anders dan andere
Frankering bij abonnement, AXEL
ZATERDAG 8 JUNI 1968
82e Jaargang no. 37
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Het Centraal Laboratorium van de Bloedtransfusiedienst
van het Nederlandsche Roode Kruis in het Zilver
Het programma van het Koninklijk bezoek aan Zeeland
op 20 en 21 juni a.s.
Op 1 januari van dit jaar was het vijfentwintig
jaar geleden, dat het Centraal Laboratorium
van de Bloediransfusiedenst van het Neder
landsche Roode Kruis officiéél tot stand
kwam.
De voorgeschiedenis gaat nog verder terug.
Reeds in 1926 stelden de drie oprichters van
de bloedtransfusiedienst in Nederland, Dr.
H. C. J. M. van Dijk, Prof. A. B. F. A.
Pondman en Dr. G. E. H. Verspyck Mijnsen,
dat het vrijwillig geven van bloed voor een
medemens een daad van naastenliefde is en
dat in het kader van een vereniging als het
Nederlandsche Roode Kruis de beste voor
waarden worden gevonden om dit hoge prin
cipe te handhaven en te beschermen.
In 1930 aanvaardde het Hoofdbestuur van
het Nederlandsche Roode Kruis onder voor
zitterschap van Z.K.H. Prins Hendrik hun
zienswijze en kwam de eerste Roode Kruis
Bloedtransfusiedienst te Rotterdam tot stand.
Hierna volgden spoedig andere plaatsen.
In 1939 werden door het Nederlandsche
Roode Kruis in samenwerking met de mili
taire geneeskundige dienst twee conserveer-
inrichtingen voor bloed opgericht, één te Rot
terdam onder leiding van Dr. H. C. J. M.
van Dijk, en één te Amsterdam, onder lei
ding van Prof. Dr. J. G. G. Borst; uit de
laatste heeft zich het Centraal Laboratorium
van de Bloedtransfusiedienst ontwikkeld.
Tijdens het bombardement van Rotterdam op
14 mei werd de Rotterdamse conserveerin-
richting totaal verwoest. Het Amsterdamse
centrum - ondergebracht op een zolderver
dieping van het Binnengasthuis - kon, on
danks zeer moeilijke omstandigheden, zijn
werkzaamheden voortzetten.
Prof. Borst en zijn toenmalige assistenten,
waaronder Dr. J. Spaander als Officier van
Gezondheid, ontwierpen en beproefden een
ampul voor het bewaren van Bloed.
De ampul heeft gedurende de Meidagen 1940
zeer grote diensten bewezen; vele honderden
ampullen met geconserveerd bloed werden
verzonden aan de militaire ziekenhuizen en
veldhospitalen.
In oktober 1940 werd de bestaande ampul
voor vervoer over grotere afstanden geschikt
gemaakt en begon de regelmatige distributie
van transfusie-apparatuur aan de Nederland
se ziekenhuizen.
Na de produktie van transfusiesets in 1940
volgde de bouw van twee plasma-drooginstal
laties, die in 1943 door Dr. J. Spaander en
de chemicus Drs. G. G. A. Bastenbroek wer
den gebouwd met onderdelen die ten dele
langs klandestiene weg werden geïmporteerd
of verkregen.
Deze drooginstallaties werden geplaatst in
hét inmiddels per 1 januari 1943 officieel
tot stand gekomen Centraal Laboratorium
van de Bloedtransfusiedienst en in het Onze
Lieve Vrouwe Gasthuis.
Hoewel de apparaten nog van primitieve sa
menstelling waren, bleek het Nederlandse
principe van de plasmadroger zeer geschikt,
zodat het toch gelukte hiermede reeds in
1944 6000 sets gedroogd bloedplasma te ver
vaardigen. Deze werden gedistribueerd onder
de Nederlandse ziekenhuizen en ook in de
strijd om Nijmegen en Arnhem gebruikt.
Onmiddellijk na de bevrijding werd overeen
komstig de opdracht van de Minister van
Oorlog naast de civiele bloedtransfusiedienst
een militaire dienst in het leven geroepen.
Dr. Spaander vervulde sinds 1943 gelijktijdig
de fuctie van directeur van het Centraal La
boratorium en Hoofd van de Militaire Bloed-
transfusiedenist tot zijn vertrek in 1950.
Daarna werd zijn civiele taak voortgezet door
Dr. J. J. van Loghem Jr., toendertijd Hoofd
van de serologische afdeling.
De voorbereidingen voor het koninklijke be
zoek aan Zeeland op 20 en 21 juni zijn thans
in volle gang.
De eerste dag van het koninklijk bezoek
wordt de aandacht gevestigd op Zeeuwsch-
Vlaanderen. Er zullen bezoeken worden ge
bracht aan Hulst, IJzendijke, Aardenburg,
aan „De Braakman" en aan het vormings
instituut „Hedenesse". Nadat zij in de huis
houdschool in IJzendijke de lunch heeft ge
bruikt zal de koningin een bezoek brengen
aan Aardenburg. Zij zal eerst een kijkje gaan
nemen bij het monument in Eede en vervol
gens wordt een bezoek gebracht aan de St.-
Baafskerk.
