DE STRIJD TEGEN DE SIGARET
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN VERSCHIJNT IEDERE ZATERDAG
ZOMERPOSTZEGELS dragen voor de 25e keer
het „stempel van levensvreugde"
Langs de Scheldestromen
Frankering bij abonnement, AXEL
ZATERDAG 18 APRIL 1964
78e Jaargang No. 29
Hoofdredaktie t J. C. VINK.
Redaktie en Administratie Axel. Markt 12, tel. 0 1155 - 646, postbus 16
Drukker - Uitgeefster FIRMA J. C. VINK
JUBILEUMSERIE IN TEKEN VAN DIERENBESCHERMING
Vanaf dinsdag, 21 april, zijn de nieuwe
Zomerpostzegels verkrijgbaar. Dit is in meer
dan één opzicht een bijzondere gebeurtenis,
want het is de vijfentwintigste serie; een zil
veren jubileum De Zomerpostzegels, waar
van de opbrengst altijd ten goede komt aan
organisaties voor volksgezondheid, maat
schappelijk werk en cultuurbevordering, to
nen dit jaar - in verband met het honderd
jarig bestaan van de Nederlandsche Vereeni-
ging tot Bescherming van Dieren - afbeel
dingen van dieren een blindengeleidehond,
herten, poezen en een wisent met kalfje.
De Zomerpostzegels zijn één van de twee
liefdadigheidszegels die PTT ieder jaar uit
geeft (de andere zijn de Kinderzegels, die in
het najaar verschijnen). Als brengers van
„meer levensvreugde" hebben de Zomer
postzegels gedurende de achterliggende jaren
een goede naam verworven bij het Neder
landse volk. De jaarlijkse terugkeer van deze
postale inzamelingsaktie heeft de zegels lang
zamerhand een vast plaatsje bezorgd op het
lijstje van uitgaven voor charitatieve doel
einden.
Historie
De Zomerpostzegels bestaan langer dan het
zilveren jubileum zou doen vermoeden. De
eerste serie werd namelijk reeds uitgegeven
in 1935, doch de uitgifte werd in de jaren
1942 tot 1946 onderbroken.
Het eerste jaar kwam de opbrengst voor
een deel ten goede aan een vereniging, die de
belangen van onvolwaardige arbeidskrachten
behartigde en was voor een deel bestemd voor
ondersteuning van enkele belangrijke Neder
landse orkesten. De besteding van de op
brengst was in die beginjaren een aangelegen
heid van de Ministeries van Onderwijs,
Kunsten en Wetenschappen, en van Sociale
Zaken en Volksgezondheid. Een interdeparte
mentale commissie verdeelde de opbrengst,
terwijl een afzonderlijke commissie de pro
paganda verzorgde. Het propagandasecreta-
riaat berustte bij de Koninklijke Nederlandse
Vereniging tot bestrijding der tuberculose.
Na de oorlog werden daar het ging om
een publieke fondsenwervingsaktie - plan
nen gemaakt zowel de propaganda als de ver
deling van de opbrengst naar de particuliere
sector te verleggen. In 1953 was het zover.
Op 14 juli van dat jaar werd opgericht de
„Stichting Comité voor de Zomerpostzegels",
te Den Haag, die verantwoordelijk is voor de
organisatie, de propaganda en de verdeling
van de gelden.
V erkoopapparaat
Aan de verkoop van de Zomerpostzegels
nemen ieder jaar vele duizenden vrijwilligers
deel. Want niet alleen in alle Nederlandse
postkantoren en -agentschappen worden de
Zomerpostzegels verkocht ook vrijwillige
hulpkrachten dragen in toenemende mate tot
een zo groot mogelijke omzet bij. In de
grotere steden en plaatsen zijn speciale
Zomerzegelcomité's werkzaam, waarvan men
de leden tijdens de aktieperiode in de bekende
Zomerzegelstalletjes in de postkantoren kan
aantreffen. Bovendien verlenen overal in het
land partikulieren en leden van organisaties
en vrouwenverenigingen grote medewerking.
De opbrengst en de verdeling
Al deze helpers bewerkstelligden, dat
het vorige jaar een record opbrengst van
320.000, - werd bereikt (in 1950 was deze
nog slechts 107.000,-).
