aangesloten Bank er een moet
nemen.
De winst, door de locale Ban
ken behaald, wordt niet verdeeld
daarvan wordt, na aftrek der al-
gemeene verliezen, een fonds ge
vormd, totdat dit de hoogte bereikt
van het bedrijfskapitaal, hetwelk
noodig is om alle voorschotten in
den kring te doen. De winst ee-
ner Bank wordt natuurlijk verkre
gen door het renteverschil tussohen
de gedeponeerde of spaargelden en
de voorschotten, èn door de in
komsten ,der belegging aau de
Centrale Bank. Bij de meeste
Banken bedraagt de rente voor
spaargelden 3 °/0 en voor uitge
leende gelden 4 a 4lj., °/0.
Zeer gemakkeljjk en goedkoop
werken de Raiffeisenbankeu, daar
ze om zoo te zeggen geen exploi
tatiekosten hebben in dit opzicht
kan geen enkele financiëele instel
ling met haar vergeleken worden.
Andere credietinstellingen moe
ten winst maken, om haar' direc
teur en commissarissen salaris of
tantimes te geven de klerken en
't kantoorlokaal kosten veel geld,
de risico moet toch gedekt wor
den, enz.
Bij de Raiffeisenbankeu is ech
ter de kassier, de eigenlijke zaak
voerder, de eenige, die salaris ge
niet en dit is een zeer klein be
drag, in den eersten tijd niet meer
dan 25 a ƒ50 per jaar. Alle
overige posten, die van bestuurs
leden en toezieners, zijn eere-pos
ten. Voor lokaalhuur, belasting,
licht en vuur behoeft evenmin iets
in rekening te worden gebracht,
daar de kassier kantoor bij zich
aau huis houdt. De eenige kos
ten van belang zijn de oprichtings
kosten, als die der notariëele akte,
voor een brandkast, 't aanschaf
fen van boeken, enz., waarin ech
ter voorzien wordt door de subsi
die der Regeering en de inla
gen der leden, die bij hun toe
treding 50 cent betalen.
De leden zijn hoofdelijk aan
sprakelijk voor alle verbintenissen
der leenbank; deze hoofdelijke
aansprakelijkheid levert echter niet
de minste bezwaren op, daar de
grondslagen, waarop een leenbank
is gevestigd, zoo solide mogelijk
zijn. Geen geld toch wordt ge
leend dan aan leden, dus aan per
sonen, die in alle opzichten te
goeder naam en faam bekend
staan de leening kan slechts ge
schieden voor bepaalde en behoor
lijk gecontroleerde doeleinden, uit
sluitend in 't belang van den
landbouw, en onder het stellen van
persoonlijke of zakelijke zekerheid.
Voorts is er een reservefonds om
op mogelijke verliezen voorbereid
te zijn, en staat de geheele admi
nistratie onder toezicht niet alleen
van een speciale commissie, maar
verder nog van den inspecteur der
Controle Bank te Utrecht, welke
Bank weer gecontroleerd wordt
vanwege de Regeering en de aan
gesloten Banken zelve.
Hoe nuttig en gemakkelijk een
Boerenleenbank werkt en hoe
noodzakelijk het is, dat er in elk
dorp eene wordt opgericht, heeft
de ondervinding geleerd. Dit laat
ste is ook de bedoeling der Ne-
derlandsche Regeering, die er prijs
op stelt, dat dit middel ter ver
betering van het landbouwcrediet
door haar ambtenaren zooveel mo
gelijk wordt bevorderd.
Wanneer het plan, dat is voor
gesteld, om de gelden der Rijks
postspaarbank beschikbaar te stel
len voor het landbouwcrediet, een
maal verwezenlijkt wordt, dan zal
er voor den landbouw een betere
tijd aanbreken.
Op dorpen, waar de boeren geen
geld noodig hebben, is daarom een
leenbank volstrekt geen overbodi
ge zaak. Ergens in Zuid-Holland
werd er kort geleden een opge
richt. Velen vonden het in zoo'n
rijke streek malligheid. Maar an
deren oordeelden, dat de Bank dan
kon werken als spaarbank. En
zij hadden gelijk na verloop van
19.
