AXELSE BRANDWEER WINNAAR VAN DE
ZEEUWSCH-VLAAMSE BRANDWEERWEDSTRIJD
Landbouw in Zeeland kreeg tot nu toe
bijna zeven ton ,verontreinigingsschade'
Meting luchtverontreiniging in Zeeland
•ankering bij abonnement AXEL
ZATERDAG 14 JUNI 1969
83e Jaargang no. 37
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
In de afgelopen tien jaar heeft de landbouw in Zeeland van de in
dustrie bijna zeven ton schadevergoeding gekregen als gevolg van
luchtverontreiniging, vooral in de veehouderij, in mindere mate voor
schade aan gewassen van landbouw en fruitteelt en onderzoek. De
luchtverontreinigingsschade in Zeeland is tot nu toe geconcentreerd
in een gebied rond Zuid-Chemie te Sas van Gent. Aldus de direkteur
van de Zeeuwse gezondheidszorg voor dieren, dr.J. Tesink.
ZUID-CHEMIE
Van de mogelijke industriële luchtverontrei
nigingshaarden in Zeeland speelt momenteel
alleen de Zuid-Chemie in Sas van Gent in
de praktijk een rol, aldus dr. Tesink. Hij
voegde eraan toe dat een nieuwe zuiverings
installatie - investering één miljoen - in
het bedrijf de verontreinigingscirkel heeft
teruggebracht van ongeveer vijf tot bijna twee
kilometer. Bij Dow Chemical, bij Billiton en
bij Hercules is van verontreiniging geen spra
ke, terwijl dr. Tesink ten aanzien van Hoechst
opmerkte, dat men nu slechts veertig procent
van de toegemeten aanvaardbare hoeveelheid
fluor uitstoot, zodat we ook bij een tweede
oven niet zo bang hoeven te zijn.
KWADE DAMPEN
Wel attendeerde dr. Tesink op het gevaar
voor de veestapel en de landbouwprodukten
in Oost Zeeuwsch-Vlaanderen door „de
grensoverschreidende verontreiniging" van
België uit.
„Misschien dat Nederland er bij de onder
handelingen over het Baalhoekkanaal iets
over kan zeggen", opperde hij.
Als Hoechst met een derde oven gaat werken
en als Pechiney in bedrijf komt ziet men wel
problemen. De landbouw maakt zich toch
wel een beetje ongerust over de kans om
kwade dampen te zien toebrengen aan de ge
wassen aldus dr. Tesink die nog attendeerde
op de metingen van de graad van veront
reiniging en die ten aanzien van de wet op
de luchtverontreiniging nog opmerkte „Zijn
er voldoende waarborgen voor de landbouw.
Wij zijn er voor geporteerd, dat er een fonds
komt voor de schadevergoeding, waarin de
industrie meebetaalt en waarbij een schade-
commissie de claims onderzoekt. Een kleine
boer in proces tegen een industrie geeft moei
lijkheden. Wij laten niet na het groene front
in de kamer te interesseren voor een derge
lijk fonds.
RELATIE LANDBOUW-INDUSTRIE
Dr. Tesink benadrukte in zijn inleiding over
de relatie landbouw-industrie in Zeeland nog
twee punten
1. de grote medewerking die de bedrijven
geven om de luchtverontreiniging zoveel
mogelijk te beperken en de bereidheid
om indien nodig schadevergoeding te be
talen via de ingestelde schadevergoedings
commissies.
2. de beduchtheid in de kring van de land
bouw voor de gevolgen ten aanzien van de
luchtverontreiniging rond het Sloegebied
door de vestiging van Péchiney.
In dit verband noemde dr. Tesink het recente
rapport van de provinciale raad voor de be
drijfsontwikkeling in de landbouw, waarin de
produktiewaarde in de akker-, tuinbouw- en
veeteelt houderij rondom het Sloegebied is
becijferd op 20 miljoen gulden per jaar.
