DE DUITSE MASSAMOORD
Frankering bij abonnement, AXEL
ZATERDAG 4 APRIL 1964
78e Jaargang No. 27
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Hoofdredaktie J. G VINK.
Redaktle en Administratie Axel. Markt 12, tel. 0 1155 - 646, postbus 16
Drukker - Uitgeefster FIRMA J. G VINK
in het bos van Piasnica.
De tweede Wereldoorlog liep weliswaar negentien jaar geleden ten einde, maar
wat hij inhield aan ten hemel schreiend kwaad is geestelijk nog lang niet verwerkt.
In tegendeel het feitenmateriaal hoopt zich op „als tot een berg
En als ergens een land van leed moet worden aangewezen, als ooit ergens is
gemarteld en wreedheid gepleegd op ondenkbare schaal, dan is dat Polen, waar
miljoenen mensen (zowel door de Russen als en vooral door de Duitsers) op
gruwelijke wijze ter dood werden gebracht, enkel en alleen omdat zij Polen of joden
waren.
Het is geenszins de bedoeling wraakgevoelens op te wekken, welke de tijd en
vooral de Christelijke geest van vergevingsgezindheid moet uitwissen. Het is echter
niet mogelijk over Polen te spreken of te schrijven zonder de vele beproevingen, die
dit volk gedurende de laatste oorlog heeft ondergaan, in herinnering te brengen.
Vele feiten zijn tot heden nog onbekend gebleven. Dit is ook met het drama
in het bos van Piasnica, het geval. 12.000 Polen - waaronder ook mijn vader -
werden daar door de Duitsers in de jaren 1939 en 1940 op wrede wijze vermoord.
Na jarenlange pogingen, ben ik er in geslaagd het feitenmateriaal over deze gru
welijke misdaad, te bemachtigen. Dit aan de openbaarheid prijs te geven, is mij -
als publicist en als zoon van een der slachtoffers een ereplicht.
Reeds in september 1939 toen Polen krach
tens het Ribbentrop-Molotow verdrag, door
Nazi-Duitsland en Sovjet-Rusland werd aan
gevallen en de gevechten nog volop aan de
gang waren, gingen de Duitsers oyer tot de
realisatie van hun „Drang nach Osten -
politiek, die er op neerkwam, dat de weste
lijke provincies van Polen eenvoudig en inte
graal geannexeerd werden bij Duitsland.
En zo gebeurde het, dat direct na de be
zetting van het wojewodschap Pomorze -
(de aan de zee gelegen provincie met de ha
vensteden Gdynia en Dantzig) - de Duitse
politie en de SS zijn overgegaan tot een on
menselijke exterminatie van de Poolse bevol
king aldaar, omdat niets de germanisatie van
dit oud Pools gewest in de weg zou staan.
Vooral in de intellectuele en sociale élite
werd zonder genade toegeslagen. Duizenden
Polen, inwoners van de steden Dantzig, Gdy
nia, Wejherowo, Puck, Kartuzy, Koscierzyna
en Chojnice (waar de West-Duitse minister
voor vluchtelingen, Hans Krüger, doodvon
nissen heeft geveld), van het schiereiland Hela
en van vele andere plaatsen en dorpen in de
zogenaamde „Poolse Corridor", werden bij
een gedreven in kerken, scholen en openbare
plaatsen, waar de Duitse „Kulturtragers" bij
het accompagnement van slagen, schoppen,
vloeken en scheldwoorden zoals „Du pol-
nisches Schwein", deze mensen, die erger dan
vee werden behandeld, segregeerden in groe
pen. Bij deze segregatie werd gebruik ge
maakt van gedrukte lijsten, die zoals bleek al
lang van tevoren waren samengesteld door
Duitsers uit de hierboven genoemde plaatsen,
die aldus de traditionele Poolse gastvrijheid
op schandelijke wijze hebben misbruikt.
Waarom een deel van de bijeengedreven be
volking na de mishandeling weer op vrije
voeten werd gesteld, terwijl een ander deel in
gevangenissen en concentratiekampen terecht
kwam, blijft wel voor altijd het geheim van de
gedrukte lijsten en de orders van de „Führer".
Maar het is en blijft een feit, dat duizenden
van deze arrestanten enkele weken later in het
bos van Piasnica op afgrijselijke wijze werden
vermoord. Hierbij moet worden opgemerkt,
dat in het bos van Piasnica (ca. 50 km. ten
noord-westen van Dantzig) de eerste massa
moord werd begaan en dat deze moord het
voorbeeld vormde voor de talrijke massa
executies, welke gedurende de tweede wereld
oorlog werden gepleegd.
