1213'1963
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN VERSCHIJNT IEDERE ZATERDAG
ft
Feestweek, vol hoogtepunten wacht ons
van 22-29 juni a.s.
Frankering bij abonnement, AXEL
ZATERDAG 15 JUNI 1963
77e Jaargang no. 37
AXELSE COURANT
ABONNEMENTSPRIJS i Lont nummer» 10 cent
Kwartaal - abonnement
Aal binnen de kom IJS. Andere plaatsen LTS,
t Buitenland 2.
Hoofdredaktie J. C VINK.
Redaktie en Administratie Axel. Markt 12, tel. 0 1155 - 646, postbus 16
Drukker - Uitgeefster s FIRMA J. C. VINK e
,kl 750 jaar stad'
Allerwege gonst het momenteel in Axel van
geruchten over de festiviteiten ter gelegenheid
van „AXEL 750 JAAR STAD". Om in deze
geruchten klaarheid te brengen, werd woens
dag 12 juni j.l. in hotel „Zomerlust" te Axel
een perskonferentie gehouden en daar werden
een groot aantal mededelingen gedaan over
het programma. Voor wij hier over van ver
schillende punten in details treden, willen wij
gaarne dit stellen het belooft een fantastisch
feest te worden.
Verblijdend.
Na enkele inleidende woorden van de heer
J. C. Vink, voorzitter van de propaganda-
kommissie, sprak de burgemeester zeer waar
derend over de steun die van vele zijden werd
ontvangen. Zeer verblijdend is het dat ook de
bevolking van Axel op zo royale wijze haar
steentje heeft bijgedragen de huis aan huis
kollekte geeft n.l. een resultaat te zien van
ongeveer 5.000, - Maar ook het bedrijfs
leven en de middenstand bracht met gulle
hand ruim 10.000 bijeen. De burgemeester
zag hierin gemanifesteerd de burgerzin in
onze gemeente.
Woorden van lof voor de honderden mede
werkers aan de feestweek werden herhaaldelijk
geuit.
Namens het gemeentebestuur sprak de bur
gemeester woorden van dank tot verschillende
instanties, Rijks Waterstaat - Provinciale
Waterstaat - Provinciale Zeeuwse E'ektrici-
teits Maatschappij, voor hun werkzaamheden
van de laatste maanden in verband met uit
breiding en modernisering van de straten en
de openbare verlichting. Deze werkzaam,
heden kwamen het aanzien van Axel zeer ten
goede.
De burgemeester sprak tenslotte de wens
dat we in goede harmonie een prachtig feest
zullen hebben, niet alleen met inwoners van
Axel, maar ook met bezoekers van buiten de
jarige stad.
Ook de Rijkspolitie en onze Strijdkrachten,
resp. vertegenwoordigd door Overste van
Thiel en Majoor van der Giessen, deelden in
de welgemeende dankwoorden.
Groot aantal evenementen.
In de feestweek wacht ons een groot aan
tal evenementen. Verschillende gebeurtenissen
zijn een hele week te bezoeken, andere enkele
dagen en daarnaast zijn er voorstellingen die
slechts een dag duren.
In willekeurige volgorde willen wij hier
aandacht vragen voor een aantal onderdelen
van het feestprogramma, maar eerst willen
wij nog even stilstaan bij de historie
„Axel 750 Jaar Stad".
In het werk „Antique Flandria" van Gram-
maye staat, dat Godebert, heer van Axel, al
daar in de 9e eeuw een klooster van St. Sal-
vator stichtte.
Nemen we als begin het jaar 900, dan
bestaat Axel 1000 jaar.
Axels archief heeft als oudste stuk de jaar
rekening 1492 - 1493.
Axel kreeg stadsrechten in 1213 van Jo
hanna van Konstantinopel en Ferdinand van
Portugal, Gravin en Graaf van Vlaanderen.
Het oorspronkelijke stuk is bij de verschil
lende verwoestingen verloren gegaan. Stuk
A 1 Oud Archief is een kopie van een stuk,
gegeven door Karei V, die het op verzoek van
de Magistraat van Axel liet nazoeken (24
januari 1532), terwijl A 2 een vertaling bevat
gewaarmerkt door notaris Roos.