HERINDELING ZEEUWSCH-VLAANDEREN
NU DEFINITIEF TWEEDE KAMER GEPASSEERD
Het bij de behandeling in maart ingrijpend
gewijzigde wetsontwerp tot gemeentelijke her
indeling van Zeeuwsch-Vlaanderen is dinsdag
definitief de tweede kamer gepasseerd. Bij de
slotstemming waren, zoals te verwachten was,
alleen de PvdA, de Boerenpartij en de SGP
tegen. Slechts de eerste kamer zal nu nog
kunnen tomen aan het besluit om het aantal
gemeenten in Zeeuwsch-Vlaanderen op 1 ja
nuari aanstaande terug te brengen van 30
tot 8.
Terwijl de kamerleden eind maart twee dagen
nodig hadden om zich uit te spreken over de
plannen van minister Beernink, was gister
middag de eindstemming een minutenkwestie.
Zoals bekend, werd deze eindstemming al
leen uitgesteld om de minister de gelegenheid
te geven het oorspronkelijke wetsontwerp aan
te passen aan de door de kamer aanvaarde
amendementen.
De PvdA verklaarde bij die gelegenheid al -i
bij monde van de heer Voogd - dat men
het herindelingsontwerp niet verder zou
steunen. De heren Nuijens (bp) en Abma
(sgp) hadden de herindelingsplannen van de
minister al eerder te rigoreus genoemd.
ACHT
Volgens het oorspronkelijke wetsontwerp zou
den er in Zeeuwsch-Vlaanderen vijf nieuwe
gemeenten ontstaan twee in het oosten, één
in de kanaalzone en twee in het westen. De
tweede kamer sprak zich echter uit voor acht
nieuwe gemeenten twee in het oosten, drie
in de kanaalzone en drie in het westen.
In het oosten gaat het om Hontenisse (be
staande uit de huidige gemeenten Hontenisse
en Vogelwaarde), en Hulst (met Graauw,
Clinge en St-Jansteen). In de kanaalzone
gaat het om Terneuzen (met Zaamslag, Hoek
en Biervliet), Axel (met Koewacht, Zuiddorpe
en Overslag) en Sas van Gent (met West-
dorpe en Philippine). In het westen blijft
Aardenburg zelfstandig, evenals Sluis dat
wordt vergroot met Retranchement. De ove
rige West-Zeeuws-Vlaamse gemeenten wor
den samengevoegd in een gemeente Groot-
Oostburg.
Afvalwaterleiding
De additionele voorzieningen van de afval
waterleiding kanaalzone Zeeuws-Vlaanderen
zullen nog vóór de bouwvakvakantie klaar
zijn. Hiermee zal het totale areaal dat onder
de AWL valt, in bedrijf zijn. Dit deelde voor
zitter burgemeester Van Waes uit Westdorpe
mee op de vergadering van de raad van be
stuur maandagmiddag te Terneuzen.
Hij kon mededelen dat de contacten met de
industrie goed verlopen. Er bestaat een plan
om de AWL meetapparatuur ter beschikking
te stellen om de juiste hoeveelheden geloosd
afvalwater te bepalen. De raming voor het
jaar 1969 van de geloosde hoeveelheden ligt
tweemaal zo hoog als de hoeveelheden in '68.
De voorzitter noemde dit deels een gevolg
van het totale complex activiteiten om het
oppervlaktewater rein te houden en deels door
de tariefstelling die niet ongunstig ligt.
PHILIPS BESTE BEDRIJFSPLOEG
De regionale brandweerwedstrijd te Water
landkerkje heeft zaterdagmiddag uitgemaakt
dat de gemeentelijke brandweren Axel, Oost
burg, Temeuzen-B en Zaamslag op 21 juni
op de provinciale wedstrijd te Middelburg
Zeeuwsch-Vlaanderen zullen vertegenwoor
digen.
Axel en Terneuzen-B ontvingen een wissel
beker, terwijl de beker voor de bedrijfsbrand-
weren naar Philips-Terneuzen ging.
Omdat het korps van Philips echter minder
punten behaalde dan de beste gemeentelijke
brandweer kwam deze niet in aanmerking
voor uitzending. Het brandweerkorps van
Sas van Gent werd wél beoordeeld, maar niet
opgenomen in de einduitslag, daar men had
geconstateerd, dat er twee brandweerlieden
van de Zuid-Chemie meededen, voor wie het
object, daar de Zuid-Chemie eerder was op
getreden, geen verrassingen meer kende.
