VAN 0VD OP NIEUW
SIENCE FICTION ALS TIJDVERSCHIJNSEL
SPORT
Voetbal
AXEL - ROOD WIT 2-2
In een voor de rust matte en na de hervatting
meer vechtlust met iets beter spel is deze
wedstrijd na een dubbel blanke ruststand in
een 2 2 gelijkspel geëindigd.
Verberkmoes die enkele weken afwezig was
geweest door het vervullen van zijn dienst
plicht in het buitenland was weer present en
gaf een versterking aan de achterhoede.
Ook Steel was weer van de partij, maar deze
bleek nog niet in top-vorm te zijn en deed
enkele malen gevaarlijke momenten ontstaan
voor het Axelse doel.
Na een korte periode van aftasten was het
in de negende minuut dat bij een Axelse aan
val Verbunt een vrijetrap kreeg te nemen
welke door Lensen werd ingekopt maar de
Rood-Wit-doelman wist te stoppen.
Bij enkele Brabantse aanvallen moest Ver-
poorte in aktie komen, maar gevaar zat er
nog niet in.
In de 35e minuut gaf Verstraeten een afge
meten voorzet maar Herman en Sheilds mis
ten.
Na de thee was het Herman die in de le mi
nuut goed achter een dieptepass aanging en
de bal over de uitgelopen keeper lepelde,
maar deze trof de deklat.
In de volgende minuut wist Lensen enkele
spelers te omspelen maar zijn schot uit een
moeilijke hoek werd gestopt.
Na 3 minuten spelen was het Sprenkels die
bij een snelle Rood-Wit-aanval de bal onder
de uitvallende Verpoorte inschoot 0—1.
In de 7e minuut schoot Verbunt een vrije
trap goed in maar de keeper stompte de bal
corner.
Uit deze corner kopte Verberkmoes die mee
naar voren was gekomen de bal precies langs
de verkeerde kant van de paal.
Na 9 minuten spelen was het uit een aanval
over rechts dat linksbinnen Tiny Heren on
houdbaar inschoot 0-2.
Axel trok nu sterk in de aanval en 5 minuten
later was het uit een dieptepass van Herman
dat Lensen zuiver inschoot 1-2.
Rood - Wit kwam hierna sterk terug en zette
het Axelse doel onder zware druk via de lin
kervleugel van de gebroeders Heren.
Enkele malen moesten de Axelse achterspelers
op de lijn redding brengen wanneer Verpoorte
reeds geslagen was.
In de 31e minuut schoot Verbunt een goede
voorzet van Herman hard en zuiver in 2 - 2
7 Minuten voor tijd kwam Axel nog kort bij
een derde doelpunt toen Verberkmoes zuiver
inschoot maar de Rood - Wit-doelman wist
ten koste van een corner redding te brengen.
Met een puntenverdeling eindigde deze zeker
niet grootse wedstrijd.
STAND
TWEEDE
KLASSE
B
RKC
8
6
0
2
15- 6
12
Zeeland Sport
9
5
1
3
22-16
11
Terneuzen
7
4
2
1
13- 9
10
RKVVU
7
5
0
2
15-12
10
RAC
8
4
2
2
21 - 12
10
Axel
8
3
3
2
13-11
9
Internos
8
4
0
4
20-19
8
RWB
8
2
3
3
16-13
7
HVV '24
8
3
1
4
8-18
7
Rood Wit
8
2
1
5
10-12
5
Uno Animo
7
2
1
4
12-15
5
ODIO
8
1
2
5
5-17
4
DOSKO
8
2
0
6
13-28
4
Biljarten
TH. PLATJOUW PROMOVEERT
Th. Platjouw is in Bergen op Zoom winnaar
geworden van de voorwedstrijden in de over
gangsklas libre om het biljartkampioenschap
van Nederland. Door deze overwinning pro
moveert hij naar de eerste klas libre groot
biljart.
De sterk spelende Axelaar won in Bergen op
Zoom ongeslagen. Éénmaal presteerde hij het
om een partij van 450 caramboles in één
beurt vol te maken. Hij won alle partijen. Zijn
algemeen gemiddelde bedroeg 69.23. Platjouw
hoopt nog dit jaar te promoveren naar de
ere-klas, waarvoor hij een gemiddelde van
meer dan 40 dient te behalen. Als hij in zijn
opzet slaagt zal hij uit kunnen komen tegen
top-biljarters als Scholten, met wie hij ove
rigens regelmatig oefenwedstrijden speelt.
