STRUCTUURPLAN VOOR AXEL
Frankering bij abonnement, AXEL
ZATERDAG 25 JULI 1964
78e Jaargang No. 43
Nieuws- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
VERSCHI7VT IEDBRE ZATERDAG
db 1.25.
Buitenland 2.—.
1 l».
Hoofdredaktie s J. C. VINK.
Undirt-ftr en Administratie Axel, Markt 12. tel. 0 1155 - 646, pusdius 16
Drukker - Uitgeefster FIRMA J. C VINK
ADVERTENTIEPRITS10 cent per
Bq kontrakten bdangriflce rednktle.
Mededelingen 30 cent per BA
Kleine Advertentiën 1 - 5 regels l.~
Iedere regel meer 12 cent extra.
De gemeente AXEL groeit onstuitbaar mee
met de ontwikkeling in de Kanaalzone, en
de van oudsher daterende functie als verzor
gingscentrum voor de gehele streek gaat zich
ook nog steeds sterker manifesteren. Te meer
daar Terneuzen met een eigen industriële ont
wikkeling duidelijk een andere richting uit
gaat, en het resterende deel van de Kanaal-
zóne en al degenen die daar wonen en wer
ken behoefte hebben aan een centrumgemeen
te.
De agenda van de gemeenteraadsvergade
ring van volgende week spreekt in dit ver
band ook weer duidelijke taal. De gemeente
gaat in de Buitenweg grond aankopen omdat
het Rijk op de hoek van het Szydlowskiplein
en de Buitenweg een gebouwencomplex wil
stichten voor een landbouwcentrum. Met het
Rijk is hiervoor reeds overeenstemming be
reikt, aldus de mededeling van B. en W. in
het prae-advies en de gemeente zal dus nu
over de gronden moeten kunnen beschikken.
Een tweede belangrijke aanwijzing in de
zelfde richting is het voorstel in deze zelfde
raadsvergadering recht van opstal te verlenen
op een perceel grond van 2000 m~ op de hoek
van de Burchtlaan en de Weststraat aan de
Centrale Dienst voor Bouw- en Woningtoe
zicht en de dienst Gemeentewerken in Oost
Zeeuwsch-Vlaanderen (thans nog gevestigd te
Terneuzen) welke dienst zich nu na het uit
treden van de gemeente Terneuzen in Axel
wil gaan vestigen.
Deze beide punten die stellig weer belang
rijk bij kunnen gaan dragen tot de centrum-
funktie van AXEL vermelden wij hier slechts
als onderstreping van een der laatste agenda
punten van deze raad het vaststellen van
een stuctuurplan voor de gemeente Axel. Het
getuigt stellig van een vooruitziende blik bij
ons aktieve gemeentebestuur dat men thans
de raad een dergelijk plan voorlegt, waarbij
dan over een vaste richtlijn kan beschikken
bij de verdere ontwikkeling van Axel, iets
wat zeker nodig zo niet noodzakelijk is, bij
de huidige vaak sprongsgewijs gaande groei
in de gehele Kanaalzone.
De kaart van dit structuurplan, die in vele
kleuren is uitgevoerd leent zich helaas niet
voor een duidelijke reproduktie in zwart, zo
dat wij hieronder slechts de toelichting kun
nen laten volgen. Iedere Axelaar zal zich
evenwel aan de hand van deze beschrijving
wel een voorstelling kunnen vormen van de
toekomstige ontwikkeling zoals deze donder
dag ter goedkeuring aan de raad zal worden
voorgelegd.
De vaart in de werken van de Kanaalzone
en van de woningbouw in Oost-Zeeuwsch-
Vlaanderen doet voor de plaats Axel de wen
selijkheid naar voren komen, de bakens voor
de toekomstige ontwikkeling uit te zetten.
Tot nu toe deden zich bij het bepalen van
de ligging, de maat en de aard van de uit
breidingen nauwelijks principiële problemen
voor tussen de Kreek en de spoorlijn de
woonwijken aan weerskanten van het cen
trum tussen de Oude en de Nieuwe dijk de
bedrijven. Beide gebieden raken evenwel ge
vuld, zo al (nog) niet met gebouwen dan toch
met toezeggingen en concrete plannen. In be
paalde sectoren raakt men zelfs uitverkocht.
Reeds uit dien hoofde is beraad gewenst over
de verdere gang van zaken bij de ontplooiing
van de stad.
