CHRONOLOGISCH JAAROVERZICHT
AXELAARS
JUBILEERDEN in 1964
JULI
Gemeentesecretaris P. G. van de Bosse keerde
terug uit Teheran. Na een reis van bijna 10 uur
stapte een lichtelijk gebruinde gemeentesecre
taris op 22 april in Brussel uit de Yougo-Slavië-
expres. Zoals bekend maakte de heer van de
Bosse de heenreis in 1963.
Koninginnedag 1964 werd weer op de Axelse
manier gevierd een overvol programma voor
elk wat wils. De drie drumbands paradeerden
door de Axelse straten en haalden de school
kinderen af. Burgemeester van Dijke sprak de
bevolking op de Markt toe. Schoolkinderen
hesen de vlag en zongen volksliederen. Een
poppenkastvoorstelling, een film van de reis
van Prinses Beatrix, en een cyclocross waren
de verdere aktiviteiten voor de jeugd. Terwijl
een voetbalwedstrijd een concert en een lam
pionoptocht het verdere programma sierden.
Thalia Tremola vertegenwoordigde Axel in
Soestdijk. Via radio en televisie konden wij
getuige zijn van het optreden van deze drum
band op Koninginnedag.
MEI
Een kulturele aanwinst, een bronzen beeldje,
voorstellende moeder met kind, geschonken
door de direktie van woninginrichting Pot N.V.
werd onthuld. Het werd geplaatst tegenover
de woning van de Fa. Lensen aan de Zuid
singel. Burgemeester van Dijke prees zich ge
lukkig met deze fraaie aanwinst voor de ge
meente, nu Axel in het kader van de plannen
voor de Kanaalzone de taak van aantrekkelijke
woongemeente is toebedeeld.
5 MeiBevrijdingsherdenking. Op sobere en
stijlvolle wijze werd de bevrijding herdacht.
Terwijl een kwartier lang de kerkklokken luid
den, stelden de Axelse schoolkinderen en een
aantal belangstellenden zich op bij het Poolse
Monument aan de Zeestraat, waar om 8.30 uur
door burgemeester M. K. van Dijke het bevrij
dingsvuur werd ontstoken. Vervolgens werden
de Poolse en Nederlandse vlag gehesen door
beide wethouders de heren P. van Bendegem
en M. L. M. IJsebaert. Tot slot van de plech
tigheid werd gezamenlijk het Wilhelmus- ge
zongen. In de avonduren concerteerden de mu
ziekverenigingen Thalia en Tremola, Concordia
en Hosanna.
In het Gezellenhuis had een vergadering plaats
van de afdeling Axel van de K.A.V. Spreekster
op deze avond was de diocesane leidster van
de K.A.V. van het bisdom 's Hertogenbosch.
In het uitbreidingsplan oost van de Gemeente
Axel zijn half mei 2 woningen verrezen van
het type Bouwfonds Nederlandse Gemeenten.
De woningen, systeemwoningen type Mimosa,
kwamen tot stand onder supervisie van de N.V.
Bouwfonds Ned. Gemeenten afdeling Goes.
De Landbouwschool nam afscheid van haar
directeur de heer K. Booy. Na 45 jaar het
Christelijk Onderwijs te hebben gediend, waar
van 35 jaar het landbouwonderwijs ging de heer
Booy die 65 jaar werd, een verdiende rust te
gemoet... Burgemeester M. K. van Dijke dankte
de heer Booy voor zijn aandeel geleverd aan
het Axelse gemeenschapsleven.
- Het museum van de Axelse Boerenkamer werd
vrijdag 15 mei om half drie door burgemeester
M. K. van Dijke heropend. In oktober 1962
kreeg de Stichting Museum Axelse Bóeren-
kamer de beschikking over het Schoolgebouw-
tje in de Nieuwstraat, waarin alle antieke be
zienswaardigheden kunnen worden uitgestald.
De nu veel grotere ruimte en de opvallender
plaats rechtvaardigt de verwachting, dat meer
bezoekers de Boerenkamer zullen binnengaan.
Bij dit vreugdevol moment waren aanwezig bur
gemeester M. K. van Dijke, de burgemeesters
van Koewacht, Zuiddorpe, en Veere, vertegen
woordigers van de Zeeuwsche culturele Raad
van de Stichting Cultuurspreiding in Zeeland
en van het bestuur der Vereniging „Oud Ter-
neuzen".
