De tijden zijn de dynastieën niet gunstig geweest
Cassette
Frankering bij abonnement, AXEL
ZATERDAG 22 APRIL 1967
81e Jaargang no. 30
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Dat we leven in „een kentering der tijden"
blijkt ook wel hieruit, dat in de laatste tien
tallen jaren zovele dynastieën ten val zijn ge
bracht. Bij de huwelijksvoltrekking van ko
ning Boudewijn en koningin Fabiola waren,
behalve de bruidegom, slechts twee regerende
vorsten aanwezig koningin Juliana en ko
ning Olav van Noorwegen. Bij de huwelijks
voltrekking van pripses Beatrix en prins Claus
één regerende vorst koning Boudewijn.
De ouderen onder ons hebben nog verschei
dene keizerrijken gekend n.l. Rusland, Duits
land, Oostenrijk-Hongarije. Ook China was
tot aan het begin van deze eeuw een keizer
rijk. Met de val van Wilhelm II, keizer van
Duitsland, vielen in november 1918 ook drie
koninklijke dynastieën Beieren, Saksen en
Würtemberg.
Spanje, Portugal en Italië verdreven hun ko
ningen. Bulgarije, Servië en Joego-Slavië za
gen hun vorsten heengaan, doordat er andere
heersers kwamen. De koningen van Monte
negro en van Albanië werden eveneens ver
dreven. Zo'n vijftig jaren geleden kende
Europa slechts 2 republieken (Frankrijk en
Zwitserland), maar 18 koninkrijken. De ver
houding ligt nu wel enigszins anders.
NIET VOOR HUN TAAK BEREKEND.
Waren het alleen de tijden, die de dynastieën
ten val brachten Wie zal het zeggen Zelfs
in een enkel mensenleven zien we soms fac
toren van uiteenlopende aard tot een bepaal
de gebeurtenis leiden; hoeveel temeer zal dat
dan niet het geval zijn als er van de geschie
denis van een land, van een dynastie sprake
is. Wie echter diverse vorsten persoonlijk aan
een beschouwing onderwerpt, zoals L. Ale-
trino dat heeft gedaan in zijn boek „Verloren
Tronen" zal tot de conclusie komen, dat ver-
scheidenen van hen niet opgewassen zijn ge
weest tegen hun taak, Wilhelm II niet door
karakterfouten, koning Victor Emanuel III
van Italië niet doordat regeringszaken hem
niet interesseerden en hij bovendien een zwak
en besluiteloos man was. Ook voor Tsaar
Nicolaas II waren regeringszaken een lastige
plicht. Hij voelde zich eigenlijk opgelucht toen
de rode regering het heft in handen had ge
nomen. Hij begreep niets van wat er leefde
onder het volk en leefde nooit mee bij rampen
zoals bijvoorbeeld de ondergang van de Rus
sische vloot in de oorlog met Japan. „Wat
vreselijk Dit was het enige, dat hij wist
te zeggen toen hem het telegram met het
bericht werd overhandigd. En onbewogen zet
te hij het tennisspel voort.
De jonge koning Michaël van Roemenië
daarentegen heeft zich buitengewoon moedig
en tactvol gedragen toen alles er op wees, dat
hij zijn land niet zou kunnen behouden. Hij
heeft stand gehouden tot het uiterste.
Van de vorsten van de Balkan is wel eens
gezegd, dat zij niet vergroeid waren met het
land, waarover zij regeerden, ook al doordat
dit land een geheel andere cultuur had dan
dat, waaruit zij afkomstig waren. In de tijd,
waarin voor de Balkanlanden een steviger
staatsvorm gewenst bleek - het midden van
de vorige eeuw ongeveer - hebben verschei
dene Europese prinsen naar het koningschap
gesolliciteerd. Uit het geslacht van de Saksen-
Coburgers stamde de koning van Bulgarije.
Mara dat deed ook Leopold I van België. De
Katholieke tak van de Hohenzollerns vormde
de dynastie in Roemenië.
De eerste geslachten van regerende vorsten
stonden nog vreemd tegenover hun nieuwe
land, maar Michaël van Roemenië was veel
met de Roemeense jeugd in aanraking ge
weest. Hij werkte zelfs enige tijd als monteur
in een autofabriek. Hij was zeer aan zijn land
gehecht. Van zijn vader, Carol II, herinnert
men zich ongetwijfeld de vele amoureuze
avonturen.
TOCH WEL BEKWAME MENSEN
Van de vorsten, die niet geschikt zijn geble
ken voor hun taak, kan niet worden gezegd,
dat zij geen bekwame mensen waren. Wil
helm II was een knap archaoloog. Koning
Victor Emanuel III van Italië (zijn zoon en
schoondochter, ex-koning Umberto en ex-
koningin Marie-José waren op de koninklijke
bruiloft in Brussel aanwezig) had grote be
langstelling voor zijn muntenverzameling,
welke meer dan 100.000 exemplaren telde.