Op „Hedenesse" zal er waarschijnlijk eerst
een ontvangst zijn van het gemeentebestuur
van Cadzand alvorens het dagelijks bestuur
zal worden voorgesteld en de vorstin een dis
cussie van een klas van de rijkskweekschool
in Middelburg, die in die week op Hedenesse'
verblijft zal meemaken. Er wordt ook een
rondgang over het terrein gemaakt.
De nacht van 20 op 21 juni zal de Koningin
logeren in de ambtswoning van de Commis
saris van de Koningin, Mr. Van Aartsen.
Vrijdag 21 juni zal de televisietoren in Goes
van binnen worden bekeken. Daarna vertrekt
het gezelschap naar „Ter Valcke" waar ko
ningin Juliana waarschijnlijk een patiënten
afdeling en een afdeling van de fysische the
rapie zal bezoeken. Omstreeks kwart voor
een arriveert de landsvrouwe op het tentoon
stellingsterrein van de grote Jubileumtentoon
stelling van de Z.L.M. in Wilhelminadorp.
De lunch wordt gebruikt in het „Wilhelmina-
huis".
Daarna begeeft de hoge gaste met het gezel
schap genodigden zich naar de demonstratie-
ring, waar de kampioensdieren zullen worden
binnengeleid. Ook zal een aantal stands wor
den bezocht. Het is niet bekend of de vorstin
de reis naar Zeeland zal maken in gezelschap
van prins Bernhard. Voorts is nog niet zeker
of het koninklijk bezoek per helicopter arri
veert of dat de reis vanaf de vliegbasis
Woensdrecht per auto zal worden gemaakt.
Op Haar reis door Zeeuwsch-Vlaanderen zal
Koningin Juliana komende van Hulst de ge
meente Axel passeren en via Kanaalkade en
Zuidsingel naar Sluiskil Oost rijden, en van
daar via de weg Sluiskil-9(ri Anna tot de
Haarmanweg en dan langs de kanaalwerken
en de nieuwe sluizen te Terneuzen haar reis
vervolgen naar West Zeeuwsch-Vlaanderen.
Vragen van Kamerleden over de
industriewatervoorziening
Zeeuws-Vlaanderen
De leden van de Tweede Kamer, de heren
Westerhout (P.v.d.A.) en Oele (P.v.d.A.)
hebben onlangs aan de minister van econo
mische zaken de volgende vragen gesteld be
treffende de industriewatervoorziening Z.
Vlaanderen.
1. Kan de bewindsman aangeven wat de
budgettaire consequenties voor econo
mische zaken zullen zijn voor de mede
werking van dit departement bij het dek
ken van de tekorten
2. Zijn er naast de toezegging van goed
koop aardgas aan de door de Verenigde
Machinefabrieken te bouwen installatie
voor de omzetting van zout water in zoet
water nog andere concrete toezeggingen
gedaan, die het rijk betrekken bij het dek
ken van de tekorten
3. Is de minister bereid een grondig onder
zoek in te stellen naar alle oorzaken van
het onverantwoorde investeringsbeleid -
inclusief de klaarblijkelijk ontoereikende
controle - en de resultaten van dit on
derzoek aan de Kamer ter kennisneming
te doen toekomen?
Antwoord van de minister
De minister van economische zaken heeft
deze vragen op 4 juni 1968 als volgt beant
woord.
1. Zoals de ondergetekende reeds heeft me
degedeeld in antwoord op vragen van de
heer Oele, is over de financiële conse
quenties van de ontwikkeling bij de in
dustriewatervoorziening Zeeuws-Vlaande
ren uitvoerig overleg gaande. Zolang dit
overleg niet is afgesloten, kan nog niet
worden gezegd of, en zo ja, welke bud
gettaire consequenties een en ander voor
de begroting van economische zaken zal
hebben.
2. Naast de toezegging van goedkoop aard
gas aan de P.Z.E.M. voor de waterfabriek
heeft de toenmalige staatssecretaris van
economische zaken zich in juni 1966 in
principe bereid verklaard een subsidie te
verlenen in de kosten van de watervoor-
zieningswerken teneinde te komen tot een
redelijke Waterprijs voor de industrie.
3. Aangezien tijdens de voorjaarszitting van
de staten van Zeeland door gedeputeerde
staten bij monde van de heer A. J. Ka-
land volledige opening van zaken is ge
geven, komt het de ondergetekende over
bodig voor naar de oorzaken van de gang
van zaken bij de industriewatervoorziening
Zeeuws-Vlaanderen nog eens een nader
onderzoek in te stellen.
Benzine en andere olieprodukten
goedkoper
In Zeeuws-Vlaanderen
twee cent per liter
De benzineprijzen in Nederland zullen met
ingang van heden 7 juni een cent per liter
worden verlaagd. De olie-industrie heeft mee
gedeeld hiertoe in overleg met het ministerie
van economische zaken te hebben besloten.
