Dampo
De lokkende schatten van de Andrea Doria
Frankering bij abonnement, AXEL
ZATERDAG 11 NOVEMBER 1967
82e Jaargang no. 7
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
In 1968 vaststelling
tracé oeververbinding
Westerschelde
„In de loop van het komende jaar zal het
tracé worden vastgesteld voor de vaste oever
verbinding Westerschelde".
Deze voor Zeeland bijzonder belangrijke me
dedeling heeft de minister van verkeer en
waterstaat drs J. A. Bakker dinsdagmiddag
gedaan aan de vaste commissie van verkeer en
waterstaat uit de tweede kamer.
Hij gaf daarmee een antwoord op een directe
vraag van een Zeeuws tweede-kamerlid C. F.
v. d. Peijl (chu). Deze had namelijk gesteld
dat het voor de ontwikkeling van Zeeland
van vitale betekenis is dat het tracé zo snel
mogelijk bekend wordt. Hij kreeg dus nu een
concrete toezegging. Over het uitvoerings
schema kon de minister echter zoals hij
het uitdrukte - „nog geen zinnig woord
zeggen". v
En de bewindsman herinnerde wat dit be
treft nog even aan wat hij enkele maanden
terug in de plenaire zitting van de eerste ka
mer had gezegd. En wel dit dat hij op zeer
korte termijn een realisering van een vaste
oeververbinding Westerschelde niet tot de fi
nanciële mogelijkheden ziet. „Ik ben erg be
nieuwd naar een rentabiliteitsberekening voor
deze vaste verbinding", voegde de minister
nu wel aan zijn beknopte mededelingen over
dit voor Zeeland zo belangrijke onderwerp
toe. Het punt was op de agenda van de ver
gadering van de vaste commissie onder het
hoofdstuk rijkswegenfonds gezet. De heer Van
der Peijl was de enige, die er bij de behan
deling iets over zei. „Ik kan de verleiding
nauwelijks weerstaan", zo begon hij. En dan
verder „Het is een gelukkige gedachte dat
de denkbeelden over een vaste verbinding over
de Westerschelde, althans in Zeeland, ge
meengoed geworden zijn. Bij diverse plannen
wordt er in toenemende mate rekening mee
gehouden. Het is van bijzonder belang dat het
tracé wordt bepaald". De heer Van der Peijl
citeerde de PZC, toen hij naar voren bracht
dat de hoofdingenieur-directeur van rijkswa
terstaat in Zeeland, de heer J. Zuurdeeg, on
langs heeft aangekondigd dat hij bezig was
een interimrapport over het eerste onderzoek
naar een vaste oeververbinding Westerschelde
af te ronden. Dezelfde waterstaatsambtenaar
had de veronderstelling geuit, dat in de toe
komst mogelijk meer dan één vaste overver-
binding nodig zal zijn. Het Zeeuwse kamer
lid vroeg daarom bijzondere aandacht van de
minister voor deze situatie. Bovendien drong
de heer Van der Peijl aan op spoed. „De ont
wikkeling van Zeeland vraagt dat". En pas
sant wees dit kamerlid nog even op de plan
nen voor een tunnel onder Het Kanaal van
Frankrijk naar Engeland. In de verkeersge
leiding daarheen zou de vaste verbinding
Westerschelde een belangrijke rol kunnen
spelen.
(P.Z.C.)
dan 10.000, - kosten, maar over het ge
deelte dat boven dit bedrag uitgaat wordt
geen subsidie toegekend.
Bovendien kunnen gegadigden verzoeken in
aanmerking te komen voor een gedeeltelijke
garantie voor rente en aflossing van een even
tueel af te sluiten geldlening.
Voor verbetering van agrarische bedrijfsruim
ten is het subsidie gelijk aan dat voor wo
ningverbetering en -splitsing. Indien van een
agrarisch bedrijf zowel de woning als de be
drijfsruimten worden verbeterd, dan is voor
subsidietoekening sprake van één project.
Aan subsidieverlening volgens de nieuwe re
geling is de voorwaarde verbonden, dat de
verbeteringen door personen in dienst van
bouwvakpatroons of door een patroon zelf
worden uitgevoerd en wel in de normale
werkuren. De nieuwe regeling heeft immers
in het bijzonder ten doel de werkgelegenheid
in de betrokken acht provincies te verruimen.
