De veldtocht der Polen.
ZEELAND deze week:
/Examen doen
MAAK BABY'S UITZET COMPLEET
MET DE HANDIGE ZWITSAL BABYSET
Ongetwijfeld zullen allen, die de bevrijding
van Axel in de septemberdagen van het jaar
1944 hebben meegemaakt, zich de strijd om en
in Axel herinneren.
Zij zullen zich weer voor de geest kunnen
halen de eerste beschieting op zaterdag 16 sep
tember 1944 en daarna op dinsdag 19 septem
ber, U weet wel, die mistige morgen, de be
vrijding.
Minder bekend is echter de tocht, die de
Polen daarvóór reeds hadden gemaakt.
Nu de viering van het derde lustrum der be
vrijding steeds naderbij komt, menen wij, dat
het goed is, een en ander daarover te ver
melden.
Voor de le Poolse Pantserdivisie, de leger
afdeling woordoor ook Axel werd bevrijd, be
gon de strijd in 1939 in Zuid-Polen en wel
speciaal bij Lwow (Lemberg), welke strijd later,
in 1940, werd voortgezet in Frankrijk aan de
Loire.
Na de capitulatie van Frankrijk in mei 1940
werd de divisie in Engeland opnieuw georgani
seerd en getraind, zodat deze in juni van 1944
kon worden ingezet bij de invasie in Nor-
mandië.
Eén onderdeel van deze le Poolse Pantser
divisie was het 9e Bataljon Jagers. Dit streed
onder twee motto's, n.l. „Wij vragen niet om
de vrijheid, wij vechten er om" en „Voor onze
vrijheid en de Uwe."
Na in Normandië bij Caen, Falaise en Abbe
ville hevige verliezen geleden te hebben, maar
ook zeer veel ondervinding te hebben opgedaan,
passeerde dit bataljon Jagers op 6 september
1944 om vier uur in de namiddag de Belgisch-
Franse grens. Reeds om kwart voor zeven des
avonds werd de historische plaats Ieperen be
vrijd. Deze bevrijding geschiedde, dank zij de
tactische manoeuvres en de dapperheid der man
schappen, zonder beschadiging van de stad.
Op 7 september begonnen de hevige ge
vechten om de stad Roeselaere in West-Vlaan-
deren. Teneinde het Belgische volk te sparen,
werd geen gebruik gemaakt van de artillerie.
Bij het aanbreken van de dag was de vijand
reeds verdreven en lag de weg open voor de
komst van de geallieerde detachementen.
De bevolking van Roeselaere was de Polen
zeer dankbaar en gaf aan het bataljon de ere
naam de „Poolse Jagers van Vlaanderen", In
de schaduw van de kerk van Roeselaere, waar
de hevigste gevechten werden geleverd, werd
een erewacht gevormd.
Van 9 tot 14 september werden gevechten
geleverd in de omgeving van Wijnghem, terwijl
op 11 september de strijd om Gent ontbrandde.
Gesteund door het 24e Poolse Regiment der
Uhlanen (tanks) en door het 8e Poolse Bataljon
Jagers werd na gevechten van vier dagen de
vijand verdreven naar het noorden van de stad.
Toen kon de opmars naar Nederland be
ginnen.
Op 15 september werd de Nederlands-Bel
gische grens bij Koewacht gepasseerd, waarna,
zoals hierboven reeds vermeld werd, op zater
dag 16 september de strijd om Axel begon.
Geheel Oost Zeeuwsch-Vlaanderen werd daarbij
van de vijand gezuiverd.
Ook in en om Axel werd op een zodanige
wijze gevochten, dat de burgerbevolking zoveel
mogelijk werd ontzien. Na de bevrijding van
Axel op dinsdag 19 september - dus na drie
dagen van hevige strijd - kon de Duitse tegen
stand in deze streek zonder veel moeite worden
opgerold.
