Frankering bij abonnement, AXEL
ZATERDAG 18 -FEBRUARI 1967
81e Jaargang no. 25
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEIJWSCH-VLAANDEREN
ENGELAND
VORSTENHUIS IN
Het Britse vorstenhuis zit er lelijk mee in de
maag, dat de Graaf van Harewood, neef van
Elisabeth, zijn eerste vrouw, Marion Stein,
wil verlaten om te huwen met een andere
kunstenares, die hem reeds een zoon heeft
geschonken.
Koningin Elisabeth is als „Verdedigster des
Geloofs" ook hoofd van de Anglicaanse Kerk,
die in zulke gevallen duidelijke grenzen trekt.
Toen Margaret met een gescheiden man
(Townsend) wilde trouwen, mocht het niet.
Edward VIII verloor er zijn troon door. En
nu dit weer
Het is wel tekenend, dat men in Engeland
zo'n ophef over dit geval maakt, want in het
verleden was in het Engelse koningshuis
schier alles mogelijk. Pas met Victoria-en-
Albert ging het fatsoen weer overheersen, tot
in het puriteinse toe. Tevoren hadden de di
verse Georges, te weten de eerste vier, het
vrij bont gemaakt en veroorzaakte vooral de
laatste van het kwartet vele schandalen.
George IV had een vader, die als gunstige uit
zondering een zedelijk onbesproken leven leid
de, dan ook vijftien kinderen naliet, maar
uiteindelijk waanzinnig werd en vervangen
door een regent, de latere George IV.
Deze was als Prins van Wales al een buiten
beentje. Hij huwde in het geheim met een
(notabene katholieke) weduwe, Mrs. Fitzher-
bert, en leefde met haar zo'n jaar of tien als
man en vrouw. Toen hij begreep, dat hij Enge
land legitieme nakomelingen moest schenken,
liet hij Mrs. Fitzherbert in de steek en trouw
de op goed geluk met Caroline van Bruns-
wijk.
„EEN GLAS BRANDEWIJN!"
Caroline was een zeer excentrieke en wufte
vrouw, maar ze waste en verschoonde zich
zelden. Toen George haar voor het eerst zag,
vroeg hij snel een glas brandewijn, want hij
voelde zich onwel worden Nochtans zette
hij door en trouwde.
George IV was hogelijk onpopulair in Enge
land. Zijn vader was dat ook al, maar diens
levenswandel stak zo gunstig af tegenover die
van zijn zoon (en daarenboven riep hij min of
meer het medelijden der bevolking wakker
door de wijze waarop hij, ondanks zijn ziekte,
zijn plichten bleef vervullen), dat hij uitein
delijk toch nog veler achting verwierf. Met
des te meer ergernis keerde men zich tegen
de Prins en toen duidelijk werd, dat het tus
sen hem en Caroline vanaf het eerste ogen
blik hommeles was, openbaarde de afkeer des
volks zich in een grote populariteit van de
koningin, die daarvan zeer genoot en zich bij
iedere gelegenheid liet toejuichen, terwijl haar
man alle risico liep, dat zijn karos met stenen
werd bekogeld
CAROLINE CHERI
George IV zocht al spoedig troost bij andere
dames, „allemaal al grootmoeders", zoals men
spottend zei, meestal dik en niert van de
schoonsten.
De koningin deed bepaald niet voor hem
onder en was al evenmin kieskeurig, zelfs niet
ten aanzien van haar personeel. Tenslotte
ging ze het land uit en resideerde in Italië,
waar ze zeer opvallend, ordinair en uitdagend
huishield en zich in een gewaad, even laag
van boven als kort van onderen, zodat haar
dikke benen goed zichtbaar waren, liet rond
rijden in een koets, die op een zeeschelp leek,
terwijl haar minnaar in kakelbont uniform
naast haar reed. Ze was de risée van heel
Europa. Het was bijzonder „shocking".
