Bij het vierde lustrum van Axel's Bevrijding t*. Frankering bij abonnement, AXEL ZATERDAG 21 NOVEMBER 1964 79e Jaargang No. 8 MflCtJWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCM-VLAANDEREN w*n«MR ZATERDAG Hoofcdiedafctie J. C VINK. Axel. Markt 12, tel. 0 1195 - 646, Drakfcer-Ultgeefeter: FIRMA J. C VEN K 16 ADVtarnarnureojsw hinnbt... bdaogt» Madeddtogen 30 UvcrtentHo 1-5 tafcfc regel meer TT c In ,,De Poolse Oud-Strijder" het orgaan van de Poolse oud-strijders in de Bene lux troffen wij van de hand van de Ne derlandse letterkundige Willem A. Mayer - die tijdens de bevrijdingsherden king in Axel uit handen van generaal Maczek het Poolse Gouden Kruis van Verdienste mocht ontvangen voor zijn verdienstelijk werk ter verspreiding van de Poolse cultuur en letteren in Neder land en Belgie - onderstaan artikel aan, dat wij onze lezers niet willen onthouden: Omstreeks 1842 schreef de „Germaanse' toondichter Richard Wagner zijn „Ring der Nibelungen". Hij is er zich ongetwij feld niet van bewust geweest welk een grote dienst hij er Hitiers trawanten mee heeft bewezen. Wagner voelde en dacht reeds fascistisch in de ware zin van het woord en daarom werden zijn uitingen on geveer een eeuw nadat zij geschreven wa ren, door de Fiihrer aller Germanen en aanhangend gespuis zo vurig verafgód. Ik zou nog meerdere voorbeelden kun nen vermelden Man voorlopers en stu wende krachten van dit duivelse regime, bijv. Fichte, Stöcker en vele anderen, maar uitwijdingen in deze richting zouden te ver gaan daar deze laatste met de op zet van mijn artikel niets te maken heb ben. Ik heb het bovenstaande slechts aange haald om nogmaals de waanzin te beklem tonen van wat Hitier beoogde te berei ken. In alles wat zijn duivels brein heeft uitgebroed is grootheidswaanzin steeds de meest doorslaggevende factor geweest in alle mensenlevens die voor zijn oogmer ken op het offeraltaar van de laatste we- reldoprlog zijn geworpen, hebben niet mogen baten; hun strijd heeft de honger van deze Satan niet kunnen stillen. Hier uit blijkt dat de Duitsers wél soldacen, maar allerminst psychologen zijn. De ideo logie die Hitier heette na te streven, was niet meer dan camouflage, zo geen zuiver bedrog. Het anti-semietisme was slechts een doekje voor het bloeden, een aflei dingsmanoeuvre. Het is begrijpelijk dat op dergelijke wandaden, door avonturiers gepleegd, Gods zegen niet kon rusten en dat tenslotte de rechtvaardige zaak moest zegevieren. Maar voor deze zege beklonken was, hebben miljoenen mensen in een vaak ongelijke strijd hun leven moeten geven om ons de vrijheid te kunnen bieden. Is er in deze godvergeten wereld een tweede land, een tweede volk met een zo intragische geschiedenis als Polen.' Is er op onze wereld nog één leger van held haftige soldaten, dat zich voor een vreem de zaak zo heeft ingespannen en zo is doodgebloed als het Poolse? Zo ging het ook in Oost Zeeuwsch-Vlaanderen. Tij dens de felle strijd om onze zobegeerde bevrijding doemden daar plotseling de Poolse soldaten op. Zij rezen letterlijk op uit de grond en bewerkstelligden het be gin van de zegetoch*. De strijd om Axel heeft vele Polen het leven gekost. Hun bloed is ook hier in fei te voor een vreemde zaak geofferd. De opzet van deze helden was: zich door Ne derland en Duitsland een weg te banen om zo tenslotte hun eigen vaderland te kunnen bereiken. Dit heeft helaas niet zo mogen zijn. Vele van deze helden zijn na het beëindigen van de vijandelijkhe den liefdevol in ons land opgenomen; ve- len zijn met Nederlandse vrouwen ge huwd en bezitten reeds de Nederlandse nationaliteit. Ik ben tijdens de vierde lustrumviering der bevrijding in Axel geweest. Ik