Zeeland heeft nieuwe Commissaris
Nieuw kantoor Centrale Dienst geopend.
Prins Bernhard opende DOW Terneuzen
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN VERSCHIJNT IEDERE ZATERDAG
Langs de Scheldestromen
Frankering bij abonnement, AXEL
ZATERDAG 29 MEI 1965
79e Jaargang No. 35
AXELSE COURANT
ABONNEMENTSPRIJS Losse nummers 10 cent.
Kwartaal - abonnement
Axel binnen de kom 1.25. Andere plaatsen 1,75,
Buitenland 2,
Hoofdredaktie C. VINK.
Redaktie en Administratie Axel, Markt 12, tel. 0 1155 - 646, postbus 16
Drukker - Uitgeefster FIRMA J. C. VINK
ADVERTENTIEPRIJS: 10 cent per
Bi] kontrakten belangrijke reduktie.
Ingezonden Mededelingen 30 cent per
Kleine Advertentie» 1 - 5 regels f 1,-
i ede re regel meer 12 cent extra.
Oud-minister van Verkeer en Waterstaat, mr.
J. van Aartsen, is per 1 juni benoemd tot
commissaris van de koningin in de provincie
Zeeland. In onze editie van zaterdag meldden
wij reeds dat deze benoeming te verwachten
was. Het desbetreffende Koninklijke Besluit
kwam 24 mei af.
De heer Van Aartsen werd 15 september 1909
geboren in Amsterdam, waar zijn vader -
afkomstig uit Middelburg hoofdonder
wijzer was. De moeder van de nieuw-benoem-
de commissaris werd in Goes geboren. Mr.
Van Aartsen studeerde rechten aan de vrije
universiteit te Amsterdam, waar hij in 1934
zijn doctoraal examen deed.
Na enige tijd werkzaam te zijn geweest bij het
openbaar ministerie te Amsterdam werd Zee-
lands nieuwe commissaris benoemd tot amb
tenaar bij de landbouworganisaties te Den
Haag.
In de oorlogsjaren volgde een benoeming tot
hoofd van de juridische afdeling van het mi
nisterie van landbouw, waarna mr. Van
Aartsen met ingang van 1 januari 1948 se
cretaris van het Protestants Christelijk Ver
bond van Werkgevers werd.
In 1949 werd hij gekozen tot lid van de
Haagse gemeenteraad, terwijl tevens zijn be
noeming tot wethouder volgde. Toen in okto
ber 1958 mr. J. Algera wegens gezondheids
redenen ontslag vroeg als minister van ver
keer en waterstaat werd mr. Van Aartsen be
noemd tot zijn opvolger.
Na het aftreden van het kabinet Drees bleef
hij de verkeer- en waterstaatsportefeuille be
heren in het interim-kabinet Beel, waarna hij
in de opeenvolgende kabinetten De Quay
volkshuisvesting en bouwnijverheid voor zijn
rekening nam. Bij het optreden van de rege
ring Marijnen ging mr. Van Aartsen terug
naar verkeer en waterstaat, welke post hij be
kleedde tot de jongste kabinetscrisis.
De heer Van Aartsen behoort tot de Anti-
Revolutionaire Partij. Hij is gehuwd en heeft
twee kinderen, de 17-jarige zoon Jozias en
de 12-jarige dochter Wilma.
De vader van mr. Van Aartsen werd geboren
in Middelburg, zijn moeder in Goes. Zijn
ouders hebben er vele jaren gewoond, maar
de huidige commissaris is in Amsterdam ge
boren, waar vader Van Aartsen hoofdonder
wijzer was geworden. Voordien was hij on
derwijzer o.a. in Terneuzen, Middelburg,
Goes en Vlissingen. Ook de moeder van mr.
Van Aartsen is vele jaren in Zeeland als
onderwijzeres werkzaam geweest. Zijn twee
zusters zijn beide in Zeeland geboren, één van
haar woont thans nog in Goes.
Het is dus niet overdreven om te zeggen, dat
mr. Van Aartsen va nhuis-uit een rasechte
Zeeuw is. Bovendien is hij - en dat spreekt
in Zeeland ook aan - van gereformeerde
huize. Ofschon men dat wel nooit met abso
lute zekerheid kan zeggen, heeft deze geloofs
overtuiging ook een rol gespeeld bij de be
noeming van de nieuwe commissaris. Op het
ogenblik is n.l. geen enkele commissaris van
de Koningin, in welke provincie dan ook,
gereformeerd.
