KttDampo
AGENDA
Uit onze omgeving
Axel
Kerkdiensten
Weekend-diensten
16 - 18 - 21 - 23 november 20.00 uur
GEMEENTERAAD
PERSONENAUTO GESLIPT
In de nacht van maandag op dinsdag om
streeks drie uur is in een bocht in de rijks
weg Axel - Kijkuit tussen de le en 2e Ver
korting een personenauto bestuurd door A.
L. A. d'H. uit Hulst geslipt, waardoor de
auto in de rijksafvalwaterleiding terecht
kwam. De bestuurder liep geen letsel op,
maar de auto was totaal vernield.
BOTSING
Zaterdagmiddag deed zich op 't rijwielpad
Axel Sluiskil ter hoogte van ,,de duiker"
een botsing voor tussen een bromfiets en een
personenauto. Beide reden in de richting
Axel.
De botsing ontstond toen de automobiliste
Th. P. uit Oostakker (B.) rechtsaf wilde
slaan zonder aan de bromfietser P. F. uit
Axel, Voorrang te verlenen. De bromfiets
werd zwaar beschadigd, de auto licht. Per
soonlijk letsel deed zich niet voor.
BEVORDERD
Aan de Chr. Kweekschool te Middelburg
slaagde voor het examen kleuterleidster mej.
J. de Feijter.
Wachtmeester L. J. Neelis is bevorderd tot
Opperwachtmeester der Rijkspolitie. Tevens
is hij benoemd tot postcommandant der
Rijkspolitie te Ovezande.
AXELSE JUDOKA DE MOOR
HAALDE DERDE DAN
De Axelse judoka en sportleraar Staf de Moor
heeft zaterdag tijdens examens in Utrecht zijn
3e dan gehaald. Als examinator trad Anton
Geesink op.
JUBILEUMCONCERT
Zaterdag 16 november zal door het Ned.
Herv. Kerkkoor in de Herv. Kerk om 8 uur
een Jubileumconcert worden gegeven.
Dit concert wordt gegeven ter gelegenheid
van het 25-jarig bestaan van het koor. Er
zullen een aantal liederen ten gehore worden
gebracht uit het repertoir van 25 jaar zang.
De toegang is gratis.
75-JARIG BESTAAN
CHR. LAGERE SCHOOL AXEL - SPUI
In een der leslokalen van de Chr. Lagere
School te Axel - Spui recipieerde zaterdag
middag het schoolbestuur ter gelegenheid van
het 75-jarig bestaan van deze school.
Op deze receptie waren behalve het voltallig
schoolbestuur en leerkrachten aanwezig, bur
gemeester M. K. van Dijke met wethouder
A. H. van der Lee en wnd. secretaris M.
Oggel uit Axel, burgemeester J. de Pree uit
Zaamslag, ds. J. van der Wielen, predikant
te Spui, vertegenwoordigers van de plaatse
lijke kerkgenootschappen en verenigingen,
oud-leerlingen en leerkrachten en tal van leer
krachten uit de omliggende gemeenten.
De voorzitter van het schoolbestuur, de heer
Jacob Dieleman opende deze 75-jarige her
denkingsjubileum met een woord van welkom.
De heer C. Weltevrede, hoofd der school, die
als eerste van een reeks van sprekers op deze
receptie het spits afbeet, uitte in z'n toespraak
ietwat minder optimistische klanken met be-
rekking tot de zich in achterwaartse lijn be
gevende bloei der school. Niettemin bracht
hij zijn dankbaarheid naar voren en bood de
bestuursleden een schilderijtje aan.
Burgemeester M. K. van Dijke, die vervol
gens het woord voerde, zei dat het gemeente
bestuur ondanks het teruglopen van het aan
tal leerlingen de school Spui bij het gemeen
tebestuur van Axel toch een warm plekje in
het hart gevonden heeft en dat zij bijzonder
veel genegenheid koestert t.b.v. de school
Spui. In de eerste plaats wordt dit toege
schreven aan de spontane medewerking die
men ondervindt bij de school Spui, zoals bij
de school-artsen en tandartsendienst, maar
ook niet minder aan de welwillendheid bij
het organiseren van aktiviteiten door de ge
meenschapskring rondom de school. Duide
lijk wordt hierbij een geest van vooruitstre
vendheid getoond. Wat het voortbestaan der
school betreft noemde burgemeester van Dijke
als belangrijkste factor de leefbaarheid voor
Spui.
Het nieuwe uitbreidingsplan Spui dat inmid
dels door G.S. is goedgekeurd biedt voor de
school, ondanks de huidige stagnatie, in de
toekomst zeer goede mogelijkheden. De bur
gemeester zei dan ook tot het schoolbestuur
niet bij de pakken te gaan neerzitten, maar
doorzettingsvermogen en vastberadenheid te
tonen, hetgeen in de verdere toekomst zonder
enige twijfel de nodige vruchten zal afwerpen.
