Jeugdpuistjes
Uit onze omgeving
Axel
46 JAAR BIJ DE ZEEUWSCH-VLAAMSCHE
TRAMWEG MAATSCHAPPIJ
Bij de Zeeuwsch Vlaamsche Tramweg Maat
schappij N.V. wordt per eind februari 1964 af
scheid genomen van een functionaris, die gedurende
46 jaar zijn beste krachten heeft gegeven voor de
bloei van deze maatschappij.
De heer A. Reedijk, geboren in 1893 te West
maas in Zuid Holland, kwam op 17 december 1917
in dienst bij de Z.V.T.M. Voordien was hij van
19101914 werkzaam geweest bij de Roterdamse
Tramweg Maatschappij, van 19141917 bij de
Westlandse Stoomtram Maatschappij, gevestigd te
Loosduinen en in 1917 volgde zijn benoeming tot
verantwoordelijk machinist bij de Z.V.T.M.
Deze functie bekleedde hij maar kort want in
1921 volgde zijn benoeming tot opzichter tractie.
Gedurende de tijd dat de heer Reedijk als zodanig
werkzaam was deed zich in het vervoerbedrijf een
belangrijke wijziging voor. Want na men eerst
het vervoer per tram had geëxploiteerd, deed in
1933 de autobus zijn intrede in het Zeeuwsch-
Vlaamse land. En ook met het toezicht hierop werd
de heer Reedijk belast.
Opzichter tractie was de heer Reedijk tot 1946,
want toen volgde zijn promotie tot technisch inspec
teur, de functie welke hij bekleedde tot op de dag
van vandaag.
Ook bij het uitoefenen van deze functie zag de
heer Reedijk zich geplaatst voor een belangrijke
verandering, immers in 1952 verdween de TRAM
uit de Zeeuwsch-Vlaamse samenleving en werd
het vervoer uitgeoefend met de steeds moderner
wordende aan de eisen van deze tijd voldoende
auobussen.
De heer Reedijk keert echter de Z.V.T.M. nog
niet geheel de rug toe, wat ook niet denkbaar is
wanneer men hier altijd werkzaam bij is geweest.
Voor onbepaalde tijd zal hij de Z.V.T.M. van
dienst zijn als adviseur, wat o.a. inhoudt dat hij bij
het samenstellen van dienstregelingen e.d. zijn ja
renlange ervaring en grondige kennis ten dienste
zal stellen van zijn „oud-werkgever".
In verband met dit afscheid hielden kommis-
sarissen en direktie van de Z.V.T.M, maandag
24 februari j.l. een receptie in restaurant „Zomer-
lust" te Axel.
Allereerst werd de scheidende functionaris toe
gesproken door de presidënt-kommissaris, de hoog
welgeboren heer baron Collot d'Escury uit Kloos-
terzande.
Hij prees de heer Reedijk voor de plichtsbetrach
ting waarmede hij in de lange reeks van jaren de
Z.V.T.M. heeft gediend en dankte hem voor de
tijd die hij in het belang van het bedrijf heeft opge
offerd.
De president kommissaris betrok ook mevrouw
Reedijk in zijn toespraak en dankte haar voor de
offers die zij heeft gebracht, daar haar man soms
lange tijd afwezig was in het belang van de maat
schappij.
drogen in met Purolpoederf i.60enfi.-
De heer Denie, direkteur van de Z.V.T.M., me-
morerde in z'n toespraak hoe de heer Reedijk op
24-jarige leeftijd in dienst kwam als verantwoor
delijk machinist, toen men moeilijke jaren door
maakte dn het beginstadium van de tram.
Ook in de dertiger jaren waren er moeilijkheden
toen het bedrijf moest overschakelen van stoom-
tractie op ME-wagens.
De geweldige ontreddering en vernielingen, als
gevolg van de 2e wereldoorlog, hebben U heel wat
hoofdbrekens gekost om het rijdend materiaal weer
op gang te brengen.
Het deed de heer Denie een genoegen dat de
heer Reedijk nog aan de Z.V.T.M. als adviseur
verbonden zal blijven. Hij dankte voor de uiter
mate prettige samenwerking die steeds heeft be
staan in het contact met de directie.