Toen kwam het ogenblik, waarop George III,
na lang lijden, de geest gaf en George IV
werd gekroond.
Caroline besefte, dat ze nu koningin van
Engeland was en haastte zich naar huis. Daar
beleefde het publiek het ongehoorde schan
daal, dat Caroline tevergeefs trachtte West
minster Abbey binnen te dringen om aan
wezig te zijn bij de kroning van haar gemaal.
Ze werd er doodgewoon uitgezet
FATALE SLAG
De koning, die zelf zijn rolletjes geducht deed
aflopen, maar ten aanzien van zijn vrouw
andere opvattingen had, wilde echtscheiding,
hetgeen niet meeviel, want zijn politieke te
genstanders, de Whigs, sloegen uit al deze
narigheid munt. Het aantal spotprenten,
schimpdichten en satirische toneelstukken
was ontelbaar. Daarentegen werd de koningin
MOEILIJKHEDEN
luide toegejuicht, waar ze zich maar vertoon
de.
De koning, ook al door zijn losbandige le
venswandel, was inmiddels wanstaltig dik ge
worden. Wanneer hij zijn corset uitlaat,
schreef een tijdgenoot, hangt zijn buik op zijn
knieën. Hij deed de regeringszaken meestal
af in een kamerjapon, die zijn gestalte moest
verhullen.
Al deze narigheden speelden een grote rol
in de politiek en droegen er toe bij, dat de
staatkunde des konings, voorzover daarvan
sprake was, steeds meer schipbreuk leed. Toen
eindelijk Caroline het tijdelijke met het
eeuwige verwisselde, was ze al vergeten, maar
de hele affaire had George IV een zware slag
toegebracht.
Wanneer men bedenkt, dat het Engelse ko
ningshuis in de achting van het volk het
dieptepunt had bereikt als gevolg van zovele
schandalen, niet slechts rond de koning en
de koningin maar rond de gehele vorstelijke
familie (Wellington noemde de vorstelijke
prinsen „Molenstenen rond de nek van het
Rijk"), dan is er wel ontzaglijk veel ver
anderd, wanneer men nu in Buckingham
Palace al in zak en as zit omdat een neef van
de koningin wil scheiden en hertrouwen
Langs de Scheldestromen
BOOMFEESTDAG
IN ELF GEMEENTEN
Behalve in Terneuzen zullen dit jaar kinde
ren uit de gemeente Goes, Westerschouwen,
Rilland-Bath, Kloetinge, Kruiningen, 's-Hee-
renhoek, Sluis, Groede, IJzendijke en Axel
aan de boomfeestdag op 22 maart a.s. deel
nemen.
In totaal gaat het om 600 tot 700 kinderen
van de hoogste klassen van de lagere scholen.
Zij zullen meer dan duizend bomen en strui
ken planten. Het doel van de boomfeestdag is
om bij de jeugd belangstelling en waardering
te wekken voor de natuur. Na afloop van het
planten zullen de jongens en meisjes getrak
teerd worden op snoep en limonade en wordt
een film vertoond. Voorts zullen de jeugdige
planters achteraf nog meedoen aan een teken-
of opstelwedstrijd. Voor elke klas is een boek
je over de natuur als prijs beschikbaar.
De beplantingen geschieden in het kader van
bepaalde plannen in de verschillende gemeen
ten. Zo zullen de beplantingen zich o.m. af
spelen rondom de sportterreinen in Goes, in
het recreatieoord Den Enkel te Kruiningen en
in de uitbreidingsplannen van Rilland-Bath,
Sluis en 's-Heerenhoek.
PRINS CLAUS
NAAR TERNEUZEN
Prins Claus komt eind deze maand naar Ter-
neuzen om er het nieuwe gebouwencomplex
van de Coöp. Vruchtenveiling Zeeuwsch-
Vlaanderen officieel te openen. De juiste da
tum van het bezoek is nog niet vastgesteld,
maar naar alle waarschijnlijkheid wordt het
woensdag 29 maart. Ook over de programma
punten moet nog worden beslist.