Aard van de verbeteringen
In eerste aanleg worden slechts primaire
bouwkundige verbeteringen gesubsidieerd, dus
verbeteringen die er toe leiden, dat op sobere
wijze naar de huidige maatstaven ongewenste
toestand waarin een woning of agrarische be
drijfsruimte verkeert, wordt opgeheven. Voor
een woning wordt hieronder mede verstaan
een verbouwing die uitsluitend ten doel heeft
haar beter geschikt te maken voor het gezin
van de eigenaar/bewoner of huurder, bijvoor
beeld door uitbreiding met een of meer slaap
kamers.
Voor het aanbrengen van een centrale ver-
wajmingsinstallatie, installaties voor verbete
ring van de stalinrichting, het transport e.d.
in agrarische bedrijfsgebouwen of voor ver
beteringsplannen die geheel of nagenoeg ge
heel met nieuwbouw gelijk staan, zal geen
subsidie worden toegekend. In dit opzicht is
er overigens geen verschil met de oude rege
ling voor woningverbetering.
Daarentegen zal achterstallig onderhoud in
zekere mate wel gesubsidieerd kunnen wor
den, wanneer gelijktijdig een verbetering in
de zin van de regeling wordt bewerkstelligd.
Hierbij valt te denken aan eenmalige, nood
zakelijke voorzieningen die in beginsel gedu
rende een reeks van jaren niet meer behoeven
te worden herhaald, zoals het vernieuwen van
een kap.
Schilderwerk kan alleen in het bedrag waar
over subsidie wordt verleend worden opgeno
men voorzover dat direct verband houdt met
de andere uit te voeren verbeteringswerk
zaamheden. Normaal binnen- en buitenschil
derwerk komt niet voor subsidiëring in aan
merking.
Voor aanvraagformulieren en inlichtingen
naar de gemeentesecretarieën
Aanvraagformulieren voor de premie zijn bij
alle gemeente-secretarieën verkrijgbaar. Hier
kunnen ook inlichtingen worden ingewonnen
over de mogelijkheden om subsidie te verkrij
gen. Voor plannen tot verbetering van agra
rische bedrijfsruimten verdient het aanbeve
ling vooraf advies in te winnen van de Rijks-
land- en tuinbouwvoorlichtingsdienst.
Met de afhandeling van ingediende aanvragen
zal zoveel mogelijk spoed worden betracht.
Overigens mag met de uitvoering van de ver
beteringswerkzaamheden reeds een begin wor
den gemaakt, zodra de subsidieaanvraag bij
de gemeente is ingediend en deze de even
tueel noodzakelijke bouwvergunning heeft af
gegeven.
Belgen gedood bij ongeval
op rijksweg DraaibrugSluis
Bij een verkeersongeval op de rijksweg Draai
brug - Sluis is woensdagavond de heer F. van
W. uit Oostende, 31 jaar oud, om het leven
gekomen. De heer F. van W. vloog ter hoogte
van het voormalige Sint-Josef-pensionaat met
zijn auto uit de bocht. Een andere inzittende,
A.A., 32 jaar, eveneens uit Oostende, werd
zwaar gewond naar het Sint-Antoniuszieken-
huis te Oostburg vervoerd en is later over
leden. Twee andere inzittenden, mevrouw H.
B., 55 jaar, met een shock en haar 18-jarige
dochter R. F. met een beenbreuk, (beiden uit
Oostende) werden eveneens naar Oostburg
overgebracht.
Verbetering van woningen en
agrarische bedrijfsruimten
Voor het verbeteren en splitsen van parti
culiere huur- en eigen woningen en voor ver
betering van agrarische bedrijfsruimten heeft
de Regering 10 miljoen extra beschikbaar
gesteld in het kader van de maatregelen tot
bestrijding van de werkloosheid.
Op grond hiervan zal behalve in de pro
vincies Noord-Holland, Zuid-Holland en Ut
recht - tijdelijk een hoger rijkssubsidie voor
woningverbetering en -splitsing kunnen wor
den verleend. Bovendien zal eveneens als
tijdelijke maatregel - de bestaande regeling
eenvoudiger worden toegepast; zij zal mede
betrekking hebben op de verbetering van
agrarische bedrijfsruimten.
In Noord-Holland, Zuid-Holland en Utrecht
blijven de oude bepalingen van de Premie
regeling woningverbetering en -splitsing 1953
van kracht.
