AXELSE COURANT
Clinge Doornebos kreeg een rammelaar
kni'PEIIHUIISill
mm
J C VINK
WÊtBÊ
Ipipi
Frankering bij abonnement, Axel
ZATERDAG 17 JANUARI 1959
73e Jaargang No. 16
NIEUWS* EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
VERSCHIJNT TED! l WOENSDAG EN ZATERDAG
Drukkar - Uitgeef«ter i FIRMA J. C. VINK
Rad. en Adm.: Axel, Markt 12, Til. 0 1155-646
HoofdredactieJ. C. VINK
FIRMA
AXEL
UIT HET LEVEN VAN EEN DICHTER.
In Duitsland spreekt men in het variété-
bedrijf graag van „einmalig". Als er in ons
land een man éénmalig is, dan is dat Clinge
Doorenbos. Clinge vertegenwoordigt een be
grip gróót kent hem en al is hij eigenlijk
lal sinds jaren niet meer als cabaretier werk
zaam, kléin kent hem ook. Dat komt dan
vooral door zijn altijd pakkende, zijn dik
wijls geestig, zijn soms navrante versjes in
de krant. C. D. blijft „du cabaret", al is het
sedert lanig nog miaar uitsluitend met de pen.
Hetgeen jammer isDie zeldzame keer
dat wij hem thans nog horen
Over zijn artistieke carrière valt veel te
schrijven en daarom schrijf ik er hier maar
niets over,. Iedereen weet wel, hoe hij als
zovele anderen tijdens de mobilisatietijd van
'14-' 18 „in het vak" kwam en hoe hij toen
en in de loop der volgende jaren met mensen
als een Speenhof f een stuk Nederlandse
cabaretgeschiedenis maakte.
Een mijner vrienden, een goede collega
in de perswereld noemde Clinge Doorenbos
in een artikel eens een „warm mensenvriend
en talentvol levenskunstenaar".
En dat is hij
(en hier sloeg hij plotseling met zijn vuist
op 'tafel in een uitbarsing van lang ver
kropte woede) wel hier en gunder,
waar blijft nou die vent met zijn rammelaar
Dat eenvoudige rammelaartje van de
Kattenburgers behoort nog altijd tot één
van de liefste souvenirs van Clinge Dooren
bos en zijn lieve, pratende en dichtende en
muslicerende vrouw, diet zo |tialentvolle,
zingende en schrijvende echtpaar Dooren
bos.
C. D.
en grote smulpartijen.
Verschillende benamingen.
Koppermaandag zo heet d e maandag na
Driekoningen. Het is een vreemde naam, die
velen niet te verklaren weten en waarvan
de oorsprong ook niet onomstotelijk vast
staat. De meest gebruikelijke verklaring
luidt, dat deze speciale maandag na Drie-
konigenj niet' geschikt! '(werd geadht bm
„koppen te zetten", dat wil zeggen dat de
koppers op die dag vrij hadden. Naast deze
verklaring vindt mien die dat het woord
koper afkomstig is van het oudere werk
woord „kopperen", dat lekker eten, drinken,
vrolijk zijn en smullen betekent en diat daar
door zijn oorspronlg zou kunnen hebben in
het woord „kop" of beker. Het volk heeft
de gev/oonte dergelijke woorden, die niet
meer begrepen worden, te wijzigen (etymo-
htoaar Clinlge DoorenDos-ive oiecuui.t. logie), en zo werd Koppermaandag dan ook
Clinae heeft mij eens zijn verzameling lege Koppeltjesmaandag en later zelfs Koperen
siaarertblikjes laten zien, maar hij bezit nog Maandag, omdat m enwas gaan denken aan
twee andere collecties, die ik veel kostbaar- de koperen munt, die op deze diag wel als
der vind: een bijna onuitputtelijke verza- fooi gegeven werd.
meling herinneringen in zijn hoofd en een Er zijn echter nog andere namen in ge-
uitgebreide coilectie stoffe,gke souvenirsaan bruik ;ro»s
EEN OUD VOLKSFEEST UIT HET GRIJS VERLEDEN.
Zij, wier qeboortejaar nog viel in de 19e eeuw komen telkens tlot de ontdekking dat
veel wat vroeger jaren kleur en betekenis had, in de loop van de jaren aan het ui -
sterven is. Men kan het betreuren of toejuichen, precies zoals men zelf gestemd
is. Over het algemeen kan gezegd worden dat vele gebruiken stammen uit de tijd
dat vacantie een ongekend begrip was en het daarom nog niet! zo gek klonk om
allerlei feestdagen te creëren. Op één punt komen zij alle overeenluidruchtighe
Van hoeveel artiesten, die reeds tijdens
de wereldoorlog in het eerste kwart van deze
eeuw werkten, liggen de beste souvenirs niet
juist in die mobilisatietijd Een tijd, waarin
het tóén nog bij mobilisatie bleef de her
inneringen daaraan liggen de oudere artms-
ten hét dichtst aan het hart. Zo ook bij het
echtpaar Clinlge Doorenbos-De Blécourt.
het optreden van jaren her. In die laatste
bevindt zich een brief van een soldraat, die
in een troosteloos eenzame uithoek van ons
land in aller-ongunstigste omstandigheden
dienst deed. Hij schrijft, dat hij zich zo on-
qelukkig en wanhopig voelt, dat hij besloten
heeft een einde aan zijn leven te maken. De
vrolijkheid en het optimisme vian de avond,
waarop het echtpaar Doorenbos voor die
jonlgens daar in dié verre uithoek optrad,
heeft hem weer nieuwe levensmoed gegeven.
