I De economische ontwikkeling van Zeeland in 1964 Portret van H.M. Koningin Juliana Frankering bij abonnement, AXEL ZATERDAG 31 JULI 1965 79e Jaargang No. 44 NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN Dat Zeeland een belangrijke periode in zijn ontwikkeling meemaakt wordt nog weer eens aangetoond door dit overzicht, dat wij ontlenen aan het zo juist verschenen jaarverslag over 1964 van het Economisch Technologisch Instituut voor Zeeland te Middelburg. De groei van het inwonertal, de afneming van het negatieve pendelsaldo en de daling van de gemiddelde werkloosheid, alle gemeten over het jaar 1964, getuigen van de toenemende expansie van de Zeeuwse volkshuishouding. Het inwonertal steeg met 2.665 tot 290.177. In 1963 beliep deze stijging 2.060, over de jaren 1959 tot en met 1962 gemiddeld 523 per jaar. Deze neiging is, in een tijd van hoog conjunctuur, hoogst opvallend. Tot voor kort leidde deze steeds tot een groot vertrek. Juist in tijden van depressie bleef de bevolking „hangen". Dat op zichzelf tekent de verster king van de economische structuur van Zee land, die nodig is willen de kortere verbin dingen niet leiden tot massaal vertrek. Het geboorteoverschot dat ruim 2.850 bedroeg werd in 1964 voor 93% gebonden, zodat het eerste doel van de regionale politiek bijna werd bereikt. Het vertrekoverschot was slechts 185. Zeer opvallend was het vestigingsover schot van Oost Zeeuwsch-Vlaanderen (394). De industrialisatie trekt duidelijk haar eigen mankracht aan. Het gemiddelde saldo uitgaande pendel be droeg in 1960 1.230 mannen, in 1962 1.500, in 1963 1.180 en eind 1964 880. De ver betering is in de eerste plaats het gevolg van de vestiging van het Philipsbedrijf in Ter- neuzen, dat vele pendelende werknemers uit het bedrijf in Roosendaal aanstelde. Het jaar gemiddelde van de werkloosheid bedroeg in 1961 1.404, in 1962 1.271 en in 1963 1.096 mannen en kwam in 1964 op 1.009. De arbeidsmarktbeschrijving over 1964 stelt de groei van de industriële bedrijvigheid in Zeeland op 1.050 mannen en 280 vrouwen. De diensten sector nam met 190 mannen en 100 vrouwen toe, de landbouw nam af met 550 mannen en 30 vrouwen. De totale ex pansie bedroeg dus 690 mannen en 350 vrou wen. Deze schatting kan gesteld worden te genover die op grond van voorgemelde ge gevens. Deze komen neer op een stijging van het aantal arbeidsplaatsen met 750 mannen uit hoofde van de bevolkingsgroei, met 300 uit hoofde van de afgenomen pendel en met bijna 100 uit hoofde van de daling van de werkloosheid. Het totaal zou dan komen op 1.150 mannen. Nog beter dan in 1963 kon zich het platte land handhaven. De groei van de steden gaat niet meer zo sterk ten koste van de dorpen als voorheen, toen de algemene expansie zeer gering was. Dit blijkt vooral uit de cijfers voor Oost-Zeeuwsch-Vlaanderen. In 1962 nam Oost Zeeuwsch-Vlaanderen zonder Ter- neuzen met 25 inwoners toe, Terneuzen zelf met 196. In 1963 waren deze cijfers 266 en 720, in 1964 483 en 586. Overigens nam het inwonertal van alle „eilanden" voor het eerst na de oorlog toe. De verstedelijking zet zich overigens voort. De acht gemeenten die een groei hadden met meer dan 100 inwoners namen bijna 90% van de toeneming in beslag. Hieronder be vonden zich de zes grootste gemeenten, be halve Vlissingen. De paradox met het voor gaande is slechts schijnbaar. Van de andere 83 gemeenten stegen drie kleinere aanzienlijk, boekten er 50 een geringe winst en liepen er 30 - met overigens slechts 485 inwoners - achteruit. In 1960 liepen 63 (van de 101) ge meenten met 1.806 inwoners achteruit; daar mee bereikte het platteland het dieptepunt. Agrarische sector De herverkavelingen in Tholen en die in West Zuid-Beveland werden in 1964 opgeleverd. In totaal werden hierin achtereenvolgens 65, - miljoen