Don Djiguiten
Kozakken
ScHoo'
Geboortekaartjes
Drukkerij J.C. VINK
Boekhandel J. C. VINK, Markt 12 Axel tel. 646
MTIKELEN
Onder welke voornamen kan uw kind worden ingeschreven
Bekendmakingen
HINDERWET
BRANDGEVAAR
DOOR HOOIBROEI
BARON OSTELETZKY
en zijn
voort RLLE
MISVERSTANDEN OMTRENT WAT WEL EN NIET MAG
BIJ DE BURGERLIJKE STAND.
Wanneer U uw dochter Hyacinthia wilt
noemen, zal de ambtenaar achter het loket de
naam wellicht zonder tegenwerpingen inschrij
ven en wanneer U er Mao, Mohammed of
Faroek van wilt maken, zal hij misschien de
wenkbrauwen fronsen, maar niet protesteren.
Vertelt U echter dat uw kind Hendrik
Machiels van Doorn moet heten, dan is er
alle kans dat de man van de wet zich verzet,
want het zou kunnen zijn, dat U op deze wijze
tracht een familienaam aan de reeds bestaan
de naam van Doorn toe te voegen.
Wellidht weigert de ambtenaar absoluut aan
Uw wens te voldoen indien U de naam Roelof
Asinga smit op papier wilt hebben, terwijl
Uzelf Gerrit Smit heet en sluit het loket,
wanneer U eist dat Uw dochter als Thiadlind
door het leven zal gaan. Zo kan het gaan bij
onze burgerlijke stand. Het publiek weet
meestal niet wat mag en niet mag en het blijkt
in de praktijk dat ook vele ambtenaren, hoe
wel kennende hun voorschriften, met voor
namen geen raad weten.
Vaders naam met S nog een struikelblok
Herhaaldelijk komt het nog voor dat amb
tenaren van de burgerlijke stand weigeren na
men als Hendrik Machiels van Doorn, Sjoerd
Rengers de Vries, Rudolf Bruins Eggink, Phi
lip Rijkens Kool in te schrijven. De betreffen
de ambtenaar staat dan op het standpunt dat
namen als Machiels, Rengers, Bruins, Rijkens,
Sikkes, Arends enz. geen voornamen zijn,
daar zij niet worden aangetroffen in de lijsten
van voornamen welke als leidraad dienen bij
de burgerlijke stand. Veelal wordt afgegaan
op het werk van J. A. Meijers en J. C. Lui-
tingh „Onze voornamen, traditie, betekenis
en herkomst", waar zeer veel critiek op ge
leverd is.
Machiels en Rengers zijn inderdaad geen
gangbare voornamen we hebben hier te ma
ken met de vadersnaam plus S. Meer dan vier
eeuwen was het de gewoonte om naast de
voornaam ook de vadernaam te gebruiken, zo
als Machiel Adriaans, Jan Klaasens, Sjoerd
Rengers, Dingeman Rijkens enz. Pas de
laatste 50 jaar is deze zinvolle naamgeving in
onbruik geraakt en daardoor staat een amb
tenaar vaak vreemd tegenover een vadersnaam
met s.
Het gaat hier echter niet om een tweede
familienaam, want de naam verdwijnt reeds
in een volgende generatie, het gaat om het
herstel van een eeuwenoude traditie, welke
jammer genoeg verloren ging bij onze ouders
en grootouders.
De weigering van de ambtenaar om deze
vadersnaam met s in te schrijven is onjuist,
gezien een rechterlijke uitspraak van 12 ok
tober 1949, te vinden in „de Gemeentestem"
van 27 mei 1950. Het betreft hier een vonnis
gewezen door het Gerechtshof te Leeuwarden.
Wij citeren hieruit
Gezien het op 2 september 1949 ingediend
verzoekschrift en het afschrift van een be
schikking van de Arrondissements Rechtbank
te Groningen d.d. 22 juli 1949, waarbij het
verzoek van requestrant (Siebren Ritserd van
den B.) hem toestemming te verlenen om aan
de naam van zijn dochter „Eke" als tweede
voornaam toe te voegen „Siebrens", is gewe
zen van de hand, zulks op grond, dat de naam
Siebrens niet voorkomt in de kalender of in
de oude geschiedenis, noch als voornaam van
overoude tijden of gebruikelijk en algemeen
erkend is geweest
Overwegende, dat requestrant deze beschik
king terecht in appèl bestrijdt Overwegende
toch dat het Hof uit eigen wetenschap bekend
is, dat in de provincie Friesland en Gronin
gen in overoude tijden, althans sinds de 15e
eeuw, algemeen gebruikelijk is geweest om
aan de kinderen de voornaam van de vader
met een S te geven, soms ook met daarop ge
volgde geslachtsnaam (bijv. Peter sijbrens
Auckema, olderman te Leeuwarden 15e
eeuw), dat gebruik bestond zowel bij dochters
als bij zoons, al werd in sommige gevallen be
halve een s nog dr. (dochter) daarachter ge
plaatst; dat bij deze gewoonte niet is te duch
ten, dat een voornaam als geslachtsnaam
wordt binnengesmokkeld, aangezien dit patro-
nymicum in elk geval in de daarop volgende
generatie niet voorkomt.