Oud-schoolbestuurslid, de heer J. Pijpelink,
die namens de Geref. Kerk Vrijgemaakt
sprak, zei dat de kerk en de school te Spui
nauw verbonden met elkander meeleven.
Voorts sloot de heer Pijpelink zich aan bij
de woorden van Axels burgemeester.
Zo ook de heer P. van Fraaijenhoven, die z'n
gelukwensen overbracht namens de Geref.
Kerk Synodaal en de Varkenshoudersvereni
ging E.M.M. te Spui. Ook hij bood het
schoolbestuur een enveloppe met inhoud aan.
Nadat de heer Jan Dieleman nog z'n geluk
wensen had uitgesproken namens de ouders
der leerlingen en oud-leerlingen, bedankte de
voorzitter van het schoolbestuur de heer
Jacob Dieleman alle sprekers en sprak even
eens de hoop uit dat de school Spui zich in
de nabije toekomst in een opwaartse lijn zou
mogen begeven.
Door 't schoolbestuur werd tenslotte 's avonds
in de Geref. Kerk aan de gemeenschap van
Spui een feestavond aangeboden.
Deze bijzonder geslaagde feestavond trok ca.
180 bezoekers.
KAMPIOENEN DUIVEN MIJ
„VERWACHTING" - AXEL
Oude Duiven
1. Ch. Tieleman, 2. J. Giele, 3. A. Peersman.
Jonge Duiven
1. P. de Bakker, 2. J. Giele, 3. J. v. Bergen.
Jaarling Duiven
1. J. de Maesschalk.
Vitesse
1. D. Dieleman, 2. P. de Bakker en A. Peers
man.
ZONDAG 17 NOVEMBER 1968
Ned. Herv. Kerk 8.45 uur en 10.30 uur":
Ds. Verheul.
Geref. Kerk (Kerkdreef) 10.00 en 3.00 uur:
Ds. A. Veefkind.
Gerf. Kerk (Pironstraat) 10.00 en 3.00 uur
Ds. A. C. Kersten, Den Haag-Escamp.
Geref. Gemeente 10.00 uur (H.A.) en 3 u.
Ds. Snoep van Vlissingen.
R.K. Kerk H. Gregorius de Grote, Wal-
straat 29
8.15 uur; 9.30 uur; 11.00 uur. Zaterdag
19.00 uur H. Mis.
ARTSEN
16 - 17 november Dokter Schiltman.
TANDARTSEN
16 - 17 november P. Fijn van Draat,
Leeuwenlaan 58, Terneuzen. tel. 2320.
Spreekuur: zaterdag 10 10.30 uur
en 18.00—18.30 uur
zondag 12 - 12.30 uur.
AXEL
Zaterdag 16 november 15.00 16.00 uur
Beiaardconcert te geven door
Mevrouw M. J. Moerdijk-Vanderswalm
Vrijdag 22 november 20.00 uur
„De Halle"
Uitvoering Harmonie Concordia
Zaterdag 23 november 15.00 - 16.00 uur
Beiaardconcert te geven door
de heer P. C. Brakman te Axel.
ANTWERPEN
Donderdag 21 november 20.30 uur
Koningin Elisabethzaal
Schönberg - Mendelssohn - Berlioz
Koninklijke Vlaamse Opera
Zaterdag 16 november 20.00 uur
Tosca
Zondag 17 november 14.30 uur
In 't Witte Paard
20.00 uur
Balletten I
Dinsdag 19 november 20.00 uur
Op de Purperen Hei
Vrijdag 22 november 20.00 uur
De Barbier van Sevilla
Zaterdag 23 november 20.00 uur
De Macht van het Noodlot
Koninklijke Nederlandse Schouwburg
16 - 18 - 21 - 22 - 23 november 20.00 uur
Want als Zwijnen zult gij Leven
Zondag 17 november 15.00 en 20.00 uur
Want als Zwijnen zult gij Leven
Antwerpse Kameropera
Maandag 18 november 20.00 uur
Het Nachtklokje
Jeugdtheater, Canotstraat 90
16 - 17 - 20 - 23 november 15.00 uur
Pinokkio
Nederlandse Kameropera
Dinsdag 19 november 20.30 uur
Opera-Aktueel
GENT
Koninklijke Opera
Zaterdag 16 november 20.15 uur
Galas de l'élite L'Oeuf a la Cocque
Zondag 17 november 14.30 uur
Cavalleria Rusticana I Pagliacci
20.00 uur
Dorp zonder Klok
Maandag 18 november 20.00 uur
Thèatre National Cette dame est a jeter
Woensdag 20 november 20.00 uur
Irma la Douce met Frank Fernandel
Vrijdag 22 november 20.00 uur
Cavalleria Rusticana I Pagliacci
Koninklijke Nederlandse Schouwburg
De Nacht van de Moordenaars
Zondag 17 november 15.00 en 20.00 uur
De Nacht van de Moordenaars.
