AXEL WIL ééN MIDDENGEMEENTE Frankering bij abonnement ZATERDAG 27 FEBRUARI 1965 79e Jaargang No. 22 NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN Hoofdredaktie C. VINK. Redaktie en Administratie Axel, Markt 12, tel. 0 1155 - 646, postbus 16 Drukker - Uitgeefster: FIRMA J. C. VINK Na een gedachtenwisseling van ruim twee uur, heeft de ge meenteraad zich met tien stemmen voor en drie tegen ge schaard achter het prae-advies van B. en W. voor de vorming van een grote middengemeente in Zeeuwsch-Vlaanderen. Bij de behandeling van dit voorstel komen eerst de fraktie- leiders aan het woord P. J. van Bendegem (C.H.U.) Mijnheer de voorzitter, Allereerst wil ik namens de Christelijk His torische raadsfractie van onze gemeente de waardering uitspreken voor het vele werk dat vooral de secretaris en dhr. Oggel onze waarnemend secretaris hebben verzet in en kele luttele dagen om het prae-advies dat zij in hoofdzaak hebben klaar gemaakt betref fende de herindeling van Zeeuwsch-Vlaande ren. En ook is een waardering ten volle op zijn plaats aan het adres van de burgemees ter en al is het dan in mindere mate ook aan onze wethouders die hiermede zich heb ben gecoupeerd. Als ik dit namens de C.H. fractie nu zeg, betekent dit niet dat wij ten volle met de gedachtengang van het college eens zijn. Doch nu terzake komend naar aanleiding van het voorstel van G.S. van Zeeland tot herindeling van de gemeenten in Zeeuwsch- Vlaanderen kan ik u wel mededelen dat wij daarvoor niet de minste bewondering hebben. Allereerst daaromn niet, omdat G.S. hier vol gens ons een verknippingssysteem op na houdt. Want als je hun voorstellen eens rus tig doorleest, dan bemerk je dat door hen verbazend ongemotiveerd te werk wordt ge gaan. Ze spreken wel over bestuurskracht en bestuursmogelijkheid maar ze houden met de gemeenten die op dit terrein al jaren ge leden hun sporen hebben verdiend niet de minste rekening. Ik verwijs in dit verband naar Axels zwembad, sportvelden, jeugdher berg, recreatiegebied denk b.v. aan het bos en openluchttheater enz. Dan moeten wij eveneens in dit verband wijzen op de gas- voorziening zowel in Axel als Terneuzen, ja Terneuzen en dit is toch zeker niet van van daag of gisteren gekomen. Neen, toen wa ren er nog geen G.S.-leden bij die nu wel zitting hebben. Wij willen hiermede tot uit drukking brengen dat de gemeente Axel dus tientallen jaren geleden al getoond heeft dat ze haar bestuurlijke taak wel tenvolle voor 100% verstond. Waar nog bij komt dat het in die tijd niet zó maar in de schoot gewor pen werd zoals tegenwoordig met de huizen- bouwtoewijzing. Want als je maar tot kern gemeente gebombardeerd zijt,_ dan krijg je het zonder ervoor te moeten werken met een alsjeblieft toegewezen. Ook wederom in dit verband willen wij er op wijzen wie of beter gezegd welke gemeente het vlugst na de bevrijding aan het bouwen is geweest en de meeste huizen van elke ge meente in onze omgeving had gebouwd. Eveneens is dat zo gegaan met de scholen bouw, kortom wij kunnen zo nog wel door blijven gaan maar wij menen dat G.S. toch zeker wel zal moeten erkennen dat tot op heden toe Axels raad en haar dagelijks be stuur wel weet wat besturen betekent. Zo is het hetzelfde als wij spreken over ge meenschappelijke samenwerking van ge meenten. In verband hiervoor wijzen wij op b.v. de vleeskeuringsdienst, de brandweer denk b.v. aan de watersnood in 1953. Het was ook toen wederom Axels brandweer die zelfs in Terneuzen het eerst op haar post was om Terneuzen te helpen evenals de om liggende gemeenten, zowel Zaamslag als de overige gemeenten in het land van Hulst. Kortom daar zijn nog veel meer dingen op te noemen, maar wij vinden het is genoeg en als G.S. alleen maar tot de gemeente raden komt om te vragen aan hen en niet te luisteren naar wat door hen geantwoord wordt dan bestempelen wij dit met en wij kunnen