AXEL bevindt zich
in versnelde ontwikkelingsperiode
DELTA
Fa. J. C. Vink
Frankering bij abonnement AXEL
ZATERDAG 17 NOVEMBER 1962
77e Jaargang no. 7
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN VERSCHIJNT IEDERE ZATERDAG
Hoofdredaktie J. C VINK.
Redaktie en Administratie Axel, Markt 12, tel. 01155 - 646, postbus 16
Drukker-Uitgeefster: FIRMA J. C VINK
Axelse Gemeentebegroting voor het jaar 1963.
BEGROTING SLUITEND DANK ZIJ ALGEMENE RESERVE.
Verzameling gewone Dienst.
Losse Gedachten
SOFTENON-PROCES
AXEL
AXELSE COURANT
O
ABONNEMENTSPRIJS i Losw nummers 10 cent.
Kwartaal - abonnement
Axel binnen de kom 1,25. Andere plaatsen 1.75,
Buitenland 2,
ADVERTENTIEPRIJS: 10 cent per
BIJ kontrakten belangrijke redaktie.
Ingezonden Mededelingen 30 eest per mja,
Kleine Advertenhën 1-5 regels U— t
£rJeie regel meer 12 cent extra.
Burgemeester en Wethouders van Axel hebben
dezer dagen het ontwerp van de gemeentebegro
ting, de bedrijfsbegrotingen, de begroting van de
„Sportstichting Axel" aan de leden van de raad
aangeboden.
Tegelijk werden deze lijvige boekdelen toege
zonden aan de pers.
Het ligt in onze bedoeling aan deze voor de
gemeente en dus voor de Axelse gemeenschap
belangrijke stukken in enkele artikelen aandacht
te schenken.
Waar dé inwoners van onze gemeente ten
nauwste belang hebben bij de gemeente-financiën,
vertrouwen wij, dat onze lezers interesse voor deze
artikelen zullen hebben.
Wij kunnen natuurlijk niet alles uit de genoemde
begrotingen vermelden, doch de belangrijkste pun
ten hopen wij onder de aandacht van onze lezers
te brengen.
GEEN VOORWOORD.
Het eerste wat ons bij de begroting voor 1963
opviel was, dat dit stuk geen „voorwoord" bevat.
Wel gingen deze stukken vergezeld van een
brief, gericht tot de leden van de gemeenteraad,
waarbij de begroting wordt aangeboden.
Aangezien deze brief verschillende belangrijke
punten bevat, laten wij die hieronder onverkort
volgen.
Aan
Heren Leden van de Raad
der gemeente AXEL.
12 november 1962.
Bijgaand doen wij U toekomen het ontwerp der
gemeentebegroting voor het dienstjaar 1963.
Het was slechts mogelijk de primitieve begroting
sluitend aan te bieden door het aanwenden van een
gedeelte van de algemene reserve. De factoren
welke hiertoe hebben geleid, zijn in hoofdzaak de
volgende de algemene stijging van lonen en prij
zen. de toename van het personeel bij de dienst
gemeentewerken, de in 1962 tot uitvoering ge
komen kapitaalswerken en de verhoogde kosten
voor het onderwijs.
Aangezien het verzorgingspeil van onze gemeen
te nog steeds aanzienlijk achterblijft bij dat van
gelijkbare andere gemeenten hebben wij het euvel
van de aantasting der reserve verkozen boven het
afkappen van noodzakelijke uitgaven.
Onze gemeente bevindt zich momenteel in een
versnelde ontwikkelingsperiode, hetgeen o.a. blijkt
uit de in 1962 aangevangen of binnenkort aan te
vangen grotere werken zoals de invalsweg aan de
Kanaalkade, de verbetering en doortrekking van de
Singelweg, de aanleg van een nieuw sportterrein
en de reconstructie van de traverse. Voorts zal
spoedig worden begonnen met de verbetering van
het zwembad met omlegging en doortrekking van
de rijkswaterleiding en afhankelijk van het ver
krijgen van de nu eenmaal noodzakelijke rijks-
goedkeuringen met het bouwen van een gym
nastieklokaal bij de Marijkeschool, een aula bij de
algemene begraafplaats en een nieuwe centrale
noodslachtplaats. Bovendien moet worden gewezen
op de in 1962 tot stand gekomen omvangrijke
grondaankopen in de diverse exploitatie-gebieden.