Dat is een kostbare herinnering.
Bij een andere is, al is het ver opde achter
grond. ook die grote tragicus, de Dood, aan
wezig, al is de tragiek daarbij verre, zelts
niet meer op de achtergrond. Dat was, toen
een grafkrans aangeboden kregen. De bloe
de cabaretkunstenlaars als bloemenhulde
mjist die ook een leverantie voor een be
grafenis had gehad, had de kransen ver
wisseld en de huldigende lieden hadden de
vergissing niet opgemerkt
Maar dit is dan de anecdote, die ik U
verhalen, wil.
Het whs op een avond voor de Buurt
en Speeltuinvereniging „Kattenburg in Am
sterdam, op de eilandenC De ooievaar
had pas een bezoek gebracht aan nu 1 ze „De
Clinge". Het bestuur der vereniging had tot
de hartelijke geste besloten een zilveren ram
melaar aan te bieden. Tijdens de pauze trad
daarom de voorzitter op de planken om
„een woordje te spreken". Hij was een beetje
schichtig en dat was niet alleen Plaakcn-
koorts. Er haperde iets, dat was duidelijk.
Later bleek, dat dit stak in het sleuteltje van
het kastje, waarin men zo lang de rammelaar
opgeborgen had. Dit sleuteltje was zoek en
in de hoopvole verwachting dat het ver
loren voorwerp wel spoedig terecht zou ko
men, begon de voorziter alvast te spreken,
doch middelerwijl keek hij hoe langer hoe
(angstiger ter zijde, kundat de rammelaar
miaar steeds niet kwam opdagen.
Méheer en mevrouw Doorebos zei hij.
„Et is ons een werkelijk, een onverdeeld
een waar en een oprecht genöege, asdat U
de vrijpostigheid heb gehad tot ons Katte-
burgers af te dalen ik eh t&q,
asdat we 'et kedin vinden U in ons middel
te 'ziene en toe te kenne sprekeom
re\je asdat we ons verheugen hier onder
mekaar te benne ik eh zeg
Verzworen-, Verkorenmaandag, ook Flora
maandag en Gekken- en Raasmaandag.
Deze twee laatse woorden zijn uiteraard
zeer begrijpelijk.
Tal van verklaringen.
Voor deze benamingen zijn tal van ver
klaringen te vinden. Zo wordt Verzworen-
maandag b.v. met beëdiging in verband ge
bracht. Men kende feestelijkheden van de
eedaflegging der lagere ambtenaren en in
oude archiefstukken komt het woord „ver
zworen" in dit verband dan ook vaak voor.
De bekende folklorekenner, D. J. van der
Ven, weet over een Kopermaandag-gebruik
in de stad Dokkum het volgende te ver
tellen „Dokkum was vroeger verdeeld in
buurten van ieder 20 huizen, waarvan de
inwoners elkaar onderlinge hulp bij sterf
gevallen hadden te verlenen in een nakomen
van de z.g. „noaberplichten", onder leiding
van een fiskaal en een fiskaalse. Deze man
nelijke en vrouwelijke buurtfunctionarissen
nodigden nu op Koperen Maandag de leden
uit hun buurt bij zich thuis voor het bij
wonen der algemene vergadering. Naar ge
tuigenis van oud-Dokkumers heerste er op
Koperen Maandag nolg tot het midden der
vorige eeuw oevral vrolijkheid in de stad,
die daverde Van de burenpretjes. Onge
lofelijke hoeveelheden scharretjes, Deventer
koeken, poffen en krentebollen werden ver
orberd en tot laat in de nadht duurde het
feest Voort dat 'zijn napret vondl in' de
„Blikkene Dinsdag".
Slotfase van het Nieuwjaarsfeest.
Koperen Maandag kan men beschouwen
als het slot van de vele feasten rond Oud
en Nieuw, voor de laatste maal in dit tijd
perk wordt nog eens volop pret gemaakt en
hoe verschillend de gebruiken ook mogen
zijn in één ding komen zij overeen luid
ruchtigheid en ongebreidelde smulpartijen.
De bijkomende gebruiken zijn overigens
overal in den lande verschillend. Vroeger
hielden te Amsterdam de leprozen een op
tocht, terwijl in Utrecht allerlei soorten
maskerades werden gehouden. Soms droe
gen de gebruiken een wreed karakter zaals
ganstrekken en katknuppelen, soms waren
ze zeer vreemd, zo werd bijvoorbeeld in een
bepaalde streek op Koppermaandag de
onderwijzer van de dorpsschool door zijn
leerlingen gebonden.