Asaf gaf een jubileumuitvoering op 23 mei in
de Geref. Kerk in de Kerkdreef. De uitvoering
genoot een grote belangstelling. De avond be
stond uit zang door Asaf, samenzang en orgel
solo's. Een wat buitengewoon programma van
Asaf, waarvan wij de laatste jaren grote koor
werken hebben gehoord.
4 Mei Nationale Dodenherdenking. Twee minu
ten voor 8 uur 'savonds werden de klokken ge
luid, de Burgemeester legde een krans bij het
Pools monument aan de Zeestraat. In de
avonduren werd een bloemenhulde gebracht
bij het Pools Monument. Om acht uur werden
twee minuten stilte in acht genomen.
Dat het de gemeente ernst is met de verfraaiing
van het stadsbeeld, blijkt uit het feit dat weer
een nieuw beeld is geplaatst aan het Bylocque-
plein, het werd vervaardigd door een der leer
lingen van de heer Stouthamer, die het Pools
Monument vervaardigde. Het bronzen beeld
stelt voor een vrouw kijkend in de spiegel.
Het R.K. Jeugdwerk presenteerde de operette
„De pruik van de Koning". Het gebodene heeft
alle verwachtingen overtroffen. Een minuten
lang applaus onderstreepte de dank voor de
kunde en enthousiasme, waarmee deze operette
werd gebracht. 80 Jongens en meisjes werkten
aan het stuk mee.
De Plattelandsvrouwen vergaderden onder lei
ding van hun nieuwe Presidente Mevr. C. van
Dijke-van Dijk. De heer Joh. de Vries uit Ter-
neuzen hield een interessante humorvolle speech
van historische verhalen.
P. Kruisifickx behaalde een fraaie vierde plaats
bij de voorronde om het landskampioenschap
voor kappersbedienden te Dordrecht.
JUNI
De N.V. Vlaco begon op 1 juni met de bouw
van 120 woningwetwoningen te Axel, in plan
Oost. De bouw werd officieel ingeleid de
eerste spade werd met feestelijk vertoon in de
grond van plan Oost gezet.
3 Juni werd de afdeling opgericht van de Bond
voor Veilig Verkeer. J. van de Hengel zat de
vergadering voor. De propagandist van het
Verbond voor Veilig Verkeer de heer J. Scheer
vertoonde een aantal filmpjes en zette het doel
van de bond uiteen. Het aantal aanwezigen was
op de avond niet zo groot, maar toch is de
vereniging al een vijftigtal leden rijk.
De Christelijke ULO-school ging op schoolreis,
naar Arnhem en omgeving. Het Openlucht
museum, de Veluwe-zoom, de Grebbeberg en de
Betuwe werden aangedaan. Vermoeid, maar
boordevol indrukken kwam men 's avonds in
Axel aan.
De Zeer Eerwaarde Heer Pastoor de Jong ver
toonde lichtbeelden in het Bejaardenlokaal van
zijn reis naar Lourdes en van de pas opge
voerde Operette. Ook van de door Het R.K.
Jeugdwerk georganiseerde fietstocht werden
beelden vertoond. Hoewel geen speciale aan
kondiging hier aan vooraf was gegaan, bestond
er veel belangstelling.
De Drumband van „Concordia" trok in drie
bussen naar St. Omer in Frankrijk op uitnodi
ging van het gemeentebestuur van deze plaats,
om klank en kleur te geven aan de kavalkade
en festival die daar gehouden werden. De po
pulaire tamboer-maitre Dolf Schoot en zijn
drumband hadden een ware zegetocht.
Maandag 15 juni 'savonds om 7 uur droeg
mgr. de Vet, bisschop van Breda in de R.K.
Kerk de H. Mis op en diende het H. Vormsel
toe. Ter verwelkoming hadden velen de vlag
uitgestoken.
De jongerensoos, georganiseerd door het R.K.
Jeugdwerk, mag zich in een stijgende belangstel
ling verheugen. Zaterdag 13 juni namen onge
veer 70 jongeren aan deze gezellige avond deel.
Het R.K. Jeugdwerk doet werkelijk alle moeite
om de jongeren aan hun trekken te laten ko
men.
Aan de MACA-rit voor auto's en motoren na
men slechts 17 liefhebbers deel. Door een fout
in het parcours werd de gehele rit niettig ver
klaard in oktober zal deze worden overgereden.
De drie plaatselijke drumbands, te weten „Ho
sanna", „Concordia" en „Thalia" namen in
Oostburg deel aan een drumbandshow.
P. Kruisifikx behaaldebij de finale voor het
landskampioenschap afd. kappersbedienden het
kampioenschap van Zeeland.