Hij had zijn collectie, voorzover het de Ita
liaanse munten na de val van het West-
Romeinse Rijk betrof, zelf gecatalogiseerd.
Deze catalogus omvatte 14 delen, elk ruim
1000 bladzijden dik. Een formidabel stuk
werk. Victor Emanuel III beoefende ook de
botanie en hij was een bekwaam historicus
met een ijzeren geheugen.
Zelfs Faroek, om ook hem nog even op het
toneel te brengen, was wetenschappelijk on
derlegd en had een grote belangstelling voor
archaeologie, physica en chemie. Maar de
ontwikkeling van hun aller landen leidde er
toe, dat dynastieën er niet meer gewenst wa
ren en het is achteraf moeilijk te zeggen of
meer persoonlijke bekwaamheid, politiek in
zicht en belangstelling voor regeringszaken
het getij had kunnen keren.
Mr. J. F. G. Schlingemann te Goes
lid van de Tweede Kamer
Als opvolger van de heer M. J. Keyzer, die
deze week is benoemd tot staatssecretaris van
verkeer en waterstaat, zal benoemd worden
verklaard als lid van de tweede kamer de heer
J. F. G. Schlingemann te Goes.
De heer Schlingeman die voorzitter is van
de V.V.D.-fractie in de provinciale staten van
Zeeland, was ruim achttien jaar werkzaam
als algemeen secretaris van de Z.L.M., in
welke functie hij een grote werkkracht ont
wikkelde en door de gehele provincie in alle
kringen bekendheid heeft verworven.
Momenteel is de heer Schlingemann als eco
nomisch adviseur in dienst van het K.N.L.C.
in Den Haag. Verder maakt hij deel uit van
een E.E.G.-commissie voor granen en groen
ten, terwijl hij na zijn aftreden als secretaris
in 1964 adviserend lid van het Z.L.M.-be
stuur is gebleven.
De benoeming van de heer Schlingemann zal
ongetwijfeld in geheel Zeeland met instem
ming worden begroet.
Belgisch bankbiljet
was te dik
Een pompbediende in Terneuzen kreeg za
terdagavond argwaan toen het bankbiljet van
duizend Belgische franks waarmee twee Al
gerijnen hem betaalden, te dik aanvoelde. Bij
het wegrijden noteerde hij het nummer van
de auto. Dit ziende keerden zijn klanten te
rug, vroegen het biljet van duizend francs
terug om vervolgens met een biljet van hon
derd francs te betalen.
De pomphouder waarschuwde de politie, die
er in slaagde de twee mannen op te sporen.
Het bleek dat het biljet van duizend franks
inderdaad vals was. Het waren twee op el
kaar geplakte reclamebiljetten waarop een be
paald artikel wordt aangeprezen.
De politie acht het niet uitgesloten dat de
aanbieders dit „plakwerk" vaker hebben ver
richt.
NIEUWE ZEEDIJK
VOOR DE HELLEGATSPOLDER
In de komende anderhalf jaar wordt weer
een stukje van de Zeeuws-Vlaamse zeewering
onder handen genomen.
Binnen enkele dagen begint het aannemings
bedrijf Jac. G. van Oord uit Utrecht met de
verzwaring van de dijk van de Hellegatpolder,
een gebied van 132 hectare op de grens van
de gemeenten Zaamslag en Vogelwaarde.
Tussen het Scheldewater en de uitzonderlijk
vruchtbare klei van het vroegere Hellegat
komt over 1300 meter een nieuwe zeedijk van
bijna 10 meter hoog. De aanlegkosten ervan
belopen globaal zo'n 2,5 miljoen. Vijfenzeven
tig procent van. dat bedrag komt voor re
kening van het rijk. De rest zal het water
schap ,Axeler Ambacht' moeten betalen.
De Hellegatpolder is één van de jongste pol
ders van geheel Zeeuwsch-VIaanderen. Eerst
in 1926 werd dit laatste stuk van een oude
zeearm die eens tot Axel in het Zeeuws-
Vlaamse land doordrong, van de Westerschel-
de afgesloten. Door die late inpoldering is
de Hellegatpolder altijd een soort niemands
land gebleven. Het behoort noch tot het zo
genaamde ,Land van Hulst', noch tot het
,Land van Axel'. Ingeklemd als de polder is
tussen de veel oudere Eendragtpolder en de
kleine Arendspolder, zijn de 132 hectaren
altijd een stukje ,jong land' gebleven, waar
van de ouderen zich nog herinneren dat men
er allerlei schelpdieren kon vinden en waar de
zee bij springtij en een fikse westerstorm nog
volop vrij spel had.