momenteel geen zachter woord vin den, misschien nog ongewild en onbewust op deze wijze van handelen en knippen, zich zeker voor een gedeelte aan hun verant woordelijkheid onttrekken omdat zij zelf de inhoud van het woord „besturen" verkeerd interpreteren en ook mede als gevolg, om dat ze het niet weten wat jaren geleden al door de gemeente Axel is gedaan en zij an ders teveel op één grotere gemeente letten die toevallig door haar gunstige ligging ver schillende dingen in de schoot geworpen krijgt. Voorzitter, u bemerkt dus wel, dat wij met de opmerkingen over onze gemeente Axel in het prae-advies door uw college gemaakt voor wat ons eigen grondgebied betreft, ten- volle achter het gemeentebestuur staan. Wat anders is het met uw uitlegging over de kaart M waarover u spreekt om Zeeuwsch- Vlaanderen in drie stukken te verdelen. Wij als C.H. fractie kunnen dat niet aanvaarden. Want wij zijn wat ons standpunt betreft nog steeds niet veranderd van gedachte en als u ons standpunt van heden met het antwoord vergelijkt van 16 januari 1962 door ons ge geven op uw jaarrede van voorgenoemde da tum dan begrijpen wij een groot gedeelte van onze mede-raadscollega's en eveneens van de burgemeester niet voorwat betreft uw aller uitleg over deze kaart M om Z.-Vl. in drie stukken te verdelen. Ik geloof dat het niet slecht is om hiervan enkele gedeelten te citeren. De voorzitter heeft het daar over „Centralis me" en zegt daarvan, dat het één van de ernstigste uitwassen dezer ontwikkeling is. En voorzitter centralisme betekent toch: „Sa mentrekking in één punt", waarvan u verder zegt met onvermijdelijk in haar voetspoor de aantasting van de gemeentelijke AUTONO MIE. Waar zulks noodzakelijk en passend lijkt zullen wij zonder aarzelen dit kwaad bestrijden. Dan hebt u het over plaatselijk CHAUVI NISME en zegt daarvan dat dit op zichzelf niet te veroordelen is, mits het niet ont aardt in ongezonde rivaliteiten tussen ge meenten onderling. Zodra dit het geval is geeft men blijk van een hekrompen geestes houding die funest is voor een harmonische ontwikkeling van de streek. In dit verband verwijst u naar het tot stand brengen van een gezamenlijke afvalwaterleiding. Eveneens ver wijst u ook in dit verband naar een andere beheersvorm voor ons gasbedrijf, notabene een Axels GASBEDRIJF. Mocht echter met overlegjbedoeld worden in feitè uit te scha kelen, dan kan men zich beter de moeite sparen. Maar tot redelijk overleg zijn wij echter ten allen tijde bereid. Ik citeer nog heel even verder, in verband met uw opmerking over het niet gedogen van een totaal overbodige gebiedsoverdracht aan een andere gemeente en verwijst u naar de levensader en levensbelang van Axel, de begrenzing aan het kanaal, zo breed mogelijk te doen zijn. Voorzitter, ik wil nu het antwoord dat door mij als oudste raadslid daarop is gegeven ook even citeren: Waarin door mij is gezegd dat wij met instem-" ming uw rede hebben aangehoord omdat u ook ons aan uw zijde hebt wanneer het zou gaan over annexatieplannen en zekere aspi raties als die welke ons bekend, leven bij een zekere gemeente. Als vervolg daarop was mijn verder antwoord aan u, voorzitter, dat de raad zijn medewerking niet a priori zal onthouden en zal u tot het uiterste bij staan tegenover genoemde aspiraties. Mijnheer de voorzitter, natuurlijk is u al wel bekend hoe onze houding is tegenover het voorstel van B. en W. en zullen wij genood zaakt zijn helaas tegen te stemmen. Voorlo pig wil ik het hierbij laten en mocht blijken dat ik genoodzaakt wordt om hierop terug te komen, dan behoud ik mij dat recht voor. Wel meen ik dat thans verder commentaar overbodig is. K. Hamelink (P.v.d.A.) Mijnheer de voorzitter, D, herindeling van Zeeuwsch-Vlaanderen en dit wou ik eigenlijk graag vooropstellen, is niet van Axel uitgegaan, maar wij worden er mee geconfronteerd niet waar en hoe. Ik vind het wel