Ambtenaren van de Centrale Velddienstpost Axel
hebben eind juni weer een goede slag geslagen.
Zij troffen in een schuur te Clinge 2600 kg.
boter aan, die kennelijk bestemd was voor de
smokkel. De in beslag genomen boter had een
waarde van circa 10.400,
17 Juni hield 'de R.K. Boerinnenbond afd. Axel
een demonstratieles van nagerechten in de
Landbouwhuishoudschool. Een dertigtal dames
kon de voorzitster Mevr. de Nijs-Smet welkom
heten. De demonstratie werd verzorgd door mej.
Resulman van de Stichting huishoudelijke voor
lichting ten plattelande te Goes, met medewer
king van mej. de Buck, directrice van de Land
bouwhuishoudschool.
Na een lang en moeizaam voorbereidend werk
werden zeven zomerkampen georganiseerd door
het R.K. Jeugdwerk. Met spontane medewer
king van de Axelse bevolking is de kampuit
rusting gereed gekomen. Ongeveer 200 kinderen
zijn in staat gesteld van een onbezorgde va
kantie te genieten.
De C.B.T.B. hield een jaarvergadering o.l.v. de
heer P. van Hoeve. Bij deze vergadering waren
ook aanwezig drs. de Koning, algemeen secre
taris van de Ned. C.B.T.B. en de heer Ir. de
Wolf, bedrijfseconomisch voorlichter van de
J.C.B.T.B.
Op 2, 3 en 4 juli werd voor de leerlingen van
de R.K. lagere school een zogenaamde jeugd-
driedaagse gehouden. Deze bestond uit een te
rugblik op de godsdienstige opleiding gedurende
de lagere schooltijd. Ter ondersteuning wordt
hierbij gebruik gemaakt van filmprojectie, to
neelspel en tentoonstelling.
4 Juli nam het Ned. Hervormd Kerkkoor o.l.v.
haar dirigent de heer J. Smies deel aan een
vocaal concours van de Zeeuwsche Zangers-
bond in Middelburg. Het Axelse koor kreeg
een eerste prijs giet lof van de jury (261 pun
ten).
In het Gezellenhuis werden schoolverkeers-
diploma's uitgereikt. Burgemeester M. K. van
Dijke toonde zich verheugd een groot aantal
geslaagden het diploma te kunnen uitreiken.
In juli werd bekend, dat in opdracht van de
bisschop van Breda het Kath. Sociaal Kerkelijk
Instituut een onderzoek had ingesteld naar de
behoeften aan kerken in de komende jaren.
Een rapport is door de situeringscommissie uit
gebracht en in de toekomst zal zeker een kerk
moeten worden gebouwd in Axel en Sas van
Gent.
AUGUSTUS
De oude luidklok uit de stadhuistoren, die door
het plaatsen van het carillon verwijderd werd,
en onder monumentenzorg valt, is in bruikleen
afgestaan aan de Geref. Kerk in de Pironstraat.
Op 22 augustus werd deze klok ingewijd. Het
luiden geschiedt elektrisch.
Van 20 t/m 22 augustus werd in het Centrum
een gladiolenshow gehouden. De grote zaal was
in een grote bloementuin omgetoverd. Wethou
der M. L. M. IJsebaert opende de show, waarna
aan mevr. IJsebaert-Verlinde 'n prachtige mand
gladiolen werd aangeboden.
Op donderdag 27 augustus werden door de
K.R.O. in Axel opnamen gemaakt voor het
Dzjinn-programma. Verschillende inwoners van
Axel hebben aan dit programma meegewerkt.
De uitzending vond plaats op zatedag 29 augus
tus.
Nauwelijks bekomen van de zorgen die een or
ganisatie van zomerkampen met zich meebrengt,
stond voor het R.K. Jeugdwerk de volgende
aktie al weer voor de deur een grootscheepse
oliebollenaktie, die de financiële zorgen weer
enigszins zal hebben verlicht.
Voor de vierde achtereenvolgende maal werd
aan een Axelse propagandist (ditmaal mej.
Ria Maas) een prijs toegekend voor haar pro
pagandistisch werk t.b.v. Herwonnen Levens
kracht.
Evenals in 1963 werd vóór de feestelijkheden
een reklameoptocht gehouden, waarvoor ont
stellend veel belangstelling bestond. Op 15 sep
tember werd dit jaar deze grootscheepse propa
ganda gemaakt.
OKTOBER
Meester van Harn heeft na 36 jaar hoofd te
zijn van de Chr. School te Spui afscheid ge
nomen wegens het bereiken van zijn verdiende
pensioen.