Het veilingcomplex dat prins Claus komt
openen is een van de modernste in Europa.
Het bestaat uit een gigantisch koelhuis (het
grootste van ons land), een bijna even grote
sorteerhal en verder een afmijnhal met kan
toor. De bebouwde oppervlakte bedraagt
meer dan 6200 m2. De bouwkosten bedroe
gen inclusief de vernieuwing van fust ruim
vier miljoen.
De bouw van de nieuwe veiling op een ter
rein van vijf hectare ten zuiden van Terneuzen
heeft dankzij arbeidsbesparende bouwmetho
den en het gebruik van voorgefabriceerd ma
teriaal slechts een half jaar gevergd. In sep
tember van het vorige jaar kwam het com
plex in gebruik. De coöperatie verkocht toen
de oude veilinggebouwen in Terneuzen zelf
aan een plaatselijke onderneming.
Het meest interessante onderdeel van het
nieuwe veilingcomplex is het koelhuis, waar
in bij gebruik van grote veilingkisten meer
dan vijf miljoen kilo fruit kan worden opge
slagen. Meer dan de helft van de beschikbare
ruimte kan worden gebruikt als gascel. De
methode van koeling is in Nederland nog
nergens anders toegepast. Men is in staat
zeer grote hoeveelheden fruit zeer snel af te
koelen, zonder de kwaliteit aan te tasten.
Drs. Verburg voor handelsreizigers
ONTWIKKELING ZEELAND
GAAT RELAIEF ZEER SNEL
Drs. M. C. Verburg, directeur van het ETI,
heeft voor een gehoor van handelsreizigers
over het onderwerp „Economische expansie,
stadsontwikkeling en koopkrachtgroei in Zee
land" gesproken. Drs. Verburg begon zijn
lezing met te wijzen op de gunstige ligging
van Zeeland aan de Westerschelde, waardoor
een groot zeehavencomplex kan ontstaan. Dit
is een van de voorwaarden voor de vestiging
van grote industrieën. Bovendien kan Ritter-
dam aan de grote zware industrieën geen
plaats meer bieden. Zeeland daarentegen
biedt uitstekende vestigingsmogelijkheden
hiervoor. Hierdoor zal de specialiteit van
Zeeland in deze industriële sector komen te
liggen.
Een andere gunstige factor noemde hij het
vestigingsoverschot dat nu voor het eerst in
80 jaar is ontstaan. Dat was volgens hem het
bewijs dat aan de ontwikkeling van de zware
industrie nauwelijks een grens is gesteld.
Voor de vestiging van deze industrieën zal
de provincie de woningbouw, de water- en
elektriciteitsvoorziening moeten uitbreiden.
Drs. Verburg zag voor de periode 1960-1970
een stijging van het aantal inwoners met
16.000. Helaas zal de woningbouw dit niet
bij kunnen houden. Men is voor de woning
bouw dan ook bezig beleggers te interesseren
in een bouwconsortium om zoveel mogelijk
huizen in deze provincie te krijgen.
De chemische industrieën zullen de water
behoefte sterk doen toenemen. Zo wordt voor
het jaar 2000 verwacht, dat deze behoefte in
Zeeland 35 maal zo groot zal zijn als thans
het geval is. Landelijk zal deze stijging dan
4 maal zo groot zijn.
Drs. Verburg voorspelde voor de periode
1966 - 1970 een koopkrachtgroei van 4,1
procent per jaar. Op lange termijn een stij
ging van 5 procent. Voor het jaar 2000 zal
de koopkracht in Zeeland in vergelijking met
dit jaar 12 maal zo groot zijn.
