INSTALLATIE ALGEMEEN BESTUUR
WATERSCHAP AXELER AMBACHT
DE GULLE HAND VAN DE AARDE
Frankering bij abonnement, AXEL
ZATERDAG 16 JANUARI 1965
79e Jaargang No. 16
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN VERSCHIJNT IEDERE ZATERDAG
Hoofdredaktie J. C. VINK.
Redaktie en AdministratieAxel, Markt 12, tel. 0 1155- 646, postbus 16
Drukker - Uitgeefster FIRMA J. C. VINK
van het
Dinsdag, 12 januari j.l. werd in Het Centrum te Axel de installatie verricht van het
Algemeen Bestuur van het Waterschap „Axeler Ambacht".
Gedeputeerde J. M. A. C. van Dongen installeerde de leden, bij afwezigheid van de
commissaris der Koningin.
De plechtigheden werden bijgewoond door de waarnemend commissaris der Koningin
mr. dr. A. Mes, de burgemeesters van de omliggende gemeenten, ir. J. Zuurdeeg,
hoofdingenieur-directeur van Rijkswaterstaat in Zeeland en door vertegenwoordigers
van provinciale waterstaat, de cultuurtechnische dienst en standsorganisaties.
Wegens ziekte kon de commissaris der Koningin jhr. mr. A. F. C. de Casembroot
de installatie niet verrichten, hem werd door Het Waterschap een telegram gestuurd.
De dijkgraaf, de heer P. van Hoeve, sprak de
openingsrede uit, en verwelkomde de func
tionarissen en genodigden. 'N bijzonder woord
van welkom richtte hij tot waarnemend com
missaris der Koningin Mr. Dr. A. J. J. M.
Mes en het G.S.-lid J. M. A. C. van Dongen.
Hij dankte burgemeester M. K. van Dijke,
die voor de voorvergaderingen de raadszaal
beschikbaar had gesteld. Wegens werkzaam
heden op het stadhuis kon ditmaal de ver
gadering niet op de raadszaal plaats vinden.
Verder verwelkomde de heer Van Hoeve de
afgevaardigden van andere waterschappen,
alsmede de voorzitter van de Zeeuwsche Pol-
der- en Waterschapsbond, de heer P. J. J.
Dekker.
Na deze openingsrede legden de Hoofdinge
landen de zuiverings- en ambtseed af, waar
na de heer Van Dongen werd verzocht de
installatie te verrichten.
Hij zei het zeer te betreuren, dat de commis
saris niet aanwezig kon zijn, temeer daar hij
zijn hart heeft verpand aan het polder- en
waterschapswezen in de provincie.
„Met het afsluiten van 1964 waren de 'be
staande polders en waterschappen aan het
einde van hun bestaan" aldus de heer van
Dongen, „een groot geconcentreerd water
schap kwam hiervoor in de plaats. Velen zal
dit pijn hebben gedaan veel werk werd ver
richt en in moeilijke dagen was men in de
waterkerende polders op zijn post. We zien
terug op veel arbeid aan de waterloop en de
wegen dit alles is nu ten einde. Ik spreek
echter de wens uit, dat velen hun kennis en
ervaring in 'het nieuwe waterschap naar voren
zullen brengen.
Het bestuur van bet nieuwe waterschap wacht
een mooie, maar zware taak, het wordt een
gelegenheid geboden een geheel nieuw appa
raat van de grond af op te bouwen."
De gedeputeerde stelde hoge verwachtingen
in het geïnstalleerde waterschap dat zoals hij
zei een belangrijk stuk historie afsluit en een
nieuwe periode tegemoet gaat.
Als begintaken zag de heer Van Dongen onder
meer de verbeteringen en verhoging van de
zeeweringen tot op Deltahoogte. De verbete
ring van de waterbeheersing en het wegennet.
Bovendien zal het bestuur te maken krijgen
met de vervuiling van het polderwater door
de industriële ontwikkeling van de Kanaal-
zóne en de ruilverkaveling in Canisvliet en
in het zuidelijk deel van het waterschap.
De heer van Dongen pleitte voor een goede
samenwerking met de Zeeuwsch Vlaamse
Waterleidingmaatschappij en voor de moge
lijkheid om het Belgische water, dat van goede
kwaliteit is op te vangen in spaarbekkens.
Bij de geschotsheffing zal een classificatie
naar grondkwaliteit, die zuidelijker minder is,
nodig zijn.
Als grootste probleem bij de start van nieuwe
waterschappen zag hij de opbouw van het
bestuurapparaat. Hij noemde het echter een
groot voordeel, dat in het gehele gebied zowel
alle calamiteuze polders als het Nederlandse
gedeelte van de internationale polder onder
één reglement zijn geplaatst.