Vrijdag 22 november 20.00 uur
La Ruche De Doux Dingues
X POEDER CR.EMF. - OLIE ZEEP
KOOP IN AXEL, WIN EEN AUTO
Onder dit motto organiseert de Stichting
Streekcentrum Axel dit jaar een geweldige
Sint Nicolaas-Aktie waarbij, zoals uit de
slagzin al duidelijk is als hoofdprijs voor het
kopende publiek een gloednieuwe Volks
wagen valt te winnen.
Bij de vele deelnemende winkeliers ontvangt
u bij uw aankopen gratis loten voor deze ver
loting, waarnaast deze hoofdprijs ook nog
waardebonnen van 250, - 100, en
10,- zijn te winnen.
De netto-opbrengst van deze ministerieel
goedgekeurde verloting zal worden bestemd
voor de verdere technische inrichting van het
cultureel centrum „de Halle".
Het is wel te verwachten dat de aantrekke
lijke prijzen bij deze verloting velen zullen
bewegen hun inkopen in Axel, dat toch al
steeds als het best gesorteerde koopcentrum
te boek staat, te doen...
Ook Sint Nicolaas zelf zal Axel dit jaar weer
met een bezoek vereren, de goede Sint heeft
het gemeentebestuur van zijn komst op de
hoogte gesteld. Volgende week zaterdag zal
hij zijn traditionele bezoek brengen. Zoals
vanouds zal de Sint voor zijn officiële intocht
even verpozen bij de familie Dekker aan de
Nieuwendijk, waarna hij vergezeld van zijn
zwarte knechten en begeleid door de Axelse
muziekverenigingen zijn triomfantelijke tocht
zal maken, eerst naar de Markt, waar de Sint
officiéél door het gemeentebestuur zal wor
den ontvangen, waarna hij dan een rondrit
door de stad zal maken met tot slot een
voettocht door de Axelse Markt.
vervolg van pagina 1
Toen de provincie Zeeland in augustus 1958
tot probleemgebied werd verklaard, volgde
hierop de aanwijzing van de ontwikkelings
kernen.
De uitbreiding van de gemeente Hulst met
delen van de omliggende gemeenten, alsook
de M.v.A. op de rijksbegroting voor 1962
(waarin werd gesteld dat de bestuurlijke in
deling in de Kanaalzone moest worden aan
gepast aan de verwachte ontwikkelingen in
dat gebied) en tenslotte ook de grenswijziging
tussen Breskens en Groede in 1960, gaven
de stoot tot de idee om te komen tot de vor
ming van grotere gemeentelijke eenheden,
met als gevolg de plannen tot herindeling
van geheel Zeeuws-Vlaanderen.
Nadat eerst Ged. Staten een plan hadden ge
lanceerd tot indeling in elf gemeenten, volgde
spoedig een opzet tot indeling in tien gemeen
ten. Dat laatste plan behelsde voor Axel een
toevoeging van een deel van Zaamslag, met
prijsgave van haar gebied aan het kanaal.
Na advies van de heren prof. Klaassen en
drs. Kroft van het Ned. Econ. Instituut sprak
de raad als haar mening uit dat, indien er
meer dan één kanaalgemeente zou worden
gevormd, Axel zeker aan het kanaal moest
blijven en tevens een zeer goede woonfunktie
kon vervullen door toevoeging van de zuid
gemeenten en een deel van Zaamslag (juli
1963).
In die tijd gingen de prognoses uit van de
gedachte dat het kanaal Gent-Terneuzen bin
nen afzienbare tijd een tweede Nieuwe Wa
terweg zou worden.
In november 1964 werd mijnerzijds de idee
gelanceerd tot vorming van een agglomeratie,
waarbij enkel de zeer kleine gemeenten wer
den opgeheven en de overige in agglomeratie-
verband zouden samenwerken. Deze idee vond
echter weinig weerklank.
In december 1964 werd door G.S. een negen-
gemeentenplan voorgesteld. Op ons verzoek
werd door prof. Prins een rapport opgesteld,
waarin de ernstige wil van Axel wordt uitge
drukt tot samenwerking met de andere ka
naalgemeenten en tevens wordt gesteld dat
Axel, voor haar blijvende bewoonbaarheid
zeggenschap moet blijven behouden bij de in
dustrievestiging aan het kanaal.