Er waren in de middeleeuwen 49 zout
keten, er was vishandel en een weinig laken
handel.
Het Schepenhuis, het oude stadhuis, stond
in de Oude Wijk.
De le verwoesting van Axel geschiedde
door Tan van Avennes in 1248 in ziin twist
met zijn moeder Margaretha (Zwarte Mar
griet).
Als de bekendste edele van Axel kennen
we Joost van Gistele (1446- 1520), de grote
reiziger, die de boekweit naar deze streken
bracht.
De 2e verwoesting geschiedde door Filips
de Goede bij zijn twisten met de Gentenaars.
In 1574 werd de hoofdkerk, gewijd aan
St. Petrus, verwoest door de Watergeuzen.
In 1583 verried Servaas van Steeland Axel
aan de Spanjaarden en hield Axel dus de
spaanse zijde.
In de nacht van 16 op 17 juli 1586 werd
Axel door Prins Maurits veroverd. Axel werd
Staats. Er werden wallen opgeworpen o.a.
waar nu het kerkhof is.
De dijk aan de Braakman werd doorge
stoken en Axel, Zaamslag en Terneuzen la
gen op een eiland.
Axel had nu geen achterland meer en werd
kleiner en stiller dan vroeger.
In 1582 was een nieuw stadhuis gebouwd
op de tegenwoordige Markt.
In 1662 werd daar een nieuw stadhuis ge
bouwd, dat - enige veranderingen daar ge
laten - gestaan heeft tot 1938.
In de Spaanse Successieoorlog redde Jan
Pikkevé Axel van de Fransen.
In 1747 gaf generaal-majoor Soute Axel
aan de Fransen over, die hier bleven van
16 mei 1747 - 28 januari 1749 en veel schat
ting opeisten.
Jan Scharp schreef zijn Geschiedenis en
Costumen bij het 3e eeuwfeest van de her
denking van Axels bevrijding door Prins
Maurits.
Burgemeester was toen Jozias Paulus. Diens
zoon Pieter Paulus was voorzitter van de
Nationale Vergadering 1798.
23 Oktober 1794 werd Axel door de Fran
sen bezet en behoorde tot het Departement
van de monden van de Schelde, een onderdeel
van de Franse Republiek tot 1814.
Onder Koning Willem I ging men een ka
naal graven van het kanaal Gent Terneuzen
naar Hulst. Bij de opstand der Belgen werd
dit werk gestaakt, toen men halverwege
Axel - Hulst was gekomen. Midden 19e eeuw
werd het kanaal bij de Sassing afgedamd.
Rijdende expositie van de Rijkspolitie.
De minister van Justitie mr. A. C. W.
Beerman heeft op het eind van 1962 de alge
mene opening verricht van de Tentoonstelling
„Raad en Daad" die een beeld geeft van de
positie en het werk van het Korps Rijks
politie in deze tijd.
Deze tentoonstelling komt nu in Axel en
zal worden gehouden in de showroom van de
Fa. Gebrs. Esselbrugge aan de Evertsenstraat
en wel op 25, 26 en 27 juni.
De officiële opening is dus bepaald op
dinsdag 25 juni a.s. en aan deze opening
wordt een bijzonder feeste'ijke tint gegeven
door het optreden van de Rijkspolitiekapel uit
's-Gravenhage.
De Rijkspolitiekapel.
Het muziekkorps, dat samengesteld is uit
rijkspolitie-ambtenaren en de naam draagt
van RIJKSPOLITIEKAPEL, is gevestigd te
's-Gravenhage en bestaat uit de afdelingen
„Kapel" en „Drumband".
Als direkteur van de rijkspolitiekapel treedt
op de reserve-officier der rijkspolitie le klasse
H. Ch. Hoogervorst.
Tamboer maitre van de drumband is de
wachtmeester der rijkspolitie le k'asse B.
Groeneveld uit 's-Gravenhage, die tevens
sekretaris van de Kapel is.
De afdeling „kapel" heeft een sterkte van
50 man en de afdeling „Drumband" telt
30 man.
Deze 80 werkende leden zijn aktief die
nende rijkspolitieambtenaren en hebben hun
standplaatsen in alle delen van het land.