IV.
De gloeiende zon, die op den
middag de levendigheid van het
Markusplein te Venetie in de koe
le schaduw zjjner paleizen terug
drijft, hegen te dalen en van lie
verlede vulde zich bet prachtige
plein met eene naar lucht en koel
te smachtende menigte, die be
wonderend, pratend en genietend
of voor de koffiehuizen zat, of in
bonte rijen zich door elkander
heen bewoog.
Schoone bloemensneisjes met
donkere smachtende oogen, talrjj-
ke kooplieden in met schelpen ver
sierde of kleine uit ivoor gesne
den voorwerpen en gesuikerde
vruchten, zangers en zangeressen,
die om een liefdegift vroegen, zij
allen herkenden met zekeren blik
in de op wandelen beluste menig
te, den vreemdeling, die verrukt
en vervuld door de heerlijke om
geving minder afdingt en lichter
geneigd is tot geven, dan de in
gezetene, voor wie die pracht een
dagelijksche gewoonte is.
Uit een der winkels onder de
boogvormige openingen, kwamen
twee vrouwen, die naar de Piazet-
ta gingen. De oudste, wier jeugd
reeds lang voorbjj was, verried in
de scherpe, maar goedaardige trek
ken het Romeinsche type.
Boven den adelaarsneus schit
terden een paaj doordringende
zwarte oogen en het door grijze
haren omlijste gelaat had de bijna
houtbruine kleur, die de tint der
Romeinsche vrouwen in den ou
derdom aanneemt. De jongste had
de grens der kindsheid bereikt,
een half ontloken bloem. Op ha
re zachte trekken lag een verruk-
kelgken gloed en frischheid, die
iederen ontvangeu indruk trouw en
onbewimpeld in de donker gloei
ende oogen weerkaatste.
De Piazetta was tamelijk ledig,
de lachende blikken van het jon
ge meisje volgden het spel, of wat
het spoedig werd, de kloppartij
van twee knapen, die, vechtend
om het bezit van een stuk water
meloen, een goed onderwerp voor
een schilderij van Murillo zouden
geweest zjjn. Eindelijk overwon
de stetkste der beide knapen hij
ontnam met een kraebtigen ruk
aan de bruine hand van zijn ka
meraad de verbodene vrucht, maar
liet daarbij een verzegelden brief
vallen, zonder bij de haastige vlucht
daarop acht te slaan.
Buiten zichzelven van woede
raapte de beroofde dien op, rukte
hem bliksemsnel uit elkander en
frommelde hem ineen als een bal,
dien hij zijnen aanvaller nawierp,
zonder hem te treffen. Met het
verscheurde couvert in de hand,
schoot hij de vrouwen voorbij, zij
nen aanvaller na in het menschen-
gewoel op het Markusplein en was
weldra verdwenen voor de oogen
van hen, die hem nastaarden
Het jonge meisje stiet in het
voortgaan met den voet tegen den
in elkander gefromtnelden brief en
raapte dien op.
Hoe jammer, zeide zij met eene
klankvolle melodieuze stem, hoe
jammer! Wellicht wordt naar
dezen brief reikhalzend verlangd
en nu komt hij nooit terecht. En
hoe groot voegde zij er met
kinderlijke verbazing bij, drie, vier
vellen De schrijver heeft zich
zooveel moeite gegeven
Werp het papier weg, Theresa,
zeide de oudste dame, wat wilt
gij toch doen met dien vreemden
brief?
Het is Duitsch schrift, ging het
jonge meisje zonder acht te slaan
op deze vraag, juist zooals de brie
ven, die papa van signor Ricards
ontvangt. Ik zal hem medenemen,
tante Lorenza, wellicht kan papa
er in zien voor wie hij bestemd
is.
De dame trok de schouders op
en ging verder; zij wenkte een
gondelier en besteeg uiet hare
jonge gezellin het slanke zwarte
vaartuig, dat op haar gewacht had.
Rechts en links vlogen de gondels