De heer Mes betrok in de dankbetuiging aan
de werkers van het eerste uur ook de heer
Van Dongen. Hij deelde nog mee, dat in
Zeeland de concentratie zich heeft ontwikkeld
van 332 naar tien waterschappen.
Dijkgraaf P. van Hoeve van Axeler Ambacht
memoreerde de geschiedenis sinds de dertien
de eeuw van het vroegere waterschap. Hij
noemde de toekomst van het waterschap af
hankelijk van het inzicht en de werkwijze van
het eigen bestuur en zei, dat in een dergelijke
organisatie de schotplichtige direkt betrokken
is bij de besteding van het geld.
De heer Van Hoeve stelde de vraag of de
vorm van self-supporting in een waterschap
gehandhaafd kan blijven. Omdat Axeler Am
bacht nog niet over financiën beschikt werd
het dagelijks bestuur gemachtigd bij drie ban
ken een lening in rekening-courant van to
taal 450.000, - aan te gaan.
De dijkgraaf deelde mee, dat de Amrobank
in Axel geen interesse toonde voor een le
ning.
Burgemeester M. K. van Dijke van Axel
noemde de voortvarendheid die betracht is bij
de concentratie van polders, het voorbeeld
voor de gemeentelijke herindelingen.
Hij toonde zich dankbaar dat zijn gemeente
de hoofdzetel van het waterschap is en sprak
de verwachting uit dat Axeler Ambacht be
langrijk kan bijdragen tot een verbetering van
de infra-structuur.
De voorzitter van de Zeeuwse Polder- en
Waterschapbond de heer P. J. J. Dekker sprak
zijn vreugde uit over de tot standkoming van
deze concentratie. „Er zal voor dit mooie
maar moeilijke werk een goede samenwerking
nodig zijn. De besturen van opgegeven pol
ders zullen in deze een steun kunnen zijn",
aldus de heer Dekker.
„Wij wensen U veel sukses toe en U kunt
op onze steun rekenen."
De dijkgraaf bracht dank aan de woordvoer
ders en aan hen die hadden meegewerkt aan
de tot standkoming van het „Axeler Am
bacht".
Met een staande toast op het nieuwe Water
schap werd deze installatie-vergadering ge
sloten.
Gelukkig met gas,
De reusachtige gasbel van Slochteren is de
kroon geweest op jarenlang moeizaam af
tasten van de Nederlandse bodem. De vondst
van de eerste olie in de twintiger jaren
was een goede aanwijzing voor de mogelijk
heid, dat er heel wat meer in de schoot van
de aarde verborgen kon zijn. De zee, die
zich een honderd miljoen jaren geleden over
dit deel van Europa uitstrekte, kon wel eens
voor meer verrassingen hebben gezorgd.
Vooral na de oorlog is er veel werk verricht
om de mogelijkheden hiervan na te gaan.
Gemakkelijk is het zoeken naar olie en gas
niet. De lagen, waarin zij zijn gevormd, zijn
in de loop der eeuwen door aardverschuivin
gen en bewegingen in het aardoppervlak van
plaats veranderd. Delen braken af en ver
plaatsten zich naar boven, verscholen zich
tussen andere lagen en maakten het werk van
de geologen tot een minutieus napluizen van
een gigantische zoekplaat.
Nederland is nu van Groningen tot Maas
tricht nageplozen. De voornaamste hulpwerk
tuigen hierbij waren het seismologisch en het
gravimetrisch onderzoek. Bij het seismolo
gisch onderzoek vergelijkt men de tijd, die het
geluid van een ondergrondse ontploffing no
dig heeft om door bepaalde steenlagen te
dringen. Bij het gravimetrisCh onderzoek
speurt men naar minieme verschillen in de
zwaartekracht, welke worden veroorzaakt door
afwijkende situaties in de gesteentelagen. Der
gelijke onderzoekingen kosten duizenden gul
dens per kilometer. Daar komt dan als laatste
hulpmiddel de boring bij. Voor elke boring
kan men rustig een paar miljoen uittrekken.