Dat derhalve het verzoek van requestrant
i— als op de wettige bepalingen gegrond j
alsnog zal moeten worden ingewilligd.
Wanneer de ambtenaar van bovengenoemde
editie van „de Gemeentestem" even raad
pleegt, zal hij niet meer weigeren om Ma
chiels, Rengers, Bruins enz. in te schrijven.
Familienamen als voornamen
Er zijn en waren in Nederland vele voor
namen, die beter als familienaam bekend zijn,
zoals b.v. Aling, Asinga, Asweer, Baard,
Banier, Berg, Been, Blom, Boere, Bolle, Boon,
Bos, Borger, Bijland, Damme, Deen, Dinge
man, Duif, Elewout, Faas, Falk, Finke, For-
mijn, Gauwe, Geen, Goede, Haan, Heroma,
Hove, Kloot, Knoop, Kolijn, Loef, Out, Perk,
Perseyn, Pool, Post, Postuma, Proost, Raven,
Reiger, Romein, Roos, Rijken, Scholte, Steen,
Swaan, Tieleman, Timmerman, Vredeman,
Walraven, Winter en Witman om er maar
enkele te noemen.
Zien we nu naar het nog altijd geldende
„souverein besluit" van 15 maart 1815, dan
blijken toelaatbaar te zijn „zodanige be
kende voornamen, welke sedert overoude tij
den, aldaar, in de onderscheidene provinciën
of landschappen, of bij sommige geslachten
gebruikelijk en algemeen als voornaam erkend
zijn geweest".
Hieruit vloeit voort dat Wilco Posthuma
Adema, Johanna Scholte van Kampen, Pieter
Deen de Jong, Frederik Kolijn van ruggen,
Jan Astinga Mulder moeten worden inge
schreven. Het gaat er hier om dat U kunt
aantonen dat de naam inderdaad als voornaam
gevoerd is geweest.
Friese namen
leveren vaak moeilijkheden op.
Het is nog niet zo lang geleden dat een
Fries in Limburg zijn zoon aangaf en de man
achter het loket mededeelde dat deze zoon
Oege Auke zou heten. Maar de ambtenaar had
nog nimmer van deze voornamen gehoord,
weigerde en wilde er Ogidius August van ma
ken. De vader liep weg. De burgemeester
kwam er aan te pas en na veel wikken en
wegen kwam in het register Oege Auke te
staan.
In Friesland zelf kunnen Friese némen ook
nog wel eens moeilijkheden opleveren. Wel
hebben de ambtenaren daar een handleiding
aan de „List fan Fryske foarnammen", doch
daarin staan niet de oud-Friese namen ver
meld, zoals Alfbad, Thiadrik, Ethelinde,
Swanhilde, Thiadlind enz. Toch zijn dit de
namen die ingeschreven moeten worden. Het
gaat echter om de bron-vermelding. Heeft de
ambtenaar daar kennis van genomen, dan
weigert hij niet meer.
Hetzelfde als met Friese namen kan plaats
vinden kan ook met andere plaatselijke namen
voorkomen. Het is een ambtenaar in Zeeland
niet kwalijk te nemen dat hij niet op de hoogte
is met Groninger of Twentse namen en in
Vaals heeft men wellicht nog nooit gehoord
van Yff of Muus, Ruttem of Eege, zijnde na
men uit Noord-Holland.
In dit verband zou men ook buitenlandse
namen kunnen noemen. Het is begrijpelijk
dat ook hier vaak moeilijkheden aan verbon
den zijn.
Een soepele Overheid.
Uitzonderingen daargelaten, mag men ove
rigens de overheid geen strakheid verwijten
betr. het inschrijven van voornamen. De bur
gerlijke stand en rechtbank zijn zeer soepel.