Er waren twee objecten, beide opslagplaatsen
van de firma De Nood aan de Molenstraat.
In de opslagplaatsen stonden auto's en trac
toren. In beide gevalen vloog er binnen een
auto in brand. In de ene opslagplaats bevond
zich een jongen in de brandende auto, terwijl
deze zich in de andere opslagplaats op zolder
bevond. Het was voor de deelnemende korp
sen dus zaak om de jongen te redden en ver
dere uitbreiding van de brand in de opslag
plaats te voorkomen. Bij elk project bevonden
zich zes juryleden, onder voorzitterschap van
de heren C. Janse, commandant van de Vlis-
singse brandweer, en A. Swieb, hoofdbrand
meester te Vlaardingen. Wedstrijdleider was
de heer D. Taekema, commandant van de
brandweer te Goes, terwijl de organisatie
commissie onder voorzitterschap stond van
de heer A. L. de Vin, waarnemend brand
weercommandant te Terneuzen.
NA WATER KOFFIE
Voordat de wedstrijden begonnen waren de
deelnemers in het dorpshuis officiéél ontvan
gen door het gemeentebestuur van Water
landkerkje. Toen het spuitwerk er op zat
konden de ongeveer 300 deelnemers, genodig
den en supporters, in de nieuwe garage-van
de firma Bron genieten van een koffiemaal
tijd. Ter verhoging van de stemming werd
een elektrisch orgel bespeeld. Tijdens deze
maaltijd maakte de waarnemend burgemeester
van Waterlandkerkje, wethouder C. J. Bron,
tevens commandant van de plaatselijke brand
weer, de uitslag bekend. Hij reikte ook de
prijzen uit. (Burgemeester M. J. Verbrugge,
wie deze taak eigenlijk was toegedacht, was
wegens ziekte verhinderd).
Naast de prijzen voor de korpsen waren er
ook nog de zogenaamde bevelvoerdersprijzen.
Terneuzen-B behaalde de meeste punten
(157), gevolgd door Axel (153) en de be
drijfsbrandweer CSM (145).
De uitslag van de korpsen luidt als volgt
object A 1. Axel met 546 pnt.; 2. Oost
burg met 500 pnt.; 3. Schoondijke met 493
pnt.; 4. Vogelwaarde met 493 pnt.; 5. Ter
neuzen-A met 491 pnt.; 6. ACZ met 490
pnt.; 7. CSM met 487 pnt.; 8. Sint Jansteen
met 483 pnt.; 9. Hoek met 481 pnt.; 10.
Philippine met 454 pnt.; 11. IJzendijke met
431 pnt. en 12. Zuiddorpe met 406 punten.
Object B 1. Terneuzen-B met 544 pnt.;
2. Philips Terneuzen met 534 pnt.; 3. Zuid-
Chemie met 530 pnt.; 4. Zaamslag met 526
pnt.; 5. Sluiskil met 523 pnt.; 6. Westdorpe
met 515 pnt.; 7. CBS met 513 pnt.; 8. Wa
terlandkerkje met 486 pnt.; 9. Breskens met
473 pnt.; 10. Biervliet met 471 pnt.; 11. Sluis
met 449 pnt.; 12. Hontenisse met 433 pnt.
(P^.C.)
Diepzeehaven Zeebrugge
in drie jaar klaar
In de stedelijke feestzaal te Heist aan Zee
heeft de Leuvense professor ir. J. Mortelmans
een nadere toelichting gegeven op het door
hem uitgewerkte plan voor een diepzeehaven
voor schepen tot 150.000 dwt. met een daar
bij behorende diepzeehaven in volle zee voor
schepen tot 500.000 dwt, het zogenoemde
project Zeebrugge-Noordzeepoort. Volgens
prof. Mortelmans is het met de huidige tech
nische middelen mogelijk de Noordzeepoort
in drie jaar te verwezenlijken.
Prof. Mortelmans schat dat met een jaarlijkse
aanvoer van 35 miljoen ton ruwe olie, jaar
lijks meer dan 600 miljoen Belgische franks
wordt uitgespaard, hetgeen neerkomt op 65
franks per inwoner. Prof. Mortelmans is van
mening, dat het project Zeebrugge Noord
zeepoort geen nadeel behoeft op te leveren
voor de haven van Antwerpen.