Ook van buiten naar binnen denkend is
het tijd, dat er een structuurplan beschikbaar
is. Waar zal de groei van Axel zijn begrenzing
vinden, al of niet definitief
Welke consequenties brengt dat mee voor
het wegenstelsel, de stedelijke werkgebieden,
de groenvoorziening en de centrumontwikke
ling
Men kan immers niet alleen uitgaan van
b.v. de elasticiteit van de kern, van de grootte
van het recreatieplan, of van de administra
tieve grenzen der gemeente. Deze aspecten ko
men in hun totale samenhang tot gelding.
Een zeer voornaam uitgangspunt is de
wens, zeker een km onbebouwd gebied te
houden tussen de te industrialiseren oostzijde
van het Kanaal en de stad Axel. Deze maat
zal beslist nodig zijn voor het bieden van vol-
doende vrijheid in het wonen en het voorko
men van hinder door de bedrijven.
Dit betekent, dat plan West en Axelse Sas
sing feitelijk de wederzijdse demarcatielijnen
al aangeven.
Ook het enkele jaren geleden opgestelde
schetsplan voor Zuid ligt op een dergelijke
afstand van het industriegebied.
Aan de zuidrand zal de Langeweg een dui
delijke grens vormen, voorbestemd als deze is
om de verbinding Kanaalzone - Hulst te gaan
vormen. Het kaarsrechte beloop werd vroeger
als ideaal beschouwd voor een interlocal weg;
volgens de huidige inzichten zou een iets min
der gestrekt tracee nog beter zijn geweest.
Intussen is het gunstig, dat het toekomstige
Axel weliswaar over ongeveer 5 km tegen de
weg aan zal liggen, doc'h voor slechts iets
meer dan de helft van die afstand met de be
bouwing. Behalve „Zuid" is er n.l. nog een
„Zuidoost" mogelijk, ten oosten van de Eerste
Verkorting.
Ten noorden van de spoorlijn levert de
combinatie provinciale weg - Beoosten Blijse
straat, onderling verbonden gedacht ter hoog
te van de samenkomst van Oude en Nieuwe
dijk, een logische en in de maat aantrekke
lijke begrenzing op van drie woonwijken, resp.
ten westen van de Nieuwe dijk, ten o°sten
van de Oudeweg en ten noorden van de Ar-
mendijk.
Noordelijk van deze zóne en min of meer
in het verlengde van het bestaande industrie-
plan „Noord" doet zich dan nog een gunstige
gelegenheid voor tot het stichten van een tlink
bedrijfsgebied.
Aldus ontstaat een geheel, dat aan 4j.000
sende en fraaie wijze een raadhuis, museum ot
verpleeghuis denken.
Behalve het recreatieplan van waarlijk ste
delijke allure vertoont het structuurplan de
nodige zones voor wijkrecreatie bij de ver
schillende wijken in het noorden en westen.
Stedelijk groen komt daarnaast voor ter
ondersteuning van de totale structuur, b.v.
langs de Kreek, de spoorlijn en de provin
ciale weg.
De belangrijkste wegen zijn als volgt te
typeren. De Langeweg heeft een doorgaand
karakter en zal dientengevolge slechts op een
enkel punt aansluiting kunnen geven op het
Axelse stratennet. Gedacht is aan drie aan
sluitingen, n.l. van de westelijke randweg, de
Kinderdijk (bestaand) en de oostelijke hooid-
weg (bestaand bij de Eerste Verkorting).
De Zuidsingel - Kanaalkade, thans nog
traverse van interlocale betekenis, zal een
west-oost hartader van de stad blijven, met
een beperkt aantal aansluitingen.
De westelijke randweg en de oostelijke
hoofdweg krijgen een soortgelijke functie.
Laatstgenoemde weg zal het verlengde vormen
van de provinciale weg naar Terneuzen en
daardoor hogere eisen stellen. Vandaar dat
de aansluitpunten hier op vrijwel gelijke on
derlinge afstanden liggen (van ca. 350 m),
zodat eventueel een zg. „groene golf ver
keerslichten-systeem kan worden aangebracht.
Teneinde een aantrekkelijke en ruime toe
gang van de provinciale weg af te maken is
een weg ontworpen, ongeveer evenwijdig aan
de Nieuwe dijk. Op den duur zou deze recht
ve kraag en de verwenste taillehaken, ze wik
kelen zich de „puttees" om de benen de voe
ten steken in de beruchte kistjes, welke nooit
glimmend te krijgen zijn en toCh moeten glim
men, ze zetten de veldmuts, de kepi, of de
„brandemmer" op.