was getuige van de dankbaarheid die de stoe re Zeeuwen hun bevrijders betoonden en heb gezien hoe deze oudstrijders door de geestdriftige bevolking werden toege juicht. Bovendien was het typerend dat onze Poolse gasten gedurende enkele da gen van feestvieren gastvrij in Zeeuwse gezinnen werden opgenomen, dat de bur gemeester en wethouders van Axel, in tegenwoordigheid van de voormalige Poolse bevelhebber, diens naam vereeu wigden door de vernoeming van de „Ge neraal Maczekstraat". Ik heb geluisterd naar de woorden van burgemeester van Dijke, die in de oorlog aan de zijde van de Poolse troepen heeft meegestreden voor de bevrijding van zijn vaderland en ben gevangen door de woorden van Gene raal Maczek, die in zijn rede nogmaals het verloop van Axels bevrijding schet ste. Tijdens de feestelijkheden was Axel „werkelijk Pools". Alle etalages waren versierd met de Poolse tweekleur, met de witte adelaar... Een aandoenlijk tafereel voor de Polen in een plaats die ver van hun vaderland is gelegen. Versierde stra ten waarin Poolse en Nederlandse vlag gen broederlijk naast elkaar wapperen, re cepties en tentoonstellingen, een luna park en wat dies meer zij. Kortom, Axel heeft na twintig jaren nogmaals zijn grote dankbaarheid betoond. Hulde hiervoor aan burgemeester van Dijke, aan de vroe de vaderen, aan de bevolking van dit lief lijk stadje dat ook in mijn hart een grote plaats heeft veroverd. Tijdens de officiële ontvangst van de Poolse gasten ten stadhuize werd ik door de grijze generaal Stanislaw Maczek on derscheiden met het Gouden Kruis van Verdienste voor mijn werk tot bevorde ring van de vriendschap tussen Polen en Nederland. Deze geste heeft mij diep ont roerd - ik wist namelijk niet dat mij deze eer te beurt zou vallen. Het behoeft uiter aard geen betoog, dat ik deze medaille met trots zal dragen. Mijn dankbaarheid geldt allereerst Generaal Maczek, die hiij onder zeer hartelijke bewoordingen dit ereteken op de borst spelde. Ook de re dacteur van „De Poolse Oudstrijder", Bil ly Strenk, een woord van grote erkente lijkheid - hij was het, die mij voor deze onderscheiding heeft voorgedragen. Maar dat was nog niet alles: de voorzit ter van de Vereniging van Poolse Oud strijders, ingenieur Minkiewicz, spelde mij het gouden Bondsinsigne op de jas en reikte mij ook het ere-diploma van de Poolse oudstrijders uit. Kortom, beladen met kostelijke herinne ringen en kostbaarheden heb ik afscheid genomen van mijn Poolse vrienden, van Generaal Maczek en diens ondergeschik ten, van Axels burgemeester, van de be volking van dit lieflijke plaatsje. Een afzonderlijk woord van dank geldt de familie Boeding, die mij op werkelijk spontane wijze onderdak heeft verleend. Naar aanleiding van deze eervolle ver meldingen wil ik hier nogmaals stellen, dat ik als bewerker en vertaler van Pool se literatuur, mijn uiterste best zal doen' om de werken van vooraanstaande Poolse auteurs een eervolle plaats in ons land te verzekeren. Het is mogelijk dat de Ne derlandse lezer niet weet, dat Polen het meest gastvrije land ter wereld is. Ik heb dit acht volle jaren aan den lijve kunnen ervaren. Mede daarom acht ik het mijn plicht blijk te geven van mijn dankbaar heid voor de aldaar ondervonden gast vrijheid.. Ik hoop dat mijn pogingen om de in ons land zeer ten onrechte ver waarloosde Poolse literatuur de plaats te helpen bezorgen waar zij recht op heeft, daarvan een blijk mag zijn. De plechtigheden in Axel, met name de kransleggingen op de graven van de in de strijd gevallen Poolse broeders, heb ben mij diep ontroerd en hebben een on uitwisbare indruk nagelaten. Hier in Axel werd een getuigenis afgelegd van grote