Bij monde van de heer A. Lippens werden dank
woorden gesproken namens het personeel voor de
wijze waarop de heer Reedijk leiding gaf in het
bedrijf. Uit z'n woorden bleelk duidelijk de prettige
onderlinge verstandhouding. De heer Lippens bood
de scheidende chef een actentas aan.
De heer Pauwels sprak afscheidswoorden na
mens de naaste medewerkers.
De receptie werd zeer druk bezocht door afge
vaardigden van verkeer, door zakenrelaties e.d. On
der de aanwezigen zagen wij o.a. het college van
Burgemeester en Wethouders van Axel.
Tot slot kunnen wij nog vermelden dat de heer
Reedijk op 12 december 1957 een Koninklijke on
derscheiding ontving, n.l. de eremedaille verbonden
aan de Orde van Oranje Nassau, in goud, wegens
40 jaar trouwe dienst aan de Z.V.T.M.
VERGADERING PLAATSELIJKE COMMISSIE
VOOR GEORGANISEERD OVERLEG
Op 18 februari 1964 vergaderde de plaatselijke
commissie voor georganiseerd overleg voor de be
handeling van een voorstel van Burgemeester en
Wethouders tot wijziging van de Salaris- en Loon-
verordening naar aanleiding van de circulaire van
de Minister van Binnenlandse Zaken van 17 de
cember 1963 no. AB 63/U 3015 inzake de ver
betering der salarissen per 1 januari 1964.
De commissie kon zich alleen met het voorstel
v erenigen indien op korte termijn een bespreking
mogelijk is met Burgemeester en Wethouders om de
toeslagregeling op het garantieloon voor de straat
makers en de bijzondere regeling voor het personeel
van de reinigingsdienst te handhaven. Ook werd
geadviseerd de aanvulling betreffende de bevor
dering op grond van diensttijd en maximum salaris
niet op te nemen en deze materie in een afzonder
lijke regeling t.a.v. het bevorderingsbeleid Vast te
stellen.
Voorts werd de wenselijkheid uitgesproken het"
kleding geld te verhogen en een premieregeling voor
schadevrij rijden in te voeren.
JAARVERGADERING C.B.C.
Vrijdag 21 februari j.l. hield de Christelijke Be
drijfsgroepen Centrale in Nederland, afdeling Axel,
haar jaarvergadering in de grote zaal van „Het
Centrum" te Axel. De jaarvergadering werd aan
gevangen met het zingen van Psalm 84 3 en 6,
waarna de voorzitter van de plaatselijke afdeling,
de heer J. Buijze Galaten 6 t/m 10 voorlas.
Een bijzonder woord van welkom was bestemd
voor de spreker op deze avond, de heer J. H.
Spoelstra, hoofdbestuurder van de C.B.C.
Het verwonderde de voorzitter dat de belang
stelling voor de jaarvergadering steeds veel beter is
dan voor de werkvergaderingen. Hij wekte de leden
op om ook hieraan aktief deel te nemen.
De jaarverslagen over 1963 werden voorgelezen
door de heren M. Verschelling en S. Jansen, res
pectievelijk secretaris en penningmeester. Uit deze
verslagen bleek dat het ledental in 1963 iets was
teruggelopen, nl. van 179 op 1 januari tot 177 op
31 december 1963.
Over de bereikte resultaten was men in het alge
meen goed te spreken, maar voor de ongeorgani
seerden hadden beide heren geen goed woord over.
Voor de pauze sprak de heer J. H. Spoelstra,
hoofdbesuurder van1 de C.B.C. een korte propa-
ganda-rede uit, waarin hij o.a. behandelde de op de
vakbeweging geuitte kritiek zowel van buitenaf
als van binnenuit, en de in 1963 behaalde resultaten
op het gebied van de loonpolitiek.
Als afsluiting van het huishoudelijk programma
werd gezongen Gezang 135 1.
De ontspanning was bewaard tot na de pauze.
Toen trad het Axels amateurtoneelgezelschap „Ko
Bakker" voor het voetlicht met het toneelspel
„Toen ik mijn Vader Onmoette".
Op bijzonder vlotte wijze brachten de mede
spelenden hun rol en bezorgden de aanwezigen een
genoeglijke avond. Het gezelschap droeg een be
langrijk steentje bij tot het blagen van de jaar
vergadering.