HANDBOOGSCHIETING
Tijdens het weekend werd door de Handboog
maatschappij „Ons Vermaak", op haar staan
de wippen een schieting gehouden waarvoor
grote belangstelling was.
Uitslag Wip I
le Hoogvogel P. Schoof, Sluiskil; 2e Hoog
vogel A. Persoon, Stekene (B.); le Zijvogel
O. Titeko, Beveren (B.); 2e Zijvogel A.
Roose, Axel; le Kal J. Olivier, St. Gilles (B);
2e Kal M. de Cock, Zuiddorpe.
Wip II
le Hoogvogel J. Olivier, St. Gilles (B.); 2e
Hoogvogel L. de Kleen, St. Gilles (B.)le
Zijvogel F. v. d. Steen Stekene (B.); 2e Zij
vogel O. Titeko, Beveren (B.); le Kal E.
Vermandei, Koewacht; 2e Kal A. Boel, St.-
Gilles (B.).
De televisie en radiotoestellen
in onze woning
De tegenhanger van het meubel in de woning
is het instrument. Beide zijn het gebruiks
voorwerpen, maar op het meubel reageert de
mens met bepaalde gevoeligheden die te her
leiden zijn op traditie of levensbeschouwelijke
opvattingen, terwijl de reactie op het instru
ment onpersoonlijk is. Niemand verlangt bij
voorbeeld van zijn stoelen dat ze alleen maar
goed „zitten". Men eist van de vorm een be
paalde persoonlijkheid die de gebruiker bevalt.
De een wil dat zijn stoelen zwaar en gezellig
zijn, de ander staat erop dat zij licht en schoon
zijn. Die verscheidenheid van reacties ontbre
ken geheel als diezelfde mensen komen te
staan tegenover voorwerpen in hun huis, die
een instrument-karakter hebben. Met andere
woorden die zich aan de meubelsfeer heb
ben onttrokken of nooit daarbinnen hebben
bestaan. Niemand vraagt zich bijvoorbeeld af
of zijn telefoontoestel mooi of lelijk is, het
apparaat wordt alleen maar beoordeeld naar
zijn nuttigheid en zijn technische werking.
Het lijkt daarom bijna noodzakelijk ernstig te
onderzoeken, ook gezien de ontwikkeling in
de moderne woninginrichting, of het TV-
apparaat zich ook niet dient te ontwikkelen
als instrument. Het is nuttig te wijzen op de
neiging van vele woninginrichters van van
daag om het centrum van de vertrekken in
de woning vrij te laten. Het is niet onwaar
schijnlijk, dat deze ontwikkeling zich verder
zal doorzetten en dat dan de wanden tussen
de vertrekken niet alleen de huidige schei
dingsfunctie zullen verkrijgen, maar daar
naast ook nog een bergfunctie. Men kan zich
voorstellen dat vele van de losse bergelemen-
ten die nu als meubels in de kamers staan
(kamers die steeds kleiner worden) uiteinde
lijk geheel in de scheidingswanden zullen
worden opgenomen.
Ook het TV-apparaat zou bij een dergelijke
ontwikkeling in die wanden een plaats kun
nen krijgen, waarbij men zich zelfs kan voor
stellen dat het in de wand tussen twee ver
trekken draaibaar is aangebracht.
Het televisie-instrument, dat overdag met zijn
beeldbuis naar de woonkamer gericht staat,
zou dan 's avonds met een eenvoudige hand
beweging omgedraaid kunnen worden voor
ontvangst in de slaapkamer. Afgezien van de
hieraan verbonden voordelen (zieken bijv.) zit
hier óók aan vast, dat wij dus dan tot in ons
bed toe gevolgd - om niet te zeggen ver
volgd zouden worden door dit indringend
ste der moderne massacommunicatiemidde
len.
„Geen industrie
bij natuur- en recreatiegebied"
„Was het niet aannemelijker geweest, dat
Biervliet en de Braakman bij West Zeeuwsch-
Vlaanderen waren gevoegd Nu hebben we
het idee, dat het toekomstige Groot-Terneu-
zen eigenlijk het Braakmangebied niet waard
is. De industrie zou in Oost Zeeuwsch-Vlaan-
deren komen, niet in het westen. Maar er
zouden al plannen bestaan voor industrie in
de richting van Paulinaschor, onderdeel van
West Zeeuwsch-Vlaanderen. Heerlijk, een
zware chemische industrie naast een recreatie
terrein I"
Deze hartekreet slaakte secretaris H. Enke
laar van de Vogelbeschermingswacht West-
Zeeuwsch-Vlaanderen in het mededelingen
blad van zijn vereniging. Hij heeft in een
uitgebreid artikel kritiek geleverd op een
reeks van toestanden, die voortvloeien uit de
vestiging van industrie in de nabijheid van
natuur- en recreatiegebieden, waarbij hij in
hoofdzaak de Braakman en omgeving behan
delt.
