No. Oil.
Zaterdag 27 Juli 1901.
10ft Jaarg.
Algemeen
Nieuws- en Advertentieblad
voor het
voormalig vierde District.
LesruMi bii 11
[en familiegeschiedenis,
FEUILLETON.
ABONNKMEN
Per 3 maanden ƒ11.50, franco per post door het geheele Rijk ƒ0.55,
voor België /'0.62r>, voor Amerika ƒ0.82s, bij vooruitbetaling.
Bij alle boekhandelaren en brievengaarders worden abonnementen aangenomen.
ADVERT ENTIËN.
Van 1 tot en niet -1 regels 20 cents elke gewone regel meer 4 cents.
Groote letters naar plaatsruimte. Bij abonnement lager tarief.
Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag- en Vrijdagnamiddag twee uur.
Dit blad verschijnt eiken Dinsilair- en S rij da ga vu ml hij den uitgever C'. DllMAIM te Itreskens.
O
In het Nieuwe Sciuu/i/ai/ kwam
een stukje Plattelandsleven en de
leerplichtwet voor, dat we wel
een plaatsje waardig keurden.
Het is geschreven van uit liet
Groningsche:
In het Oldambt, in de vette
landouwen rondom den Dollard,
zwaait Ceres, de God van den
landbouw, den scepter.
De landbouw vraagt er het werk
van vele, vele handen. Een dich
te arbeidersbevolking leeft op de
zen bodem. Voor inamien, maar
ook voor vrouwen en zelfs voor
kinderen is er werk. Die arbei
dersbevolking levert voor de la
gere school een groot contingent,
ook omdat onze daglooners van de
gezelligheid houden. Van hen had
Poot kunnen zingen «Zeven kin-
ders en een wijf, zijn z'n dage-
lijksch tijdverdrijf!" Ja, wel er
ger treft men het aan.
De vroege huwelijken en de
groote gezinnen hebben in deze
streken een zekere mate van be
ruchtheid gekregen. Een en an
der wijst naar een berg van be
zwaren, nu de wet ook de kinde
ren van den arbeider dwingt om
in de school te gaan. Tot 13
jaar de kinderen in de school zen
den, de oudsten, daaronder ook
8-, 9 en tienjarigen, niet mins
tens een maand of zes thuis te
houden, om ze voor honderden
dingen te gebruiken, dat is nog
zoo nieuw. «Neen, dat kan niet",
zegt de arbeider, die tot heden
met een gerust geweten zijn kin
deren exploiteerde. Het kan on
mogelijk Illusies hebben zulke
menscben nog nooit gehad. Het
gaat al mooi. als ze zich er door
slaan en hun «ongelden", woning-
huur, landhuur. turfgeld enz. be
hoorlijk voldoen. Het streven om
de kinderen hooger op te brengen,
bij andere standen soms te veel
op den voorgrond tredend, bestaat
bij hen maar zeer weinig.
De zoon van den arbeider wordt
dagloouer, als zijn vader, groot
vader en overgrootvader, de doch
ter wordt boerenmeid, of blijft
thuis slingeren tot ze, mogelijk al
op 17- of 19-jarigen leeftijd, een
jongen dagloouer tot man neeuit
om, misschien wel den eersten den
besten winter, tot hot burgerlijk
armbestuur de toevlucht te nemen.
Zoo althans zijn er. Niet vreemd
waarlijk, dat zulke inenschen wei
nig verlangen van den boom der
56.
Ik geloof, dat ik nog een
paar minuten hier zal blijven
een weinig rust zal uiij goed doen
en ik heb den moed niet, om op
't oogenblik uiijn kind te zien.
Zeer goed, antwooidde Krank
Lexton met goed geveinsde on vei-
schilligheid, het is niet waar
schijnlijk, dat iemand n hier in
mijne kamer zal storen.
Neen, dank u. Ik zal eene
andere kamer vragen en een paar
woorden aan sir George schrijven
om hem een onderhoud te verzoe
ken, misschien zal hij mij de in
lichtingen geven die gij weigert.
Ban besluit, dat Lexton zeer
goedkeurde, bopend, dat alles in
't eind wel terecht zou komen,
waaraan hij ook niet twijfelde,
enz. enz.
Toen hij alleen was, stak hij
eene lamp aan, die op eene tafel
stond in het midden der kamer.
Wel foei, mompelde hij, ter
wijl hij de pit opdraaide. Da's
een malle geschiedenis, die mij
maar half bevalt. Houdt men mij
voor den gek Is het mogelijk,
dat deze uian en de ontsnapte ge
vangene twee verschillende perso
nen zijn. Maar, dat kan immers
niet. Baring speelt, wat ik niet
begrijp en blijkbaar is het niet in
zijn belang, om mij te beschuldi
gen van den aanslag op zijn le
ven. Toch moet hij wel vermoe
den, dat ik de diamanten heb. Ik
zal morgen naar Londen gaan en
zien er daar sommigen van te ver
kennis te eten. Een arbeider heeft
zoo ii ts al heel weinig uoodig.
De kinderen zijn al heel gauw
vader en moeder voorbijgestreefd.
Die redden zich ook, waarom
dus nog meer? Het kunnen toch
ook al geen «perfesters worden 1
Bovendien, dt kinderen zijn noo-
dig. Daarvoor moet alles zwich
ten. Want er zijn ook al vele
vadeis en moeders onder de ar
beiders, die gaarne willen erken
nen, dat de leerplichtwet eigenlijk
wel goed is, maar uiaar jon
gens, jongens, het valt hun zoo
moeielijk aan die wet te voldoen.