De rolverdeling was als volgt
Baron van Steenrvoorde Jaap Goossen
José, Bea, zijn dochters Ineke de Putter
Janny van Tatenhove
Mevr. van Loenen, huishoudster Tini Donze
Rudolf, haar zoon Appie van Tatenhove
Jhr. van Waasdijk, zwager van de baron
Ko Bakker
Kolonel van Gramsbergen Wim de Bock
Kitty van Loon, dienstmeisje
Jenny van de Broeke
Jhr. Gus van Amerongen, verloofde van José
Piet van Harn.
FILMAVOND NED. ROODE KRUIS
Dinsdag 25 fébruani j.l. gaf het Nederlandse
Rode Kruis in „Het Centrum" te Axel een tweetal
filmvoorstellingen. In de middaguren was er een
voorstelling voor de jeugd. Ruim 400 Axelse kin
deren zagen de film „Het Vliegend Oog".
'Na het vertonen van een propagandafilm over
de boottochten voor chronische zieken die door het
Roode Kruis worden gehouden, werd 's avonds ver
toond de film „Imitation" of „Life" met Latia
Turner en Mahalia Jackson in de hoofdrollen.
VAK VERENIGINGEN
GAVEN KLOK VOOR CARILLON
Tijdens een bijeenkomst in het Axels Stadhuis
werd vrijdag 21 februari 1964 door de plaatselijke
afdelingen van het N.K.V., het N.V.V., en het
C.N.V. een gift aangeboden van 600,aan de
Carillon-commissie voor de aanschaffing van een
klok voor het carillon, dat waarschijnlijk binnen
afzienbare tijd in de toren van het stadhuis zal
worden opgehangen.
Tijdens deze bijeenkomst werd namens de Valk-
centrales het woord gevoerd door de heer E. A.
Maas
„Het was ons bekend dat aan de stad Axel een
carillon zou worden aangeboden ter herinnering
aan het 750-jarig bestaan.
Wij, als vertegenwoordigers van de drie Vak
centrales, N.K.V., N.V.V. en C.N.V., hebben ge
meend ook hier een steentje aan te moeten bij
dragen.
Het gaat er niet om wie hiervoor het initiatief
nam, ik wil dit in het midden laten. Alleen wil ik U
mededelen dat de samenwerking tussen de Vak
centrales onderling niet dateert van vandaag of
gisteren wat betreft de loon- en arbeidsvoorwaar
den. Wat wel van vandaag is, dat is de samen
werking van de Vakcentrales op cultureel gebied
en wij willen dit demonstreren door U een klok
voor het carillon aan te bieden.
Wanneer straks de klokken over onze stad hun
lied zullen laten horen, dan kunnen onze georga
niseerde arbeiders zeggen dat is ook onze stem
die daar iklinkt.
Ik hoop mijnheer de voorzitter, dat onder Uw
burgemeesterschap de klokken nog lang zullen mo
gen spelen".
Burgemeester Van Dijke dankte de besturen van
de plaatselijke Vakcentrales voor deze zeer pret
tige vorm van samenwerking.
OPBRENGST KOLLEKTE
De in Axel gehouden kdllekte t.b.v. het N.V.V.-
t.b.c.-fonds Zonnestraal heeft opgebracht 262,31
E.H .B.O.-EXAMENS
In de afgelopen maanden werd in Axel een
E.H.B.O.-cursus gehouden, waarbij dokter C. A.
Schiltman uit Axel docent was.
De verbandleer op deze cursus werd gegeven
door de heer P. Mechielsen.
Eén dezer dagen werd het examen afgenomen
door dokter H. A. Boland, geneesheer-direkteur
van het Juliana-Ziekenhuis in Terneuzen.
De geslaagden zijn
Mevr. O. Wikkerink-Schnitzler mevr. E. de
Gijsel-van Doorn mevr. C. van Asperen-Boeye
mevr. I. Heijt-Kosten mejuffrouw M. Bakker
mejuffrouw J. de Putterde heer G. Heerspink
de heer A. den Hamer de heer W. de Feijter
de heer L. Wiemes de heer R. Kabus.
„ONDER DEN TOREN"
De Bejaardensociëteit „Onder den Toren" hield
op woensdagmiddag 26 februari zijn jaarverga
dering. De opkomst was zo, dat de gehele localiteit
tot de laatste plaats bezet was.
