GEMEENTERAAD VAN AXEL
Frankering bij abonnement, AXEL
ZATERDAG 23 OKTOBER 1965
80e Jaargang No. 4
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
AGENDA van de Gemeenteraad van Axel
te houden op DINSDAG 26 OKTOBER 1965
24 OKTOBER 1965 DAG DER VERENIGDE NATIES
Rond 24 oktober 1965 wordt over de ge
hele wereld het feit herdacht dat - nu
twintig jaar geleden - de Verenigde Na
ties werden opgericht. De doeleinden van
de V.N.: handhaving van de wereldvre
de, bescherming van de Rechten van de
Mens en verhoging van de levensstand
aard voor een ieder, zijn heden ten dage
nog even actueel als twintig jaar geleden.
De noodzaak om deze doeleinden te ver
wezenlijken wordt zelfs ieder jaar urgen
ter. De zinsnede uit het Handvest der
V.N.: „Komende geslachten te vrijwaren
van de gesel van de oorlog", is geen ver
zinsel van wereldvreemde idealisten.
Daar worden wij in onze harde wereld
van 1965 maar op al te duidelijke wijze
aan herinnerd. Nog steeds wordt onze
wereld geteisterd door oorlogen en con
flicten, wij behoeven ons slechts het re
cente conflict om Kasjmir te herinneren.
Het gebruik van geweld is blijkbaar iets,
dat nog niet los kan worden gemaakt van
de internationale betrekkingen. Integen
deel, het wordt nog steeds openlijk of hei
melijk gebruikt als een middel om de eigen
nationale doeleinden te verwezenlijken of
te bevorderen.
Het moet voor de (gelukkig) velen, die
hun hoop op de wereldorganisatie hebben
gevestigd, wel een moeilijke tijd zijn. Er
heerst, zowel in oost en west als in noord
en zuid, een algemeen verlangen om de
vrede en gerechtigheid in onze wereld te
bevorderen. De middelen daartoe zijn
aanwezig. Maar waarom is dit doel dan
zo moeilijk te verwezenlijken?
De secretaris-generaal der Verenigde Na
ties, Oe Thant, geeft het volgende ant
woord op deze klemmende vraag:
Wii hebben het idee dat de Vereniade
Naties als een representatief instrument
ter bevordering en ter handhaving van de
internationale rechtsorde aanvaard. Dit is
een belangrijke stap wèg van de oude en
bekrompen nationalistische denkwijze. Wij
zijn echter nog steeds en nog lang niet
zo ver, dat wij vertrouwen tonen in el
kaar en in het grote instrument zelf. En
alleen dit kan de wereldorganisatie voor
ons doen functioneren en de idealen, die
alle naties in het Handvest hebben onder
schreven, in praktische daden omzetten.
Een feit is, dat hoewel ons verlangen naar
vrede onloochenbaar is, onze benaderings
wijze van de vrede vaak ouderwets is en
meer gericht op vroegere tijden dan op
de huidige stand van zaken."
Wij moeten ons dus nog meer inspannen
om de situatie in onze huidige wereld aan
te passen aan de idealen van het Hand
vest. Het Handvest gewaagt van onze
vaste wil om voorwaarden te scheppen,
waardoor gerechtigheid en eerbied voor
de verplichtingen, die uit verdragen en an
dere bronnen van het internationaal recht
voortvloeien, gehandhaafd kunnen wor
den. Een dergelijke ontwikkeling is on
ontbeerlijk, wil in de wereldgemeenschap
de wet van de jungle plaats maken voor
een systematische samenwerking in inter
nationaal verband. Helaas moeten wij
constateren dat het aan de vaste wil vaak
ontbreekt.
Maar gelukkig kan ook vastgesteld wor
den, dat in de gevallen dat de wil wèl
bestaat, nuttige en hoopgevende resulta
ten van de internationale samenwerking
worden geboekt. Sinds 1945 zijn meer dan
40 nieuwe naties ontstaan en het leden
tal van de Verenigde Naties werd meer
dan verdubbeld. Verder werden 8 voor
malige trustgebieden door de wereldor
ganisatie begeleid op hun weg naar de on
afhankelijkheid. In 1960 keurde de Alge
mene Vergadering een Verklaring inzake
het verlenen van onafhankelijkheid aan
koloniale volken en gebieden goed, waar
mede de beëindiging van het kolonialis
me werd gestimuleerd. Ook op ander ge
bied is de wereldorganisatie actief bezig,
wij noemen slechts de wereldcampagne te
gen het analphabetisme, het handhaven
van de vrede op Cyprus door de strijd
macht van de V.N., het zegenrijke werk
verricht door de UNICEF, de WHO, de
ILO, de organisatie van de Wereldhan
delsconferentie in Genève in 1964 etc.