Het kan niet. Klacht op klacht
komt tot de commissie tot wering
van schoolverzuim, tot den school
opziener en wel allermeest nog lot
het hoofd der school.
De laatste heeft al zijn overre
dingskracht wel noodig om den
inenschen aan het verstand te
brengen, dat lip er in de meeste
gevallen niets aan doen kan en
dat hij de opgaven geheel over
eenkomstig de waarheid aan den
schoolopziener, die plotseling de
groote boeman geworden is, moet
verstrekken. En ten slotte blijft
mogelijk, neen zeer waarschijnlijk,
toch nog de mcening bestaan dat
de meester volstrekt niet heele-
koopen want ik ben niet gerust,
voordat het koffertje heelemaal
leeg is kwart voor achten. Bin
nen een kwartier zal zij hier zijn.
Ik zou wel willen weten ot hij
weet van hare komst en stilzwij
gendheid heeft geveinsd om bij de
hand te blijven en precies te hoo-
ren, wat zij weet. En O'Maille
is ook al thuis. Ik voel mij niets
op mijn gemak. Als hij nu maar
verstandig jegens mij was. Mis
schien is 't wel beter van niet
want hierin is meer dan ik in
mijn heele leven kan opmaken,
tenzij ik het weg gooi. Binnen
vier dagen zal ik voor ongeveer
twee duizend pond hebben inge
wisseld en alles, wat er nog over
is in een zes- of zevental groote
stedeu, hebben verkocht. Ik heb
de bewijzen voor dat geld en ik
hoef dus op eenige honderde pon-
maal van schuld vrij te pleiten is.
Waarom wil hij ook niet een
beetje goochelen
Een stukje plattelandsleven, 't Is
bijv. in den oogsttijd. Heerlijke
tijd 1 wat geeft ge den dichter zin-
gensstof. Maar couleur de rose is
het niet heel en al. Wat moet er
geslaafd worden in zoo'n tijd Het
moetZoo'n arbeidersgezin, wat-
komt er zoo'n heel jaar lang in
Hoe maken die mensehen hun
rekening? De gewone daghuur
bedraagt doorgaans al naar den
tijd van het jaar 50, 60 en 75
cents per dag. En toch, had men
het maar het geheele jaar door
Maar voor velen is nog het sei
zoen der korte dagen een lauge
tijd van werkloosheid, waarin niets
inkomtde oogsttijd moet veel
goed maken.
«Werkt, werktroepen veld
bij veld. Eu er wordt gewerkt,
geëzeld, door mannen, vrouwen en
kinderen. Pas heeft het midder
nachtelijk uur geslagen, of het
wordt al weer druk op 's heeren
wegen. Eenzaam liggen de pol
ders rondom den Dollard. Op eeiii-
gen afstand liggen de dorpen.
Het werkvolk moet dus heel
vroeg bij de pinken zijn, om dan
reeds sikkel en bikkel te kunnen
reppen, als de morgen nog grauw
is. Als de hitte wat al te fel is
wordt midden op den dag een tijd
lang gepoosd.
Eerst tegen den avond keert de
familie huiswaarts. Maar ook ge
beurt het wel een enkele inaa',
dat men - de reis is zoo ver
op het land overnacht. Zoo haalt
men er uit wat er in zit, zoo ge
beurt bet wel eens dat man en
vrouw in een week een kleine
40 bij elkaar krijgen. Zoo kun
nen straks rente en huur betaald
worden. Nu komt de leerplicht
wet in botsing met die inateri-
eele belangen. Niet ieder kan
van de 6 weken profiteeren. 't Is
het eerste jaarVelen hebben
nog heel wat op hun kerfstok. De
schoolopziener ziet weinig door de
vingers. De kinderen behooren op
de schoolbanken, 't Is zoo. Maar
men zegt zoo iets toch gemakke
lijker dan er aan gehoorzaamd kan
worden. Mogelijk van midder
nacht tot den laten avond zijn de
ouders afwezig. Wie zal op de
kleintjes passen als er geen oude
re broer of zuster thuis blijft
Wie is aansprakelijk, als de
kinderen wel uitgez ouden worden
om ter school te gaan, maar op
de straat blijven slijpen? Wat
den niet te zien wat weet ik
daarenboven ook van den prijs af
van zulke dingen. Wat is dat
haastige voetstappen, die deze deur
naderen
Hij zweeg plotseling en hield
de lamp boven zijn hoofd want
een vreemdeling, die zeer dik ge
kleed was en van wiens gelaat
men weinig kon zien, trad haastig
uit de g ing de kamer binnen en
sloot de deur achter zich dicht.
XV.
Toen Matthew Baring Krauk
Lexton had verlaten, ging hij da
delijk naar de gelagkamer, vraag
de daar aan de dochter van den
waard naar sir George O'Maille,
die hem oogenblikkelijk naar de
deur van de kamer van den ba
ronet bracht. Op den drempel
stond hij een oogenblik stil en
klopte toen. De stem van sir
George antwoordde onmiddellijk
op dat kloppen, hij opende de
deur en trad binnen.
Hij was vast besloten om het
geheim te doorgronden, dat rond
hem scheen te hangen, een ge—
heiin, dat de harten, die hem het
naast waren, voor hem slootvast
besloten om te weten, waarom
zijn naam op zoo verdachte wijze
werd verbonden met den dood var
Maurits Westerbury, een man'
wien hij maar eens in zijn lever
had gezien, toen hij bij hem di
lieerde te Londen, als de vrienc:'
van sir George. Hij wilde ooi
weten, waarom sir George vai
zijne dochter zoo op eenmaa
was weggevlucht, toen hij nader
de, eu welke misdaad hij dan tocl
bedreven had, zoodat er eenig