Zij verrichten normaal politiedienst en be
kleden verschillende rangen en funkties.
Het korps treedt die dag niet minder dan
driemaal op.
Om 16.30 uur een muzikale rondwande
ling, om 20.15 uur een concert op het Szyd-
lowskiplein, gevolgd door een Taptoe om
22.15 uur.
Korps Commando-troepen.
Vrijdag 29 juni zouden we willen betitelen
a's een specifiek militaire dag, waarbij het
Korps Commando-troepen een zeer belang
rijke bijdrage levert.
In het algemeen weten wij slechts dit het
Korps Commando-troepen bestaat uit de mi
litairen met de donkergroene baretten en deze
jongens krijgen een erg zware opleiding. Het
lijkt ons interessant U hier iets te vertellen
over de geschiedenis van dit korps
Reeds in 1942 bestond er in Engeland een
Nederlandse Commandogroep, bestaande uit
speciaal geselekteerde vrijwilligers van de
Kon. Ned. Brigade „Prinses Irene", later
aangevuld met Engelandvaarders en andere
Ned. vrijwilligers. Zij maakte als „Nr. 2
Dutch Troep" deel uit van het 10e Inter-
geallieerde Commando.
Op 22 maart 1942 hield voor de Ned. mili
tairen, die tot dit commando behoorden het
verband met de Irenebrigade op en deze da
tum wordt daarom beschouwd als de oprich
tingsdatum van het Korps Commando-troe
pen.
Nederlandse Commando's namen in 1944
deel aan gevechten bij Arakan, Arnhem, Nij
megen, Eindhoven, Vlissingen en Westkapelle.
Op 5 oktober 1945 werd op de „Wildhoef"
te Bloemendaal het 6e Kon. Ned. Infanterie-
depot geformeerd, dat men als de bakermat
van de Commando's in Nederland kan be
schouwen.
De Wildhoef werd een trainingskamp, eerst
voor het personeel dat naar Indonesië moest
worden uitgezonden, later voor de opleiding
tot Commando. In mei 1946 kreeg het een
weldra legendarische naam „Stormschool
Bloemendaal".
In 1949 werd de „Stormschool Bloemen
daal" overgeplaatst naar Roosendaal, in 1950
werd haar naam veranderd in „Korps Com
mandotroepen".
Hier, in de Engelbrecht van Nassau-
kazerne, wordt thans de rekruut opge'eid tot
Commando, drager van de groene baret.
De huidige kommandant van het KCT is
luit.-ko'onel N. J. de Koning.
Het KCT is een infanterie-onderdeel, net
als alle andere tot de infanterie behorende
eenheden. Maar zijn taak en werkwijze wijkt
wel enigszins af van die van de gewone in
fanterie.
Men zou kunnen zeggen, dat Commando's
doorgaans voor bijzondere opdrachten wor
den gebruikt, opdrachten met een sterk per-
soon'ijke inslag. Van een Commando wordt
verwacht, dat hij niet zal versagen onder de
allermoeilijkste omstandigheden, dat hij zich
één weet met zijn kameraden en volhoudt tot
het gestelde doel is bereikt.
Doorzettingsvermogen, stipte gehoorzaam
heid en kameraadschap, zijn de drie pij'ers,
waarop de opleiding der Commando's is ge
baseerd.
Die opleiding begint voor de soldaten, na
de norma'e tweemaandelijkse bassisop'eiding
in het depot, in het tentenkamp op de Ruc-
phense heide, een opleiding, die wel zwaar is,
maar voor de meesten toch niet té zwaar blijkt
te zijn. Zij omvat vakken a's geweervechten,
hindernisbaan, ongewapend gevecht, wagen-
ADVERTENTIEPRIJ S 10 cent per «l»,
Bi) kontrakten belangrijke reduktle.
Ingezonden Mededelingen 30 cent per AJk
Kleine Advertenöên 1-5 regol» L—
iedere regel meer 12 cent
springen, veldloop, veel meerdaagse- en nacht
oefeningen.
In de hierna voortgezette opleiding van
twee maanden gaan de commando's zich spe
cialiseren.
De mogelijkheid bestaat nu op vrijdag 28
juni om in Axel weer eens kennis te maken
met de Commando's, waarvan wij in onze ge
meente al eerder verbluffende staaltjes heb
ben gezien.