De volgende sprong was door Antwerpen in
de richting van Rijckevorsel. In de avond van
29 september en des nachts veroverde het ba
taljon de stellingen van de vijand bij het Men-
dicitis Depot, terwijl de volgende dag werd
aangevallen in dc richting van Merxplas. Deze
plaats werd des middags bevrijd, waarna in de
avond van 30 september de Nederlandse grens
werd bereikt. Hier moesten gedurende enkele
dagen gevechten geleverd worden tegen Duitse
parachutisten.
Op 3 oktober 1944 kwam het bataljon vanaf
het Belgische grondgebied op Brabantse bodem
en veroverde Baarle-Nassau en omgeving.
Daarna werden, weer op Nederlandse bodem,
de vijandelijke stellingen te Alphen (N.-Br.)
binnengedrongen. In nachtelijke gevechten wer
den Ginneken en het zuidelijke deel van Breda
bevrijd, waarna op 29 oktober Breda geheel in
handen van de Polen viel.
Later werd na hevige gevechten het kanaal
de Mark bij Oosterhout gepasseerd, waarna
Terheijden en de Zevenbergse Hoek werden
bevrijd.
Kerstmis 1944 Het Bataljon vocht in het
district 's-Hertogenbosch en Vlijmen, terwijl het
gedurende de drie volgende maanden opereerde
bii de Maas en het Kappelse Veer.
In april 1945 werd de Duitse grens over
schreden, waarbij gevochten werd bij het Kust-
kanaal, Irhove, Jever en Wilhelmshaven.
Daarna volgde begin mei 1945 de capitulatie
van Duitsland, Aan deze onvoorwaardelijke
overgave van de vijand hebben deze Poolse sol
daten op bijzonder eervolle en heldhaftige wijze
hun bijdrage geleverd.
„De Poolse Jagers van Vlaanderen" werden
zij na de bevrijding van Roeselaere genoemd.
Deze erenaam werd door Prins Karei van Bel
gië in zijn kwaliteit van Regent aan het 9e
Bataljon gegeven.
Het bovenstaande overzicht van de veldtocht
van deze Poolse legerafdeling, welke ook Axel
de bevrijding schonk, moest omdat het beknopt
diende te worden gehouden, in feite een dorre
opsomming van feiten worden.
Een dor relaas, waarachter echter een wereld
van onmetelijke ellende verborgen ligt, doch
anderzijds ook een grote blijdschap om de her
kregen vrijheid, die de Polen ook voor ons
hebben bevochten.
Doet U de moeite eens even en zet U rustig
neer. Neem een atlas en ga de plaatsen eens na
Caen, Falaise, Ieperen, Roeselaere, Gent, Axel
en ga zo door
Bedenk dan, dat deze lange weg van Nor
mandië tot Wilhelmshaven, waarover meer dan
tien maanden moest worden gedaan, met bloed
en tranen geplengd werd.
Toont dan Uw dankbaarheid aan deze held
haftige bevrijders, wanneer zij in september a.s.
weer enkele dagen de gast van Axel, dus ook
Uw gast, zullen zijn
(Vervolg)
Extra vergadering van de Z.L.M.
Het dagelijks bestuur van de Zeeuwse Land
bouw Maatschappij heeft een extra vergadering
gehouden. In deze vergadering werden bespro
ken de door de hoofdafdeling akkerbouw van
het Landbouwschap voor de oogst 1960 voor
gestelde contingenteringsmaatregelen voor de
suikerbietenteelt.
Het bestuur was huiverig voor enig ingrijpen
en was van oordeel, dat, wanneer maatregelen
zouden moeten worden genomen, deze zo be
perkt mogelijk dienden te zijn.
Als contingentering noodzakelijk was, diende
dit naar de mening van het bestuur voorshands
niet per bedrijf maar per provincie te geschieden.
Ook besprak de vergadering de verbreding
van bet kanaal Terneuzen - Gent in verband
met de daaruit voor de land- en tuinbouw
voortvloeiende moeilijkheden.
De beveiligingsmaatregelen tegen de zee.
De maatregelen om de bevolking tegen nieuwe
dijkdoorbraken te beschermen, gaan regelmatig
door. Thans is men begonnen aan de verhoging
en verzwaring van de dijk bij Rilland-Bath. Dit
werk zal nog vóór de komst van de najaars
stormen gereed moeten zijn.