De uit 1926 daterende dijk van de Hellegat
polder is 6 meter hoog en heeft een basis
(van teen tot teen) van 30 meter. De nieuwe
dijk wordt 0.75 meter hoog en krijgt een basis
van 75 meter. Aan deze verbreding van de
dijkvoet valt geen kostbare landbouwgrond
ten offer.
De eigenlijke dijkverzwaring geschiedt name
lijk buitendijks op het voor de Hellegatpolder
gelegen schorren- en slikkengebied. Deze
schorren leveren bovendien 17.000 m3 klei
van uitstekende kwaliteit, waarmee het zand-
lichaam van de nieuwe dijk kan worden be
kleed. Die 17.000 m3 zijn overigens niet ge
noeg. Daarom kocht het waterschap reeds ja
ren geleden in Terneuzen de klei van de Ser-
lippenspolder, die anders toch onder een me
tersdikke zandlaag zou verdwijnen. Die klei,
in totaal 50.000 m3, is zolang opgeslagen op
een stuk weiland en bouwland in de Hellegat
polder zelf.
Eerste urgentie
De verzwaring van de Hellegatpolderdijk is
een werk van de eerste urgentie. Dat betekent
dat de nieuwe dijk er eigenlijk al een paar
jaar had moeten liggen. Het ontbrak het be
stuur van de vroegere Hellegatpolder echter
aan middelen om een dergelijk omvangrijk
werk aan te kunnen pakken. Eerst na de pol
derconcentratie, waarbij de Hellegatpolder
onder de zorg van het nieuwe waterschap
,Axeler Ambacht' ging ressorteren, kon er
haast worden gemaakt met de plannen om de
zeedijk deltaveilig te maken.
Volgens het werkschema zal de nieuwe zee
dijk op 31 oktober van dit jaar storm veilig
moeten zijn. Dat houdt in dat het buitenbe
loop tot een hoogte van 5.80 meter+NAP
voorzien dient te zijn van een verdediging.
De onderste drie meter van die verdediging
zal bestaan uit koperslakblokken, het reste
rende deel uit betonblokken.
Voor de aanleg van de nieuwe dijk zal een
reeds traditie geworden werkmethode worden
gevolgd. Er worden perskaden opgeworpen,
waarna de ruimte ertussen wordt volgespoten
met zand. Dat spuiten zal omstreeks de eerste
juli beginnen. Het zand is afkoipstig van de
plaat van Ossenisse, recht tegenover de Helle
gatpolder, en wordt vandaar met bakken aan
gevoerd naar een bakkenzuiger die aan een
steiger voor de wal wordt afgemeerd. Via een
persleiding zal er dan zo'n 40.000 m3 per
week in de ruimte tussen de perskaden wor
den gespoten.
Het bleek bij de vo@^reiding van het werk
noodzakelijk op één plaats de ondergrond
voor de nieuwe zeedijk te verstevigen. Dat is
precies op de plek waar in 1926 het sluitgat
lag van de huidige Hellegatpolderdijk. In het
bestek voor de dijkverzwaring is tevens de
verbetering van de achter de dijk langslopende
weg opgenomen. Die weg wordt een meter
breder (in totaal 4 meter) dan tot dusver het
geval was. Bovendien komt er een nieuw
wegdek op van asfaltbeton.
(PZ.C.)
OOK NIEUWE WEGEN
Het waterschap heeft verder nog meer op zijn
programma staan en zo zal op de algemene
vergadering die a.s. donderdag wordt gehou
den een voorstel tot verbetering van een aan
tal landwegen aan de orde komen.
Het project heeft een lengte van 6680 meter,
en is gepland in de gemeenten Zaamslag,
Vogelwaarde en Axel. De wegen, die voor
verbetering in aanmerking komen, zijn; de
Poonweg, Poonstraat-Keizerstraat in de ge
meenten Zaamslag en Vogelwaarde; de Aan-
dijkseweg in de gemeente Zaamslag, de Zaai-
dijk en de Eglantiersdijk in de gemeente Axel.
Omdat deze wegen enigszins verbreed moe
ten worden, en behoorlijke ontwateringssloten
dienen te krijgen, is het noodzakelijk de zij
kanten hiervan met sloten en strookjes bouw
en weiland aan te kopen.
Landbouw
De wegen waar het hier om gaat zijn in hoofd
zaak van belang voor de landbouw. Daarom
is het mogelijk een rijksbijdrage in de uit
voeringskosten te verkrijgen via de cultuur
technische dienst. Bovendien kan er een uit
kering worden verwacht op grond van de wet
uitkering wegen 1966. De uitvoeringskosten
ADVERTENTIEPRIJS: 10 cent per mm
Bij konirakten belangrijke reduktie.