en 29, - miljoen geïn vesteerd voor ruim 12.000 ha en 4.500 ha. De ruilverkaveling Kleverskerke ter grootte van 950 ha werd uitgevoerd. De ruilverkave ling Noord-Beveland, 7.500 ha met een be groting van 13,7 miljoen, werd aangeno men. Voor de ruilverkaveling in het grensge bied van Oost Zeeuwsch-Vlaanderen - 5.200 ha - werd de commissie geïnstalleerd. Het schema van uitvoering voor de komende vijf jaar geeft als volgorde 1. genoemde grensgebied van Zuiddorpe tot Clinge 2. de Scheldezoom 3. de Poel in Zuid-Beveland 4. Heinkenszand 5. Kapelle-Wemeldinge. In 1964 kwam 17.650 ha gereed. In totaal is thans uitgevoerd ongeveer 57.000 ha en in uitvoering bijna 16.400 ha dit betreft onge veer de helft van het Zeeuwse landbouw areaal. Na zes jaar heeft de streekverbeteringscom- missie Tholen haar werk beëindigd zij is omgezet in een algemene streekcommissie. Deze streek- en streekverbeteringscommissies zijn eveneens werkzaam in West Zuid- Beveland, Walcheren en Oost Zeeuwsch- Vlaanderen. Er is een streven naar verdere samenwerking tussen de bedrijven, vooral wat betreft de ar- beidsrationalisatie en de investeringen. Voor Noord-Beveland is hiervoor een plan uitge werkt. In een rapport van medio 1964 gaf het Land- bouweconomisch Instituut een inzicht in de ondernemersinkomsten in de akkerbouw voor 1962/3. Voor bedrijven van 25 tot 50 ha werden in Zeeland de hoogste resultaten be reikt, namelijk 28.050, - tegenover 18.250, - een jaar tevoren. De laagste in komens kwamen voor in de noordelijke bouw- streek: 9.400, - respectievelijk 4.050, - In de tuinbouwsector valt de uitbreiding van de groenten en bloembollenteelt op. De kleine Zeeuwse grondgebruikers zijn de tuinbouw goed gezind. Overigens stuit men vaak op moeilijkheden ten gevolge van de hoge in vesteringen. De omzetten van de veilingen, aangesloten bij de Provinciale Organisaie van de Veilings verenigingen in Zeeland voor fruit en groen ten, beliepen in 1964 ongeveer 35,2 mil joen waarvan 25,0 miljoen voor fruit. In 1961 was het totaal 40,4 miljoen, in 1962 41,3 miljoen en in 1963 34,1 miljoen. Visserij In 1964 werd een rijksbijdrage toegezegd voor de uitbreiding van de haven van Yerseke, waardoor het aantal ligplaatsen van 120 tot 190 kan worden uitgebreid. Medio 1965 zal het werk voltooid zijn. Het wetsontwerp-schade oestercultures werd ingediend. Hierop vooruitlopend zijn voor lopige uitkeringen gedaan. Een wetsontwerp-schade oestercultures werd ingediend. Hierop vooruitlopend zijn voor lopige uitkeringen gedaan. Een wetsontwerp-schaderegeling voor de vis serij ex. artikel 8 van de Deltawet is nog steeds niet ingediend. Voor de Visserijschool in Vlissingen bestaan plannen om de twee-jarige cursus uit te brei den tot een opleiding van drie jaar. Industrie en zeehavens In 1964 werd zekerheid verkregen over 16 industriële vestigingen en belangrijke uitbrei dingen. Hiervan vallen er 7 in de categorie middelgroot, 5 in de categorie klein en 4 waarin voornamelijk vrouwen werken. Er wa ren 9 gevallen bij waarbij de faciliteiten wer den verleend die in ontwikkelingskernen gel den. Op middellange termijn zullen in deze vestigingen en uitbreidingen ongeveer 900 mannen werkzaam zijn, alsmede circa 250 vrouwen. Speciale vermelding verdienen de voortduren de uitbreidingen van Dow Chemical Inter nationaal N.V. en N.V. Philips, beide te Ter- neuzen, de ingebruikneming van de Schelde- poortwerf van de N.V. Kon. Mij. ,De Schelde' in de haven Vlissingen-Oost - de tweede fase is thans in uitvoering - en de uitbrei ding van de N.V. Vitrite Fabriek in Middel burg. De Dow in Terneuzen gaat een pijp leiding voor het transport van ethyleen leggen naar de Shellraffinaderij in Pernis. De in het vorig jaar aangekondigde vestiging van een wolkammerij vond geen doorgang. Het bedrijf