Dat bewijzen de volgende feiten
Tijdens de veldtocht van de Italianen in
Abbesynië (1935) had iemand in Brabant
zoveel respect voor de zwarthemden van
Mussolini, dat hij zijn tweelingdochters wilde
laten inschrijven als Adoea (een veroverde
bergvesting) en Etna (vuurspuwende berg op
Sicilië). De ambtenaar weigerde deze namen
niet en de fascistische vader had het geluk
mee.
In 's Hertogenbosch wilde in 1942 iemand
zijn kinderen Adraesteia (griekse godin) en
Oenone (bosnimf) noemen. De ambtenaar
weigerde deze inschrijving. De vader liet het
er niet bij zitten en de rechtbank besliste op
2 sept. 1942 dat de namen moesten worden
ingeschreven.
Een ander geval was een uitspraak van het
Haagse Hof in 1923, waarbij werd toege
staan, dat een juffrouw, die de eerbare namen
van Zwaantje Hendrika droeg, deze mocht
wijzigen in Emmy Harriet. De rechtbank had
het verzoek afgewezen, daar de reChter terecht
van mening was dat de juffrouw zich niet be
hoefde te schamen voor haar namen, maar het
Hof besliste anders.
In 1938 werd in Amsterdam een voornaam
Heinrich gewijzigd in Chajim Simon. Het be
trof hier een jood, die zich terecht van zijn
Duitse naam wilde ontdoen.
Overigens is naamsverandering een nog
moeilijker probleem dan de inschrijving na
de geboorte.
Een naam heeft een betekenis.
Een naam moet men het gehele leven mee
dragen. Ook hebben namen - waar veelal
niet aan gedacht wordt - een betekenis. Het
zou niet erg zijn welke naam men draagt,
wanneer de betekenis ervan onbekend blijft.
We leven echter in een tijd waarin alles wordt
gedaan om de namen te verklaren. Sedert
1900 zijn over dit onderwerp tweemaal zo
veel boeken en artikelen verschenen als daar
voor, waarvan niet minder dan 60% dateren
uit de jaren 1940 - 1956. Hier zijn niet bij
inbegrepen de korte „naamsverklaringen" in
de diverse weekbladen en vrouwenbladen.
Het laat zich dan ook aanzien dat over 25
jaar de betekenis van een voornaam weer even
algemeen bekend is als deze vroeger was in
de tijd van onze heidense voorouders.
Het is dan niet plezierig een naam te dra
gen welke niet voldoet aan de normen en
waar iemand de spot mee kan drijven. Zoudt
U het plezierig vinden een „dodenboom" te
zijn of een „blinde", „bedrieger", „verleider",
„zwakke" of „kreupele" te heten Ongetwij
feld niet I
Ouders zouden daarom verstandig doen
zich eerst te oriënteren alvorens het kind een
naam te geven. Ook dienen zij niet aF te re
kenen met de traditie om grootouders en fa
milieleden te vernoemen, want zij hadden vaak
zinvoller namen dan de Eddy's, Shirley's,
Jenny's en Piety's van tegenwoordig.
Nog een raad schaf de tje's, y's, ie's of
ske's in vredesnaam af het zijn nietszeggen
de toevoegingen en verbasteringen.
Geef Uw kind geen buitenlandse namen,
zolang er nog genoeg Nederlandse zijn Dit
getuigt allerminst van zelfrespect. Een Frans
man geeft zijn kind geen Nederlandse of
Duitse namen en de Engelse moeder praki-
zeert er niet over haar kind een niet-Engelse
naam te geven. Een naam is een stuk van
onze volkscultuur, een klein stukje Nederland
om trots op te zijn, temeer daar Uw liefste
bezit, de baby in de wieg, deze voor zijn of
haar hele leven mee moet dragen
Op de secretarie van de gemeente Axel ligt ter
inzage een verzoek met bijlagen, gedateerd
12 maart 1964, van D.O.W.A.S. n.v., Brouwerij-
baan 18-20 te Bergen op Zoom, om vergunning
krachtens de Hinderwet tot het oprichten, in wer
king brengen en houden van een zelfmetende elek
trische benzinepompinstallatie voor AVIA super-
benzine, met een ondergrondse tank van 3000 liter,
nabij het perceel Zeestraat 12, kadastraal gemeente
Axel, sectie F no. 1459.