Men kan deze militairen in aktie zien,
tijdens een aanval op Axel, uitgevoerd vanuit
de Kleine Kreek, een oefening die gepaard
zal gaan met veel geknal en veel rook.
Indrukwekkend belooft te worden het op
treden van het Whisky-straaljager-stuntteam.
Een demonstratie die op het eerste aanzien
zeer gevaarlijk lijkt, maar hierbij moet men
steeds voor ogen houden dat deze machines
worden bestuurd door tot in de uiterste per-
feklie getrainde piloten.
Promenade-concert.
Om 20.00 uur 't avonds, dus op vrijdag
28 juni, komt de Koninklijke Militaire Kapel
met een concert, op een wijze die voor Zee
land nieuw is, n.l. een promenade-concert.
Deze vorm van concerteren is afkomstig uit
Engeland en het is de bedoeling dat een der
gelijk concert niet alleen wordt beluisterd,
maar dat de bezoekers de bekende nummers
van het programma uit volle borst meezingen.
Zo'n concert staat of valt met medewerking
van alle aanwezigen.
Vóór het concert zal een stencil met de
teksten op het Szydlowskiplein worden ver
spreid.
Tot slot van de militaire dag kunnen de
bezoekers met spanning kijken naar de Taptoe
van de K.M.K. met Tamboerkorps, totaal
ruim 90 deelnemers.
Zaterdag 22 juni.
Reeds op de eerste dag van de feestweek
een uitgebreid programma, met in de ochtend
uren herauten te paard die het feest aankon
digen, muzikale rondwandelingen, feestelijke
bijeenkomst van de gemeenteraad, oplaten
balonnen door de schooljeugd, alsmede een
gymnastiek-demonstratie door „Voorwaarts".
Ook de wekelijkse Markt draagt een fees
telijk karakter, hieraan is o.a. een stand
werkersconcours verbonden, terwijl de West
straat voor een braderie zorgt. Op dit gebied
heeft deze straat een reputatie.
Deze zaterdag staat in het teken van de
sport en zo organi eert de afdeling Axel van
het Nederlandse Rode Kruis haar zevende
Wandeltocht, over de afstanden 5, 10, 15 en
25 km en 30 km voor de militairen. Traditie
getrouw défileren de deelnemers langs het
Axe's stadhuis.
In de middaguren is er een voetbalwedstrijd
op het terrein der v.v. „Axel" tussen een
Axels elftal en een Zeeuwsch-Vlaams elftal.
In de pauze verzorgt de heer G. de Moor,
de man die de judo-sport in Axel en omge
ving tot bloei bracht èn brengt, demonstraties.
Wagenspel.
Het Wagenspel stamt uit vroeger eeuwen.
Groepen reizende toneelspelers gebruikten
voor hun spel als podium een wagen, daarop,
als dékor, enkele zetstukken. Zij trokken van
stad tot stad en van dorp tot dorp. Op een
willekeurig punt van straat of marktplein
dromden toeschouwers tezamen, men hield
halt en het spel begon...
In de fee:tweek van 22 tot en met 29 juni
a.s. wordt in Axel ook een wagenspel opge
voerd. Om zoveel mogelijk in de sfeer te blij
ven van die vroegere tijd wordt niet in een
zaal of op een vast toneel of podium gespeeld,
maar is een wagen met enkele zetstukken tot
toneel podium gepromoveerd deze wordt op
de Markt neergezet, en... het spel kan be
ginnen.
Het is een gekostumeerd spel dat ongeveer
een ha'f uur duurt en handelt over het ver
lenen der stadsrechten aan Axel in 1213 door
gravin Johanna van Konstantinopel en haar
gemaal Ferdinand van Portugal.
De heer J. R. de Jonge verstrekte de his
torische gegevens. Schrijver van het spel is
de heer Toine van Bergen, provinciaal advi
seur voor amateurtoneel te Middelburg, die
tevens de regie verzorgt.
De eerste dag wordt afges'oten met een
Taptoe op het Szydlowskiplein door het Trom
petterkorps van de Artillerie o.l.v. adjudant
onderofficier Kleinepier.
(vervolg zie pagina 2).