Deze ontwikkeling is een gevolg van de ex
pansie van de Zeeuwse gemeenten. Volgens
het ontwikkelingsprogram dat door het ETI
is opgesteld voor de Zeeuwse gemeenten
wordt voor de gemeenten Middelburg en
Vlissingen een bevolkingstoename verwacht
tot 100.000 inwoners. Volgens hetzelfde pro
gram zal het inwonertal van Terneuzen toe
nemen tot 40.000 (nu 20.000) terwijl ook in
de kanaalzone een sterke stijging is te ver
wachten. Ook de steden Goes, Zierikzee,
Axel en Hulst zullen een aanzienlijke groei
doormaken. Dit zal voor de woningbouw tot
gevolg hebben dat 70 procent van het Zeeuws
activiteitsniveau voor deze gemeenten zal moe
ten worden gereserveerd. Uit al deze cijfers
concludeerde drs. Verburg dat de ontwikke
ling van Zeeland relatief sneller stijgt dan de
ontwikkeling in de overige provincies.
Deze lezing, die was georganiseerd door de
afdeling Middelburg van de NHRV, werd bij
gewoond door het hoofdbestuurslid van deze
handelsreizigersorganisatie, de heer Veenstra
uit Rotterdam. Na de pauze konden de aan
wezigen met het bestuur spreken over hun
problemen.
GESTOLEN AUTO EN DIEF
VLOT ACHTERHAALD
Een bewoner van de Johan Vermeerstraat te
Terneuzen deed dinsdag bij de gemeentepoli
tie aangifte van diefstal van zijn auto, die hij
maandagavond om half elf voor zijn deur
had geparkeerd. Hij verklaarde daarbij dat hij
alle tot de auto behorende bescheiden in de
auto had laten liggen en bovendien verzuimd
•had het contactsleuteltje mee te nemen.
Gistermiddag meldde de rijkswacht uit Beve-
ren-Waes (België) dat de auto tussen Ant
werpen en Gent werd aangetroffen. De aan
dacht van de surveillerende rijkswachters
werd getrokken, omdat de auto op het linker
weggedeelte reed. Bij de aanhouding bleek hij
bestuurd te worden door een 19-jarige jon
gen, die verklaarde enkele dagen geleden te
zijn ontsnapt uit een opvoedingsgesticht te
Ruisselede en 's morgens om vier uur in Ter
neuzen de auto te hebben weggenomen. Hij
was ook in het bezit van een mes en een
paar bruine handschoenen, die hij volgens zijn
verklaring uit andere auto's in dezelfde straat
ontvreemd had. De jongen werd aangehou
den. Door bemiddeling van de Terneuzense
recherche kunnen de eigenaars de opgespoor
de voorwerpen terugkrijgen.
CHV SAS VAN GENT
ONTSLAAT ZES MAN
De Coöperatieve Handelsvereniging van de
Nederlandse Christelijke Boerenbond (NCB)
te Sas van Gent heeft zes werknemers ontslag
aangezegd. Het totale personeel bedraagt mo
menteel 37 man. Het ontslag houdt verband
met een interne reorganisatie van het bedrijf.
Over deze zaak is gesproken met vertegen
woordigers van de vakorganisaties.
Er zal een normale ontslagtermijn in acht
worden genomen. De betrokken personeels
leden kunnen, naar men verwacht, op korte
termijn een plaats in het bedrijfsleven vinden.
AANRANDER TE KLOOSTERZANDE
GEARRESTEERD
Door de rijkspolitie is te Kloosterzande de
24-jarige Belg A. E. uit Sint-Niklaas gear
resteerd. Hij werd ervan verdacht op 1 fe
bruari jl. te Terhole een 18-jarig meisje te
hebben aangerand.
Verdachte legde bij verhoor een volledige be
kentenis af. Hij bleek ook schuldig te zijn
aan een aanranding van een meisje in de
omgeving van Kloosterzande.