De opbrengst van de Zomerpostzegelaktie
wordt ieder jaar verdeeld over een groot aan
tal instellingen en organisaties op het gebied
van de volksgezondheid, het maatschappelijk
werk en de cultuurbevordering. Zo kwam de
opbrengst van de de aktie van 1963 onder
meer ten goede aan het Prinses Irene Fonds,
de Astmabestrijding, het Erefonds voor Oud-
Verpleegsters, het Nationaal Fonds voor Bij
zondere Nooden, Zorg voor Gerepatrieerden,
Gebrekkigenzorg, een aantal projecten van
het Prins Bernhard Fonds, de Stichting Kin-
derbelangen, het Voorzieningsfonds voor
Kunstenaars en veel andere landelijke orga
nisaties.
Een vierde deel van de opbrengst van de
Zomerzegelaktie wordt besteed in de provin
cies, waar het ten goede komt aan de re
gionale of plaatselijke sociale en culturele be
langen en de gezondheidszorg. Met dit geld
worden onder meer projecten gefinancierd als
dorps- en jeugdtehuizen, consultatiebureaus,
kruisverenigingen, muziekverenigingen, va
kantieoorden en nog veel meer soortgelijke
instellingen. De Commissarissen der Koningin
adviseren over de besteding van dit deel van
de opbrengst.
Nu dit jaar, in verband met het 100-jarig
bestaan van de Nederlandsche Vereeniging
tot Bescherming van Dieren een dierenserie
wordt uitgegeven, zal bovendien een bedrag
worden uitgetrokken voor een project op het
terrein van de dierenbescherming. De jubile
rende vereniging zal dit bedrag verdubbe^n.
Dat dit jaar ook veel afdelingen van de Die
renbescherming zich voor de verkoop van de
Zomerpostzegels zullen inspannen spreekt
wel vanzelf.
De nieuwe zegels
Van 21 april tot en met 13 juni aanstaande
zullen de nieuwe (jubileum)zegels weer ver
krijgbaar zijn. In verband met de recente wij
ziging in de Nederlandse posttarieven bestaat
de serie nu uit vier waarden in vorige ja
ren waren het er vijf. Het zijn in offset ge
drukte zegels van 5, 8, 12 en 30 cent, die
zijn ontworpen door respectievelijk Jan
Stroosma te Leeuwarden, Peter Jansen en Jos
van den Berg te Den Haag en Theo van
Amstel te Son.
Voor de 25e keer zullen de Zomerzegels
het „stempel van levensvreugde" dragen. En
dit jaar voor mens en dier.
Nu momenteel in ons land de strijd tegen
het (sigaretten) roken, in het kader van de
bestrijding van longkanker, in volle gang is,
vragen velen zich af of deze strijd inderdaad
sukses zal hebben.
Zal het roken van sigaretten inderdaad zéér
aanmerkelijk afnemen of zal de aktie een
strovuur blijken, dat, bij gebrek aan brandstof,
binnen afzienbare tijd vanzelf uitgaat
Er is niets nieuws onder de zon. Reeds in
de jaren '50 werd in de USA een aktie ge
voerd, dan op z'n Amerikaans, tegen het ro
ken van sigaretten als zijnde bevorderlijk voor
het ontstaan van longkanker. Wanneer men
dan nog in aanmerking neemt hoe véél meer
de Amerikaan direkt te vangen is voor alles
wat met gezondheidszorg samenhangt (o.a.
patentgeneesmiddelen), dan zou deze aktie
ertoe moeten hebben geleid, dat de sigaret in
Amerika praktisch was verdwenen. En dat is
zeer bepaald niet het geval.
Het is natuurlijk heel eenvoudig om te zeg
gen stop het fabriceren van sigaretten.
Maar zoals de meeste eenvoudige oplossingen
is deze uitermate moeilijk uitvoerbaar.
Het gaat om miljarden.
Wanneer we eens zien naar de omzet
cijfers van de Amerikaanse „Grote Vijf", dan
zien we allereerst Reynolds, fabrikant o.a. van
camel, met een jaaromzet van 900 miljoen
dollar. American Tobacco (Lucky Strike, Pali
Mall) is een goede tweede met 500 miljoen
dollar. De bedrijven van Lorillard (Kent),
Liggett Byers (Chesterfield en L M) en
Philip Morris zetten elk voor zo'n 300 mil
joen dollar om.
In het jaar 1961 spendeerde alléén de
sigarettenindustrie voor 171 miljoen doellar
aan reklame en in 1962 lag dit bedrag mins
tens 10 procent hoger, dicht tegen de 200
miljoen dollar aan.
In de USA zijn drie en een half miljoen
mensen, dus 1/3 van de totale bevolking van
Nederland, betrokken bij de tabaksindustrie,
zowel direkt als indirekt.
De Zuidelijke staten van Amerika drijven
voor een groot deel op de tabak. Deze staten
vormen bij een regelmatig terugkerende ver
kiezingen een „heet hangijzer" en geen rege
ring of geen partij zal hen tegen zich in het
harnas jagen door een grootscheepse aktie te
gen het tabaksverbruik te beginnen
De filtertip.