Er is van de feestelijkheden op Kopper
maandag echter maar zeer weinig overge
bleven en in onze moderne tijd weet men er
bijzonder weinig meer van af. Tja, de din
gen komen en gaan en zo zal ook „Verloren
Maandag" binnen afzienbare tijd wel in de
eeuwigheid verloren zijn getgaan.
700.000 REKENINGHOUDERS BIJ DE
POSTCHEQUE- EN GIRODIENST.
Op 9 januari 1959 werd te 's-Gravenhage
als 700.000ste rekeninghouder bij de Post
cheque- en Girodienst ingeschreven de heer
A S. Spoor te Rotterdam.
Op 16 januari 1918, dus 41 jaar egleden,
werd de dienst geopend met 4000 rekening
houders. De girodichtheid in Nederland be
loopt thans 1 rekeninghouder op iedere
16 inwoners.
BRIEFWISSELING
fV -
-
•'V p
- v,\.
Bwi
- V;;>
-f?wm
a,
H.K.H. Prinses Margriet die op 19 januari a.s. 16 jaar wordt.
(Foto M. C. Meyboom)
Beste Vriend,
Axel, 17 januari 1959.
Toen ik deze week op de kalender keek,
viel het mij op, diat binnenkort weer ver
schillende verjaardagen van leden van het
Koninklijk Huis te vieren zijn. Het begint
al maandag a.s., 19 januari, de verjaardag
van H.K.H. Prinses Mtatfgriet Francisca.
Zij wordt al 16 jaar.
Dan volgt op 31 januari (onze Kroon
prinses, H.K.H. Prinses Beatrix Wilhelmina
Armgard, die 21 jaar wordt
De volgende in de rij is H.K.H. Prinses
Maria Christina, 'beter bekend onder de
naam Prinses Marijke, die al 12 jaar wordt.
Wat gaat de tijd toch snel hé, als je het
goed beschouwd.
Hoe goed herinner je nog de geboorte
van Prinses Beatrix. Wat waren we toen
blij met die eerste prinses.
Maar weet je, wat ik zo jammer vind
En dat is geloof ik, een na de oorlog sterk
toegenomen euvel, dat er op de verjaar
dagen van de leden van het Koninklijk Huis
zo weinig meer gevlagd wordt
Vroöger was het toch zo, dat een vlag
als het ware bij de huwelijksuitzet behoorde.
Maar hoeveel jonge mensen zouden er nu
niet zijn, die zelfs geen vlag meer hebben
En hoeveel zijn er tegenwoordig niet, die
nog wel een vlag hébben, miaar de moeite
niet nemen om deze uit te steken?
Ja, je ziet de nationale driekleur wel om
gebruikt te worden als blikvanger voor
allerlei zakeni. Dan wappert die vlag dag
en nacht en is soms te vies geworden om
aan te kijken. Maar daar is onze vlag toch
zeker niet voor
En dan nog iets. Hoeveel, of liever ge-
zelgd, hoe weinig mensen zie je op de natio
nale dagen nog met oranje getooid lopen
Is dit nonchalance
Is dit valse schaamte
Is dit gebrek aan liefde voor ons Vor
stenhuis
Is dit gemakzucht
Of hebben wij geen nationale trots meer
Het zijn miaar enkele vragen.
Eerlijk, ik vlag graag. En ik loop graag
met oranje getooid op de verjaardagen van
de leden van ons Vorstenhuis.
Misschien zijn er, die zeggen Dan loop
je voor gek.
Welnu, laat mij dan bij hen, die daar zo
over denken, maar voor gek lopen Maar
dan heb ik toch de innerlijke overtuiging,
waar ik ook nog wel voor uit durf komen,
dat in mijn blijdschap op zo n dag nog durf
en gelukkig ook nog mag en kan tonen
Gelukkig, dat er nu een Oranjevereniging
komt. Dan komt er bopenlijk weer wat meer
feestvreugde op de nationale feestdagen. En
misschien dat we dan ook weer wat alge
mener durven te vlaggen en oranje durven
dragen.
Want een oranje-strik in het haar of een
sjerp is op zichzelf al een feestelijk gezicht
De hartelijke groeten en tot schrijfs.
Je Vriend,
WILLEM.
ABONNIMENTSPRUS, Loti. numm«« 6 cent
Kwartaal- abranement t
Ax«l blnn«n de kom f 1.55 Andere plaatsen f 1#T5
Buitenland I 2,00
ADVERTENTIEPRIJS s 8 cent per m.m.
Bij contracten belangri|ke reductie.
Inp vonden Mededelingen 20 cent per m.m.
Klein* Mvertentlèn (maximum 6 regel.) 1-S regel,
70 cent iedere regel meer 12 cent extra
i
'/"WV-
'w-
V,