GEEN OLIESTIJGER BIJ OSSENISSE
De Texaco-tankerpier bij Ossenisse aan de
Westerschelde is sinds twee dagen definitief
een afgedane zaak voor Zeeland. De pijplei
ding voor de nieuwe arfinaderij van het Ame
rikaanse concern te Oostakker zal niet naar
de Zeeuws-Vlaamse wal lopen maar naar Zee-
brugge, waar de vaargeul voor de ontvangst
van tankers met bijna een meter zal worden
verdiept.
Het afwijzend standpunt van rijkswaterstaat
was gebaseerd op drie zwaar wegende beden
kingen
1. De bouw van een oliestijger bij Ossenisse
zou alle verdere mogelijkheden meteen en
grondig afsluiten;
2. De veiligheid voor de scheepvaart kan met
een steiger tegen de wal, niet voldoende wor
den gegarandeerd
3. Een oliesteiger in de Westerschelde vormt
een belemmering voor de vrije doorvaart naar
de haven van Antwerpen.
Investeringsprogramma
van 160 miljoen
stelt watervoorziening
tot 1980 zeker
„Zeeland zal voor zijn drinkwater voorlopig
in toenemende mate bij de nabuurprovincies
moeten aankloppen. Maar het is helemaal niet
denkbeeldig dat het na de afsluiting van de
Oosterschelde juist omgekeerd zal zijn. Er
ontstaat daar een groot meer met zoet water.
Er wordt bovendien hard gewerkt aan ver
beterde ontzoutingstechnieken. Vanuit Zee
land zou dan een groot gebied van drink
water kunnen worden voorzien. En eventueel
zou de winning gekoppeld kunnen worden
aan de energieopwekking".
Deze utopisch klinkende gedachte is van ir
G. P. M. Dikötter, directeur van de N.V.
Waterleidingmaatschappij Zeeuwsch-Vlaande-
ren. Waarschijnlijk weet hij beter dan wie
ook wat het betekent water van buiten het
eigen gebied te moeten aanvoeren. De water
leidingmaatschappij Zeeuwsch-Vlaanderen
haalt het uit Brabant, via kostbare (32 mil
joen) buisleidingen onder de Westerschelde.
Men haalt het ook uit het aangrenzende Bel
gische gebied, vanwaar oppervlaktewater
wordt ingezameld in nog kostbaarder (50
miljoen) spaarbekkens.
Op het programma staat nog de bouw van
twee gigantische spaarbekkens met een ge
zamenlijke inhoud van 15 miljoen m3 in het
gebied van Woensdrecht/Ossendrecht. En bij
Terneuzen bouwt de PZEM aan een water-
fabriek. Dat alles dient om het dankzij zijn
industrie steeds dorstiger Zeeuwsch-Vlaan-
deren van water te voorzien. Vorig jaar was
er een kleine 10 miljoen m3 nodig, in 1970
zal dat rond 30 miljoen m3 en in 1980 zelfs
50 a 60 miljoen m3 zijn. Om de watervoor
ziening tot dat jaar zeker te stellen is een
ambitieus programma in uitvoering, dat een
investering van niet minder dan 160 miljoen
gulden vergt.
I
AXELSE COURANT
VERSCHIJNT IEDERE ZATERDAG
ABONNEMENTSPRIJS: Losse nummers 15 cent.
Halfjaar-abonnement:
Axel binnen de kom 3,75. Andere plaatsen 4,25
Buitenland 6,50
Hoofdredaktie: J. C. VINK
Redaktie en Administratie: Axel, Markt 12, tel. 01155-646, postbus 16
Drukker-uitgeefster: FIRMA J. C. VINK
ADVERTENTIEPRIJS: 10 cent per mm
Bij kontrakten belangrijke reduktie.
Ingezonden mededelingen 30 cent per mm
Kleine advertenties 1-10 woorden f 1,
elk woord meer 15 cent.
(Nadruk verboden).
(P.Z.C.)
(P.Z.C.)