Naast het schoolbestuur waren aanwezig de
heer L. Frantzen, inspecteur in het lager onder
wijs in de inspectie Goes. De gemeentebesturen
van Axel en Zaamslag, de nieuwe leerkrachten
en vele genodigden. Meester van Harn werd
hulde gebracht voor zijn zeer verdienstelijk werk
voor de gemeenschap verricht.
Het decoratieschilderwerk van de 15jarige W.
C. van Gremberghe werd in de landelijke wed
strijd in zijn afdeling bekroond met een eervolle
vermelding.
De afdeling Axel der Z.L.M. heeft de 200 le
den overschreden en werd de grootste afdeling
van de Z.L.M. van de 82 afdlingen. Door de
aktiviteit van het bestuur gaat het ledental re
gelmatig vooruit. Er wordt nu reeds hard ge
werkt aan de voorbereidingen voor de grote
Landbouwtentoonstelling in 1965.
NOVEMBER
7 November werd door MACA de ongeldig
verklaarde oriëntatierit van 13 juni overgereden.
Het parcours was extra zwaar gemaakt, zodat
vele strafpunten vielen te noteren.
Dokter Boor werd bevorderd tot majoor colonne
commandant van het Roode Kruis.
In onze gemeente komt een ledenwerfaktie op
gang om te komen tot de oprichting van een
Katholiek Vrouwengilde afd. Axel. Het gilde
beoogt kulturele vorming te geven en aangena
me ontspanning en zo nu en dan eens een uit
stapje te maken.
Sint Nicolaas deed weer zijn intocht in onze
gemeente. Vele jeugdige Axelaars en ook
ouderen stonden de komst van de goede man
af te wachten. Geheel door de jeugd omringd
en versnaperingen uitstrooiend werd de Sint bin
nengehaald. Het werd een kleurige gezellige en
feestelijke stoet, met Sinterklaas als middel
punt drumbands verleenden hun medewerking
aan deze intocht.
DECEMBER
Ter gelegenheid van haar tiende lustrum, voerde
de Christelijke Gemengde Zangvereniging het
meest bekende en mooie oratorium van George
Friedrich Handel uitDes Messias. Het werd
een waardige jubileumuitvoering, waarin so
listen met naam optraden. Asaf zelf had het
leeuwenaandeel in het vocale gedeelte, en het
moet gezegd de heer Brakman heeft zijn ver
eniging tot een hoge klasse opgevoerd. De or
kestrale begeleiding was in handen van het
Zeeuwsch Kamerorkest.
De Stichting Streekcentrum Axel organiseerde
een loterij waaraan 250 prijzen waren verbon
den. De hoofdprijs 1.000,00 aan waardebon
nen was een attraktie, die vele duizenden ko
pers uit de verre omtrek naar de Axelse mid
denstand trok.
Op 1 januari herdacht de heer J. v. d. Berge de
dag, waarop hij 25 jaar geleden in dienst der
Gemeente Axel trad als gemeentebode-concierge.
Onze stadgenoot P. v. d. Berge, Joost de Moorstr.
41 herdacht begin januari de dag, waarop hij 25
jaar geleden in dienst trad als vrachtwagenchauf
feur bij Fa. W. den Exter uit de P. Paulusstraat.
Onder grote belangstelling vierde de heer P. de
Kort zijn 70ste verjaardag. De heer de Kort, die
zich in de loop der jaren voor alle mogelijke instel
lingen dienstbaar maakte en onopvallend bergen
werk verzette voor de parochiegemeenschap van
Axel is de oprichter geweest van de plaatselijke
K.A.B.
Tijdens een korte plechtigheid in de kazerne van
de groep Axel der Rijkspolitie vond op maandag
27 januari de beëdiging plaats van o.m. 10 Axelse
reserve wachtmeesters, die de graad van buiten
gewoon geoefend man hadden behaald, tot onbe
zoldigd ambtenaar bij het korps.
Hoevele jaren de heer en mevrouw Schelleman-
Begeijn, en later de gezusters Schelleman een be
grip vormen in Axel kwam op indrukwekkende
wijze naar voren toen de gezusters Schelleman
recipieërden ter gelegenheid van het 60-jarig be
staan van hun zaak.
De heer A. Reedijk, nam afscheid van de Zeeuwsch-
Vlaamsche Tramweg Maatschappij. Hij had gedu
rende 46 jaar zijn beste krachten gegeven voor de
bloei van deze maatschappij.
Op 19 maart vierde de afdeling Axel van de
N.C.V.B. haar 30ste jaarvergadering.
