LANGS DE SCHELDESTROMEN.
Niet» overtreft
DAMPO
Frankering bij abonnement, AXEL
ZATERDAG 17 MAART 1962
76e Jaargang no. 24
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN verschijnt
Hoofdredaktie J. C. VINK,
Redaktie en Administratie Axel, Markt 12, tel. 0 1155 - 646, postbus 16
B Drukker - Uitgeefster FIRMA J. C. VINK
De uitkomsten
van de volkstelling te Axel in 1960.
In de Provinciale Zeeuwse Courant troffen wij een zeer interessant overzicht
aan van de uitslag van de in 1960 gehouden algemene volkstelling, speciaal
betrekking hebbend op onze gemeente. Daarbij zijn de vergelijkbare cijfers van
de volkstelling 1947 vermeld.
Dit overzicht is een aandachtige beschouwing en bestudering ten volle waard.
Daarom geven wij het hieronder onverkort en zonder commentaar weer.
Bevredigende resultaten na overleg tussen
Vakorganisaties en Directies
van fabrieken in de Kanaalzone.
ARBEIDERS KRIJGEN LOONSVERHOGING VAN ONGEVEER 11%
AXELSE COURANT
IEDERE ZATERDAG
ABONNEMENTSPRIJS: Lomï nummer» 10 cent
Kwartaal - abonnement
Axd binnen de kom 1,2-5. Andere plaatsen 1,75,
Buitenland 2,
ADVERTENTIEPRIJS: 10 cent per m.m.
Bi] kontrakten belangrijke reduktie.
Ingezonden Mededelingen 30 cent per m.m.
Kleine Advertentiën 1-5 regels f 1,—
iedere regel meer 12 cent extra.
Ds. W. S. Hugo van Dalen
doctor honoris causa.
De geestelijke theologische academie en semi
narie van Moskou, gevestigd te Zagorsk, heeft
aan ds. W. S. Hugo van Dalen, Ned. hervormd
predikant te Oostburg, de titel van kerkelijk doctor
honoris causa in de theologie verleend. Het docto
raat werd toegekend op grond van het broeder-
schapswerk tussen de kerken van oost en west en
de vredesarbeid van ds. Van Dalen.
De groei van bijna 12% in Axel ligt boven het
Zeeuwse gemiddelde. De beroepsbevolking steeg
minder en dat hangt samen met t bijna 5% lagere
getal voor het aandeel van de produktieve leef
tijdsklassen. De landbouw zag zijn invloed gehal
veerd: de industrie compenseerde dit verlies en de
dienstensector groeide weinig.
Grote betekenis hebben de chemische nijverheid
(l'Azote) met 396 werknemers, de bouwnijverheid
(285) en de cokesfabriek (105). Er is in de in
dustriële groep enige spreiding. De detailhandel
werkt -met 283 mensen, de groothandel met 131.
Een zesde deel van de mannelijke beroepsbevol
king is woon-forens en pendelt dagelijks. Er wer
ken 255 mannen in Temeuzen; in omgekeerde
richting zijn het er 407, 63 vrouwen werken in de
dienstensector in Terneuzen, 32 in Hulst, voor
namelijk in de nijverheid. 76 vrouwen werken in
Sas van Gent, 9 in België.
De leeftijdsopbouw is gunstig. Het aandeel van
de jongeren is gestegen en dat van de bejaarden
ligt nog altijd beneden het Zeeuwse gemiddelde.
Er is een sterke gezinsverdunning aan de gang,
want het aantal huishoudingen nam toe met 20%
tegenover de 12% groei van het inwonertal. Er
was een netto-accres van 525 woningen, terwijl
tallen woningen en huishoudingen zijn nagenoeg in
evenwicht Het gemiddelde getal vertrekken is re
delijk.
Het aandeel van de geborenen en getogenen" is
even hoog als in Terneuzen, wat voor een grotere
stad overigens opvallender is. Ongeveer een derde
komt uit de omgeving en 10% nagenoeg uit België.
123 hebben er de Belgische nationaliteit nog. Het
aandeel van de vreemdelingen neemt evenals in
Tereuzen toe. Het aantal Rooms-Katholieken nam
met 630 toe tot 2124, het aantal Hervormden met
74 tot 3016. Het percentage van de vrijgemaakte
Gereformeerden nam sterk af.
Axel lijkt op Terneuzen op kleinere schaal. Het
heeft een wat meer agrarische en industriële inslag.
De geografische gegevens, geënt op de statische
beloven een verdere ontwikkeling.