De V.N. is zich er echter ook van be
wust dat er nog andere problemen be
staan die dringend om een oplossing vra
gen. De volken van de minder-ontwikkel-
de gebieden in de wereld willen niet lan
ger in armoede en ellende leven. Zij wil
len ontkomen aan de slavernij van de ar
moede. Het is een vaststaand feit, dat de
wereld van nu in staat is hulpbronnen
aan te boren, die de welvaart kunnen ver
hogen. De technologische kennis en het
wetenschappelijk inzicht zijn aanwezig.
De voortdurende armoede in Azië, Afri
ka en Latijns Amerika wordt nog ver
groot door de bevolkingsexplosie. Deze
armoede, de tegenstelling tussen arme en
rijke landen, bedreigt de wereldvrede en
op een kwade dag zal deze bedreiging
zonder enige twijfel exploderen. Het is
derhalve van het grootste belang - ja,
men kan zelfs spreken van een verlicht
eigenbelang - dat de rijke landen de ar
me naties de mogelijkheden bieden, om
de werkelijke vijanden van de mens: ar
moede, ziekte, onwetendheid en analpha
betisme te bestrijden. De Verenigde Na
ties hebben het jaar 1965 tot Jaar van
Internationale Samenwerking uitgeroe
pen, in de hoop aan deze internationale
samenwerking meer bekendheid te geven.
Wanneer wij in de toekomst kijken dan
moeten wij de hoop uitspreken, dat alle
mensen en alle naties - groot en klein -
met de geest van verdraagzaamheid wor
den bezield, zodat de vrede en veiligheid
kunnen worden gehandhaafd en een gro-i
tere welvaart voor een ieder kan worden
bereikt. De Verenigde Naties BLIJVEN
zoals het al was bij de oprichting, het
doeltreffendste instrument voor de ver
wezenlijking van deze doeleinden.
LEREN BIJ HET WERK
JUBILEUM VOOR TYPOGRAFISCH BEDRIJF
Kennis is macht. Een gezegde dat zo oud
is als de wereld. Maar breng het maar
eens in praktijk. Hoevelen zijn er niet die
door de omstandigheden gedwongen, al
leen de door de wet voorgeschreven op
leidingen hebben kunnen volgen? Of al
thans zo lang een school hebben bezocht
als de leerplichtwet voorschrijft? Later,
als eenmaal een baantje is gevonden,
komt er van verder leren nog maar bit
ter weinig terecht. Wie overdag in het
spreekwoordelijke zweet des aanschijns 't
brood voor het gezin moet verdienen zal
nog maar weinig energie kunnen opbren
gen om 's avonds verder te leren. Zeker
niet als dat leren zonder enig plan moet
gebeuren.
Toch zijn er manieren om werk en studie
op een sociaal aanvaardbare basis te com
bineren. Een van de meest bekende en
gebruikte is wel het leerlingenstelsel. Dit
is een systeem waarbij iemand enkele ja
ren lang één dag in de week een school
bezoekt om het vak, waar hij al in werk
zaam is, tot in alle fijne onderdeeltjes te
leren. Tussen werkgever en school be
staat een nauw contact. Het dagelijks
werk wordt veelal afgestemd op wat de
school leert. Een ideale combinatie door
dat de praktijk direct aansluit op de theo
rie.
Nederland was een van de eerste landen
die deze leerlingenstelsels invoerde. De
eer gaat hierbij naar het typografisch be
drijf, vanouds de bedrijfstak die de naam
heeft vooruitstrevender te zijn dan welke
ook. Waren immers niet de mensen in de
grafische vakken eeuwenlang hoog op de
maatschappelijke ladder geplaatst? Zij
moesten - voor hun vak - al kunnen leren
en schrijven toen de meesten van onze
voorouders nog hun kruisje als handte
kening zetten. Nog altijd is Nederland
trots op zijn eerste vertegenwoordiger van
deze beroepen, Laurensx Janszoon Koster,
volgens de Nederlandse geschiedenisboe
ken de uitvinder van de boekdrukkunst
(al wordt dat in het buitenland dan be
streden). Veertig jaren geleden, in okto
ber 1925, in een tijd dat sociale maatre
gelen nog niet zo vanzelfsprekend waren
als nu, werd de „Vereniging tot bevorde
ring van de vakopleiding in het typogra
fisch bedrijf" opgericht. Werkgevers
in die tijd nog algemeen voorgesteld als
gezapige, dikke heren met in de ene hand
een bundel bankbiljetten en in de andere
een sigaar zo groot als een eik - uit de
wereld van drukpersen en zetmachines zet
ten zich toen al aan één tafel om te zien
hoe zij in verenigingsverband de vakop
leiding van hun personeel konden verbe
teren.