Het zal U duidelijk zijn dat al deze kapitaals-
werken grote bedragen vergen, waarvan de lasten
(rente en afschrijving) mede hun stempel drukken
op de uitgaven van de gewone dienst.
Het is onze overtuiging, dat de hierboven ge
releveerde ontwikkelingsgang nog slechts in een
beginfase verkeert. Binnen afzienbare tijd zullen U
met betrekking tot de werkgelegenheid in onze
streek voorstellen bereiken, welke voor de toe
komst van onze gemeente van zeer ingrijpende
betekenis zijn.
In de loop van het jaar 1962 heeft de stede-
bouwkundige een verblijdende voortgang gemaakt
met het ontwerpen van uitbreidingsplannen voor
de verschillende onderdelen van de gemeente.
Thans wordt met voortvarendheid gewerkt o.a.
aan het nieuwe uitbreidingsplan Spui en aan een
komplan. In laatstgenoemd plan zal begrepen zijn
een nieuw saneringsplan voor de Oudewijk en om
geving.
Wij vertrouwen erop, dat het mogelijk zal zijn
binnenkort een aanvang te maken met de realise
ring van het uitbreidingsplan Kleine Noordpolder,
waardoor er goede vestigingsmogelijkheden ge
schapen worden voor de klein-industrie en waarbij
er tevens een definitieve oplossin gkomt voor de
reeds tè lang slepende verbetering en riolering van
de Oudeweg. Daarnevens zal worden voortgegaan
met het realiseren van de uitbreidingsplannen
„West" en „Oost".
Nu in het afgelopen jaar de „Sportstichting-
Axel" in het leven is geroepen, zal de bevordering
van de sportbeoefening door het stichtingsbestuur
centraal kunnen worden bezien. De verbetering
van de sportaccomodatie heeft de volle aandacht
van ons college. Hetzelfde geldt voor de recreatie.
Plannen zijn 'in voorbereiding om te komen tot het
inpassen van het gebied van de Grote Kreek bij
de passieve recreatie.
In het komende begrotingsjaar zullen U even
eens plannen worden voorgelegd met betrekking
tot de huisvesting van bejaarden. De daartoe door
ons ingestelde studie-commissie zal binnenkort van
haar bevindingen verslag doen aan ons college.
Het is ons gebleken, dat er sterke belangstelling
bestaat, ook van de zijde van institutionele beleg
gers, voor woningbouw in Axel. Diverse mogelijk-
heden voor het bereiken van een versnelde woning
productie zijn thans bij ons in studie.
Behalve het reeds genoemde gymnastieklokaal
bij de Marijkeschool zal eveneens aandacht vragen
de nieuwbouw van de Chr. Technische School, de
R.K. Kleuterschool en de Chr. Lagere School. In
dit verband willen wij tevens de hoop uitspreken,
dat in het komende jaar recht zal worden gedaan
aan die bevolkingsgroep in onze plaatselijke ge
meenschap en daarbuiten, welke nu reeds jarenlang
ijvert voor het stichten van een school voor middel
baar onderwijs in Axel.
Wij overwegen om ter verdieping en stimulering
van het culturele leven een orgaan in het leven
te roepen dat kan dienen als katalysator van de
verenigingen en instellingen, werkzaam op cultureel
terrein in onze gemeente.
Voorbereidingen worden getroffen voor een
waardige viering in 1963 van het 750-jarig be
staan van de Axelse stadsrechten. Ook deze her
denking vindt op enige posten haar neerslag in de
begroting.
Uit het vorenstaande blijkt, dat Uw aandacht
in het komende begrotingsjaar zal worden gevraagd
voor vele belangrijke en uiteenlopende gemeente
lijke aangelegenheden. Hierbij moet ons tot leed
wezen worden geconstateerd, dat het ook in 1963
niet mogelijk zal blijken een einde te maken aan
de veel geluk verstorende ellende van de welhaast
eindeloos voortdurende woningnood. Ons beleid
dient er bij de voortduur op gericht te blijven deze
volksvijand nummer één te bekampen en verder
terug te dringen.