Na „Opening" en „Verwelkoming" (o.a. van
een nieuw Commissielid Meester Schieman) leg
de de voorzitter de Sociëteit de thermometer aan
om de welstand te meten een gunstige kas wees
op een goede trouwheid, zodat een feestelijk plan
voor de nabije toekomst overwogen werd. Ziedaar
een nuttig „financiëel overzicht".
Tijdens de eerste koffieronde (met koeken) wer
den loten verkocht die werden aangekondigd als
„allemaal nieten voor een dubbeltje", op één na,
waarop een pronkstuk van een tulband moest val
len. En datgebeurde ook.
In het „Jaaroverzicht" werd allereerst aan een
zéér gewichtige zaak aandacht geschonken, n.l. dat
de Sociëteit een elektrische koffiemolen rijk was
gewordendie „méér koffie van minder bonen"
oplevert. (En is koffie niet een gewichtige factor in
het gezeligheidsverkeer. En of...
Gememoreerd werd de geregelde wekelijkse
aanwezigheid van dames op de Sociëteit, vanaf
1963. Vervolgensde welkome bijdrage in de fi
nanciën 1963, vanwege de burgerlijke gemeente
en de provinciale zeeuwse kollekte. Aan eerlijke
gelden bleek de Sociëteit in zijn 8 levensjaren een
totaal bedrag van 445,— ontvangen te hebben,
bewijs dat men ook van deze tijd de bejaarden een
goed hart toedraagt. En de bejaarden zelf brachten
in 1963 zo'n 300,— in
Kaarten, sjoelbak en trekbord bleken nog steeds
amusant te zijn (waarbij de eerste de meeste en de
tweede de minste slijtage vertonen. Met het laatste
komen speciaal de dames aan hun trekken
De gebruikelijke Kerst- en Paasviering waren
weer een poging, deze feesten naar hun eigen aard
te vieren en ze niet van zichzelf te vervreemden.
Het Sinterklaasfeest daarentegen was goede
aanleiding tot de pret, die deze wereld de feeste
lijke kenmerkt.
Verder waren er achtereenvolgens deze attracties
geweest
1. de heer de Ridder, rustend hoofd der school,
was voor onze Sociëteit van zijn zeer grootse
sterrenwereld ingekeerd tot de allerkleinste we
reld van de dromen, waarover hij de bejaarden
voorlichting verstrekte, toegelicht met bijpassen
de platen
2. de heer J. de Vries uit Terneuzen had het
dichterbij gezocht met zijn kleurendia's van
fruitcorso's op Zuid-Beveland van de omge
ving van Axel van Axel zelf („750 jaar")
feestverliching tot in onze eigen Sociëteit
3. de heer Bouman uit Amsterdam bracht weer
afwisseling door zijn mooie kleurendia's over
de Oostenrijkse Alpen
4. Burgemeester Van Dijke nodigde de Sociëteit
(tegelijk met die van meester de Kort) uit op
de raadszaal en de koffie Hij gaf een ge
animeerde uiteenzetting, met verscheidene kaar
ten toegelicht, over de voorgenomen uitbreidin
gen van Axel. (hoe zeer ook dat tempo ons
voortvarend leek, vermoeden we toch, dat we
het niet meer in zijn geheel zullen meemaken).
Een voorlichtingsmiddag van Politie en Brandweer
zit er, hopen we, voor ons nog in 't vatprijkt in
elk geval nog op onze verlanglijst. (Wellicht aan
leiding, om t.z.t. weer een gecombineerde Bejaar
densamenkomst te organiseren).
,ZWART GOUD"
Uitgaande van de Stichting Volle Evangelie
Zending werd woensdag 26 februari j.l. in Hotel
„De Stadsherberg" te Axel vertoond de wereld
beroemde zendingsfilm (kleuren) „Zwart Goud".
In het eerste deel zag men o.a. de ontzettende
hloedige taferelen die anno 1962 nog steeds onder
de heidenen plaats vonden in Midden-Afrika.
In het tweede deel werd getoond hoe duizenden
zich van hun afgoden bekeren en tot het geloof in
Christus komen.