Het antwoord van de sigarettenfabrikanten
op de bedreiging van het longkankerrapport is
indertijd de introduktie van de filtertip ge
weest. Dat is zeer goed aangeslagen. Reynolds
begon met de introduktie van de „Winston"
en de andere maatscappijen vo'gden spoedig.
Zeeker 35 miljoen sigarettenrokers gingen op
de filter-sigaret over.
Men moest natuurlijk met de reklame voor
de filter oppassen, dat men niet in eigen vlees
sneed. Men ging opsommen hoeveel schade
lijke bestanddelen door de filter werden te
gengehouden..., waarmee men echter meteen
adverteerde hoeveel schadelijke bestanddelen
een sigaret eigenlijk bevatte De Federal
Trade Commission heeft aan al deze medische
gewichtigdoenerij een eind gemaakt, door haar
kortweg te verbieden.
En waarop is de gehele aktie uitgelopen
In tien jaren tijd vermeerderde de produk-
tie met 27% en het aantal merken van zes
grote maatschappijen steeg van 25 tot 36.
Wanneer men nu nagaat, dat het introduceren
van een nieuw merk om en nabij tien miljoen
dollar kost, begrijpt men, dat tot zoiets alleen
kan worden overgegaan als de vooruitzichten
winstgevend zijn.
Tegenslagen overwonnen.
Men moet de tegenstand, welke de sigaret
tenindustrie ondervond, niet onderschatten.
Deze was veel groter dan tot nu toe hier in
Nederland, waar de aktie vrij slap wordt ge
voerd. De soldaten, die in de hospitalen van
de Amerikaanse luchtmacht waren opgenomen
en tot dan toe gratis sigaretten ontvingen,
kregen deze niet meer. Ook het lunchpakket
van de vliegers, zonder een pakje sigaretten
niet kompleet geacht, moest deze heerlijkheid
voortaan ontberen. De strijd om de sigaret is
nog steeds niet afgelopen. Het Amerikaanse
kankerinstituut heeft plannen voor een voor-
lichtingscompagne omtrent het gevaar van
sigarettenroken. De heethoofdige reactie van
een dorpsburgemeester, die iedere roker drie
jaren gevangenisstraf beloofde, bewijst wel
hoe aktief de bestrijding wordt gevoerd. Maar
het feit, dat zijne edelachtbare een paar da
gen later zijn besluit al weer moest herroepen,
bewijst ook hoe moeilijk het vechten is
De afgevaardigde van Zuid-Carolina (een
van de tabaksstaten) in het Amerikaanse Con
gres heeft er bij de regering op aangedrongen
een bedrag van 5 miljoen dollar beschikbaar
te stellen voor een onderzoek naar de moge
lijkheden om de kankerverwekkende bestand
delen uit de tabak te verwijderen.
Moeilijk probleem.
Dit zal echter zo gemakkelijk niet gaan.
Zou een industrie, welke alleen aan reklame
het 40-voudige uitgeeft, er dat bedrag zelf
niet voor over hebben gehad indien zij de
mogelijkheden ervan had ingezien
Het zal echter evenmin gemakkelijk gaan
rond 70 miljoen Amerikanen van hun rook
gewoonten af te brengen om van de sigaret
tenrokers in andere landen (waaronder Neder
land) nog maar te zwijgen. Ook hier te lande
zijn de problemen dezelfde, zij het op kleinere
schaal. Ook hier gaat het om belangen van
niet alleen de industrie, maar ook van werk
nemers en detaillisten. En niet te vergeten het
ontzaglijk hoge percentage, dat de regering
van de verkoopsprijs in de vorm van tabaks
accijns opstrijkt. Daardoor krijgt de overheids-
propaganda voor het niet-roken enigszins het
karakter van „gewetensgeld".
Wanneer men ziet naar het zeer geringe
resultaat, dat de Amerikaanse aktie heeft ge
had, en wanneer men constateert, dat sinds
het in 1962 uitgekomen rapport van het
Engelse „College of Physicians" het sigaret-
tenverbruik in Engeland met 12% daalde,
maar nu al weer boven het oude cijfer uit is,
dan is de verwachting gewettigd, dat het
overgrote deel der bevolking op den duur zijn
rookgewoonten trouw zal blijven, in de op
timistische verwachting, dat, daar vele mensen
er oud mee zijn geworden, ook hun een ge
zonde ouderdom onder het genot van een
rokertje beschoren zal zijn.
(Nadruk verboden).