Vooral dit laatste punt woog zwaar en hier
voor moest een oplossing worden gezocht.
In die tijd was er immers nog geen sprake
van een wet op de luchtverontreiniging Wat
zou het lot van Axel zijn als er ten westen
van haar kern bijv. een petrochemische in
dustrie zou worden gesticht
Na veel overweging en besprekingen werd
besloten aan te dringen op vorming van één
grote kanaalgemeente, zodat Axel inspraak
zou houden bij de industrievestiging. Daarbij
werd uitdrukkelijk gesteld dat als voorwaar
den daartoe golden
1. een verdeling van Zeeuws-Vlaanderen in
drie gemeenten, die gelijkwaardige part
ners konden zijn
2. het moest uitdrukkelijk een fusie worden
en geen toevoeging aan één der gemeenten
(met name Terneuzen), hetgeen moest
uitkomen in een billijke spreiding van de
onderscheiden taken over het gehele ge
bied, dus in meerdere kernen in die ene
gemeente
3. er moest een neutrale naam voor de nieu
we gemeente komen, waartoe onze raad
een suggestie deed.
Deze voorwaarden werden zeer uitdrukkelijk
gesteld.
In het herziene voorstel van G.S., dd. 5 dec.
1965, kwam dit college tot de vorming van
vijf gemeenten in geheel Zeeuws-Vlaanderen,
waardoor niet werd voldaan aan onze eerste
voorwaarde, terwijl de tegemoetkoming aan
onze andere voorwaarden in het midden werd
gelaten. Van toen af kon men Axel niet meer
binden aan haar idee van vorming van drie
gemeenten in Zeeuws-Vlaanderen.
Toen op 24 juni 1966 het wetsontwerp werd
gepubliceerd, bleek dat hierin en nog sterker
in de Memorie van Toelichting dat formeel
een fusie werd voorgesteld, doch werd daarbij
zozeer de nadruk gelegd op de funktie van
Terneuzen dat het in feite bleek de bedoeling
te zijn om de andere kanaalzónegemeenten
aan Terneuzen toe te voegen. Daar ook de
naam Terneuzen voor de nieuwe gemeente
werd voorgesteld, was aan geen de|r drie
voorwaarden die wij aan onze idee hadden
verbonden voldaan, zodat instemming hier
mee een totale uitverkoop van Axel zou be
tekenen, hetgeen vanzelf onaanvaardbaar was.
Van onze bezwaren tegen het vijf-gemeenten
plan van G.S. werd door ons reeds in januari
1966 aan dit college kennis gegeven in een
memorandum. Door het ETI-Zeeland werd
in sept. 1966 een prognose opgesteld, waar
in de levenskracht van Axel voor de toekomst
duidelijk naar voren komt.
Daarop werd in de vergadering van 6 sept.
1966 door de raad een commissie ingesteld
die tot taak kreeg, samen met hun college
van B. en W., te bestuderen welke weg nu
moest worden ingeslagen, nu de raad zich in
grote meerderheid tegen het wetsontwerp
verklaarde.
Deze commissie stelde een lijvig documen-
tatierapport samen, met het uiteindelijk ad
vies (dat door de grootst mogelijke meerder
heid van de commissie werd genomen) om
te streven naar de vorming van drie gemeen
ten in de kanaalzone. Als redenen werden ge
noemd dat de fusiegedachte bij geen der
gemeenten weerklank vond en zelfs in de raad
van Terneuzen slechts een kleine meerderheid
daarvoor was, dat de prognose inzake de
ontwikkeling van Zeeuws-Vlaanderen niet
werden bewaarheid, een tè sterke tendens in
het wetsontwerp naar toevoeging bij een der
bestaande gemeenten, de noodzakelijke decen
tralisatie bij vorming van een zeer grote ge
meente en nog andere argumenten.
Bij de hearing van de Vaste Commissie voor
Binnenlandse Zaken op 30 juni 1967 werden
deze bezwaren naar voren gebracht en toege
licht, waarbij werd aangedrongen op de vor
ming van drie gemeenten in de Kanaalóne.
Verder richtte de raad op 11 september 1967
een schrijven aan deze commissie, waarbij dit
standpunt werd herhaald en de wens werd te
kennen gegeven dat de nieuwe gemeente Axel
zal bestaan uit het gebied van de tegenwoor
dige gemeenten Axel, Zuiddorpe, Koewacht,
Overslag en het zuidelijk deel van Zaamslag.
Het voorlopig verslag van de commissie Bin
nenlandse Zaken wees uit dat bij veel der
Kamerfraktie's de idee tot vorming van drie
gemeenten in de kanaalzone aansloeg, hoewel
toevoeging van de kern van Zaamslag be
zwaren opriep.
