i'
Amerika: „De dood van een President"
ZATERDAG 21 JANUARI 1967 Frankering bij abonnement, AXEL
81e Jaargang no. 17
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Het boek, onder voormelde titel geschreven
door William Manchester, is nog niet eens
uit en er is al een rel ontstaan, waarbij zo
ongeveer heel de wereld betrokken is.
Belangrijker dan het boek en de rel zijn echter
de politieke achtergronden, gezien in het ka
der van de sedert jaren bestaande „familie
vete" tussen de Johnsons en de Kennedy's.
Het heeft in alle kranten gestaan Jackie,
de weduwe van wijlen president Kennedy,
heeft een civiele procedure aangespannen te
gen het Weekblad „Look", dat in feuilleton
vorm een samenvatting geeft van het boek
„De dood van een president". De bezwaren
gaan tegen bepaalde gedeelten, waarin de
schrijver volgens de familie Kennedy, zijn
boekje te buiten is gegaan.
De stelling, dat de beste manier om iets in
de krant te krijgen is proberen het er uit
te houden, gaat ook hier op, want juist die
omstreden gedeelten hebben inmiddels in de
wereldpers gecirculeerd. Al hebben Jackie en
„Look" een vergelijk bereikt, het kwaad is
geschied. En te meer nadruk is op deze pas
sages gevallen door het verzet van de familie
Kennedy
OUD ZEER
Deze passages zijn bepaald niet gunstig voor
het „image" van Lyndon B. Johnson. Men
zou er zelfs min of meer uit kunnen afleiden,
dat Johnson verantwoordelijk moet worden
gesteld voor het fatale bezoek van Kennedy
aan Dallas, de hoofdstad van Johnsons staat,
Texas. Verder zouden de zorg en het mede
leven met de weduwe in de knel zijn gekomen
voor de alles overheersende wens van Johnson
om maar zo gauw mogelijk beëedigd te wor
den en ontstonden er daardoor allesbehalve
stichtelijke situaties.
Nu moet men vooral bedenken, dat de Ken
nedy's van huis uit nogal wat hoog van de
toren blazen. Het is een tamelijk zelfingeno
men „clan", die er bepaald niet nederiger
op geworden was toen John F. in het Witte
Huis kwam.
Volgens andere onthullingen was Johnson min
of meer per ongeluk vice-president geworden.
Kennedy bood hem dit ambt aan als een
staaltje van verkiezingstactiek, en tegen alle
verwachting in accepteerde Johnson.
Men kan zich indenken, dat het voor de
Kennedy's een morele slag was, dat met de
dood van de President niet alleen heel de
toekomst in duigen scheen te liggen, maar
dat nu uitgerekend Johnson voortaan de la
kens zou uitdelen... ook over hén
Men kan zich al evenzeer indenken, dat- John
son heeft gedacht eerst hadden jullie mij
niet nodig, nu zal ik tonen, dat ik jullie óók
niet nodig heb.
KROONPRINS BOBBY.
Hoe het zij, de affaire rond het boek heeft
deze tegenstelling nieuw voedsel gegeven.
Jackie Kennedy zou erg geschrokken zijn toen
ze daar zwart op wit alles las, dat ze aan
Manchester had verteld, iets, dat wel meer
„sprekers" benauwde ogenblikken heeft be
zorgd.
Is het haar vrees geweest, Johnson te kwetsen
of heeft ze van de familie een onveilig signaal
gekregen, waardoor ze opeens zich zo met
hand en tand verzette tegen het publiceren
van deze passages
Allereerst denkt men dan aan Robert (Bobby)
Kennedy, die nu de kroonprins van de fa
milie is en hoopt, nog eens in het Witte Huis
te geraken. In 1968 durft hij dat nog niet
aan hij zou trouwens de steun van de partij
nodig hebben. Maar als hij in 1968 condidaat
zou zijn voor het vice-presidentschap, zou dat
een eind opschieten.
Daarvoor is het nodig, dat hij Johnson niet te
veel tegen het haar opstrijkt en dat heeft hij
dan ook al een hele tijd niet gedaan. Zelfs
over het Viëtnambeleid hoort men hem niet
meer.
Tijdens de hele ruzie met „Look" was Bobby
Kennedy in geen velden of wegen te beken
nen. Hij werd geheel in beslag genomen door
de skisport en kon niet lastig gevallen wor
den.
Men zou zich kunnen afvragen of Bobby niet
de lange latten prefereerde boven de kwalijke
publiciteit rond het boek, teneinde in deze
pijnlijke zaak zo veel mogelijk buiten schot te
blijven
INSTORTING
Johnson zelf, die er in het boek niet best
afkomt, slaat in deze affaire wel het beste
figuur. Hij zwijgt. Daardoor en doordat de
oude tegenstelling maar al te goed bekend is,
is het nog de vraag, wie deze affaire méér
kwaad doet de Johnsons of de Kennedy's.