1. Inwonertal
1947: 6882 1960: 7702 (groei 11.9%)
Cijfers voor Zeeland ter vergelijking
1947 260.800 1960 283.758 8,8%)
2. Wonend in verspreide huizen
1947: 11,5%
3. Leeftijdsopbouw
0 t.m. 14 jaar
15 t.m. 64 jaar
65 jaar en ouder
1960: 10,2%
1947:
27,2%
65.2%
7,6%
Zeeland
0 t.m. 14 jaar 28,1%
15 t.m. 64 jaar 62,5%
65 jaar en ouder 9,4%
4. Kerkgenootschap
Rooms-Katholiek 21,7%
Ned. Hervormd 42,7%
Gereform. Kerken 6,9%
Idem (vrijgemaakt 22,0%
Overige kerkgen. 4,9%
Geen kerkgen. 1,8%
5. Geboren in
woongemeente 63,9%
overig Zeeland 29,2%
elders 6,9%
6. Van alle elders gekomen
vestigden zich na 1950 49,8%
7. Aantal
huishoudingen 1865
woningen 1680
vertrekken p. woning 4,3
8. werkzaam in
landbouw
en visserij 32,8%
nijverheid 27,9%
economische en
sociale diensten 39,3%
aantal landarbeiders 487
9. aantal mannelijke
woonforenzen, werk
zaam in één andere
gemeente
mannelijke woon
forenzen, werkzaam in
één andere gemeente
in van de mannelijke
beroepsbevolking
1960:
29,3%
60,5%
10,2%
27,6%
60,6%
11,8%
27,6%
39.2%
8,5%
17,2%
4,7%
2,8%
55.5%
34.5%
10,0%
2237
2205
235
10,4
4,9
17,4%
42,4%
40,2%
223
403
17,2
dagelijks heen en weer reizend.
Koninklijk gezin op 8 mei naar Middelburg.
H.M. de Koningin en Z.K.H. de Prins der Ne
derlanden zullen, waarschijnlijk met de prinsessen,
op dinsdag 8 mei aanstaande des voormiddags ter
gelegenheid van de viering van het zilveren huwe
lijksfeest een bezoek brengen aan Middelburg.
's Middags vertrekt het Koninklijk gezin naar
's-Hertogenbosch, waar een grootse jeugdmanifes-
tatie zal plaatsvinden. Driehonderd jongens en meis
jes tussen 15 en 25 jaar uit de provincies Zeeland,
Noord-Brabant en Limburg zullen het spel „De
heerschappij der dieren" opvoeren. Voor het bij
wonen van deze manifestatie zullen 3000 a 4000
jongens en meisjes van gelijke leeftijd uit de drie
zuidelijke provincies worden uitgenodigd.
De Zeeuwse deelnemers aan het spel zullen het
stuk instuderen onder leiding van Wika Wdsterwal
in het vormingscentrum „Hedenesse" te Cadzand.
De mogelijkheden voor het Veer se Meer.
Nu er zo langzamerhand tekening begint te ko
men in de ontwikkeling van het Veerse Meer tot
watersportcentrum, kan worden gezegd, dat hier
zeer vele mogelijkheden liggen voor de steeds toe
nemende beoefening van de watersport.
Het Veerse Meer is 22 kilometer lang en 250 tot
1500 meter breed en ideaal gelegen voor de water
sport. De Royal Yachtclub de Belgique heeft haar
domicilie reeds te Wolphaartsdijk gevestigd.
Zierikzeese V.V.V. zoekt naar attracties.
De Zierikzeese V.V.V. wil de toeristen ook het
komende seizoen zoveel mogelijk bieden. Gedacht
wordt aan een rondleiding langs de verlichte mo
numenten in de stad, aan het weer organiseren van
een visserijdag. Boekjes zullen worden verkocht,
die de toeristen kunnen gebruiken bij wandelingen
door Zierikzee, terwijl ook gedacht wordt aan
historische spelen, skelterwedstrijden en rolschaats-
attracties
Ook de Grevelingen
wacht een grote toekomst.
De uitvoering van het Delta-plan brengt in Zuid-
West Nederland wel enorme veranderingen. Hier
boven schreven wij reeds over het Veerse Meer,
terwijl wij meermalen aandacht hebben geschonken
aan ander efacetten, die met de afsluiting van de
zee-armen samen zullen gaan of daarvan een ge
volg zullen zijn. Thans willen wij met enkele woor
den iets zeggen over het gevog van de afsluiting
van de Grevelingen. De stof daarvoor hebben wij
ontleend aan een artikel in de P.Z.C.
Als de Grevelingendam tot stand zal zijn geko
men, en de Oosterschelde afgesloten zal zijn, zal
er een ononderbroken kuststrook zijn van de Brielse
Maas tot Vlissingen, die 70 kilometer lang zal zijn.
Enkele honderdduizenden zullen in deze kuststrook
kunnen verblijven, zonder hinder van elkaar te on
dervinden.
De afgesloten Grevelingen zullen ideaal zijn voor
de recreatie, maar, als de oesterproef in het Veerse
Meer slaagt, ook voor de oestercultuur.