Met een grote mate van ongerustheid stelt de
heer Enkelaar vast, dat de DOW Chemical
Industrie te Terneuzen zich wil uitbreiden.
„De fabriek zou een totale oppervlakte van
720 ha moeten krijgen. Het bezit 320 ha
door inpoldering van de Braakmanschorren
komt daar 200 ha bij. En welke 200 ha moe
ten daar later nog worden bijgevoegd
Een dreigend gevaar ziet de heer Enkelaar
ook in de luchtverontreiniging. „Wanneer",
zo schrijft hij, „landbouwgewassen en vee
van verontreinigde lucht hebben te lijden (zo
als in Sluiskil), dan moet het voor iedereen
duidelijk zijn, dat dit ook van invloed is op
de gezondheid van de mens en die vas flora
en fauna".
Naar zijn zeggen is reeds vastgesteld, dat tot
ver in West Zeeuwsch-Vlaanderen de gevol
gen van de luchtverontreiniging in de Kanaal
zone zijn te merken. Onder bepaalde omstan
digheden „Bij zomerweer en vriesweer komt
de meeste tijd de wind uit oostelijke richtin
gen. Vraag dat maar eens aan de inwoners
van Philippine. En met open slaapkamerraam
slapen is er niet bij. En dat is ook het geval
in West Zeeuwsch-Vlaanderen bij lichte oos
tenwind en mistig weer. Dan is de penetrante
geur van de Kanaalzone tot in Sluis te ruiken"
Jules Verne moge dan een belangwekkend
voorloper zijn geweest, het genre literatuur-
bedrijving, dat zich met de toekomst bezig
houdt, het genre, dat de naam science fiction
toebedeeld heeft gekregen, is een verschijnsel
geheel gebonden aan de moderne tijd. Be
hoeft dit verwondering te wekken? Het pro
bleem is een probleem van afstand. Men dient
te bedenken, dat er op dit moment minder
fantasie nodig is om in interplanetaire ruim
tevaart te geloven, dan vroeger, honderd jaar
geleden, in 20.000 mijlen onder zee of in een
reis om de wereld in tachtig dagen.
Doch er is méér. Cultuur en wetenschap zijn
afzonderlijke bepaaldheden, die betrekkelijk
door elkaar beïnvloed behoren te worden. In
hun uitingen zijn cultuur, kunst en weten
schap waarheid en Nietzsche heeft reeds be
weerd „Wir haben die Kunst, damit wir
nicht an der Wahrheit zugrunde gehen", ter
wijl Aafjes' overbekende uitspraak „Dich
ters liegen de waarheid" eveneens op een con
troverse wijst.
Deze controverse mag inderdaad een onom
stotelijkheid heten en op deze plaats wil er
niet nader op worden ingegaan. Doch wél wil
deze beschouwing wijzen op de verschillen in
de relaties over en weer tussen honderd jaar
geleden en nu.
Honderd jaar geleden had men op de weten
schap nog alle hoop gevestigd. Ook de science
fiction van Jules Verne was er één van een
optimistische aard, vervuld van hetzelfde op
timisme, dat aan Robinson Crusoë ten grond
slag ligt de blijkgeving in een roman van de
mogelijkheden van het verstand; „L'inexpli-
cable ce n'est que l'inexpliqué". Deze ver
heerlijking van de reden had een merkwaar
dig gevolg kunst en wetenschap bleven af
zonderlijke eenheden, althans men mocht
spreken van een zeer secundaire beïnvloeding.
Wél waren er gevolgen. Omdat men de we
tenschap als zodanig verwachtingsvol toeblik-
te, omdat men dus de verstandmatige moge
lijkheden hoog schatte, kwam het Deïsme in
zwang, de religieuze overtuigdheid, die God
nog slechts als Schepper ziet, en de wijsbe
geerte kwam tot nieuwe inzichten. Maar de
wetenschap als zodanig en in engere zin ge
zien besield afstand van de kunst.