Het onderzoek wees uit, dat vooral in het
Noorden rond Groningen, in het Noord-
Oosten in de buurt van de concessie Schoone-
beek, en in het Westen de omstandigheden
heel gunstig waren. In 1951 vond men de
eerste sporen gas in Groningen. Het was nog
niet om direkt over te gaan juichen, maar vol
doende om de boringen met enig enthousias
me voort te zetten. Zo langzamerhand zijn wij
nu in Nederland in het stadium gekomen van
het gekibbel over wat er nu eigenlijk aanwe
zig is. De NAM is heel voorzichtig met 'haar
schattingen (waarbij zij overigens niet afwijkt
van hetgeen bij de andere grote maatschap
pijen gebruikelijk is). Voor Groningen is of
ficiéél 1100 miljard kubieke meter gas opge
geven. Daarmee is dit nog altijd het grootste
gasveld van Europa en misschien zelfs van de
wereld.
Overigens moet, dit tussen haakjes, wel even
worden verteld, dat het aardgas van Slochte
ren toch weer een andere herkomst heeft dan
de olie, die in Nederland wordt aangeboord.
Het gas is namelijk gevonden in lagen, welke
zo'n 250 miljoen jaren oud zijn.
Nederland is gelukkig met het gas. Het heeft
een enorme economische betekenis. Het is
maar hoeveel
welhaast onvermijdelijk, dat er dus prompt
ruzie over ontstaat. Over de opgegeven hoe
veelheid in de bel van Slochteren kan men
het maar niet eens worden. In de loop van de
afgelopen jaren lijkt er ook wel aardig mee
te zijn gespeeld. Eerst was het „Och, er
zitten een paar miljard kubieke meters". Toen
werden het „enkele tientallen miljarden", la
ter „Enkele honderdtallen miljarden" en nu is
men uiteindelijk terechtgekomen bij meer dan
duizend miljard. Geen wonder, dat men maar
al te gemakkelijk zegt „Het zal wel meer
worden."
Die mogelijkheid is overigens ook best aan
wezig. Directeur Brongaers van de NAM sluit
dat ook helemaal niet uit. Maar, zo zegt hij,
het zal echt niet zo sensationeel kunnen zijn.
Hij heeft er een aannemelijke verklaring voor.
Bij het bepalen van de hoeveelheid gas moet
men gebruik maken van een groot aantal ge
gevens, zoals druk, temperatuur, poreusheid
en omvang in en van de laag, waarin het gas
voorkomt. De „bel van Slochteren" is een wat
misleidende naam. Er is geen sprake van, dat
daar, op drie kilometer onder de oppervlakte,
een enorme gasbel voorkomt. Het gas is op
geborgen in de uiterst kleine poriën tussen
de gesteentelagen. Wie zo'n steenmonster
ziet, dat bij Slochteren naar boven is gekomen,
kan vrijwel niet geloven, dat in dat brok
„marmer", dat hem wordt voorgehouden, nog
ruimte voor gas zou zijn. Het lijkt een stevig
stuk samengeperst steen. Toch zitten in deze
gesteenten lagen met gas, olie en water in
deze van boven af geziene volgorde.
Een van de belangrijkste gegevens voor de
„reserve-ingenieurs" van de NAM (of welke
maatschappij dan ook) is de plaats van het
water. Het water volgt direkt onder het gas
en/of de olie. Het is, heel simplistisch gezien,
als met een litervat, dat men vult met olie en
water. De olie drijft boven. Heeft men een
maal aan de stand van het water ontdekt hoe
dik die laag olie is, dan weet men ook wel
hoeveel olie er in het blik zit. Die waterlaag
ontdekte men pas anderhalf jaar geleden bij
een boring in het Groningse Bierum. Na de
daarop volgende herziene berekeningen volg
de het getal van elfhonderd miljard.
Zeg niet, dat de NAM er geen idee van had,
dat het wel eens zoveel zou kunnen worden.
Natuurlijk had men dat, maar het is niet be
paald zakelijk om zijn vermoedens de wijde
wereld in te sturen. Afnemers vragen om be
wijzen. Zij willen zeker weten, dat zij wat zij
bestellen ook werkelijk zullen ontvangen. De
olie- en aardgasindustrie werkt dan ook met
„bewezen", „waarschijnlijke" en „mogelijke"
reserves. De NAM maakt alleen de bewezen
reserves bekend, de andere gegevens (met een
statische mogelijkheid, dat zij er ook werke
lijk zijn van 50 tot 25 procent) zijn wel aan
de regering gegeven, maar niet aan de open
baarheid prijsgegeven.
In Duitsland wordt beweerd, dat de aardgas
voorraad bij Slochteren wel eens 4000 miljard
kubieke meter kan zijn, viermaal zoveel dus
als officieel bekend is gemaakt. Het antwoord
van de NAM (en van minister Andriessen
van economische zaken) is „Onzin".
Langs de Scheldestromen
Duits schip
op drift voor Terneuzen.