Verwacht wordt, dat het Grevelingenbekken bin
nen tien jaar een magneet zal zijn voor meer dan
25 miljoen mensen.
Daarm moet naast de recreatie en de oester
cultuur door de planologen ook rekening worden
gehouden met de landbouw en de natuurbescher
ming.
Verbetering weg naar Bergen op Zoom.
Vele automobilisten, die min of meer regelmatig
via Bergen op Zoom rijden, zullen meermalen ge
mopperd hebben op de laatste drie en een halve
kilometer, die hen naar Bergen op Zoom voerde.
De beruchte smalle weg met de kinderkopjes.
De laatste maanden zullen deze weggebruikers
gemerkt hebben, dat men bezig is met grote ver
beteringswerkzaamheden, die in augustus aanstaan
de voltooid zullen zijn. De oude weg zal dan ver
vangen zijn door een splinternieuwe betonweg van
7.25 meter breed met aan weerszijden een rijwiel
pad van 2Yi meter breed.
De totale kosten van dit werk zullen meer dan
1 miljoen bedragen
Zeeuwsch-Vlaamse Plattelandsvrouwen
in Oostburg.
Bovenstaand kopje dekt de inhoud van dit be
richt niet. Want het waren de Zeeuwsch-Vlaamse
Plattelandsvrouwen niet, maar de afdelingsbestuurs
ters, die te Oostburg hun kaderdag hielden onder
leiding van de provinciaal presidente, mevr. W.
van Veen-van Loghem.
Inleidster was de provinciaal secretaresse, mej.
A. van der Leeden, die uiteen zette, hoe de be
stuurlijke zaken dienen te worden aangepakt. Daar
bij stond zij uitvoerig stil bij het voorbereiden van
de vergaderingen, de inleiding en de techniek daar
van, de taakverdeling in de besturen, de keuze van
de sprekers en wat dies meer zij. Dit was onge
twijfeld een leerzame vergadering, waarmede de
afdelingsbesturen zeker hun voordeel kunnen doen.
Goes wil rioolwater lozen
in de Westerschelde.
Burgemeester en wethouders van Goes hebben
de raad voorgesteld een rioolgemaal met vergkelder
te bouwen en een persleiding van 7 kilometer lang
aan te leggen. Hierdoor kan het riool- en hemel
water, zoals dit officiéél heet, naar de Wester-
schelde worden afgevoerd. De kosten van dit werk
worden geraamd op 2]/z miljoen, terwijl de jaar
lijkse lasten ongeveer 140.000,— zullen bedragen.
Omdat de begroting deze last niet kan hebben,
wordt tevens voorgesteld op grond van de nieuwe
financiële verhoudingswet hiervoor een extra uit
kering te vragen.
WIJ en VEILIG VERKEER.
De afgelopen week werden op de lagere scholen
weer de schriftelijke verkeersexamens gehouden.
De scholieren moesten, zoals te doen gebruikelijk
is, aan de hand van een vragenlijst met plaatje
de juiste antwoorden invullen.
Straks volgt dan weer het bekende praktische
examen, waarbij deze leerlingen per rijwiel een
bepaald parkoers moeten afleggen en moeten to
nen, dat zij de stof in de praktijk kunnen toepassen.
Dit veiligverkeerswerk is prachtig werk. Niets
dan lof daarvoor.
Wij vragen ons weieens af, hoe de ouderen het
eraf zouden brengen, wanneer zij eenzelfde examen
zouden moeten afleggen.
Enmet alle respect voor onze lezeressen en
lezers vrezen wij, dat het aantal gezakten onder
de ouderen stukken groter zou zijn, dan onder de
leerlingen der lagere scholen.
Natuurlijk, zult U zeggen, want de kinderen zijn
er op school voor klaargestoomd.
Inderdaad, maar U, lezeres of lezer, neemt
vooropgesteld, dat U nog vitaal bent dagelijks
aan het verkeer deel. Dagelijks moet U verkeers
regels toepassen.
Maar ook dagelijks kunt U in Uw dagblad lezen
van ongelukken op de weg met meer of minder
ernstige afloop.
Er zijn nog legio mensen, die in hun binnenste
bang zouden zijn om in een vliegtuig te stappen.
Maar deelnemen aan het gewone verkeer, waar de
kansen op een ongeluk veel groter zijn, VOORAL,
WANNEER MEN DE VERKEERSREGELS
NIET KENT, is stukken en stukken gevaarlijker 1
Neen, wij willen U niet bang maken. Wel willen
wij IEDER de overtuiging trachten bij te brengen,
dat het kennen van de verkeersregels van het
allergrootste belang is voor Uzelf, vooral bij het
steeds toenemende verkeer op de weg.
Wij vertrouwen, dat U hierover eens zult na-
denken!