Daar was trouwens al een hele geschiede
nis aan voorafgegaan. Al in 1914 had men
in deze bedrijfstak 'n soort leerlingstel
sel plaatselijk ingevoerd. Drie jaren later
werd in de collectieve arbeidsovereen
komsten (CAO's) een regeling voor de
opleiding opgenomen. Pas goed op gang
kwam het midden in de crisistijd, in 1931,
toen minister Terpstra in de nijverheids
onderwijswet subsidies opnam voor vol
gens een bepaald syseem opgezette leer
lingenstelsels. Het stelsel van het typo
grafisch bedrijf was het eerste dat via deze
wet werd gesubsidieerd.
In de loop der jaren is er heel wat veran
derd. Die eerste schuchtere pogingen om
tot een vakopleiding te komen zijn uitge
lopen in een voortreffelijk georganiseerd
systeem, dat zich over vrijwel alle secto
ren van het bedrijfsleven uitstrekt. Maar
nog altijd geldt de vakopleiding voor het
typografisch bedrijf als een van de beste
De typografen zouden overigens geen
echte Nederlanders zijn als zij daarbij
hun verenigingen voor de opleidingen
ook niet danig hadden uitgebreid. De de
ze maand veertig jaren geleden opgerich
te en nu feestvierende organisatie is ver
anderd in „Vereniging tot bevordering
van de vakopleiding in het boekdrukkers-,
rasterdiepdruk- en chemigrafisch bedrijf".
Een naam die lang genoeg is om voor een
zetter al als examenopgave te dienen. De
ze vereniging beheert de „vereniging tot
bevordering van de vakopleiding in de pa-
pierverwerkende en veredelingsindustrie"
en werkt nauw samen met de „vereniging
tot bevordering van de vakopleiding in het
lithografisch bedrijf". Het heeft allemaal
wat weg van een verenigingspuzzle, maar
de verklaring ligt voor de hand. De kunst
van het boekdrukken, het krantenmaken,
het vermenigvuldigen van foto's, folders,
formulieren en al die papieren waar onze
maatschappij niet meer buiten kan, heeft
een hoge vlucht genomen. Allerlei specia
lisaties zijn doorgevoerd, vooral als gevolg
van de enorme technische vooruitgang.
Het is daardoor onmogelijk om het hele
terrein in één of twee cursussen te over
zien.
Naast het leerlingenstelsel kent het typo
grafisch bedrijf ook dagscholen. Deze zijn
in tien plaatsen in Nederland gevestigd.
Een opleiding (na de lagere school) duurt
drie jaren, gevolgd door drie jaren leer
lingstelsel. Wie direct met het leerling
stelsel begint, doet daar vier jaren over.
Een verkorte opleiding is mogelijk na een
vooropleiding HBS of ULO. Het onder
wijs is in vijf grote delen gesplitst: boek
druk, offsetdruk, chemigrafie, diepdruk en
boekbinden. Het is overigens nog lang
niet alles. De vereniging met de zeer lan
ge naam werkt nu aan plannen om het
tiental scholen uit te breiden tot twee en
twintig. Nu al heeft het typografisch be
drijf in Nederland zich faam verworven
wegens de grote vakkennis. En die wil
men niet graag verliezen. Dat is men wel
aan die goede, oude Laurens Janszoon
Koster verplicht.
AXELSE COURANT
VERSCHIJNT IEDERE ZATERD7
ABONNEMENTSPRIJS: Losse nummers 10 cent.
Halfjaar-abonnement:
Axel binnen de kom f 2,90. Andere plaatsen f 3,90
Buitenland f 4,50
Hoofdredaktie: J. C. VINK
Redaktie en Administratie: Axel, Markt 12, tel. 01155-646, postbus 16
Drukker-uitgeefster. FIRMA J. C. VINK
ADVERTENTIEPRIJS: 10 cent per mm.
Bij kontrakten belangrijke reduktie.
Ingezonden mededelingen 30 cent per mm.
Kleine advertenties 1-10 woorden f 1,—
elk woord meer 15 cent.
I. Opening.
2. Notulen.
3. Ingekomen stukken en mededelingen.
4. Voorstel tot aankoop van de panden Ooster
straat 47 en 51 van de heer P. van Alten te
Axel.
5. Voorstel tot verkoop van een perceel bouw
grond, gelegen aan de Handelstraat, aan de
heer A. van Meenen te Axel.
6. Voorstel tot onteigening van de woningen
met erven Hospitaalstraat 23 en 25.