Ingezonden mededelingen 30 cent per mm
Kleine advertenties 1-10 woorden 1,
elk woord meer 15 cent.
worden begroot op 619.200,-. In ver
band met het naderende zomerseizoen kan
alleen het grondwerk met de fundering, afge
dekt door een oppervlakte-behandeling nog
dit jaar worden aangebracht. Een zogenaamde
inrijperiode, zo meent men, kan het werk
alleen maar ten goede komen.
Asfalt
De gehele keibestrating van de Poonweg,
Poonstraat-Keizerstraat zal uitgebroken wor
den. Op de fundering wordt een deklaag van
grind, zand en asfalt aangebracht. Deze dek
lagen worden weer afgedekt met een laag teer.
De wegsloten worden opgeschoond en waar
nodig verdiept.
Voor het bereiken van de landerijen zullen
dammen worden aangelegd. Wat de Zaaidijk
betreft wordt voorgesteld de nieuwe weg aan
de kant van de Beoosten-Blij-Benoordenpolder
aan te leggen. Op deze wijze kunnen de aan
grenzende percelen makkelijker worden be
reikt. Bij de verbetering van de Eglantiersdijk
is het niet mogelijk het bestaande tracé te
handhaven. Enkele bochten moeten vervallen
en op sommige plaatsen worden verruimd.
Openbare Vergadering
van de
Gemeenteraad van Axel
op DINSDAG, 25 APRIL 1967, des na
middags om 7.00 uur ten stadhuize.
AGENDA:
1. Opening
2. Notulen
3. Ingekomen stukken en mededelingen
4. Voorstel tot verkoop van een perceel in
dustrieterrein, gelegen aan de Axelse
Sassing, aan de heer P. Cappon te Axel
5. Voorstel tot verkoop van enkele per
celen bouwgrond, gelegen in plan west,
aan de Regionale Zeeuwsch-Vlaamsche
Woningbouwvereniging te Kloosterzan-
de
6. Voorstel tot uitgifte in na-erfpacht van
grond, gelegen aan de Pironstraat, aan
de heer L. A. Vervaet te Axel
7. Voorstel tot aankoop van een berm-
strook aan de oostzijde van de Kinder
dijk van het Waterschap Axeler Am
bacht
8. Voorstel tot vaststelling van de exploi
tatievergoeding der bijzondere lagere
scholen over het jaar 1965 met ver
rekening ontvangen voorschotten en
vaststelling van de vergoeding vakonder
wijs over het jaar 1965
9. Voorstel tot het toekennen van voor
schotten op de gemeentelijke vergoedin
gen aan de bijzondere lagere scholen voor
het jaar 1967
10. Voorstel tot het vaststellen van de derde
wijziging van de „Verordennig op de
heffing van leges ter secretarie in de
gemeente Axel".
11. Voorstel tot het aangaan van een vaste
geldlening, groot 300.000, -met de
N.V. Bank voor Nederlandsche Ge
meenten te 's-Gravenhage
12. Voorstel tot
a. Intrekking van de wijziging van het
gasbedrijf als tak van dienst, bedoeld
in artikel 252 der gemeentewet;
b. Vaststelling van de 2e wijziging van
de „Beheersverordening Bedrijven";
c. Intrekking van de verordening, re
gelende de schattingen, bedoeld in
de artikelen 31 en 32 van de „Be
heersverordening Bedrijven".
13. Voorstel tot het aangaan van een kas
geldlening, groot 600.000, -
14. Voorstel tot herziening van de uitgifte
prijzen voor de gronden in het industrie
terrein „Kleine Noordpolder".
15. Voorstel tot het garanderen van een
door de Stichting Algemeen Bejaarden
centrum Axel te sluiten kasgeldlening
16. Voorstel tot het vaststellen van de 3e
wijziging van de gemeentebegroting voor
het dienstjaar 1967
17. Rondvraag
18. Sluiting
AXELSE COURANT
VERSCHIJNT IEDERE ZATERDAG
Hoofdredaktie: J. C. VINK
Redaktie en Administratie: Axel, Markt 12, tel. 01155-646, postbus 16
Drukker-uitgeefster: FIRMA J. C. VINK
ABONNEMENTSPRIJS: Losse nummers 15 cent.
Halfjaar-abonnement:
Axel binnen de kom 3,75. Andere plaatsen 4,25
Buitenland f 6,50
(Nadruk verboden)
alles voor Baby's huidje 4
STOFVRIJ AFGESLOTEN!