Op 28 april had burgemeester van Dijke de pret
tige taak om namens H.M. de Koningin aan twee
Axelaars een onderscheiding uit te reiken, ter ge
legenheid van de verjaardag van Hare Majesteit.
Als eerste de 'heer J. R. de Jonge, oud-onderwijzer
van de Chr. Nat. School en archivaris van het
Gemeente-archief. Hij publiceerde reeds vele arti
kelen over de geschiedenis van Axel. Ook de
Axelse Boerenkamer heeft zeer veel aan hem te
danken. Samen met dr. Wesseling werkt hij nu
aan de voorbereiding van een boek over de ge
schiedenis van Axel. Voor al dit werk mocht de
heer de Jonge de eremedaille in goud in de orde
van Oranje-Nassau ontvangen.
Victor Brandt, reeds vele jaren Axelaar, werd de
onderscheiding, de eremedaille in de Orde van
Oranje Nassau in zilver verleend voor zijn werk
op sociaal gebied. Sedert 1927 is de heer Brandt
bestuurslid van de plaatselijke afdeling van Her
wonnen Levenskrachthij is voorzitter van het
R.K. Armbestuur sedert 1946 en behoorde in 1950
tot de mede-oprichters van het zo suksesvolle
Thalia.
4 Juni werden de nieuwe bedrijfsgebouwen van
Covo te Axel-Sassing geopend.
Op 1 juli vierden het echtpaar Meesen-Potters uit
de Oosterstraat het gouden huwelijksfeest. De heer
Jan Meesen werd op 19 april 1887 te Axel geboren;
zijn echtgenote Janna Potters werd geboren 28 no
vember 1894 te Zaamslag.
Dinsdag, 18 augustus was het echtpaar Smies-van
Driel, wonende Buitenweg 29, zestig jaar getrouwd.
De heer Jozias Smies werd 8 november 1878 te
Hoek geboren, maar toen hij amper 2 jaar oud
was, verhuisden zijn ouders naar Axel. Later werd
hij muldersknecht op de molen van de Klerk (thans
bekend als de molen van Misseghers) in 1908 be
gon de heer Smies een eigen zaak. Zijn echtgenote,
Jozina van Driel werd 4 juli 1884 onder de ge
meente Zaamslag geboren.
Dit jaar was het 100 jaar geleden dat door Iz.
Cransberg in de Noordstraat een zaak werd ge
opend in goud, zilver, horloges en klokken. De
heer Cransberg droeg later zijn zaak over aan zijn
schoonzoon de heer A. Esselbrugge. Diens zoon,
de heer Pieter Esselbrugge vestigde zich in deze
zaak toen zijn vader op gevorderde leeftijd kwam.
Het is nu de heer Th. W. Wikkerink die de zaak
onder de naam Esselburgge voortzet.
De afdeling Axel St. Willibrordus, voor werkne
mers in de industriële bedrijven vierde haar 35-jarig
bestaan. Drie jubilarissen werden gehuldigd: de
heer Jos. van Bastelaer en Bernhard Seghers om
hun 20-jarig en de heer C. Vervaak vanwege zijn
25-jarig lidmaatschap.
De heer Izaak Meesen was op 6 september 40 jaar
in dienst bij de grossierderij van de firma D. J.
Oggel. Izaak Meesen werd op 5 november 1897
te Zaamslag geboren. Veertig jaar geleden kwam
hij in dienst als voerman-bezorger.
De heer J. Verstraeten was 1 oktober 25 jaar in
dienst bij de Zeeuwsch Vlaamsche Tramweg Maat
schappij.
Donderdag 22 oktober was het echtpaar de Feijter-
Boeije, wonende Axelse Sassing 13 vijftig jaar ge
trouwd. Willem de Feijter werd 1 januari 1888 te
Zaamslag geboren, zijn echtgenote Janna Maria
Boeije werd geboren te Axel op 5 augustus 1892.
Op 14 november herdacht de Christelijke Nationale
School te Axel het feit dat zij 100 jaar geleden
haar deuren opende. Ter herdenking van dit hon
derdjarig bestaan werd op 30 oktober in de Ge
reformeerde Kerk in de Kerkdreef een herdenkings
avond gehouden.
Op 6 november herdacht wethouder C. van Ben
degem het feit dat hij 25 jaar in dienst was bij
„De Centrale".
Op 3 december werden in het Casino van de Ne
derlandse Stikstof Maatschappij 25 werknemers ge
huldigd i.v.m. hun 35- of 25-jarig bedrijfsjubileum.