GYMNASTIEKUITVOERING
Op vrijdag 6 maart a.s. geeft de Christelijke
Gymnastiekvereniging „Voorwaarts" te Axel haar
gymnastiekuitvoering in de grote zaal van „Het
Centrum" te Axel.
Het 22 punten tellende programma vermeldt o.a.
oefeningen aan brug met ongelijke leggers, hoge
brug, lange mat, kas en 'banken enz., alsmede
tremplin springen.
Ook de jongste leden van „Voorwaarts" zijn
aktief, met o.a. een kleuterspel, klimmen en klau
teren, kleuterbrug ongelijke leggers enz.
ALGMENE VERGADERING KRING AXEL
DER Z.L.M.
Donderdag TI februari j.l. hield de kring Axel
der Z.L.M. haar Algemene Vergadering in „Het
Centrum" te Axel. De leiding van de vergadering
berustte bij de heer W. Koster, die een speciaal
woord van welkom sprak tot de weledelgestrenge
heer Mr. C. Stapel, van de Volkshogeschool in
Bakkeveen, ir. L. de Wit, Rijkslandbouwconsulent
te Axel en de heer J. Burger, die de Provinciaal
voedselcommissaris vertegenwoordig de.
In zijn openingsrede kwam de heer Koster tot de
conclusie dat onze tijd bijzonder snel gaat en dat dit
ook het geval is in de landbouw, wat wordt veroor
zaakt door een verandering in de bedrijfsvoering.
Deze tijd stelt steeds hogere eisen aan de agra
rische onderneming. Velen zien met onrust in het
hart de toekomst tegemoet en deze onrust heeft zich
vooral het laaste jaar toegespitst.
Klimatologisch was 1963 een ongunstig jaar, wat
de opbrengsten drukte. De prijzen waren matig, de
opbrengsten gering.
Voor de granen kregen we matige prijzen, terwijl
de kosten hooq waren. Wat betreft de peulvruch
ten voor bonen waren de prijzen bevredigend,
voor erwten eveneens, maar de laatste maanden
daalden de laatstgenoemde prijzen. De opbrengst
van vlas was vrij behoorlijk. De suikerbietenteelt
was vrij gering. De aardappeloogst was behoorlijk,
maar de prijzen waren laag.
Begrijpelijk dat de vraag wordt gesteld Waar
gaan we in de landbouw naar toe
Oplossing is zeer moeilijk, immers we kunnen
niet in de toekomst kijlken
Onder voorbehoud waagde de heer Koster het
toch een blik in de nabije toekomst te werpen en
hieruit bleek dat hij vertrouwen stelde in de be
kwame Minister van Landbouw.
Voor de interne problemen achtte de heer Koster
een goede coördinatie een eerste vereiste.
De sekretaris van de afdeling, de heer F. P. de
Kubber, las de notulen van de vorige vergadering,
die zonder op- of aanmerkingen onder dankzegging
werden goedgekeurd.
Ooik het jaarverslag over 1963, van de heer de
Kubber, gaf geen reden tot op- of aanmerkingen.
Namens de financiële commissie deelde de heer
A. Dekker mede dat bij de penningmeester alles in
goede orde was aangetroffen.
Uit het financiële verslag van de heer de Kubber
bleek dat het jaar een gunstig resultaat had opge
leverd.
Bij de mededelingen deelde de voorzitter mede
dat er plannen bestaan om op 12 juni 1964 een
excursie te maken naar Bokrijk in België, waar een
bezoek zal worden gebracht aan het Rijks Kroon
domein. Het muziekgezelschap „De Volharding"
uit Zaamslag zal deze reis meemaken.
Dit jaar zal geen Z.L.M.-Tentoonstelling wor
den gehouden. De eerstvolgende tentoonstelling is
gepland voor 1965 en zal worden gehouden te Axel.
Tevens deelde de voorzitter mede dat aan de ge
meente Axel een bedrag van 1000,zal worden
aangeboden, namens de gezamenlijke landbouw
organisaties, voor de aanschaffing van een klok
voor het carillon.
De heer Koster maakte tevens van de gelegen
heid gebruik om een woord van welkom te richten
tot de edelachtbare heer burgemeester van Zaam
slag, de heer van Wijck.