En ze gaan naar het station, uitgeleide ge
daan, niet door een juichende menigte, die
volksliederen zingt, niet met bloemen gesierd
en onder een boog van vlaggen De hysterie
van het „Nach Paris" of „A Berlin is in
Nederland vreemd. Er is ernst, zorg, ver-
f'r'6t' Oorlog
De bewoners van Limburg bemerken het
eerst, dat het oorlog is. Vanaf de heuvels aan
de grens kan men lange kolonnes in het 1 eld-
grau naar de Maas zien trekken, naar Argen-
teau. En daar komen reeds de eerste vluch
telingen, sommigen zomaar weggelopen voor
het geweld der granaten.
Daar komen zij, de eerste gewonden Bel
gen en Duitsers, die zonder onderscheid van
nationaliteit worden opgenomen in inderhaast
ingerichte hospitalen. De vlag welke hier
overheerst, is die van het Roode Kruis.
En die eerste zondag preekt geen dominee
voor stoelen en banken, staan de mensen tot
achter in de kerk, waar de priester het mis
offer opdraagt. Alle zekerheden, gisteren nog
aanwezig, zijn vandaag verdwenen.
Aller ogen zijn thans gericht op drie men-
sen.
Airliic nntstaat een geheel, dat aan ^ü.uuv ae iNieuwe uijiv.
centrum en recreatieplan
Het stadscentrum kan middels sanering
worden uitgebreid en geschikt gemaakt voor
een meer moderne opzet en accomodate, me
name met in de vorm van parkeerterreinen.
Een vergroting van het centrum ten behoeve
van elementen, die een royale en/of represen
tatieve of rustige situatie vragen, dient zich
aan bij de ontmoeting van de Kreek en fle
Kinderdijk. Men kan zich hier b.v. op pas-
kunnen worden doorgetrokken, hetgeen uiter
aard met de nodige sanering en het verplaat
sen van de spoorwegovergang gepaard zou
gaan. Voorhands behoeft daarvan echter nog
geen sprake te zijn.
Van de overige wegen dient vermeld, dat
zij zodanig zijn getraceerd, dat vooral de ver
bindingen van de woonwijken naar het stads
centrum duidelijk en goed tot stand kunnen
komen.
Op koningin Wilhelmina, wier doortastend
heid bekend is. Op de kleine man met de vier
gouden sterren op de kraag, generaal Snijders,
opperbevelhebber thans. En op de sterke man
uit het ministerie Cort van der Linden, Treub,
met zijn door de caricaturisten zo geliefde
vlinderdas.
Van de overheid verwacht Nederland in
deze dagen leiding.
En al kan men niet alle consequenties over
zien, al is veel nagelaten, dat ons later zou
opbreken, de overheid heeft in die bewogen
dagen doorgetast. fu)0rA vervolgd)
DE MOBILISATIE VAN 1914 (I)
EEN ONWEERSBUI BIJ HELDERE HEMEL
Er zijn mensen geweest in die prachtige
lange, hete zomer van 1914, die het hebben
zien aankomen.
Maar voor verreweg de meesten kwam het
mobilisatiebevel met zijn oorlogsdreiging als
een onweersbui bij heldere hemel.
Vakantiegangers daalden voorzichtig het
trapje van de hadkoets af, fietsten over de
hei bij Putten of door de bossen bij Ruurlo,
stuurden kleurige prentbriefkaarten uit Zwit
serland, Oostenrijk of het Rijnland.
En toen plekten, op de eerste augustus,
overal de witte papieren met het mobilisatie-
bevel „Alle miliciens met spoed opkomen
En toen plakten, op de eerste augustus,
aartshertog Ferdinand van Oostenrijk en zijn
vrouw Sophie, in Serajevo door Servische ex
tremisten werden neergeknald. Maar het zou
wel overwaaien, meende men. Er waren plan
nen voor een groot vredescongres in Wenen.
De Interparlementaire Unie vergaderde in
Stockholm en alle groten der aarde schenen
met vakantie. Koningin-Moeder Emma was
in Arolsen, in haar geboorteland, Prins Hen
drik stoomde naar Zweden, de Duitse keizer
zocht het in de Noorse fjorden en de franse
president Poincaré vond verkoeling in bint
Petersburg.
En in Den Haag, zijn slanke toren uitste
kend boven het geboomte, stond het Vredes
paleis, symbool van de vredeswil der volkeren.
De klasse bewuste arbeider trok de schou
ders op. Oorlog De werkers van alle landen
zouden de fabrieken platleggen en de soldaten
weigeren tegen hun broeders te vechten. De
tijd, dat het proletariaat zich voor kanonnen-
vlees liet gebruiken, was voorbij.
Paleis was dicht.
De grote gebeurtenis in deze augustus
maand was de begrafenis van de overste
Thomson, een voortreffelijk stafofficier, die
naar het roerige Albanië was gegaan om daar
een gendarmerie af te richten. Hij werd door
moordenaarshand geveld. Weinig vermoedden
de velen, hoe spoedig reeds men deze veel
belovende officier zou missen.