Hevige hagelbui op Schouwen-Duiveland.
De hagel, die vorige week vrijdag in onze
omgeving viel, was van geen betekenis in ver
gelijking met die, welke op Schouwen neerkwam
in de omgeving van Burgh.
Door de hagelstenen, die daar de grootte van
kievitseieren hadden en uren daarna nog niet
gesmolten waren, werd het fruit in en om
Burgh bijna totaal vernield. Volgens een ruwe
schatting wordt het verlies aan appels en peren
geraamd op 400.000 kg.
Provinciale Polder- en Waterschapsbond.
Volgende week zaterdag zal de Provinciale
Polder- en Waterschapsbond zijn algemene ver
gadering houden in het St. Josephpatronaat te
Hulst. Als sprekers zullen optreden de heren
dr. ir. F. P. Mesu en ir. L. Uildriks.
Oud gebruik in ere hersteld.
Vóór 1940 werden door het Middelburgs mu-
ziekkops geregeld concerten van gewijde mu
ziek gegeven op het Abdijplein. Dit gebruik zal
thans weer in ere worden hersteld en zó zal
morgen weer het eerste concert van gewijde
muziek ten gehore worden gebracht.
Afdelinscomandant Rijkspolitie Zeeuwsch-
Vlaanderen.
In de plaats van luitenant C. W. Bloemers
,s tot afdelingscommandant Zeeuwsch-Vlaande
ren vanv de Rijkspolitie benoemd de officier der
Rijkspolitie 2e klasse, de heer D. van Ooyen,
met standplaats Terneuzen.
Luitenant van Ooyen was tot nog toe officier-
toegevoegd aan de districtscommandant te Mid
delburg.
Muziekkorps te Kruiningen bestaat 95 jaar.
Vandaag zal ter gelegenheid van de viering
van het 95-jarig bestaan van de harmonie „Een
dracht maakt macht" te Kruiningen een muziek
festival worden gehouden, waaraan acht gezel
schappen zullen deelnemen. Deze korpsen con
certeren des middags op de muziektent op de
markt, terwijl des avonds „Vlijt en Volharding
uit Roosendaal een concert zal geven.
Veere kreeg een nieuw sportveld.
Na zeven jaren van voorbereiding kon de
vorige week zaterdag te Veere het nieuwe sport
terrein in gebruik worden genomen. De officiële
opening geschiedde door de burgemeester, jhr.
I. F. den Beer Poortugael met het hijsen van
de clubvlag van de voetbalvereniging aldaar.
De aanleg van het sportveld heeft 50.000, -
gekost, waarin 34.000, - rijkssubsidie werd
ontvangen. De kosten van de bouw van een
clublokaal zullen nog eens 7000, - vergen.
Hieraan bouwen de voetballers echter zelf.
Zeiltocht Veere - Terneuzen.
De jaarlijkse zeiltocht Veere - Terneuzen, ge
organiseerd door de Royal Belgian Saling Club
uit Gent, werd zondag voor de twaalfde maal
gehouden. Als gevolg van de afsluiting van het
Veerse Gat was het tevens de laatste tocht.
De deelname aan deze wedstrijd was dit jaar
bijzonder groot.
Zierikzee trekt toeristen.
Het succes van de zomeravondfeesten te Zie
rikzee is bijzonder groot geweest dit jaar. Daar
aan heeft het fraaie zomerweer ongetwijfeld
meegewerkt.
Aangemoedigd door dit succes heeft het actie
comité „Zierikzee ontvangt vreemdelingen,, nu
reeds plannen beraamd om in 1962 of 1963 te
beginnen met een nieuwe attractie. Dan zal
Zierikzee op zes donderdagen in het zomer
seizoen - donderdag is de marktdag - een
plaats zijn, zoals vier eeuwen geleden. Dan zal
telkens een grote braderie worden gehouden,
terwijl het in de bedoeling ligt, dat dan alle in
woners van het stadje zich zullen kleden als
poorters en poorteressen in de klederdrachten
van omstreeks het jaar 1600.