De nieuwe, tijdelijke regeling houdt het vol
gende in
Subsidie
Voor het verbeteren en splitsen van woningen
en woongedeelten van boerderijen zal een
derde gedeelte van de goedgekeurde kosten
door het Rijk worden gedragen. Het Rijk aan
vaardt echter geen hoger bedrag dan
10.000, -zodat de premie hoogstens
3.334, - zal zijn. Het werk mag wel meer
Kan dit zeekasteel na elf jaar noq worden qelicht?
gulden ongemunt goud aan boord zijn. Zelfs
als het schip niet meer in de vaart zou kun
nen worden gebracht, zou de romp nog een
sloopwaarde hebben van meer dan tien mil
joen gulden.
Er werden schadeclaims ingediend tot een to
taalbedrag van 417 miljoen gulden. De eiseTs
moesten echter met nog geen 21 miljoen gul
den genoegen nemen.
PINGPONG BALLETJES
Sinds de tragische ramp kan men regelmatig
min of meer fantastische bergingsplannen
vernemen. Zo noemt het artikel van Het
Beste het plan van een aspirant berger, die
de hele romp van het schip met met lucht
gevulde pingpong balletjes wilde vullen. Hij
kwam echter bijtijds tot de conclusie, dat de
druk van zeven atmosfeer ter plaatse voldoen
de was om alle pingpong balletjes plat te
drukken.
In 1964 ondernamen een aannemer, Robert
F. Solomon en een makelaar in onroerend
goed, H. Glenn Garvin, een poging, die ruim
een miljoen gulden kostte. Hiervoor gebruik-
den slagzij maken, meubilair en passagiers ten ZÜ een oude patrouilleboot van de Ameri-
De Andrea Doria, eens de trots van de
Italiaanse koopvaardij, ligt al elf jaar op de
bodem van de zee. Er dringt maar weinig
licht door de lagen plankton en de 68 meter
zeewater boven haar witte bovenbouw, die
daardoor een spookachtige groene kleur krijgt.
Op de boeg kunnen duikers met moeite de
naam van dit vlaggeschip van de Italië Lijn
ontcijferen. Van tijd tot tijd worden er am
bitieuze plannen aangekondigd om het schip
of de schatten, die het casco moet bevatten,
te bergen. Tot nu toe worden deze echter
steeds uit technische of juridische overwegin
gen opgegeven.
Het novembernummer van Het Beste wijdt
een belangwekkende reportage aan dit schip,
dat met vele mysteriën is omgeven. De An
drea Doria was een schip vol luxe en comfort
en zoals wel eerder in de scheepvaarthistorie
is geschied, werd zij „onzinkbaar" geacht. De
elf waterdichte compartimenten zouden het
fraaie schip in elk denkbaar geval van nood
drijvende kunnen houden.
Op de eerste de beste reis ging het al mis.
Een reusachtige golf deed het schip 28 gra
AANMOEDIGINGSPRIJS
JONG ZEEUWS TALENT
VOOR DAAN MANNEKE
Gedeputeerde staten van Zeeland hebben
voor de eerste maal de aanmoedigingsprijs
jong Zeeuws talent op het gebied van kunsten
of wetenschappen toegekend en wel aan de
heer Daan Manneke te Vogelwaarde. De toe
kenning is geschied in overeenstemming
met de voordracht van een commissie ad hoe
van drie deskundigen, te weten de heren mr.
F. W. Adriaanse, G. W. Bergman en drs. K.
de Jong Ozn. Zaterdagavond a.s. zal de Com
missaris der Koningin, mr. J. van Aartsen,
de prijs uitreiken tijdens het concert, dat de
leraren van de Zeeuwse Muziekschool en het
Zeeuws Jeugd Orkest in de Concert- en Ge
hoorzaal te Middelburg zullen geven ter ge
legenheid van het 12 Va-jarig bestaan der
Muziekschool.
Gelet op Daan Manneke's veelzijdige begaafd
heid als scheppend en herscheppend kunste
naar (componist, organist, dirigent) heeft de
commissie ad hoe hem unaniem aan gedepu
teerde staten voorgedragen voor de toekenning
van de aanmoedigingsprijs.
Daan Manneke werd op 7 november 1939
te Kruiningen geboren. Na het lager en uit
gebreid lager onderwijs volgde hij de rijks
middelbare landbouwschool. Van 1960 - '65
aan een zijde van het schip op een hoop
gooiend. Velen werden hierbij gewond. Het
schip, dat een totale waarde van 112 miljoen
gulden vertegenwoordigde, voer op 25 juli
1956 in de mist naar New York. Om 23.20
uur waren er nog een paar afscheidsfeestjes
aan de gang, terwijl een groot aantal van de
1134 passagiers reeds zijn bed had opge
zocht.