Nu is dat anders. Nu wordt wetenschap on
middellijk met wanhoop en fataliteit geïdenti
ficeerd. Dat is opnieuw een gevolg van het
tijdsbeeld. De wetenschap blijft door zijn da
delijke als het ware chemische omzetting en
door zijn transplantatie binnen het artistiek
idioom niet langer als afzonderlijke grootheid
buiten de kunstenaar staan, neen, zij neemt
bezit van hem, en richt en bepaalt met dwin
gende macht.
De wetenschap met zijn verworvenheden is
een moloch, is een verterend vuur waaraan
het schamel hart ten gronde gaat. En het hart
stelt zich teweer. En de kunstenaar met zijn
gevoelig hart is wel zéér betrokken bij de
strijd tussen de geest en zijn belager. Zo
ontstond de aangrijpende taal van Orwell.
Zo werd in Wells het verzet geboren. Zo
schreef Aldous Huxley in zijn grandioze toe
komstroman „Brave New World" dat gena
deloos getuigenis van een wereld, waarin de
mensen hun persoonlijk stempel verloren, om
dat de embrio's naar de voorschriften VAN
NUMMER één wetenschappelijk werden aan
gepast. En zo geviel het, dat Robert Crane in
zijn tolkomstbeeld „Hero's Walk" ergens in
het heelal de Ampiti projecteerde, wezens, die
zich verzetten tegen de interplanetaire plan
nen van de aarde, die de aarde met moordend
oorlogstuig bestookten en die in een afschu
welijke confrontatie van de aardse mensen
met zichzélf, ontroerd de waarden van de
menselijke liefde en ontroering en intimiteit
in de mens deden ontstaan.
Elk wezenlijk kunstprodukt wortelt in zijn
tijd, of deze tijd nu wordt voort-gedacht of
gecontrarieerd. En het huidige kunstprodukt
ontstaat in een tijd, die zich laat kenmerken
door de verbeten worsteling om een nieuwe
ideologie die nodig is omdat in de mens het
schrijnende besef is gekomen dat het geeste
lijk nivean is arhtergebleven bij de verstand-
matige verworvenheden, dat dus ons geestelijk
besef niet bij machte is, zich tegen afschuwe
lijk niveau is achtergebleven bij de verstand-
verantwoordelijke handelingen om der wille
van het eigenbelang te verzetten.
Wanneer hièrin de kenmerken van onze tijd
schuilen, dan is er slechts één vorm van
science fiction bestaanbaar, die tevens kunst
werk is, namelijk dié vorm, die uitdrukking
geeft aan de erkenning, dat de techniek, met
name de techniek tot een duivelse, fatale
macht is uitgegroeid en die slechts terrein zal
kunnen gaan verliezen, wanneer de mensheid
in razend tempo versterkingen bouwt in de
geest, nadat hem de zekerheid is geopenbaard,
dat het menselijk gevoelsinstrument oneindig
veel belangrijker kan zijn dan dode machine
rieën, die straks, door atomaire krachten ge
dreven, de ring van Saturnus zullen doorboren
en de duistere ketens van Mars zullen be
reiken.
Er is een andere vorm van science fiction,
zéker is die er, maar dat is de verkeerde.
Dat is de lustiglijk, probleemloos op 't fas
cinerend nieuwe onderwerp zich stortende
vorm. Dat is de vorm, die zijn intrige in het
heelal projecteert en de aarde met zijn on
troostbare schepselen laat kreperen aan aardse
pijnen. Want deze vorm verloochent zijn tijd
en pleegt verraad aan de om begrip en mede
dogen smekende mens.
Deze vlucht in de ruimte is een vlucht uit al
of niet bewust doorvoelde angst ontstaan en
daarom is zij lafhartig. En behalve lafhartig
is zij schadelijk. Want deze lectuur houdt de
mens af van de problemen, die hij moet tege-
moetterden en overwinnen. Maar de hemel
zal de mens eenmaal genadig zijn, de hemel,
die verder is dan ooit het menselijk genie
zijn creaturen zal voeren, en die anders is dan
die mens vermoedt, altijd anders.
vervolg van pagina 2)
ï-5«SF*
f
Op kruispunten moet het afbuigende verkeer aan overstekende
voetgangers onbelemmerde doorgang verlenen, ook al is er geen
zebrapad. Dat houdt natuurlijk niet in dat voetgangers nu maar blin
delings kunnen oversteken! Een redelijk samenspel tussen automo
bilist en voetganger blijft geboden I
.v.v.v..-.