Telkens zal dan tevens een groot historisch
openluchtspel worden opgevoerd.
Shetland-show In Vlissingen.
In Vlissingen wordt dezer dagen de z.g. Shet
land-show gehouden. Dit houdt in, dat een aan
tal winkeliers uit die plaats in de openlucht hun
artikelen trachten te verkopen, terwijl daarnaast
diverse attracties worden geboden.
De „Gravin van Shetland" deed haar intrede
terwijl de jeugd tegen inlevering van een aantal
„Shetland-zegels" een rit door de stad kon ma
ken met de Shetland-ponny-wagentjes.
Dr. Camps bij Euratom.
De directie-secretaris van de Cokesfabriek
officieel geheten Association Cooperative Zé-
landaise de Carbonisation G.A. te Sluiskil
dr. M. E. H. Camps, is benoemd tot commer
cieel financier bij het voorzieningsagentschap
der Euratom te Brussel als vertegenwoordiger
van Nederland.
De heer Camps kwam in 1951 naar Sluiskil
en is thans tevens fractieleider van de K.V.P.
in de Terneuzense gemeenteraad. Ook is hij
bestuurslid van de Terneuzense U.T.S.
Ministersbezoek aan Zeeuwsch-Vlaanderen.
Dinsdag j.l. heeft de minister van Sociale
Zaken en Volksgezondheid, mr. dr. Ch. J. M. A.
van Rooy - vroeger burgemeester van Honte-
nisse in tegenwoordigheid van enkele hoog
geplaatste departementsambtenaren een werk
bezoek aan Zeeuwsch-Vlaanderen gebracht.
Dit bezoek was bedoeld om met de directie
en de raad van commissarissen van de N.V.
Waterleiding-Maatschappij Zeeuwsch-Vlaande
ren overleg te plegen over de zoetwater voorzie
ning in Zeeuwsch-Vlaanderen.
Tijdens dit overleg kwamen drie belangrijke
punten ter sprake, n.l. de mogelijkheid om een
spaarbekken voor zoet water aan te leggen in
de Braakman de noodzakelijke verlegging van
de waterleidingzinkers door het kanaal Terneu
zen - Gent in verband met de verbreding van
dit kanaal. Uit deze twee punten vloeide auto
matisch het derde voort, n.l. de financiële ver
houding tussen het rijk en de waterleiding-maat
schappij.
Extra woningen voor Ambonezen.
In verband met de voorgenomen opheffing
van het kamp te Aardenburg en „Woonoord II"
te Middelburg ligt het in de bedoeling om zo
wel te Middelburg als te Souburg 50 woning
wetwoningen te bouwen, speciaal voor de huis
vesting van Ambonezen.
Met de bouw hoopt men voor het einde van
dit jaar nog te beginnen.
37e NATIONALE
TREKPAARDENTENTOON
STELLING IN DEN BOSCH.
De tentoonstelling van de Koninklijke Ver
eniging „Het Nederlandsche Trekpaard" wordt
dit jaar gehouden op dinsdag 15 en woensdag
16 september a.s. Dit grote agrarische evene
ment vindt traditiegetrouw plaats in en rond de
enorme veemarkthallen te 's-Hertogenbosch.
Niet alleen omdat de outillage aldaar zo uit
muntend is, maar ook omdat tussen deze beide
- Het Trekpaard en de Hertogstad een
hechte band is gegroeid.
Een band die o.m. tot uitdrukking komt door
het feit, dat de tentoonstelling van „Het Neder
landsche Trekpaard" het enige evenement is,
waarvoor ieder jaar de woensdagse veemarkt een
dag wordt opgeschoven. Dit is een vriendelijk
heid van het gemeentebestuur, maar het wijst
óók op de grote internationale betekenis van
deze tentoonstelling. Immers, de grootste vee
markt van ons land gaat men niet verzetten om
de mooie ogen van een kampioenmerrie.