Plotseling doemde uit de mist het elfduizend
ton metende Zweedse motorschip „Stock
holm" op, dat juist uit New York was ver
trokken. De roergangers van beide schepen
draaiden als razenden aan het stuurrad. Het
mocht niet meer baten. Met een harde dreun
boorde de „Stockholm" zich in de stuur
boordzijde van de Andrea Doria. Binnen en
kele minuten maakte het „onzinkbare" schip
zware slagzij. De volgende ochtend, om 10 uur
9 verdween het trotse schip in de golven.
Vierenvijftig mensen kwamen hierbij om het
leven.
GERUCHTEN
Het schip lag nog maar nauwelijks op de
bodem van het ter plaatse 68 meter diepe wa
ter of de geruchten barstten los. De brand
kasten zouden juwelen, effekten en contanten
bevatten ter waarde van tenminste 3V2 mil
joen gulden. Verder zou er voor 108 miljoen
kaanse kustwacht, die voor dit doel werd
verbouwd. Met twintig man, waaronder negen
duikers van de Marine, vertrokken zij naar
de plaats van de ramp. Men had echter het
weer niet mee. Dagenlang joegen winden
met snelheden van 55 kilometer per uur over
de woeste zee. Toen het weer beter werd
verschenen er haaien. Niettemin slaagden de
duikers er in een gedeelte van de radarinstal
latie en een schijnwerper van 1000 watt naar
boven te halen. De schijnwerper bleek nog te
werken. Acht dagen later haalde men na ge
weldige inspanningen het levensgrote beeld
van de zestiende eeuwse Genuese admiraal
Doria, naar wie het scfiip was genoemd, uit
een der salons naar boven. Van het laten
springen van de verschillende kluizen zag men
af, omdat men over de eventueel naar boven
gehaalde kostbaarheden ongetwijfeld lang
durig zou moeten gaan onderhandelen.
De vraag is nu, zal de Andrea Doria ooit
worden geborgen Er zijn wel meer schepen
vergaan, die grote hoeveelheden kostbaarhe
den aan boord hadden en zij liggen nog steeds
onder het geheimzinnige oppervlak van de
zee.
Ondertussen ligt de Andrea Doria eveneens,
tergend dichtbij, op de zeebodem, vooralsnog
bewaakt door de grijze golven, die over haar
romp spoelen.
studeerde hij aan het Brabants Conserva
torium.
Negen kandidaten hadden zich (of waren)
aangemeld om in aanmerking te komen voor
de aanmoedigingsprijs, waarvoor deze eerste
maal de sector muziek was aangewezen door
gedeputeerde staten overeenkomstig het ad
vies van de Zeeuwse Culturele Raad.
De prijs bestaat uit een geldbedrag van
1.500,-, aan de besteding waarvan be
paalde voorwaarden kunnen worden verbon
den verband houdende met het karakter van
de prijs, die in de eerste plaats is bedoeld als
een financiële ruggesteun bij het opbouwen
van een loopbaan. Gedacht kan daarbij wor
den aan een bijdrage in de kosten van een
studiereis, aan het aanschaffen van een in
strument, aan het inrichten van een studio of
een atelier, aan de uitgave van een publikatie
enz.
Hearing inzake herindeling
Zeeuwsch-Vlaanderen
De KVP-leden van de tweede-kamercommis
sie voor binnenlandse zaken houden op 20
november een interne hearing inzake de her
indeling van Zeeuwsch-Vlaanderen. De hea
ring begint om 10.30 uur in Axel tot 16 uur,
waarna in de loop van de avond Oostburg zal
worden bezocht. Indien mogelijk zal ook nog
een gesprek plaatsvinden met de statenkringen
van de KVP.
Aan deze hearing zullen deelnemen drs J.
Aarden, drs W. Dusarduijn, F. Fiéviez, C.
v. Beek en A. Krosse.
AXELSE COURANT
VERSCHIJNT IEDERE ZATERDAG
ABONNEMENTSPRIJS: Losse nummers 15 cent
Halfjaar-abonnement:
Axel binnen de kom f 3,75. Andere plaatsen 4,25
Buitenland 6,50
Hoofdredaktie: J. C. VINK
Redaktie en Administratie: Axel, Markt 12, tel. 01155-646, postbus 16
Drukker-uitgeefster: FIRMA J. C. VINK
ADVERTENTIEPRIJS: 10 cent per mm
Bij kontrakten belangrijke reduktie.
Ingezonden mededelingen 30 cent per mm
Kleine advertenties 1-10 woorden f 1,
elk woord meer 15 cent.
f
BIJ VERKOUDHEDEN