Spreker op deze vergadering was mr. Stapel
over het onderwerp „HET PLATTELAND OP
NIEUWE WEGEN"
Als buitenstaander moet ik iets gaan zeggen over
het platteland. Uiteraard zullen de details U beter
bekend zijn. Ik wil me beperken tot de grote lijnen.
Er zijn in de landbouw doodlopende wegen en
er moeten dan zijwegen komen.
Door de grote indusrialisatie is het noodzakelijk
nieuwe wegen te zoeken.
Deze nieuwe wegen moeten worden gevonden
door studie en gesprek.
Wat betreft de economische kant in het boeren
bedrijf. Elk boerenbedrijf was vroeger een zelfvoor-
zieningsbedrijf, maar daaraan is een eind gekomen.
We zijn nu terecht gekomen in een open markt
situatie.
Tegen wil en dank zijn we met het ondernemer
schap opgescheept, vroeger was geen enikele boer
ondernemer, hij was boer.
Vervolgens schetste de heer Stapel een grote
landbouwcrisis omstreeks 1880.
Er Ikiwamen produkten uit Amerika tegen afbraak-
prijzen, de industrie zal alijd blijven vragen om
goedkoop voedsel.
Nederland legde zich toe op veredeling der pro
dukten. Hierdoor was het niet mogelijk langer aan
het streekleven vast te houden. Vanaf die tijd was
de boer een ondernemer op de open markt.
In de dertiger jaren was weer een crisis, speciaal
wat betreft de mechanisatie, en weer een overschot
van landbouwprodukten uit Amerika.
Voorheen was het zo dat de opleiding van de
boer tekort schoot, hem werd te weinig economie
bijgebracht. Hierdoor zal een schifting gaan plaats
vinden, waarbij zij die een goede ontwikkeling
hebben overblijven en de anderen afvallen niet
dat zij als boer minder capaciteiten zouden heb
ben, maar zij missen het inzicht van een onder
nemer.
Hard werken is een goede eigenschap, maar niet
alijd voldoende, een goed ondernemer moet veel
denken. Ook het vak van boer moet worden ge
leerd, ieder die in een woning op een landbouw
bedrijf wordt geboren is zeker nog niet bestemd
om een goede boer te zijn in de tegenwoordige tijd.
Men moet zeker een goede onwikkeling hebben om
als boer op de open markt zich staande te kunnen
houden.
In Denemarken beseft men dit reeds beter dan
in Nederland.
Laat onze mensen eens een kijkje gaan nemen in
het buitenland, hoe men zich daar aanpast aan de
veranderde omstandigheden.
Rationeel werken zal de enige mogelijkheid zijn
om staande te blijven.
Rationaliseren betekent niet alleen mechaniseren,
bij alles wat men doet, moet men toe zien dat men
het doordacht doet. Wanneer men mechaniseert
en investeert zonder voldoende planning vooraf,
zal dit zeker geen sukses worden.
Ook coördinatie is zeker noodzakelijk.
Een belangrijk aspect is tevens de ontwikkeling
op sociaal terrein.
Ook de verkeerstechniek is op het platteland zijn
invloed gaan uitoefenen. Meerdere wegen, betere
verbindingen, een gelijkschakeling tussen stad en
platteland.
Hierdoor begon reeds het platteland te verdwij
nen, onder invloed van de omstandigheid dat men
ging kijken hoe in de stad wordt geleefd.
Er kwam onrust in de mensen door het zien van
hen, waarvan we dachten dat zij het beter hadden.
Wij breken een lans voor verbetering van alle
bevolkingsklassen, wat opheffing van het platte
land tengevolge heeft.
Door de vergevorderde techniek gaat men steeds
verder met dat te produceren, wat vroeger uit de
landbouw moest worden betrokken, b.v. eiwitten,
een bestanddeel dat niet uit onze samenleving valt
weg te denken.
Een belangrijke vereiste is dat wij groter moeten
denken en zien in deze wereld en deze samen
leving.
Hierna was er gelegenheid voor discussie, waar
van door verschillende aanwezigen gebruik werd
gemaakt.
De heer W. Koster dankte de spreker voor de
interessante causerie.
Bij de rondvraag besloot men adhesie te betuigen
met de aktie die op 28 februari
Na afloop van de vergadering zat men aan aan
een gezamenlijke koffiemaaltijd.