Het Duitse zeeschip „Yildum" is woensdag
avond om half twaalf in de Put van Terneuzen
van zijn ankers geslagen en op drift geraakt.
Het 5431 bruto register ton metende schip
kwam van zee en was op weg naar Antwer
pen. De sleepboot „Holland" uit Terneuzen
was snel ter plaatse en bracht het schip de
„Yildum" naar een rustiger plaats in de Put
van Terneuzen. De „Yildum" was vanwege
het slechte weer in de Put van Terneuzen voor
anker gegaan.
In 1964
2100 woningen gereed in Zeeland.
In Zeeland zijn in 1964 2100 nieuwe wonin
gen gereedgekomen, hetgeen bijna 750 méér
is dan het jaar daarvoor. In 1963 kwamen
namelijk 1.357 huizen klaar in deze pro
vincie. Het gemiddelde van de jaren 1958
tot en met 1962 was 1.743 woningen. Dit
heeft minister Bogaers van volkshuisvesting
en bouwnijverheid woensdag in Den Haag
meegedeeld, toen hij aan de hand van voor
lopige gegevens van het C.B.S. mededelingen
deed over de woningbouw in 1964 in ons
land.
Provinciale expositie Postzegels
Het rayon Zeeland van de int. ver. „Phila-
telica", waarin de in de provincie gevestigde
afdelingen, te weten die te Bruinisse, Goes,
Middelburg, Oostburg, Terneuzen, Vlissin-
gen en Zierikzee zijn vertegenwoordigd, houdt
op zaterdag 27 en zondag 28 maart te Oost
burg een provinciale tentoonstelling van post
zegels en poststukken. De tentoonstelling
waarvoor nu reeds talrijke aanmeldingen zijn
ontvangen, wordt gehouden in de burgerzaal
van het stadhuis te Oostburg.
De inzender, die het hoogste aantal punten
behaalt, dit ter beoordeling van een jury van
drie bekende filatelisten in den lande, wordt
winnaar van de fraaie wisselbeker, welke
verleden jaar beschikbaar werd gesteld door
de Provinciale Zeeuwse Courant. Voorts kan
de jury een aantal gouden, zilveren en bron
zen medailles toewijzen. Verschillende be
drijven, instellingen en personen stelden bo
vendien reeds mooie prijzen in het vooruit
zicht. Met het oog op de zeer grote belang
stelling voor deze tentoonstelling heeft de
tentoonstellingscommissie besloten dat na
1 februari a.s. geen aanmeldingen meer kun
nen worden ingeschreven.
Ter bestrijding van de hoge kosten wordt een
verloting gehouden met een groot aantal luxe
en filatelistische prijzen.
Het secretariaat van de tentoonstellingscom
missie is in handen van de heer H. P. C. van
Melle.
Schepen hadden moeilijkheden
op Westerschelde.
Zondagmiddag voer het 300 ton metende
m.s. „Beva II" geladen met buldozers van
Rotterdam op weg naar Antwerpen, de haven
van Hansweert uit. Op de Westerschelde ge
komen, brak het roer, waarop het vaartuig
stuurloos ronddreef in het druk door zeesche
pen bevaren vaarwater. Het trachtte voor
anker te gaan, doch vanwege de diepte hield
het anker niet. Het schip gaf met de signaal
hoorn noodseinen. De sleepboten „Tijgerhaai"
en „Inktvis" voeren van Hansweert uit en
maakten verbinding met de „Beva 2", die
naar de haven van Hansweert werd gesleept
voor reparatie.
Op de Westerschelde, ter hoogte van Wals
oorden, geraakte het 1500 ton metende Franse
sleepschip „Bretagne", gesleept door de Bel
gische sleepboot „E. H. 38" in moeilijkheden.
In het stormweer brak de sleepdraad en de
„Bretagne" geraakte op drift en kwam in de
route van de zeescheepvaart. Vanaf de „Bre
tagne" werd een anker gepresenteerd, doch
anker en ketting werden verspeeld. Later
wist de „E.H. 38" weer verbinding met het
vaartuig te maken en bracht het schip te
Hansweert binnen.
AXELSE COURANT
ABONNEMENTSPRIJS: Losse nummers 10 cent
Kwartaal - abonnement
Axel binnen de kom 1,25. Andere plaatsen 1,75,
Buitenland 2,
ADVERTENTIEPRIJS: 10 cent per m.m.
Bi] kontrakten belangrijke reduktie.
Ingezonden Mededelingen 30 cent per m.m.
Kleine Advertentiën 1 - 5 regels 1,
iedere regel meer 12 cent extra.
(Nadruk verboden)