De heer Van Aartsen heeft vroeger steeds
het burgemeesterschap geambieerd. Die funk-
tie is niet meer voor hem weggelegd, nu hij
het naast hogere heeft bereikt. Daarmee is
overigens ook de wens van mevrouw Van
Aartsen-Stap niet in vervulling gegaan. Want
insiders wisten best, dat zij de onzekerheid
van het ministerschap als middel van bestaan,
steeds als een grote, onrust veroorzakende
handicap heeft gevoeld. Het burgemeester
schap geeft, in vergelijking daarmee, rust en
zekerheid. Welnu, wat dat betreft komen de
heer en mevrouw Van Aartsen nu volop aan
hun trekken. De vervulling van de funktie
van commissaris van de Koningin is in vele
opzichten met het burgemeesterschap verge
lijkbaar.
Omstreeks twee uur dinsdagmiddag werd het
benoemingsbericht bekend. Op dit tijdstip bel
de minister Smallenbroek van binnenlandse
zaken mr. Van Aartsen op om hem van zijn
benoeming in kennis te stellen. „Het Konink
lijk Besluit ligt voor me en het contra-seign
van de minister is geplaatst", deelde de heer
Smallenbroek mee.
In Middelburg was het Zeeuwse college van
Gedeputeerde Staten juist in vergadering op
het moment, dat de benoeming van de heer
Van Aartsen bekend werd. Waarnemend com
missaris der koningin mr. dr. A. J. J. M. Mes
werd aanvankelijk op de hoogte gesteld door
de heer G. Dekker van het ministerie van bin
nenlandse zaken korte tijd later deed de mi
nister dat zelf.
De heer Mes was één van de eersten, die de
nieuwe commissaris der koningin met zijn
benoeming geluk wenste. Aanvankelijk was
het de bedoeling, dat een delegatie van de
Zeeuwse gedeputeerden nog dinsdagavond
een bezoek aan de nieuwe commissaris zou
hebben gebracht, maar dit bleek onmogelijk,
omdat de heer Van Aartsen gisteravond met
de andere kortgeleden afgetreden ministers
bii H.M. de Koningin aan een afscheidsdiner
aanzat op Huis ten Bosch.
Tijdens het overleg tussen de heren Van
Aartsen en Mes is besloten, dat de heer en
mevrouw Van Aartsen vrijdag a.s. hun eerste
bezoek aan Middelburg zullen brengen.
Namens het college van Gedeputeeerde Sta
ten werd de nieuw-benoemde commissaris
een telegram van gelukwens gezonden.
Het departement Zeeland van de maatschappij
voor nijverheid en handel - voor welke in
stelling mr. Van Aartsen als minister bij zijn
laatste bezoek aan Zeeland had gesproken -
zorgde eveneens voor een gelukwens zodra de
benoeming bekend was.
Het is te verwachten, dat het eerste contact
tussen de nieuwe commissaris en de staten
van Zeeland plaatsvindt op 8 juli a.s. Op die
dag is het namelijk statenzitting de datum
daarvoor werd reeds geruime tijd geleden
vastgesteld.
De hoofdingenieur-Directeur van Volkshuis
vesting en Ruimtelijke Ordening in Zeeland
de heer ir. L. D. Huisman verrichtte dins
dagmiddag, 25 mei de officiële opening van
het nieuwe kantoor van Centraal Bouw- en
Woningtoezicht en Dienst van Gemeentewer
ken in Oost Zeeuwsch-Vlaanderen, aan de
Weststraat te Axel.
Burgemeester M. K. van Dijke voorzitter van
het dagelijks bestuur heette de officiële ge
nodigden welkom en bracht dank aan allen,
die aan de totstandkoming van dit nieuwe
kantoor hadden medegewerkt.
Bijzonder dank bracht burgemeester Van
Dijke aan Ir. Huisman, die alles in het werk
heeft gesteld om Rijksgoedkeuring voor het
nieuwe kantoor te verkrijgen.
„We beschikken over een gebouw, dat er be
paald mag zijn, het is doelmatig en efficient"
aldus de heer Van Dijke. „Het is niet voor
zien van veel luxe, maar het is dermate inge
richt, dat het volledig voor zijn taak is be
rekend". „Mochten er meer van deze gebou
wen in onze gemeente verrijzen, dan zal het
bestuur daar stellig geen bezwaar tegen heb
ben", zo besloot burgemeester Van Dijke.
De Centrale Dienst Oost Zeeuwsch-Vlaande
ren was voorheen gehuisvest aan de Heren
gracht te Terneuzen, waar momenteel de
dienst Gemeentewerken van Terneuzen is on
dergebracht. Terneuzen is, zoals wellicht be
kend, per 1 april uit de Centrale Dienst ge
treden.
Ir. Huisman zei, dat de dienst Gemeentewer
ken in vele kleine gemeenten nog een moei
lijk punt vormen. Hij had waardering voor
het feit dat de gemeenten in Oost Zeeuwsch-
Vlaanderen hun potentieel hadden samenge
bald.