Schriftelijke bezwaren tegen het verlenen van de
vergunning kan een ieder gedurende tien dagen na
dagtekening van deze bekendmaking inbrengen bij
het gemeentebestuur, waar dit verzoek ter inzage
ligt. De ingekomen bezwaarschriften worden mede
ter inzage gelegd.
Mondelinge bezwaren kan een ieder persoonlijk
of bij gemachtigde inbrengen op een openbare zit
ting, te houden op 10 juli 1964, des morgens te
11.00 uur, in het stadhuis te Axel.
Beroep tegen een beschikking kan later o.a.
slechts worden ingesteld door degene die in persoon
of bij gemachtigde op bovenbedoelde zitting is ver
schenen.
AXEL, 23 juni 1964.
Burgemeester en Wethouders van Axel,
D, Secretaris, De Burgemeester,
P. G. v. d. Bosse. M. K. van Dijke.
De burgemeester van Axel vestigt de aandacht van
de landbouwers op de maatregelen van voorzorg,
welke naar het oordeel van deskundigen, op er
varingen gegrond, kunnen worden genomen tegen
brandgevaar door hooibroei.
In hoofdzaak komt dit oordeel op het volgende
neer
Het is nodig, dat het gras werkelijk hooi is gewor~
den, alvorens het wordt binnengehaald. Het wer
kelijke hooi voelt de dag na het binnenhalen nog
droog aan en niet klam of taai.
De ervaring leert, dat er toch wel eens hooi te
vroeg wordt binnengehaald. Daarom is het goed
enkele maatregelen te nemen om het gevaar van
hooibroei te beperken.
In de eerste plaats behoort elke hooitas van ten
minste één luchtkanaal te worden voorzien, dat ge
makkelijk te verkrijgen is door bij het optassen een
houten ton, een stevige mand of een eenvoudig
raam van latwerk mee op te trekken. Op bedrijven,
waar sterke hooibroei geregeld voorkomt, verdient
het aanbeveling het doorblazen van koude lucht te
overwegen. Wie het plan heeft hiertoe over te
gaan, wordt aangeraden dit te doen in overleg met
en op advies van de Rijkslandbouwvoorlichtings-
dienst.
In de tweede plaats kunnen tussen het hooi over de
gehele oppervlakte lagen strooi of oud hooi wor
den aangebracht. Deze lagen kunnen de hooibroei
temperen.
In de derde plaats wordt de kans op gevaarlijke
hooibroei geringer als er per week niet meer hooi
in de tas wordt gebracht dan overeenkomt met een
hoogte van 1.50 meter bezakt hooi.
Door de maatregelen, die de hooibroei temperen,
wordt niet alleen het brandgevaar geringer, maar
bovendien zal het belangrijke verlies aan voedings
waarde, dat ten gevolge van hooibroei optreedt,
worden beperkt. Het is daarom van veel belang
maatregelen te nemen om sterke hooibroei te voor
komen.
Ten slotte wijs ik op de inhoud van artikel 158 van
het wetboek van strafrecht, waarbij o.a. straf be
dreigd is tegen hem, aan wiens schuld brand is te
wijten, en wel
1°. gevangenisstraf of hechtenis van ten hoogste
drie maanden of geldboete van ten hoogste
driehonderd gulden, indien daardoor gemeen
gevaar van goederen ontstaat
2°. gevangenisstraf of hechtenis van ten hoogste
zes maanden of geldboete van ten hoogste
driehonderd gulden, indien daardoor levens
gevaar voor een ander ontstaat
3°. gevangenisstraf of hechtenis van ten hoogste
een jaar, indien het feit iemands dood ten ge
volge heeft.
AXEL. 23 juni 1964.
De burgemeester voornoemd,
M. K. VAN DIJKE.
Huur televisie met ALLE programma's voor een ge
ring bedrag per maand. Geen vooruitbetaling. Altijd
recht van koop. Vandaag besteld, morgen bij u thuis 1
Bel (óók 's avonds) nr. 01184-4410 of 01180-3973
of 01100-5397 of 01155-200.
ZATERDAG 27 JUNI, 's middags 3.30 uur en 's avonds 8 uur
te A X E L op het CONCOURSTERREIN
De wereldberoemde ruiters met hun adembenemende,
halsbrekende, artistieke paardenshow
Russische volkszang en dans met Balalaika-muziek
15 ARABISCHE VOLBLOEDS - 25 MEDEWERKENDEN
Toegangsprijzen 2,75 en 3,75
kinderen tot 14 jaar en militairen tot de rang van onder-officier
krijgen 1, reduktie.