Partij boter in beslag genomen
te Heille
Ambtenaren van de invoerrechten en ac
cijnzen van de centrale douanepost uit Oost
burg hebben onder de gemeente Sluis op het
erf van de landbouwer I. C. te Heille 260 kg
boter, ter waarde van circa 1200 in beslag
genomen. De boter was bestemd om naar Bel
gië te worden gesmokkeld. In deze zaak wer
den drie personen, waaronder de echtgenote
van de landbouwer, alsmede de leverancier
van de boter, de Aarden'burgse winkelier M.
C. geverbaliseerd.
Jongen speelde met vuur.
Brand in schuur
De brandweer van Sas van Gent werd ge
alarmeerd voor een brand in de St. Pieters-
polder bij de landbouwer C. Schieman. Hier
woedde een fikse brand in de hangar met stro
en hooi. Ook de brandweer van Philippine
werd in het geweer geroepen. De hangar
brandde gedeeltelijk uit. De schade bedraagt
rond 15.000. De brand werd veroorzaakt
doordat een kleine jongen met vuur speelde.
B.B.-oefening Zeeuwsch-Vlaanderen.
Aan een grootscheepse BB-oefening in Z.
Vlaanderen welke zaterdag 25 april wordt
gehouden, zal worden deelgenomen door drie
pelotons, die manschappen en materieel zul
len omvatten van brandweer, geneeskundige
dienst en reddingsdienst.
Vroeg in de morgen zullen appèls worden
gehouden in Oostburg, Terneuzen, Axel en
De Braakman. Het eerste peloton weet zijn
veelzijdige dagprogramma onderbroken door
een lunchpauze in Breskens het tweede in
Hulst en het derde in St.-Jansteen. Als alles
conform het geplande tijdschema verloopt,
gebeurt die tussen half twaalf en half één.
Via verschillende routes verzamelt men zich
na afloop in Terneuzen.
Residentie-orkest
concerteert in Vlissingen.
Onder auspiciën van de Zeeuwse Volks
universiteit concerteert het Residentieorkest
onder leiding van Willem van Otterloo op
dinsdag 12 mei in de St. Jacobskerk te Vlis
singen. De pianiste Jeanine Dacosta zal hier
aan haar solistische medewerking verlenen.
Uitgevoerd zullen worden de Oxford-sympho-
nie van Haydn, muziek voor snaarinstrumen
ten van Bartok en het Pianoconcert K.V. 453
van Mozart.
V oor jaarstentoonstelling „T routzaerte'
Westdorpe.
Kunsthandel „Troutzaerte" te Westdorpe
heeft gedurende deze hele maand een voor
jaarstentoonstelling georganiseerd
Op deze wijze is zij er tenminste zeker van
dat zij de lente, die buiten aan de ramen ge
heel tegen de regels in met wind en regen te
keer gaat, in de geijkte en door ons het meest
geapprecieërde vorm blij en licht tegen de
wanden van haar grote tentoonstellingsruimte
heeft.
Van lente schijnt in de eerste plaats het
eenvoudige zuivere beeldje te spreken van de
beeldhouwer Wolters, dat een passende plaats
heeft gekregen in een grote schaal tussen de
groene planten. Het lijkt een symbool voor
het menselijk leven, dat in bewondering en
verwondering openstaat voor het milde en
blijde der aarde.
Arbeider zwaar gewond
na val van 8 meter.
De ongeveer veertigjarige arbeider J. Bak
ker uit Sas van Gent is donderdagmiddag op
de loskade van de N.V. Zuid-Chemie te Sas
van Gent van acht meter hoogte gevallen. Het
slachtoffer werd zwaar gewond per ambulance
overgebracht naar het St.-Elizabethziekenhuis
te Sluiskil.
De heer Bakker, die gehuwd is en een kind
heeft, viel door onopgehelderde oorzaak tij
dens werkzaamheden aan één der kranen.
Het ongeval gebeurde omstreeks half vijf. Het
slachtoffer kreeg eerste hulp van de bedrijfs
E.H.B.O. van de Zuid-Chemie, waarna de
arts F. W. J. Puijlaert uit Sas van Gent hem
verder verzorgde.
AXELSE COURANT
ABONNEMENTSPRIJSLoaac nummert K)
Kwartaal - abonnement
Axel binnen de kom 1,25. Andere plaatsen L75,
Buitenland 2,
ADVERTENTIEPRIJS: 10 cent per
Bij kontrakten belangrijke reduktle.
Ingezonden Mededelingen 30 cent per
Kleine Advertentiën 1-5 regels ƒ1,-
iedere regel meer 12 cent extra.