De geschiedenis van deze ten hemel schrei
ende afslachting van 12.000 Polen in het bos
van Piasnica, is in het Westen echter onbe
kend gebleven. Want dezelfde Duitsers, die
op een zo luidruchtige wijze de door de Rus
sen begane massamoord in het woud van
Katyn aan de wereld bekend maakten, daar
over hun grenzeloze verontwaardiging uit
spraken en alle mogelijke commissies uitno
digden, hebben tegelijkertijd alles gedaan om
te voorkomen, dat de wereld ooit de geschie
denis van de door hen gepleegde massamoord
in het bos van Piasnica zou vernemen. En...
het zou hen bijna zijn gelukt.
De eerste massale executie in het bos van
Piasnica vond plaats in de tweede helft van
oktober 1939 de volgende enkele dagen la
ter en zo ging het door tot en met april 1940.
Voor de executie moesten de slachtoffers zich
uitkleden op het ondergoed na. De Duitse
moordenaars schoten met machinegeweren,
geweren en pistolen. Behalve Polen van de
aan de Oostzee gelegen steden en dorpen van
het wojewodschap Pomorze, werden in Pias
nica ook vele Polen uit Duitsland vermoord.
Poolse spoorwegarbeiders, die tijdens de be
zetting werkten op het station Wejherowo
(toen Neustadt), zagen herhaalde malen
transporten met Polen uit Duitsland die arri
veerden met trein nr. 591 uit Lauenburg naar
Dantzig. Aan het eind van deze trein waren
gewoonlijk twee of drie pullmanwagons aan
gekoppeld, met vrouwen, mannen en kin
deren. Gehele gezinnen sjouwden hun bezit
tingen. De Duitsers verklaarden hun bedriege-
lijk, dat zij op reis waren naar het „Umsied-
lungslager" te Krokowo - een plaatsje nabij
Piasnica. De perfidie van deze misdaad be
wijst het feit, dat deze transporten werden
aangeduid als „transporten van geestes
zieken". In het Duits luidde het als vo'gt
„Bm. Zug 591 befördert am Schluss 2 bis 3
Wagen Geisteskranke für Neustadt".
Op de executieplaats werden de slacht
offers gebracht met vrachtauto's en bussen.
Zij werden gehaald uit de gevangenissen in
Dantzig, Gdynia, Puck, Wejherowo, Kartuzy.
Tijdens de executies waren de wegen in de
omgeving van het bos afgesloten voor het
verkeer. Er zijn vandaag in Polen geen recht
streekse getuigen van de massa-executies in
het bos van Piasnica. Van de 12.000 slacht
offers is er zelfs niet één aan de dood ont
komen. De plaatselijke bevolking echter, die
de transporten van de ter dood veroordee'den
zag en die ook de echo's van de schoten heeft
gehoord, heeft de tragedie van deze mensen
gereconstrueerd.
Vrachtwagen na vrachtwagen loste zijn la
ding en één voor één werden de weerlozen
neergeknald, waarna voor alle zekerheid hen
de schedel met een geweerkolf werd inge
slagen. Op deze beestachtige manier werden
in het tijdstip van oktober 1939 tot april
1940, niet minder dan 12.000 levens uitge
blust.
Mijn vader, sergeant-majoor Ignacy Strenk,
die als beroeps-onderofficier van de Poolse
marine, deelnam aan de verdediging van het
schiereiland Hela en daar gewond raakte,
werd in het bos van Piasnica vermoord op
3 november 1939.
Dezelfde vrachtwagens die de arrestanten
naar de plaats van executie brachten, vervoer
den op de terugreis de kleding en goederen
van de gefusilleerden, die in een door de
Gestapo in beslag genomen villa te Wejhe
rowo werd opgeborgen. De massagraven, vol
gens verklaringen van getuigen 35 in totaal,
werden zorgvuldig gemaskeerd.
Bij de pogingen om het feitenmateriaal over
deze misdaad te bemachtigen, ben ik er in
geslaagd de namen van een aantal Duitsers,
die betrokken waren geweest bij het afslachten
van twaalf duizend mijner landgenoten te ach-
terha'en. Hier volgen de namen van enkele
van deze misdadigers
Obersturmbannführer Gustav Bamberger,
Kommissar Baske uit Dantzig, Bunsch bur
gemeester van Puck Obersturmbannführer
Paul Koep'ke SS-man Freihei'r van Krockow
jr. Sturmführer Leo Neiss, Oberwachtmeis-
ter Willi Schmand dr. fil. Ströhm uit Sopot,
SS-man Weldemar Wandle uit Wejherowo,
SS-man Hans Söhn uit Elberfeld, chef van de
Gestapo SS-man Welz Rudolf Alfred
Müller SS-man Klaus Richter SS-man
Alfons Schroder; SS-man Georg Sendowcky;
SS-man Teufel Oberwachtmeister Wittke
en anderen.
Hiermede is echter dit droevige relaas niet
ten einde. Want U vergist zich indien U
meent, dat de stoffelijke resten van de twaalf
duizend doden nu verder met rust werden
gelaten.