eens goed dit zo duidelijk mogelijk te stellen mijnheer de voorzitter. Want zie je, er zijn toch zulke vreemde op vattingen rond deze voorstellen. Als je zo met iedereen hierover spreekt wordt het steeds moeilijker te begrijpen waar het eigen lijk om gaat. Er zijn mensen die zeggen, be grijp je dat nou niet, het gaat toch om door samenvoegen van gemeenten meer bestuurs kracht te scheppen, waardoor de ontwikke ling van onze streek beter kan worden ge diend, zodat iedere bewoner van deze streek hiervan kan profiteren in de toekomst enz., enz. En ja, dat dacht ik eigenlijk ook. Maar er zijn ook mensen mijnheer de voorzitter, en dat zijn misschien kwaadsprekers, die spre ken van overheersing als gevolg van deze voorstellen. Maar dit is toch zeker belache lijk, mijnheer de voorzitter, want wij leven toch niet meer in de tijd van een vergeet mij, verheven „Herrenvolk" welke profite ren van onderworpen satelieten? Dit is na tuurlijk wel overdreven geloof ik, maar toch herinneringen dringen zich op en ik weet niet, als e.a. maar een schaduw hiervan zou zijn, ben ik tegen het voorstel van G.S. Want mijnheer de voorzitter, als democra- tisch-socialist is elke gedachte aan overheer sing mij vreemd. Samenwerking, ook in de ze kwestie, is een begrip in elke vorm. Dus stel ik vast en ik betreur het, dit begrip mijnheer de voorzitter, wordt hier volkomen verwaarloosd. Maar nu, mijnheer de voorzitter, ligt hier een praeadvies voor B. en W. voor ons op tafel welke aan G.S. zal worden toegezonden en dit getuigt van zo een vooruitstrevendheid dat het warm aandoet in de enge bedoening en touwtrekkerij rond de herindeling. De zelfopofferingsgedachte is uniek in onze samenleving. Maar toch is dit alleen het middel om groot te zijn. Ik vraag het even wel te betwijfelen of hier begrip voor zal bestaan. Sentimenten zijn mij ook niet vreemd en ik vind het een moeilijke beslissing, maar wil bewust de weg van de minste weerstand niet bewandelen en alle consequenties even tueel aanvaarden. Ik spreek vervolgens namens mijn fractie als ik zeg, in grote lijnen zonder in details te tre den achter het voorstel van B. en W. te staan. Maar voor ik eindig, mijnheer de voorzitter, wil ik het volgende toch duidelijk stellen. Voor alles wat voortvloeit uit dit legplaatjesgepuzzel, is alleen Gedeputeerde Staten van Zeeland verantwoordelijk, maar dan ook alleen. De heer A. H. van der Lee (Gemeentebe langen) Mijnher de voorzitter, graag wil ik me aan sluiten bij de woorden van lof van de heer Van Bendegem, voor het vele werk, verricht bij het samenstellen van dit prae-advies. Aan het voorstel van G.S. zitten te veel bezwa ren voor Axel om er mee akkoord te kun nen gaan. Axel dient de Axelse Vlakte en de Sassing te behouden. Wat door B. en W. naar voren wordt gebracht over de zuidge meenten is voor mij ten volle aanvaardbaar. Het voorstel door G.S. noemde de heer Van der Lee „onaanvaardbaar". De vorming van één grote gemeente in de kanaalzone was voor hem een „radikale oplossing", alhoe wel de heer Van der Lee betwijfelde of het haalbaar was. De heer J. C. van Luijck (A.R.) zegt zijn persoonlijke mening naar voren te brengen. „Wat uit de historie is gegroeid, kan men zo maar niet klakkeloos wijzigen" aldus de heer van Luijck. „Er moet iets worden gedaan om Terneuzen meer uitbreidingsmogelijkheden te geven, maar hierbij is het niet noodzakelijk een deel van Axel af te nemen, waardoor de leef baarheid van Axel voor een groot deel wordt onttrokken. In het voorstel van het college is de strijd om te 'behouden wat we hebben, geheel op gegeven. Deels is dit niet te begrijpen: Axel heeft steeds blijk gegeven een grote en taaie levenskracht te bezitten en nu wil men over gaan tot opheffing hiervan. Verder betwijfel ik of Axel in deze grote middengemeente tot grotere ontplooiing zal komen. In het grote gebiedsdeel zal de grootste