Dampo bij Verkoudheden
van Vader, Madder en Kind
Wonderlijk zoals dat helptl
Zaterdag 10 maart 1962 vonden in ,Het Centrum'
te Axel een tweetal vergaderingen plaats uitgaande
van de drie vakorganisaties.
Doel van deze vergaderingen was de arbeiders
in te lichten over de resultaten die bereikt zijn,
na overleg met de fabrieksdirecties. Het betrof
hier de arbeiders werkzaam bij de twee industrieën
te Sluiskil: de l'Azote en de Cokesfabriek en de
drie ondernemingen te Sas van Gentde Glas
fabriek, de Stijfselfabriek en de Walzenmolen.
Namens de vakorganisaties waren aanwezig
Hoofdbestuurder J. v. d. Herik van de Christelijke
Bedrijfsgroepen-Centrale; Hoofdbestuurder H. Pen-
ninkhof van de Algemene Bedrijfsgroepen-Centrale;
Hoofdbestuurder J. M. Smit van „St. Wil'ibrordus";
Hoofdbestuurder J. Schotman van de Christelijke
Bedrijfsgroepen-Centrale en districtsbestuurder E.
van Hilst.
De heer J. M. Smit bracht op de vergadering
verslag uit van de gehouden samensprekingen en
deelde mede dat men na onderling overleg tot de
slotsom was gekomen dat een drietal onderwerpen
van primair belang zijn
1. Loonsverhoging;
2. Verhoging van de bestaande premie;
3. Uitbreiding van de bestaande winstverde
ling.
Het resultaat van de eerste besprekingen in
Bergen op Zoom gehouden was dat de kaderleden
de hoofdbestuurders matiging gaven om naar be
wind van zaken te handelen.
Reeds in februari vond er een samenspreking
plaats met de directies van de betrokken fabrieken,
die wel iets schrokken van deze voorstellen. Zij
meenden een informatieve bespreking te zullen hou
den, maar werden onmiddellijk met feiten gecon
fronteerd, waarover men zich nader moest be
raden. Het resultaat was dat men op 7 maart
weer rond de conferentie-afel kon gaan zitten en
dat de volgende resultaten werden bereikt:
Ingaande 1 april 1962 zal de C.A.O. zodanig
worden aangepast dat de arbeiders een loons
verhoging van 0,10 per uur krijgen en in
gaande 1 januari 1963 nogmaals 0,05 p. uur.
Tevens een verhoging van het uurloon met
0,02 i.v.m. de jongste pensioenregelingen.
De premiesituatie is thans zo dat voor de ver
schillende loongroepen percentages gelden van
161820% en deze moeten met minstens
5% per groep worden verhoogd.
Het doel is hierbij het bereiken van een pre
mieniveau van 25%.
Tenslotte werd overeengekomen een bedrag
van 225,— te betalen als winstverdeling met
dien verstande dat door de l'Azote, de Cokes
fabriek, de Glasfabriek en de Stijfselfabriek
een bedrag ineens zal worden uitgekeerd aan
het eind van het jaar van 175,en dat de
resterende 50,zal worden geblokkeerd.
De direktie van de Walzenmolen was bij deze
laatste bespreking niet aanwezig, zodat hun
standpunt nog niet bekend is.
Tenslotte toonden de verschillende sprekers zich
zeer fel gekant tegen de z.g. ongeorganiseerden,
die steeds maar profiteren van de aktiviteiten van
de georganiseerden, zonder dat zij zich een finan-
cieël offer getroosten. Dit komt er dus feitelijk op
neer dat zij een inkomen hebben dat ongeveer 2%
hoger ligt dan dat van de georganiseerden.
Bovengenoemde voorstellen en overeenkomsten
zijn uiteraard nog afhankelijk van de goedkeuring
van de Commissie van Rijksbemiddelaars.
RECTIFICATIE
Te meer waar zoals uit de toelichting op de ver
gaderingen bleek de onderhandelingen zijn gevoerd
in een sfeer van begrip en de vakbondbestuurdrs
gewaagden van een meer sociaal bewust worden
van de grote werkgevers in de Kanaalzone, spijt
het ons bijzonder dat in een voorbericht over de
te houden vergaderingen in ons vorig nummer
door een onjuiste informatie van onze verslag
gever werd gesproken van het beleggen van
protestvergaderingen door de werknemersorganisa
ties. Het deed ons bijzonder veel genoegen op de
nu gehouden vergaderingen een prettiger geluid te
kunnen horen dan op de vergaderingen van een
jaar geleden. Een goede onderlinge verstandhou
ding tussen werkgevers en werknemers in de grote
industrieën in de Kanaalzone kan alleen maar voor
delen afwerpen voor de gehele streek. Daarom
onze oprechte excuses aan alle betrokken partijen
voor het onjuiste bericht in ons vorig nummer.