En dat is dan niet alleen maar een familie
zaak.
De Kennedy's hopen nog eenmaal weer aan
de top te komen.
Alles, wat in hun voordeel of in hun nadeel
werkt, moet in het licht worden bezien en
weegt bij hen dus extra zwaar.
De arme schrijver, William Manchester, is
door al het geharrewar helemaal van de kook
geraakt en heeft een instorting gehad.
Nochtans heeft hij één troost alleen al de
verkoop van het verhaal aan diverse week
bladen levert hem een slordige twee en een
half miljoen gulden op.
En daarvoor kun je wel een instorting over
hebben.
VOEDSEL UIT AARDOLIE
BELANGRIJKE AANVULLING
VOOR ARME LANDEN
De lange reeks produkten, welke uit het
zwarte, vloeibare goud, de aardolie, kan wor
den gemaakt, is opnieuw uitgebreid. Franse
geleerden hebben een revolutionaire methode
ontdekt om uit ruwe olie een voedselprodukt
te maken, dat een bijzonder welkome aan
vulling kan betekenen op het arme dieet van
vele volkeren, die nog in zeer povere omstan
digheden leven. Het mag een vreemd idee
zijn, olie te eten, maar de Fransen geloven,
dat hun vinding een grote toekomst tegemoet
gaat.
Het consumeren van olie is overigens niet
helemaal een juiste omschrijving. De Franse
vinding berust op een merkwaardige com
binatie van levende organismen en de rijke
voedingsbodem, die bepaalde samenstellingen
van de olie voor deze (micro)-organismen bie
den. Alfred Champagnat, wetenschappelijk
leider van een Franse oliemaatschappij, ont
dekte namelijk, dat bepaalde gistsoorten
in feite micro-organismen - buitengewoon
goed gedijen op oliebestanddelen, die ontstaan
als ruwe olie tot een temperatuur van 350 tot
400 graden Celsius wordt verhit. Deze „kweek
op olie" van de voor het blote oog onzicht
bare, zeer kleine levende wezentjes, kan heel
goed een voedselpreparaat opleveren, dat
vooral rijk is aan eiwitten en het eveneens
voor het menselijk lichaam onmisbare lysine,
een aminozuur.
De vinding van Champagnat dateert uit 1957.
Sindsdien zijn de laboratoriumproeven afge
sloten. Met dusdanige resultaten, dat bij Mar
seille een proefprojekt is ingericht, dat per
dag duizend kilo van het gevonden proteïne-
vitamineconcentraat kan produceren.
Wanneer men de eetgewoonten bekijkt van de
talrijke mensen, die nog op het randje van
een bestaansminimum leven, wordt de bete
kenis van de vinding duidelijk. De bevolking
van de arme landen leeft voornamelijk op
plantaardig voedsel. Het vlees is te schaars
en te duur. Ziekten zijn dan vrijwel onvermij
delijk, doordat het plantaardig voedsel alleen
niet voldoende bouwstoffen voor het mense
lijk lichaam kan leveren. Met name ontbreken
de nodige eiwitten om aan de behoeften van
het lichaam te kunnen voldoen. Eiwitten zijn
hier komt de scheikunde weer even om
de hoek kijken - opgebouwd uit moleculen
van verschillende aminozuren. De geleerden
hebben tot nu toe zo'n twintig verschillende
aminozuren ontdekt, welke onmisbaar zijn
om de funkties van het menselijk lichaam in
stand te houden. Enkele van deze zuren ko
men echter vrijwel niet in plantaardig voedsel
voor. Tarwe bijvoorbeeld - in vele landen
vrijwel het enige voedsel - bevat slechts
13% eiwitten, gedroogd rundvlees daaren
tegen al 59 procent. Alleen al om het nodige
lysine te verkrijgen zou men voor dezelfde
hoeveelheid 22 maal zoveel tarwemeel moeten
eten als gedroogd rundvlees. Het uit aardolie
gewonnen proteïne-vitaminecencentraat bevat
vijftig tot zestig procent eiwit, vooral het
percentage lysine is hoog. Wel mist het con
centraat sommige andere essentiële voedings
stoffen, maar die komen weer in voldoende
mate voor in het gewone plantaardige menu.