gemeente domineren en de rivaliteit zal zeker nog ver groten. Ik heb bezwaar tegen opdeling en prijsgeven van zelfstandigheid. In de raad die er zal komen zal het noordelijke gebieds deel beter vertegenwoordigd zijn. Ik kan dan ook niet met een gerust geweten mijn stem aan dit voorstel geven. E. A. Maas (K.V.P.) Mijnheer de voorzitter, Vanavond gaan wij behandelen het prae- advies in verband met het voorstel van Ge deputeerde Staten van Zeeland tot herinde ling van de gemeenten in Zeeuwsch-Vlaan deren. Wij willen u op de eerste plaats dank brengen voor de wijze waarop u dit prae- advies heeft samengesteld. Niettemin mijnheer de voorzitter, kan ik me dedelen dat de fractie voor de K.V.P. de zienswijze van Ged. Staten van Zeeland zeer betreurt en deze voor ons als onaanvaard baar moet worden beschouwd. Vooropstellende dat dit een ingewikkelde zaak is, willen wij er van uitgaan dienende het algemeen belang als wij de zaak zouden willen bekijken politiek of sentimenteel, het geen wij niet van plan zijn, dan zien wij de K.V.P. van Axel gehalveerd, dus hieruit voortvloeiend zouden wij moeten zeggen geen samen gaan met Zaamslag maar wel met de zuidgemeenten. Als wij, mijnheer de voorzitter, een punt mo gen aanhalen uit uw prae-advies dan ne men wij bladzijde 1 onder punt B. Als hierin een minister op de rijksbegroting in zijn memorie van antwoord zegt, dat in de kanaalzone in Oost Zeeuwsch-Vlaande ren voorzieningen dienen te worden getrof fen teneinde de bestuurlijke indeling van dit gebied te doen aanpassen bij de verwachte ontwikkeling en wij krijgen dan deze herin deling zoals Ged. Staten ze voorstelt, dan geloven wij dat alle punten hiervan voor ons aanvechtbaar zijn. Mijnheer de voorzitter, als wij zeggen dat we de zienswijze van Ged. Staten betreuren, wil len wij hiermede zeggen, de plaats welke zij heeft toegemeten aan onze gemeente. Wij hebben in het verleden en in het heden met veel inspanning getracht van Axel een centrum en woongemeente te maken. Uw college is daarin al goeddeels geslaagd en nog volop mee bezig, gezien de grote uitbrei dingsplannen oost en west. Gezien de grote belangrijkheid hiervan wil len wij u vragen heeft Ged. Staten hier geen aandacht aan geschonken en heeft zij ons van de hoogste plaats bijna naar de laagste verwezen. Wij denken hier ook vooral aan de middenstand, die een zeer voorname plaats inneemt. De woningbouw die de werkers uit de ka naalzone huisvest, de recreatiefunctie wel ke onze gemeente meer en meer gaat inne men. Uit dit alles blijkt toch wel dat Axel een betere plaats toebedeeld moet krijgen als ons is toegewezen door Ged. Staten van Zeeland. Daarom, mijnheer de voorzitter, willen wij het prae-advies tenvolle steunen opdat Axel een volwaardige plaats toegewe zen krijgt dan het enge keurslijf van Ged. Staten waarin wij gedrongen worden en zul len blijven zitten. Wij zijn grote voorstanders van onze zelf standigheid maar als wij met deze zogenaam de zelfstandigheid ten zeerste bekrompen moeten gaan leven en niet meer de ontwik keling kunnen volgen, dan, mijnheer de voorzitter, moeten wij ook als fractie en voor al de K.V.P. fraktie verantwoordelijkheid durven dragen en spreken zoals in uw prae- advies is vermeld. De ontwikkeling op de voet volgen, meespreken in een groter ge heel, opdat wij dan toch met open ogen de toekomst van zo'n grote middengemeente te gemoet gaan in Zeeuwsch-Vlaanderen. Wij mogen toch gerust zeggen, wij hebben (vervolg op pag 2) AXELSE COURANT VERSCHIJNT IEDERE ZATERDAG ABONNEMENTSPRIJSLosse nummers 10 cent. Kwartaal - abonnement Axel binnen de kom 1,25. Andere plaatsen 1,75, Buitenland 2, ADVERTENTIEPRIJS10 cent per m.m. Bij kontrakten belangrijke reduktie. Ingezonden Mededelingen 30 cent per m.m. Kleine Advertentiën 1 - 5 regels ƒ1,— iedere regel meer 12 cent extra.

Krantenbank Zeeland

Axelsche Courant | 1965 | | pagina 1