De laatste akte van de tragedie van Pias
nica speelde zich af in de zomer en najaar
van 1944. Toen namelijk, gingen de Duitse
beulen - bang als zij waren dat de massa
graven na de ineenstorting van hun „duizend
jarig rijk" zouden worden ontdekt over tot
de opgraving en vervolgens de verbranding
van de lijken in twee provisorisch in het bos
ingerichte crematoria. Dit lugubere karwei
werd verricht door een groep gevangenen uit
het concentratiekamp Stutthof. Tijdens de ver
branding der lijken, werd de toegang tot het
bos onder doodstraf verboden. Er hingen bor
den met het opschrift „Wer weiter geht,
wird ohne Anruf erschossen De rook boven
het bos werd gezien ver in de omtrek, terwijl
's nachts gloed werd waargenomen.
Toen in oktober 1946 door een Poolse ge
rechtelijke commissie op de plaats van de mis
daad een onderzoek werd ingesteld, werden
er slechts in twee van de 27 ontdekte massa
graven nog lichamen gevonden en wel 305
in totaal. In de 25 overige graven waarvan
de lijken werden opgegraven en verbrand,
vond men slechts delen van menselijke been
deren en haren en voorts geweerkogels, hulzen
en lege wodka flessen, waarmede de Duitse
beulen zich „moed" hebben ingedronken.
De gevonden stoffelijke resten waren nog
tamelijk bewaard gebleven, wat men aan de
kalk waarmede zij werden bedekt, kan toe
schrijven. 90% van deze lijken waren zonder
bovenkleding. Slechts een klein percentage
van de gevonden lichamen vertoonde dodelijke
schoten in de omgeving van het hart en het
achterhoofd, terwijl 20% van de lijken hele
maal geen schotwonden vertoonden. Daaren
tegen hadden bijna alle lijken een gebroken
schedel. Enkele lichamen werden opgegraven
in knielende houding, wat er op wijst dat ze
levend werden begraven.
Haren en tanden van kinderen gevonden
op boomstammen in de nabijheid van de gra
ven, bewijzen dat de kinderen door de Duitse
beulen op dergelijke ondenkbare wrede en
sadistische wijze werden vermoord, dat het mij
beter lijkt verdere schildering achterwege te
laten.
Van de 305 gevonden lijken werden er 55
geïdentificeerd, waaronder ook het stoffelijk
overschot van mijn onderwijzeres mv. Teodora
Slawinka geb. Zelewska. Tussen de rij van de
graven 1 17 en 18 27, vond men onder
een laag zand, as en menselijke beenderen,
de twee in de grond ingerichte crematoria.
De grond in de naaste omgeving was ver
brand, zwart, doordrenkt met vet en hard als
een rots.
Ongeveer acht meter hoog is het uit steen
blokken opgetrokken monument, dat in het
bos van Piasnica werd opgericht ter ere van
de twaalfduizend s'achtoffers. In de nis van
dit monument bevinden zich drie urnen ge
vuld met as en aarde uit het crematorium van
het concentratiekamp Stutthof, het slagveld
Westerplatte en uit de crematoria in het bos
van Piasnica.
Aan de voet van dit stenen gedenkteken,
dat niet alleen van droefheid getuigt doch
ook een boodschap bevat van de gestorvenen
voor wie nog in leven zijn, liggen er altijd
verse bloemen. Nergens, in geen enkel land
zijn door de Duitsers meer mensen neer
geschoten dan in Polen, doch ook nergens
wordt hun nagedachtenis zo in ere gehouden,
dan in mijn vaderland.
Zo meen ik mijn ereplicht het drama van
Piasnica openbaar te maken - te hebben vol
bracht, ofschoon er reeds vele jaren zijn ver
lopen sinds in 1939 en 1940, deze eerste
massamoord in de geschiedenis door de
Duitsers werd begaan.
Billy Strenk.
AXELSE COURANT
VERSCHIJNT IEDERE ZATERDAG
ABONNEMENTSPRIJSLotat nummer» 10 ecot
Kwartaal - abonnement
Axel binnen de kom 1.2S. Andere plaatsen 1,75,
Buitenland 2,
ADVERTENTIEPRIJS: 10 cent per
Bij kontrakten belangrijke reduktle.
Ingezonden Mededelingen 30 cent per
Kleine AdvertentiSn 1-5 regels ƒ1.-
1 ede re regel meer 12 cent extra.
De wielrijder op dit
kruispunt maakt het
zichzelf onnodig moei'
lijk, door niet het aan
gegeven (en verplichte)
rijwielpad te gebruiken.
Op dit wijde kruispunt
moet hij nu letten op het
verkeer, dat hem van
alle kanten kan naderen.
Hij neemt de kortste
weg, die echter ook de
laatste weg voor hem
kan zijn.