Zoals in de aanvang reeds tot uitdrukking kwam,
baren de gemeente-financiën nog steeds zorgen.
Dit kan bij een voortdurend in ontwikkeling zijnde
gemeente moeilijk anders, omdat de cost nu eenmaal
voor de baet uitgaat. Niettemin menen wij te moe
ten opmerken het in ernstige mate te betreuren,
dat de Financiële Verhoudingswet 1960 voor Axel
zo weinig soulaas biedt. Wij blijven diligent om
door middel van het toepassen van verfijningen
meerdere financiële armslag te verkrijgen.
Zoals te doen gebruikelijk, wordt tegelijk met
deze begroting een eerste wijziging aangeboden,
waarin zijn geraamd de nieuwe en de verhoogde
gemeentelijke subsidies, terwijl de verschillende
nieuwe kapitaalsuitgaven in de tweede eveneens
hierbij gaande wijziging zijn opgenomen. Uit deze
wijzigingen blijkt de voortzetting van ons het vorig
jaar aangekondigd beleid inzake de verbetering
van het woon- en leefklimaat.
Hoewel financiële zorgen ons niet bespaard wor
den kunnen wij in vertrouwen de blik gericht op
de wenkende gunstige perspectieven voor onze ge
meente, de wens uitspreken dat wij in harmonieuze
samenwerking met Uw Raad in het jaar 1963 de
gemeente Axel onder Gods zegen mogen leiden
naar een betere «toekomst.
Burgemeester en Wethouders van Axel,
De Secretaris. De Burgemeester,
P. G. v. d. Bosse. M. K. van Dijke.
In ons volgend nummer hopen wij op deze brief
nader terug te komen.
Wel willen wij in het bestek van dit artikel nog
vermelden de totaalcijfers van de verschillende
hoofdstukken.
Hoofdstuk
Benaming
Inkomsten
Uitgaven
Batig slot
Nadelig slot
1
Vroegere diensten
Memorie
Memorie
Memorie
Memorie
II
Algemeen Beheer
15.008,86!
240.634,44
225.625,58
III
Openbare Veiligheid
262,50
81.537,20
81.274,70
IV
Volksgezondheid
16.505,28
67.525,15
51.019,87
V
V olkshuisvesting
112.835,38
174.374,23
61.538,85
VI
Openbare werken
192.121,91
429.858,56
237.736,65
VII
Eigendommen, niet voor de openbare dienst
bestemd
130.722,76
99.445,12
31.277,64
VIII - 2
Openbaar gewoon lager onderwijs
59.400,-
98.491,59
39,091,59
6
Openbaar kleuteronderwijs
23.883,50
31.391,99
7.508,49
7
Bijzonder gewoon lager onderwijs
1.710,04
97.928,60
96.218,56
9
Bijzonder uitgebreid lager onderwijs
3.009,96
43.983,13
40.973,17
10
Bijzonder buitengewoon lager onderwijs
Memorie
Memorie
Memorie
11
Bijzonder kleuteronderwijs
12.281,50
17.969,66
5.688,16
12
Lager en kleuteronderwijs, niet vallende onder
par. 1 t/m 11
65,-
3.537,-
3.472,-
13
Middelbaar en voorbereidend hoger onderwijs
2.000,-
2.000,—
15
Nijverheidsonderwijs
83.634,10
84.384,10
750,-
16
Onderwijs, kunsten en wetenschappen, niet vallende
onder de par. 1 t/m 15
10.693,74
57.021,52
46.327,78
IX
Maatschappelijke steun en voorzorg
133.785,69
277.799,86
144.014,17
X
Economische aangelegenheden
1.464,—
6.831,25
5.367,25
XI - 1
Belastingen
115.475,
4.911,95
110.563,05
2
Algemene uitkeringen en bijdragen
912.874,43
Memorie
912.874,43
XII
Kasvoorzieningen
121.144,33
102.700,-
18.444,33
XIII - 1
Inkomsten en uitgaven, niet vallende onder vorige
hoofdstukken
33.470,-
33.322,63
147,37
2
Onvoorziene uitgaven
24.700,-
24.700,-
Totaal der hoofdstukken I t/m XII
XIV
Verrekeningen
1.980.347,98
1.980.347,98
1.073.306,82
1.073.306,82
1.297.155,19
1.297.155,19
ALGEMEEN TOTAAL
3.277.503,17
3.277.503,17
1.073.306,82
1.073.306,82
Luik heeft tot diep in de nacht feestgevierd. De
4 beklaagden in het Softenon-proces zijn voor
goed vrijgesproken.