vaderlandsliefde, van geloof en hoop. Tot slot wil ik nog vermelden, dat ik ook verder mijn uiterste best zal doen om de Poolse zaak met hart en ziel te dienen. En daar er een God is die ons lief heeft, ben ik ervan overtuigd, dat eens de recht vaardige zaak zal zegevieren, dat er een groot, vrij en onafhankelijk Polen zal her rijzen. Want het kwaad bestrijdt zichzelf en kan uiteindelijk geen stand houden. Ik ken de vaderlandsliefde van het Poolse volk, zijn heldenmoed, zijn overtuiging en geloof in een betere morgen... In psalm 37 sub 1, een psalm van David staat duidelijk: „Ontsteek u niet over een boosdoener, be nijd ze niet die onrecht doen; wiant als gras zullen zij haast worden afgesneden en als de groene grasscheuten zullen zij afvallen". Iedere rechtgeaarde Pool, kan wanneer hij moeilijkheden heeft, zich in vol ver trouwen tot mij wenden, ik zal hem gaar ne met raad en daad bijstaan. God zegene. Poolse vrienden, U en Uw mooie vaderland. WILLEM A. MAIJER PLECHTIGE HERDENKING BIJ MONUMENT TE DRIEL Voorafgegaan door een kort lof in de r.k. kerk begon zaterdag op 19 septem ber j.l. te Driel de herdenking van de Poolse parachutisten die in de september dagen van 1944 in de Slag om Arnhem hun leven gaven voor de bevrijding van Nederland. Deze plechtigheid die bij het Poolse monument te Driel plaatsvond, werd door vele oudstrijders bijgewoond, onder wie generaal S. Sosabowski, John Lynoh, president van de Amerikaanse Airborne Division Association, vele Pool se, Oekrainse, Amerikaanse en Engelse oudstrijders, voorts door burgemeester J. A. Bolt en echtgenote, leden van de ge meenteraad van Heteren, het comité „Driel-Polen". Voor het eerst nam aan deze herdenking deel een deputatie van de Bond van Oekrainse Veteranen in Nederland (C.Y.B.) bestaande uit de heren: Kolo nel M. Semyrozum, cpt. W. Schwetz, luit. M. Bryk, ir. Skrypnik, drs. Kuszpe- tha en anderen. Namens de Vereniging van Poolse oudstrijders in Nederland wa ren daar o.a. aanwezig: vice-voorzitter S. Werner en de voorzitter van de Kring „Amsterdam" dhr. H. Urbanski. Nadat door schoolkinderen Poolse liede ren waren gezongen, memoreerde burge meester Bolt de prestaties die door de Poolse parachutisten waren verricht tij dens de Slag om Arnhem en sprak voorts van de hechte vriendschap die daardoor is ontstaan tussen de Polen en de Drielse bevolking. Generaal Sosabowski -i de bevelhebber van de Poolse parachutisten brigade wiierp een terugblik op de operatie „Mar ket Garden". „Wij hebben voor uw vrij heid veel over gehad - aldus de gene raal - wij hielpen u in de strijd om die vrijheid, blijft u ons helpen in onze strijd voor onze vrijheid." Namens de inwoners van Driel sprak mej. C. Baltussen, lid van het comité Driel- Polen. Tijdens de plechtigheid werden vele kransen gelegd. Daarbij werd het Poolse, het Amerikaanse en het Neder landse volkslied gespeeld. Na afloop werd de gasten in het parochiehuis een kof fiemaaltijd aangeboden. IK VOCHT VOOR DE VRIJHEID door Generaal-majoor S. Sosabowski, C.B.E. Dit pittig geschreven boek, van een vecht-generaal bij uitstek zal vooral door zijn visie op de Slag om Arnhem de Nederlandse lezer sterk aanspre ken. En het is zo spannend geschreven dat men, eenmaal met de lectuur be gonnen, het boek aan één stuk uitleest. (Jihr. C. G. C. Quarles van Ufford) AXEL in SINT NICOLAAS-STEMMING Zoals bekend zal vandaag Sint Nicolaas officiéél zijn intocht doen in Axel. De sint zal als vanouds eerst even verblijven op de hofstede van de heer Dekker aan de Tol, waar hij al zovele jaren een eerste rustpunt vindt na de verre reis naar Axel te hebben gemaakt. Vandaar zal hij omstreeks kwart over twee per