En dan komen de eerste tekenen van onrust.
Prins Hendrik breekt zijn reis af. Koningin-
Moeder Emma komt zo snel uit Duitsland
terug, dat zij in haar paleis de boel op slot
vindt. De wekelijkse vergaderingen van de
Ministerraad worden dagelijkse bijeenkomsten.
Op de zonnige eerste augustus 1914 barst
de bom.
Voor de sigarenwinkels drommen de men
sen samen, niet om te kijken naar die ver-
kondigingen, dat vijftien lichtingen worden
opgeroepen.
Het is oorlog.
Een ontzettende tijding voor een land, dat
bijna een eeuw lang niet meer weet wat oorlog
Jonge kerels en huisvaders, boeren en win
keliers, ambtenaren en schippers, zij moeten
hun werk in de steek laten.
In een stadje aan de IJssel krijgt de bur
gerij opdracht de ramen open te zetten. Het
is mogelijk, dat men de brug moet laten sprin
gen. Die brug is ook gesprongen, maar enkele
tientallen jaren later, toen Nederland met de
werkelijke oorlog kennis maakte. Maar in die
augustusdagen veroorzaakte deze waarschu
wing paniek.
In t bokkebaai.
„Ik zal dat wel voor jou bewaren
tot je weer voor een maandje komt
laat het soldatenliedje de fourier zeggen. Nu,
de beroepsmilitairen zijn de enigen, die niet
een ogenblik slap in de benen worden. Er
komt een eind aan het dodende kazerne-
bestaan, er komt werk, misschien kans op
promotie. Oorlog is een toestand, welke men
uit de schoolboekjes kent, en dat woord gaat
gepaard met roem, eer, heldendom, vader
landsliefde. Nog niet met afgerukte lede
maten, gasvergiftiging, verluisde loopgraven
en velden met duizenden en duizenden krui
sen
De miliciens zoeken hun uniformen op. De
meesten zijn nog in het oude donkerblauw,
enkelen al in het veldgrijs, dat in deze oorlog
de overhand zal krijgen. Zij trekken de vaak
te nauw geworden uniformjas aan met de stij-
Langs de Scheldestromen
Grote belangstelling
voor gebouwen en werkkrachten
van Meijerink Vogelwaarde.
In de Zeeuwsch-Vlaamse gemeente Vogel
waarde koestert men nog steeds de hoop, dat
de werkgelegenheid voor de onlangs ontsla
gen mannen en meisjes van de failliet ver
klaarde N.V. Meijerink op korte termijn kan
worden veilig gesteld. Vrijwel dagelijks mel
den zich gegadigden voor overname van de
bedrijfsgebouwen, waarop ingevolge het recht-
bankbesluit van vorige week donderdag be
slag is gelegd. Maar zoals reeds eerder ge
meld, zijn alle zich in Vogelwaarde bevinden
de eigendommen van de failliete N.V. „De-
vroren", zodat afgewacht dient te worden aan
welke van de krediteuren de gebouwen zullen
worden toegewezen.
Vrijwel algemeen wordt verwacht, dat dit
de gemeente Vogelwaarde zal zijn, waarbij de
N.V. Meijerink voor 1,8 miljoen in het krijt
staat. De grote vraag is of de gebouwen daar
na zullen worden verkocht of verhuurd en aan
wie dit zal gebeuren. Een ernstige gegadigde
is de N V „Lovable", die ook het Meijerink-
bedrijf te Oosterhout heeft overgenomen.
Maar naar wij van bevoegde zijde vernamen,
zijn er tal van gegadigden.
Voor Vogelwaarde is het heel belangrijk
dat op zeer korte termijn een toewijzings-
besluit wordt genomen. De meer dan 100
meisjes en mannen hebben zich namelijk
reeds laten inschrijven bij het kantoor van
het gewestelijk arbeidsbureau te Hulst. Daar
na zijn ze op een enkeling na met vakantie
gegaan. Op maandag 3 augustus zijn de va
kanties evenwel ten einde en dan zal het touw
trekken beginnen om deze meer dan 100
werkkrachten, waarvoor met name de in fle
streek gevestigde textielbedrijven grote be
langstelling tonen. Dit is wel een van de voor
naamste redenen waarom men te Vogelwaar
de hoopt, dat vóór die datum van 3 augustus
een beslissing zal worden genomen over de
toewijzing van de bedrijfsgebouwen.
P.Z.C.
AXELSE
JULI looi
COURANT
naar uc uuiuwwm.- -
is- a