Was het de spontane reactie op een zegepraal
van het recht. Neen, het was de triomph van de
valse romantiek, waarin het volk door lectuur en
film tegenwoordig zo trouw wordt opgevoed. Het
publiek had een ovatie over voor een dokter, die
verklaarde dat hij een leugen zou hebben neerge
schreven op een doodsattest, als ook anderen niet
van de ware doodsoorzaak op de hoogte waren
geweest.
De geboorte van een ander Softenonkindje in
de familie van een der beklaagden, die niets met
de zaak te maken had, werd toch een van de in
drukwekkendste bewijsmiddelen voor de verdedi
ging. Door het opwekken van tranenvoeden werd
de jury onder druk gezet. En daarin ging het juiste
rechtsbesef ten onder.
De Begische rechtspraak schiep, dat moet er
kend worden, een bijzondere moeiijkheid. Schuldig
verklaring zou als strafmaat nooit minder dan drie
jaar opsluiting in de gevangenis toegelaten heb
ben. Doch hier had het gratierecht corrigerend
kunnen optreden en we geloven, da men er zich
van tevoren wel informeel van had kunnen ver
gewissen, dat die weg open had gestaan. Want
dat hier tal van verzachtende omstandigheden in
het geding waren, zal ieder erkennen. Nu is echter
een hoog rechtsbeginsel beledigd en een precedent
geschapen waarvoor men moet huiveren. In „Vrij
Nederland" stond het verhaal van een Nederlandse
moeder, met een Softenon-kindje, de vlak na de
geboorte heeft gebeden, dat het naar de hemel
mocht gaan, en die dacht aan wat allemaal niet
zou kunnen. Maar nu denkt zij „Hij kan oefenen
met wat hij heeft, en met wat hij heeft kan hij
misschien iets bereiken... We moeten zorgen dat
hij geestelijk sterk wordt.
Zo zijn er honderden moeders, die na het eerste,
bijna niet te verdragen verdriet, dapper een taak
op zich hebben genomen, om de gehandicapten,
de verlamden, de doofstommen, de blinden, de
debielen toch zo veel mogelijk mee te geven voor
een nuttig en gelukkig levensbestaan.
Dit is een heel andere moed, dan de moed die
vergif in een zuigfles doet en daardoor alle kansen
vernietigt, en een medicus, geroepen om het leven
te verdedigen, ook in de wanhopigste omstandig
heden, is bezweken voor de valse romantiek der
ongeremde tranen.
Het gevaar bestaat, dat het vonnis van Luik
een breukpunt betekent in een rechtsopvatting, die
de heiligheid van het leven hoog houdt en die juist
steun kan vinden in de moderne medische weten
schap met haar ongekende mogelijkheden van pro
thesen en revalidatie. De moord op het misvormde
kind is, objectief bezien, een terugval naar rechts
begrippen van een barbaars heidendom zoals in
het oude Sparta en in het nazi-rijk.
De moeder van de Luikse Softenon-baby heeft
zo diep natuurlijk niet doorgedacht. Haar daad
was er een van het denken verdovende emotie.
De medicus bleek ook overspannen te zijn en
men zal in dit feit verontschuldiging kunnen zoe
ken. Niettemin blijft deze onvoorwaardelijke vrij
spraak staan als een aanslag op een levenswet
voor iedere beschaafde samenleving.
Rustige bestudering van het bovenstaande zal onze lezers reeds een beeld geven van de omvang van de gemeente-financiën, wat de gewone dienst
betreft.
Daarnaast is er nog de „Kapitaaldienst", terwijl aan de gemeentebegroting reeds twee wijzigingen zijn toegevoegd.
Op al deze stukken komen wij, zoals gezegd, nog nader terug.
POORT VAN EUROPA
Een fascinerend
FOTOBOEK
op groot formaat.
Ook Engelse en Duitse
edities leverbaar.
Prijs gebonden 32,50.
Boek- en Uantoc.rboekh.