Naast de telkenjare zo zeer opvallende buiten
landse belangstelling is de tentoonstelling vooral
ook nationaal van groot belang, omdat de waar
dering van het paard bij de boer steeds weer
toeneemt. En deze waardering is niet gegrond
op sentimentaliteit. Er is een periode geweest,
waarin sommige boeren meenden - waarschijn
lijk onder bepaalde invloeden - dat mecha
nisatie en vooral het gebruik van motoren alles
voor hun bedrijf was en het meeste geld in het
laatje zou brengen. Bedrijfseconomische onder
zoekingen hebben juist de laatste tijd uitge
wezen, dat het gebruik van paarden in zeer
veel gevallen betere resultaten geeft, met name
beter financiële resultaten. Daarom groeit de
belangstelling voor het paard en is b.v. de
paardenstapel dit jaar dan ook weer toegeno
men na gedurende enkele jaren te zijn gedaald.
Daarbij is vooral belangrijk, dat deze toename
een verjonging betekent van de paardenstapel
Het spreekt vanzelf dat het stamboek bij deze
toenemende belangstelling te zorgen heeft voor
prima fokmateriaal. Welnu, wat in dit opzicht
gepresteerd wordt, laat de Koninklijke Vereni
ging „Het Nederlandsche Trekpaard" op 15 en
16 september zien te 's-Hertogenbosch.
Daarnaast wordt op de komende tentoon
stelling ook grote aandacht besteed aan de
voorlichting over het gebruik van machines en
werktuigen met paarden. Gedurende de beide
dagen is er een tentoonstelling van moderne
machines en werktuigen voor paardengebruik.
in de namidag van de 16e september zal er
een grote demonstratie gegeven worden van
het gebruik van deze machines on werktu'gen.
Hieraan zullen hun medewerking verlenen de
Algemene Technische Commissie van het Land
bouwschap, het Instituut voor Landbouwtech
niek en Rationalisatie te Wageningen, het Rijks
consulentschap voor Landbouwwerktuigen te
Wageningen en de federatie „Het Landbouw
werktuig" te Rotterdam.
Het is verheugend, dat voor deze belangrijke
paardendagen ook in de kringen vrn de regering
zulk een grote belangstelling bestaat. Zoals >>e-
kend heeft Z.K.H. Prins Bernhard, die ien
groot paardenvriend is, zich wederom bereid
verklaard het voorzitterschap va-i bet Ere-comité
op zich te nemen. In het Ere-comité hebben
voorts ook zitting de minister-president Z.Exc.
prof. dr. J. de Quay, oud-commissaris der Ko
ningin in de provincie Noord-Brabant en de
minister van Landbouw, Z.Exc. mr. V. G. M.
Marijnen.
met actieve,beheerste zenuwen
Hiinhardt's Zenuwtabletten
Sociëteit Willem Teil" te Kloosterzande
bestaat 110 jaar.
De handboogschutterij op de staande wip te
Kloosterzande, de sociëteit „Willem Teil" viert
vandaag haar 110-jarig bestaan. Dat betekent
feest op „Klooster" want hedenmiddag zal de
jubilerende schutterij weer een goede gastheer
blijken te zijn op de grote jubileumschieting die
is georganiseerd. De schutters die dan weer
van heinde en verre het jubileum komen mee
vieren zullen in Hotel „De Linde", waarin de
jubilerende vereniging nu bijna 90 jaar is ge
vestigd, een gul onthaal vinden.
„St. Sebastiaan" in Zuiddorpe huldigt
zes jubilarissen.
Ook in Zuiddorpe is het straks schuttersfeest
want met een feestelijke extra-schieting, zal het
wijd en zijd bekende boogschuttersgilde van „St.
Sebastiaan" op maandag 31 augustus niet min- j
der dan zes jubilarissen tegelijk huldigen. Het
zijn oud-burgemeester Van Waes, 55 jaar lid j
de heren D. van de Vijver en P. Waelput, beiden
gouden jubilaris burgemeester Puylaert en de
heren R. Apers en C. de Munck, allen 40 jaar
lid. Op de jubileumschieting van a.s. maandag
vormen deze zes jubilarissen, die in hun schut-
tersloopbaan bijna allen de koningstitel droegen,
een ere-peleton, dat het eerst schiet.
V