„Toen bekend werd dat Terneuzen uit de
Dienst zou treden", aldus de heer Huisman
ontstond bij mij de vrees dat de gehele dienst
zou oplossen. „De huidige Centrale Dienst
echter heeft haar mogelijkheden behouden en
zal zich op dezelfde voet van haar taak kwij
ten". Hij achtte voorts het onderkomen van
de Centrale Dienst in dit „semi-permanente"
gebouw een niet te verbeteren oplossing ge
zien de entourage rond het gebouw en het
moderne en praktische 'interieur.
Vele vertegenwoordigers van de besturen van
de Oost Zeeuwsch-Vlaamse gemeenten woon
den de opening bij. Tijdens de receptie kwa
men vele relaties van de Centrale Dienst hun
gelukwensen aan bestuur en directie aanbie
den.
Zijne Koninklijke Hoogheid Prins Bernhard
heeft maandagmiddag in de Terneuzense
Nieuw Neuzenpolder de officiële opening
verricht van het DOW-Chemical fabrieks
complex. Hij deed dat op een symbolische,
en ook originele wijze, namelijk door het in
werking stellen van een telex-apparaat, waar
mee kort tevoren verbinding was gezocht met
Midland in de Verenigde Staten van Amerika.
„Het verheugt mij U te kunnen berichten,
dat enkele minuten geleden uw nieuwe fa
briekscomplex in gebruik is genomen", zo
luidde het telexbericht aan president Herbert
D. Doan in Michigan. Het door prins Bern
hard ondertekende bericht hield voorts diens
beste wensen aan het bedrijf voor de toekomst
in.
Dat gebeurde na een korte bijeenkomst in de
tent, waarin bijna 1000 genodigden, uit vele
landen van Europa afkomstig, hadden plaats
genomen. In die korte tijd werd overigens het
belang van de Dow-vestiging in Terneuzen
voor Nederland en Europa in het algemeen
en Zeeuwsch-Vlaanderen in het bijzonder,
omstandig uit de doeken gedaan. Voorts kreeg
men te horen, dat de Dow Cy. aan haar
vestiging te Terneuzen veel belang hecht.
Prins Bernhard wees er in zijn in het Engels
gehouden toespraak op (de meeste sprekers
hielden hun speeches in het Engels) dat de
situatie van een honderd jaar geleden wel ver
anderd is. Toen exporteerde Nederland zijn
kapitaal en kennis naar Amerika, terwijl nu
het omgekeerde het geval is. „Tussen het
Marshallplan - dat overigens de economie
van Europa na de laatste wereldoorlog weer
op gang hielp - en nu, ligt een lange en
suksesrijke weg", aldus de prins. Naar zijn
mening is er op het ogenblik sprake van een
volledige werkgelegenheid en een goede be
talingsbalans. In de toekomst zullen investe
ringen nodig zijn in de private en publiek
rechterlijke sector. Het nieuwe bedrijf gaf hij
de beste wensen mee voor de toekomst.
De heer Zoltan Meszei, vice-president van
DOW-Chemical International, die in het
Zwitserse Zürich zetelt, memoreerde dat zijn
eerste taak in Europa is geweest, de DOW-
zaken in Nederland op gang te brengen. De
nieuwe fabriek in Terneuzen noemde hij het
resultaat van dat alles. In de eerste plaats
wilde hij zijn grote bewondering uitspreken
jegens hen, die zulke belangrijke bijdragen
hebben ggleverd aan de verwezenlijking van
het Terneuzense project. Daarvan noemde hij
de DOW-werkers in Terneuzen en Rotterdam,
maar ook de in het Amerikaanse Michigan.
Volgens vice-president Merszei mag redelij
kerwijze worden aangenomen dat de fabrieken
in Terneuzen nog lang de grootste produce
rende vestiging van DOW in Europa zullen
blijven. Noodzakelijk bij een nieuwe vestiging
is naar zijn mening, een drang naar vooruit
gang zowel bij werknemers als bij de plaatse
lijke bevolking. Omstandigheden welke in
Terneuzen werden aangetroffen.
Duidelijk wilde de heer Merszei evenwel stel
len dat DOW Terneuzen niet beschouwt als
de exclusieve plaats wa^r het concern in
Europa gaat produceren. „Omdat de indus
triële behoeften van Europa zo wijd gescha
keerd zijn, dat DOW moet denken aan Euro
pa als één geheel", aldus de heer Marszei,
die zei van mening te zijn dat het einde van
de uitbreidingen nog niet in zicht is. De aan
wezigheid van Prins Bernhard noemde hij een
eer, die DOW op hoge prijs stelt.