open auto vertrekken, waarna hij aan de spoorwegovergang wordt op gewacht door een van de plaatselijke muziekverenigingen, waarna hij via Sta tionsstraat, Kerkdreef en Weststraat naar de Markt rijdt, waar allereerst de Sint officiéél zal worden ontvangen door het college van Burgemeester en Wet houders. Concordia zal voor de aankomst van de Sint op de Markt concerteren om de wachtenden de tijd te korten en de Sint- Nicolaasstemming er nog wat meer in te brengen. Vanaf de Markt zal Sint Nicolaas dan zijn rondrit door de stad maken waarbij de volgende route zal worden gevolgd Markt - Walstraat - de Ruijterstraat - Bankertstraat - gedeelte Evertsenstraat - Kanaalkade - gedeelte Zeestraat - ge deelte Oranjestraat - Kerkdreef - Oos terstraat - Julianastraat - Prins Hen drikstraat - Pironstraat - Irenestraat - Singelweg - Stationsstraat tot aan het kruispunt Prins Hendrikstraat. Vandaar brengt hij te voet een bezoek aan de markt in de Noordstraat om via de Kerkstraat weer terug te keren naar het stadhuis. Daar neemt hij dan weer af scheid van ht Gemeentebestuur. Vermeldenswaard is nog dat de Zwarte Pieten naast versnaperingen voor de jeugd dit jaar ook een attraktie zullen hebben voor de ouderen. Het Streek- centrum heeft namelijk aan Sint Nico laas enige duizenden loten uit de na jaarsverloting beschikbaar gesteld die Sint's zwarte knechten morgenmiddag zullen uitstrooien. Ook verder komt Axel al flink in Sint- Nicolaas-stemming de Noordstraat heeft haar verlichting en versiering fleurig aangepast aan Sinterklaas, ter- vijl ook het carillon sedert vrijdag ochtend Sint Nicolaasversjes ten gehore brengt. Langs de Scheldestromen KRO-opnamen Hulster koor. Op dinsdag 1 december a.s. zal de KRO- radio in de St.-Willibrordusbasiliek te Hulst opnamen komen maken voor èen uitvoering door het Hulster basiliekkoor o.l.v, Jo Ivens van de „Missa in honorem S. Willibrordi", die werd geschreven door Hendrik Andries- sen in opdracht van het kerkbestuur. Tevens zullen opnamen worden gemaakt van een ver tolking door het Hulster Gemengd Koor o.l.v. dezelfde dirigent van het „Veni Creator" van Hendrik Andriessen. De opnamen van de missa zullen waarschijnlijk op 29 december a.s. worden uitgezonden, die van het Veni Creator tijdens het pinksterfeest van volgend jaar. VLASBRAND schade op vijf ton geraamd. Een felle brand heeft woensdagavond het ge hele bedrijfscomplex van de vlasfirma A. Saman aan de Heerstraat in*St. Jansteen in de as gelegd. De brand brak om ongeveer zes uur uit en werd ontdekt door een van de zo nen van de heer Saman. In ijltempo werden politie en brandweer gealarmeerd. Toen de brandweer ter plaatse kwam sloegen de vlam men reeds door het dak van de drie loodsen. In de drie loodsen was 800 a 900 ton vlas opgeslagen. Die voorraad is geheel verloren gegaan, alsmede repelmachines, die het be drijf ter beschikking had. De schade wordt geschat op meer dan 500.000, Het be drijf van de firma Saman is tegen brand ver zekerd. De oorzaak van de brand is niet be kend. De brand bij de firma Saman is de derde van dit jaar in St. Jansteen. Eerste lading styron verliet DOW Terneuzen. Maandag heeft de eerste lading styron, gepro duceerd in het complex van Dow Chemical Internationaal N.V. in de Nieuw Neuzen- polder te Terneuzen de fabriék verlaten. De lading 10 ton groot, was bestemd voor de fa. Cobelplast, fabrikant van plastic artike len te Lokeren in België. De aflevering van de eerste styron vanuit Terneuzen betekent tevens dat de produktie van thermoplastische kunststoffen in Dow's grootste chemische complex in Europa is begonnen. AXELSE COURANT

Krantenbank Zeeland

Axelsche Courant | 1964 | | pagina 1