Vooral belangrijk is, dat het voedingsconcen
traat op zeer goedkope wijze kan worden ver
kregen. Naar schatting zal het kweken slechts
één vijftiende tot één dertigste van de prijs
van vlees gaan kosten. Deze lage kosten zijn
mogelijk geworden doordat het gistingsproces,
ook voor de bereiding van andere olieproduk-
ten, grote voordelen oplevert. De microhen
hebben alleen maar belangstelling voor de
koolwaterstoffen in de olie, en dat zijn juist
de stoffen, welke bij de bereiding van allerlei
olieprodukten moeten worden verwijderd. De
olie-etende giststoffen maken dus ook het raf-
fineringsproces gemakkelijker.
Bij de invoering op grote schaal van het
Franse procédé en alles wijst in die rich
ting - zou per jaar, op basis van de huidige
oiiepraduktie, 3,5 miljoen kilo van het vita
mineconcentraat kunnen worden geprodu
ceerd. Dit zou wel heel welkom zijn, gezien
de schaarste aan dierlijke eiwitten in de we
reld. Geen wonder, dat de wereldgezondheids
organisatie, de voedsel- en landbouworgani
satie van de Verenigde Noties en de NICEF
grote belangstelling hebben voor de Franse
vorderingen.
Men zoekt nu naar wegen om het rijke voed
sel in een aanvaardbare vorm te kunnen aan
bieden. Gedacht wordt aan een concentratie
in een soort bouillonblokjes, welke dan in
water kunnen worden opgelost. Eén ding is
al bewezen het uit het gistingsproces van
de olie gewonnen preparaat bevat geen enkel
bestanddeel, dat schadelijk kan zijn voor het
menselijk lichaam. Smaak heeft het ook niet.
Maar daar weten de voedselspecialisten wel
raad mee. Het is vrij gemakkelijk om het
„bouillonblokje", gewonnen uit olie, de smaak
van welk geliefd artikel dan ook te geven.
CIJFERS PROVINCIAAL BESTUUR
Recordgroei inwonertal
van Zeeland met 3129
In 1966 is het inwonertal van Zeeland met
3129 gestegen. Dit is een recordcijfer, dat
vooral een gevolg is van het vestigingsover
schot, dat 650 personen bedroeg. Op 31 de
cember van het vorig jaar bedroeg het in
wonertal van deze provincie 295.397. Het
vertrekoverschot bedroeg in 1965 nog 449.
Oost Zeeuwsch-Vlaanderen kwam uit de bus
met het hoogste vestigingsoverschot, namelijk
858. Zuid-Beveland kwam met 102 op de
tweede plaats. Een en ander blijkt uit de cij
fers, die het provinciaal bestuur woensdag
bekendmaakte.
Aangezien de meeste Walcherse gemeenten
niet in staat waren de juiste cijfers van het
bevolkingsverloop te geven, moest men vol
staan met een benadering voor wat het eerste
half jaar betreft. Op grond van enkele ver
onderstellingen heeft men aangenomen, dat
het geboorteoverschot toen 275 heeft bedra
gen en het vestigingsoverschot 50.
De splitsing per gebiedsdeel geeft een over
zicht van de stand van de bevolking op
31 december 1966 (tussen haakjes wordt de
groei of het verlies aangegeven)
Tholen en
St.-Philipsland
17.972
156)
Bevelanden
71.460
698)
Oost Z.-Vlaanderen
70.079
(+1415)
West Z.-Vlaanderen
26.963
62)
Schouwen-Duiveland
23.418
255)
Walcheren
85.387
667)
ken niet in overeenstemming met de later aan
de provincie opgegeven cijfers.
Overigens zijn deze verschillen niet van die
aard dat daardoor de beschouwingen van drs
M. C. Verburg (PZC van zaterdag en maan
dag jl) zouden worden aangetast. De teneur
van deze artikelen en het belangrijke cijfer
materiaal komen volledig overeen met de
thans door het provinciaal bestuur verstrekte
gegevens en de daarbij door dit bestuur ge
geven toelichting.
UITBREIDING DOW
Werk voor 200 man in Terneuzen
Dow Chemical (Nederland) N.V. in Terneu
zen is gisteren gestart met een grootscheepse
wervingsactie voor nieuw personeel. In totaal
zullen zo'n 200 werknemers nog in het begin
van dit jaar in dienst kunnen worden geno
men, terwijl tegen het einde van 1967 op
nieuw een belangrijke uitbreiding van het
personeelsbestand te verwachten is.
Een juiste functie-specificatie van de 200 aan
te werven personeelsleden kan dezer dagen
verwacht worden. In elk geval moeten er
plaatsen bezet worden, zowel op Dows inge
nieursbureau als voor de produktie. Men
denkt hierbij minstens 35 ingenieurs te kun
nen aanstellen, zowel werktuigbouwkundige
als chemische ingenieurs, alsmede scheikun
digen, constructeurs, bedienings- onderhouds
personeel.