Gedeputeerde Staten van Zeeland hebben na
ontvangen adviezen van de provinciale raad
inzake de luchtverontreiniging, voor de periode
mei 1969 mei 1970 opdrachten verstrekt tot
het meten van de luchtverontreiniging rond het
Sloegebied en in de kanaalzone van Zeeuwsch-
Vlaanderen.
Ook het rijksinstituut voor de volksgezond
heid zal metingen uitvoeren en wel in en
rond de Zeeuwsch-Vlaamse kanaalzone. De
kosten daarvan zullen ongeveer 136.000,
bedragen.
Het instituut voor gezondheidstechniek TNO
te Delft gaat rond het Sloegebied op zes
plaatsen metingen verrichten van het zwavel-
dioxyde en het roetgehalte, op enkele plaatsen
aangevuld met een analyse van regenwater.
Dit onderzoek sluit aan op het lopende onder
zoek op vijf meetplaatsen.
Een tweede opdracht gaat naar het instituut
voor plantenziektenkundig onderzoek IPO te
Wageningen. Dit instituut gaat rond het
Sloegebied op twaalf proefveldjes onderzoe
kingen verrichten door middel van voor
fluorwaterstof en voor zwaveldioxyde gevoe
lige planten, aangevuld met fluoranalyses van
kalkpapiertjes.
Het IPO zal verder rond het Sloegebied ana
lyses van gras op fluorgehalte verrichten. De
grasmonsters zullen worden verzameld door
dr. J. Tesink in overleg met Hoechst Vlis-
singen.
Van de resultaten der onderzoekingen zullen
gedeputeerde staten rapporten ontvangen. De
kosten van de metingen komen voor rekening
van de provincie en van die gemeenten in
Zeeland, die zijn toegetreden tot de terzake
bestaande gemeenschappelijke regeling. Er
mag voorts ook nu op een rijksbijdrage wor
den gerekend.
Zoals gezegd gaat ook - en wel in en rond
de kanaalzone in Zeeuwsch-Vlaanderen
het rijksinstituut voor de volksgezondheid in
opdracht van de hoofdinspecteur voor de hy
giëne van het milieu de luchtverontreiniging
meten. Die metingen betreffen in de eerste
plaats het fluorgehalte, op drie plaatsen ten
westen en op drie plaatsen ten oosten van het
kanaal Terneuzen - Sas van Gent, nabij de
grens met België.
Voorts zal het fluor- en het zwaveldioxyde-
gehalte worden nagegaan op vier meetplaat
sen rond Antwerpen, waarvan één op Zeeuws
gebied en wel bij Nieuw-Namen.
AXELSE COURANT
VERSCHIJNT IEDERE ZATERDAG
ABONNEMENTSPRIJS: Losse nummers 15 cent
Half jaar-abonnement
Axel binnen de kom 4,—. Andere plaatsen 4,50
Buitenland f 6,50
Hoofdredaktie: J. C. VINK
Redaktie en administratie Axel, Markt 12, tel. 2020* (3 lijnen), postbus 16
Drukker-uitgeefster: FIRMA J. C. VINK
ADVERTENTIEPRIJS: 10 cent per mm
Bij kontrakten belangrijke reduktie.
Ingezonden mededelingen 30 cent per mm.
Kleine advertenties 1-10 woorden f 1,
elk woord meer 15 cent.
Landbouw in Zeeland bijna 7 ton
,verontreinigingsschade'
Axelse brandweer winnaar pag. 1
Wreed einde aan Terneuzens
schoolreisje
Mutaties bevolking pag. 2
Veilig uit, veilig thuis aktie
pag. 3
I In dit nummer kunt u 'n<i
(I artikel lezen over lucht- <1
II verontreinigingsschade bij j I
(•de landbouw. In onder-|
staand artikel schenken (l
wij aandacht aan de op-| I
drachten die G.S. heb-|
ben verstrekt tot het me-|l
ten van deze luchtver-|
ontreiniging.