Staatssecretaris Bakker van economische za
ken noemde de industriële ontwikkeling van
Terneuzen - sinds de kernaanwijzing in
1959 - gunstiger dan iemand ooit had dur
ven verwachten. Naar zijn mening is deze stad
een van de meestbelovende groeipolen in het
hele Westerscheldegebied. Deze gunstige ont
wikkeling - waaraan de overheid heeft bijge
dragen en in de toekomst zal blijven bijdragen
- kan op zijn beurt een stimulans zijn voor
een verdere industriële expansie van het ge
hele kanaalzonegebied. Staatssecretaris Bak
ker wees voorts op de reeds aanwezige in
dustriële aanzet waarvan hij een aanzienlijke
groei in de toekomst zei te verwachten.
„Het zal U duidelijk zijn dat de Nederlandse
regering gezien de aanzienlijke bijdrage tot
een verdere industrialisatie in het algemeen
zowel als voor de industriële ontwikkeling
van Terneuzen, van de Kanaalzone en van het
Westerscheldebëkken, deze nieuwe vestiging
zeer waardeert", aldus Staatssecretaris Bak
ker.
Namens de regering had hij tevoren reeds zijn
tevredenheid betuigd over deze nieuwe, che
mische vestiging. Voor hem persoonlijk sprak
deze aanwinst nog meer omdat juist hij belast
is met de regionale industrialisatiepolitiek.
Belangrijk noemde hij de grote uitbreidings
plannen van het bedrijf, die in de komende
jaren zullen worden gerealiseerd.
Namens het provinciaal bestuur van Zeeland
sprak de waarnemend commissaris van de ko
ningin, mr. dr. A. J. J. M. Mes, zijn grote
dankbaarheid uit voor het feit dat DOW zich
in deze provincie heeft gevestigd en dat Prins
Bernhard bij de officiële opening aanwezig
had willen zijn. Terneuzen's burgemeester mr.
Rijpstra wees er op dat de Prins reeds eerder
belangrijke gebeurtenissen in Terneuzen heeft
bijgewoond, droevige zowel als feestelijke. Hij
sprak zijn dank uit voor de grote steun, die
Terneuzen inzake deze vestiging heeft ontvan
gen van de rijks- en provinciale overheden.
Met deze ruggesteun gaan wij de verdere pro
blemen zonder vrees tegemoet", aldus burge-
meester Rijpstra.
Nadat Prins Bernhard de mededeling van de
opening naar Amerika had doorgeseind,
maakte hij met de leden van de DOW-directie
een rondgang langs de reeds producerende
„fabrieken" en de terreinen waar men inmid
dels met de eerste uitbreidingen is begonnen.
Daarna verbleef de Prins nog enige tijd in de
receptietent waar een speciale plaats voor hem
was gereserveerd. Aan de voorzijde van de
tent hingen twee grote vlaggen, de Ameri
kaanse en de Nederlandse, daaronder stond
een zee van bloemen.
Gemeente - ambtenaren
bezochten Axel en Terneuzen.
Op uitnodiging van de onderafdeling Oost-
Zeeuwsch-Vlaanderen, brachten honderd le
den van de afdeling Zeeland van de Neder
landse Bond van gemeenteambtenaren een
bezoek aan Terneuzen, Axel en de Kanaal-
werken. Te Terneuzen werden zij ontvangen
op de watertoren door gemeentesecretaris A.
v. Pagee. Na een bezoek aan de kanaalwerken,
werden zij te Axel op het gemeentehuis ont
vangen door burgemeester M. K. van Dijke,
die het gezelschap toesprak.
Opening bejaardentehuis Zuiddorpe.
De waarnemend commissaris van de Koningin
in Zeeland dr. A. J. J. M. Mes, zal dinsdag
middag 8 juni a.s. de opening van het be
jaardentehuis van de Katholieke Stichting
Bejaardenzorg Onze Lieve Vrouw van Lour-
des verrichten. De vicaris-generaal van het
bisdom Breda, mgr. H. C. A. Ernst zal het
gebouw inzegenen.
V ogelbeschermers
op excursie in Zeeuwsch-Vlaanderen.
Een gezelschap leden-deskundigen van de
Nederlandse Vereniging tot Bescherming van
Vogels heeft een tweedaagse excursie door
Zeeuwsch-Vlaanderen gemaakt.
De eerste dag stond een tocht door het land
van Saeftinge op het programma. De excursie,
die als de zwaarste van de vereniging geldt,
duurde ruim vijf uur en leidde de leden te
voet langs de zeevogelbroedplaatsen in de
spartina- en slikwildernissen. De leiding had
adjudant Van der Zande.
De tweede dag ging de belangstelling uit naar
de talloze broedplaatsen in het krekenland
West Zeeuwsch-Vlaanderen. De secretaris
van de Vogelbeschermingswacht West Z.
Vlaanderen, de Oostburger H. Enkelaar, leid
de hier het gezelschap rond. Op het middag
uur werden de leden, afkomstig uit geheel
Nederland, ontvangen door burgemeester J.
L. van Leeuwen in de Oostburgse Burgerzaal.