7. Voorstel tot aankoop van de woning Wal-
straat 38 van mej. E. M. L. Michielsen te
Axel.
8. Voorstel tot verkoop van een perceel bouw
grond, gelegen aan de Crijnssenstraat, aan de
heer R. A. van Wiemeersch te Axel.
9. Voorstel tot het verlenen van medewerking
op grond van artikel 72 der Lager Onder
wijswet 1920 tot het treffen van verschillende
voorzieningen aan de Rooms-Katholieke
School voor Gewoon Lager Onderwijs.
10. Voorstel tot het benoemen van een archivaris.
II. Voorstel tot het opheffen van de gascommis-
sle en intrekking van de verordening op de
samenstelling en de taak van die commissie.
12. Voorstel tot het herbenoemen van een be
stuurslid van de Stichting Beschuttende Werk
plaatsen Midden Zeeuwsch-Vlaanderen.
13. Voorstel tot het herbenoemen van een verte
genwoordiger in het bestuur van de Stichting
Zeeuwsch-Vlaams Borgstellingsfonds.
14. Voorstel tot herbenoeming van de leden van
de huisvestingscommi:>ie ingevolge artikel 8
van de Woonruimtewet.
15. Voorstel tot het verlenen van eervol ontslag
aan mevrouw E. M. de Gijsel-van Doorn als
kleuterleidster aan de Openbare Kleuterschool
te Axel.
16. Voorstel tot het verlenen van een subsidie in
de kosten van een cultureel evenement.
17. Aanbieding van de ontwerp-gemeente- en be-
drijfsbegrotingen voor het dienstjaar 1966 en
voorstel tot het benoemen van een tweetal
commissies van onderzoek.
18. Voorstel tot het vaststellen van enige wijzi
gingen van de gemeente- en de bedrijfsbegro
tingen voor het dienstjaar 1964 en goedkeu
ring van de le wijziging van de begroting
voor het dienstjaar 1964 van de Gemeentelijke
Instelling voor Sociale Zaken.
19. Voorstel tot verkoop van een perceel bouw
grond, gelegen aan de Beethovenstraat, aan
gebr. v. d. Poel N.V. te Temeuzen.
20. Rondvraag.
21. Sluiting.
MEDEDELINGEN
Wij delen u in antwoord op de in de raadsverga
dering van 28 september 1965 gestelde vragen
mede:
a. Vraag van de heer P. J. van Bendegem inza
ke de tarieven voor herstratingen ten behoeve van
derden:
Het gevolg van de toegepaste methode is, dat klei
ne herstelwerkzaamheden in het algemeen vrij
zwaar worden belast. Dit heeft onze aandacht en
in verband hiermede wordt ernaar gestreefd de
desbetreffende tarieven op korte termijn te her
zien.
b. Vraag van de heer Oggel met betrekking tot
de vaststelling van tarieven voor het deponeren
van huisvuil op de gemeentelijke vuilnisbelt:
De tarieven voor het deponeren van afval op de
gemeentelijke vuilnisbelt zijn door ons vastgesteld,
zoals ook de tarieven voor werkzaamheden ten
behoeve van derden door ons worden bepaald en
regelmatig worden herzien.
Het betreft hier een proefperiode. Indien deze
proef blijkt te voldoen, zullen wij voorstellen de
betreffende tarieven in de „Verordening op de
heffing van reinigingsrechten in de gemeente
Axel" op te nemen.
c. Vraag van de heer Oggel betreffende de ont
wikkeling van het opspuitgebied en Grote Kreek
tot een soort natuurreservaat en instelling van een
recreatie-commissie:
Wij geven de heer Oggel de verzekering, dat de
door hem ter sprake gebrachte materie ongetwij
feld een van de punten zal zijn, die in het kader
van het structuurplan der gemeente een onder
werp van studie zal uitmaken.
d. Suggestie van de heer Oggel, erbij Gedepu
teerde Staten op aan te dringen, aan de gemeen
ten in Zeeuwsch-Vlaanderen een gemeenschappe
lijke regeling op te leggen tot samenwerking ter
stimulering van een harmonische ontwikkeling
van Zeeuwsch-Vlaanderen:
Wij hebben een open oog voor deze materie, wel
ke naar ons gevoelen een punt van overweging zal
kunnen uitmaken bij de verdere behandeling der
plannen tot herindeling van de gemeenten in
Zeeuwsch-Vlaanderen.
v
OVERIGE MEDEDELINGEN
Bij ons besluit van 5 oktober 1965 is mej. R. M.
M. Verdurmen, typiste A ter secretarie bevorderd
tot schrijver-A ter secretarie, ingaande 1 januari
1966.