vestigde zich in Verviers (België). De wolaanvoer geschiedt echter te Vlissingen. Van de vele voorgenomen uitbreidingen van industrieterreinen noemen wij Terneuzen, in de gerestaureerde raadzaal van het stadhuis Begin van dit jaar werd de raadzaal in het stadhuis gerestaureerd en gemoderniseerd. Hierdoor werd een bijzonder fraaie combinatie bereikt. N.l. raadzaal, trouwzaal en receptiezaal. Tegelijk met het besluit tot het restaureren van de raadzaal heeft de gemeenteraad aan de beeldhouwster Anne Franssen-Timmermans uit Rotterdam de opdracht ver strekt tot het maken van een bronzen portret van H.M. de Koningin. Mede dank zij de grote mate van medewerking, welke de kunstenares van de Rijks voorlichtingsdienst mocht ontvangen, kan het portret dat enkele weken geleden in de raadzaal werd geplaatst bijzonder geslaagd worden genoemd. Het protret is geplaatst op een sokkel van palissanderhout en vormt met het overige meubilair een harmoniërend geheel. De beeldhouwster Anne Franssen heeft haar opleiding genoten aan de Academie voor beeldende kunsten te Rotterdam bij de heren Jaap Kaas en Arie Teeuwisse. Wanneer men weet, dat Mevrouw Franssen nog aan het begin van haar veel belovende kunstzinnige loopbaan staat, is het wel bijzonder verheugend, dat men dit beeldhouwwerk als een van de beste portretten van H.M. de Koningin be schouwt. Vlissingen-Oost, Goes, Middelburg en St.- Maartensdijk. Voor Goes is een ontwerp langs het havenkanaal gemaakt. Het Provinciaal Bestuur streeft een kwantitatief en kwalitatief zo verscheiden mogelijke spreiding na. Het nieuwe regionale beleid dat op 1 januari 1965 zijn ingang vpnd komt neer op de aan wijzing van Vlissingen-Oost als nieuwe en de handhaving van Terneuzen als bestaande pri maire industriekern "Goes, Zierikzee en St.- Maartensdijk werden aangeduid als secundaire kernen, waarbij Goes in aanmerking komt voor hernieuwde aanwijzing tot primaire kern. Het aantal kernen in Nederland bedraagt 20 primaire en 27 secundaire. Toerisme Het aantal overnachtingen van toeristen in Zeeland in 1964 bedroeg 2,7 miljoen, dat is 13% meer dan de 2,4 miljoen die in 1963 werden geboekt. Ten opzichte van 1959, toen er m miljoen overnachtingen waren, is dit een stijging met 37%. In vele plaatsen is de ontwikkeling stormachtig. De meest opvallen de groei deed zich voor in Westerschouwen, Westkapelle, Vrouwenpolder, Wissenkerke/ Kamperland. In volgorde van betekenis zijn de belangrijkste badplaatsen met het aantal overnachtingen in 1964 de volgende 1. Burgh, Haamstede en Renesse (Westerschouwen) 608.000 2. Cadzand 400.000 3. Zoutelande 257.000 4. Westkapelle 251.000 5. Koudekerke 240.000 6. Domburg 228.000 7. Vrouwenpolder 223.000 8. Biggekerke 155.000 9. Wissenkerke/ Kamperland 150.000 10. Oostkapelle 146.000 Per streek waren de aantallen overnachtingen in 1964 de volgende Walcheren 1.550.000 Schouwen 608.000 West Zeeuwsch-Vl432.000 Noord-Beveland 150.000 Totaal 2.740.000 Zoveel mogelijk is uitgegaan van de officiële cijfers van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten, die evenwel als minima moeten worden gezien. De ontwikkeling stelt de meestal kleine ge meenten voor grote opgaven, waaraan zij fi nancieel moeilijk kunnen voldoen. (zie vervolg op pagina 2). AXELSE COURANT VERSCHIJNT IEDERE ZATERDAG ABONNEMENTSPRIJS: Losse nummers 10 cent. Halfjaar-abonnement: Axel binnen de kom 2,90. Andere plaatsen 3,90 Buitenland 4,50 Hoofdredaktie: J. C. VINK Redaktie en Administratie: Axel, Markt 12, tel. 01155-646, postbus 16 Drukker-uitgeefster: FIRMA J. C. VINK ADVERTENTIEPRIJS: 10 cent per mm. Bij kontrakten belangrijke reduktie. Ingezonden mededelingen 30 cent per mm. Kleine advertenties 1-10 woorden 1, elk woord meer 15 cent.

Krantenbank Zeeland

Axelsche Courant | 1965 | | pagina 1