Naast deze landelijke prijsverlaging zullen,
tengevolge van het terugbrengen van het aan
tal prijszones van 4 tot 3, in bepaalde delen
van het land, Groningen, Friesland, Drente,
Overijssel, Zuid-Limburg en Zeeuws-Vlaan
deren, de auto-benzineprijzen met een cent
per liter extra dalen.
Hierdoor wordt dus het bestaande prijsver
schil tussen de verschillende delen van het
land verkleind.
Voorts is besloten tot de volgende prijsver
lagingen
vloeibare gassen 0,3 cent per liter, vliegtuig
brandstoffen, licht- en tractorpetroleum, auto-
gasolie, gasolie, huisbrandolie 1 en 2 en dun
ne stookolie 0,5 cent per liter.
Tewaterlating visfabriekschip
„Tkvarcheli"
Zaterdag, klokslag 12.00 uur zal mevrouw
V. F. Lavrova, echtgenote van de ambassa
deur van de U.S.S.R. in Nederland, het vis
fabriekschip „Tkvarcheli" te water laten.
De plechtigheid vindt plaats op de werf van
de N.V. Koninklijke Maatschappij „de Schel
de" te Vlissingen.
De „Tkvarcheli" is genoemd naar een plaats
in de Kaukasus, een kleine 400 kilometer
van de Zwarte Zee. De thuishaven zal Poti
zijn.
De „Tkvarcheli" is het zevende schip in een
serie van tien zusterschepen, die de N.V.
Koninklijke Maatschappij „de Schelde" in
opdracht van V. O. Sudoimport te Moskou
bouwt.
De .Rembrandt',Van Dijck', Frans Hals
,Van Gogh', Zarechensk' en de Zodiak'
werden in de jaren 1965 en 1967 reeds op
geleverd. Ze zijn thans in gebruik voor de
verre visserij in de Noordelijke wateren. Daar
toe zijn deze schepen ook van een ijsbreker
steven voorzien. De proviandruimten en olie-
bunkers zijn zo groot, dat de schepen met
hun ruim 100 bemanningsleden 60 dagen
onafgebroken op zee kunnen blijven en bo
vendien nog bunkerolie aan begeleidende
trawlers kunnen leveren.
Met de trawlwinch kan een net van 25 ton
vis ingehaald worden. Er wordt over de ach
tersteven gevist.
Aan boord wordt de vangst onmiddellijk ver
werkt en in de koelruimen geconserveerd. In
de visfabriek wordt de vis ontkopt; van het
afval wordt vismeel gemaakt, dat ter plaatse
in zakken wordt verpakt. De visiever ver
werkt men tot visie verolie.
Deze Russische visfabriekschepen zijn allen
uitgerust met twee geraffineerd geconstru
eerde Schelde-diepvriestunnels, die per et
maal 50 ton vis in blokken van 80 x 25 x 6
centimeter kunnen invriezen. Deze snel-
vriezende Schelde-diepvriestunnel is een ge
heel Nederlandse ontwikkeling, die in de
praktijk in concurrentie met diverse buiten
landse ontwerpen zeer goed voldoet.
Dit type visfabriekschip van 2.650 t. dw.
heeft een lengte over alles van ruim 100 me
ter; een Schelde-Sulzer dieselmotor van 3000
pk drijft een Schelde-Lips verstelbare schroef
aan, waarmee een snelheid van 14 knoop
wordt bereikt. Gevist wordt met een snelheid
van 4 a 5 knopen.
„De Schelde" bouwde reeds eerder schepen
in serie. In de jaren vijftig werden zes iden
tieke ijsbrekende vrachtschepen met diesel-
elektrische voortstuwing voor de U.S.S.R. ge
bouwd.
En in de periode 1958 1964 werden 19
standaard motorvrachtschepen van 14.800
ton deadweight geleverd aan reders over de
gehele wereld. Met deze standaard series
vaart de N.V. Koninklijke Maatschappij „De
Schelde" de koers, die in het zogenaamde
„Rapport Keyzer" door de Commissie Ne
derlandse Scheepsbouw 1965 werd aanbe
volen.
Dodelijk verkeersongeval
Op de provinciale weg Schoondijke naar
IJzendijke is dinsdagmiddag de dertienjarige
fietser André Geernaert uit Schoondijke aan
gereden door een personenauto. De jongen
werd met zware verwondingen overgebracht
naar het ziekenhuis te Oostburg en later naar
een ziekenhuis in Tilburg, waar hij in de loop
van de avond is overleden.
AXELSE COURANT
VERSCHIJNT IEDERE ZATERDAG
ABONNEMENTSPRIJS: Losse nummers 15 cent
Halfjaar-abonnement:
Axel binnen de kom f 3,75. Andere plaatsen f 4,25
Buitenland 6,50
Hoofdredaktie: J. C. VINK
Redaktie en administratie Axel, Markt 12, tel. 2020* (3 lijnen), postbus 16
Drukker-uitgeefster: FIRMA J. C. VINK
ADVERTENTIEPRIJS: 10 cent per mm
Bij kontrakten belangrijke reduktie.
Ingezonden mededelingen 30 cent per mm.
Kleine advertenties 1-10 woorden 1,
elk woord meer 15 cent.
caballero
CONSTANTE KWALITEIT - 25 STUKS f 1.50