De cijfers, die op zaterdag 7 februari in de
krant zijn gepubliceerd blijken niet in over
eenstemming te zijn met de cijfers van het
provinciaal bestuur. Volgens de opgaven, die
de PZC had ingezameld, zou de groei van
Zeeland 2966 hebben bedragen, een verschil
dus van 163. In de eerste plaats is dit ver
schil te wijten aan het feit dat de bevolkings
cijfers van Middelburg vorige week niet exact
werden bekendgemaakt. De gemeente Middel
burg had de groei bekendgemaakt, uitgaande
van de situatie alsof deze gemeente op 1 jan.
van het vorige jaar al heringedeeld zou zijn.
Hoe groot het inwonertal toen bedroeg werd
evenwel niet bekendgemaakt, evenmin als dat
op 31 december 1966. Hierdoor stond in de
PZC voor Walcheren een groei van 439 in
woners. Ook de door de gemeente Wester-
schouwen aanvankelijk verstrekte gegeven ble-
Weer goud uit Zeeuwse grond
Opnieuw is in Walcherse bodem goud ge
vonden. Landbouwer K. Wisse uit Mariekerke
(niet ver van Serooskerke) haalde tot nu toe
uit de grond naast zijn huis vijftien gouden
munten op. Gisteren is er niet verder gegra
ven. De familie had er doodeenvoudig de tijd
niet voor vanwege het drukke bezoek van
journalisten, cameralieden en fotografen.
„Ik was bezig een sleuf te graven voor de
aanleg van een riolering toen ik iets tussen
het puin zag glinsteren", vertelt vinder Kees
Wisse nuchter. „Je zag zo dat het gouden
munten waren. Ze zaten alle vijftien op een
kluitje. Ze waren schoon en niet beschadigd.
Ik heb meteen de burgemeester gewaarschuwd
Deze waarschuwde op zijn beurt de goud
experts Enno van Gelder en Jacques Schul-
man. Zij zullen morgen een onderzoek instel
len. Bij een vluchtige inspectie bleek al dat
het voornamelijk Franse munten zijn met
(leesbare) jaartallen 1562 en 1612. Er is ook
een Italiaanse munt bij en verder twee Bel
gische. Het huis van de heer Wisse is ge
bouwd in 1899.
Kees Wisse windt zich niet erg op over de
gevonden schat, die volgens eerste raming
wel zo'n tienduizend gulden waard is. „Ik
reken er niet op dat ik verder nog iets vind.
Wat er verder onder het huis zit weet ik nog
niet", voegt hij er aan toe. '„Ik ga er in elk
geval niet voor slopen".
Mevrouw K. Wisse-de Korte („Zoiets heb je
niet alle dagen") wil niet op de foto. „Nee,
dat is niets voor mij" en als ze iemand ziet
met potlood en opschrijfboekje klapt ze het
luikje in de deur dicht. Als het even later
weer opengaat zegt ze Je stond me te te
kenen"...
De grond waar de munten uitkomen heeft
Wisse gepacht van zijn moeder. Een oud Ro
meins recht bepaalt dat bij een dergelijke
vondst pachter en verpachter samen delen.
In Serooskerke was de gemeente deelgenoot
in de schat.
ZAAMSLAG
heeft 8 mensen minder
Het zielental van de gemeente Zaamslag nam
in het afgelopen jaar af met 8. Op 31 decem
ber 1965 bedroeg het aantal ingezetenen 3155
(1639 mannen en 1516 vrouwen). Dit aantal
vermeerderde door geboorte met 45 (26 man
nen en 19 vrouwen) en door vestiging met
102 (58 mannen en 44 vrouwen); het vermin
derde door overlijden met 33 (22 mannen en
11 vrouwen) en door vertrek met 122 (57
mannen en 65 vrouwen).
Op 31 december 1966 bedroeg het inwonertal
dus 3147 (1644 mannen en 1503 vrouwen).
Er werden 29 huwelijken voltrokken, er werd
1 echtscheiding ingeschreven.
AXEI
COURANT
VERSCHIJNT IEDERE ZATERDAG
ABONNEMENTSPRIJS: Losse nummers 15 cent.
Halfjaar-abonnement:
Axel binnen de kom 3,75. Andere plaatsen 4,25
Buitenland 6,50
Hoofdredaktie: J. C. VINK
Redaktie en Administratie: Axel, Markt 12, tel. 01155-646, postbus 16
Drukker-uitgeefster: FIRMA J. C. VINK
ADVERTENTIEPRIJS: 10 cent per mm
Bij konirakten belangrijke reduktie.
Ingezonden mededelingen 30 cent per mm
Kleine advertenties 1-10 woorden 1,
elk woord meer 15 cent.
Nadruk verboden
Nadruk verboden
(„De Stem")
