sch&öuw ov€R Leven
FEUILLETON
U doc/ft de Zunrbr&nd
onmiddellijk.
En daarmee ook de pfln.
Simpelweg een ol twee Bennloi...
SE
DE KERNENERGIE.
(Vervolg)
Kortelings gaf hij een beeld van de sinds de 16e en
17e eeuw weer binnen de gezichtskring der natuur
vorsers gebrachte atoomleer. Voor de moderne be
schouwingen over de bouw der materie verkreeg deze
rond 1860 een basis voor de wet van het behoud
van de energie. De opzienbarende uitvindingen van
het Parijse echtpaar Curie in 1896 betekenden een
machtige schrede vooruit ten opzichte van de radio
activiteit, het door Henri Becquerel in 1896 ontdekte
verschijnsel. Door de Engelsman Rutherford, die de
hypothese uitsprak (in 1911) dat de atomen der
verschillende elementen |bestaan uit een electrisch
positief geladen, betrekkelijk zware kern met daarom
heen lopende negatief geladen deeltjes, electronen ge
heten. Hieromtrent zij medegedeeld dat het lichtste
atoom waterstof slechts één electron .bezit, het tweede
element helium bevat er twee, lithium drie, terwijl het
zwaarste in de natuur voorkomende atoom uranium,
92 electronen heeft. Deze Rutherford ging er van
uit dat de electronen om de atoomkern zouden lopen
volgens dezelfde wetten waarmede de planeten in
ons zonnestelsel om de zon lopen, een theorie die
later weer door andere geleerden werd gecorrigeerd.
Dit alles en veel meer aangaande positieve en nega
tieve ladingen, neutronen en protonen, etc. werd door
de spreker op bevattelijke wijze voorgesteld, waar
bij hij een ruim gebruik maakte van op het Witte
doek voorgestelde wetenschappelijke proeven en re
sultaten, die hij na een korte pauze voortzette tot
verdere verduidelijking. Hiertoe bezigde hij eenvou
dige kleurenbeelden, die eenvisie gaMen op de splij-
tingsreactie's ten gevolge van explosie's veroorzaakt,
waarbij vaak 2 tot 3 neutronen per splijting vrij
kwamen, eveneens met aanzienlijke energie. Deze
splijtingsneutronen kunnen op hun beurt weer andere
kernen splijten, waardoor weer nieuwe neutronen
worden gevormd, die op hun beurt kettingreactie's
doen ontstaan die onder bepaalde omstandigheden een
explosief karakter kunn enaannemen. Beweging en
ontwikkelde warmte kunnen de meest inefficiënte ex
plosie's veroorzaken door afgeschoten projectielen.
Na een tweede korte pauze naderde het laatst
deel van deze hoogst leerzame, maar langdurige ver
gadering, die geen der aanwezigen ook maar éen
ogenblik heeft verveeld.
Dit slotgedeelte stond dan in het teken van enkele
films, die de dreigingen van deze nieuwste en wereld
omvattende wetenschap naar het tweede plan ver
wezen.
De eerste bracht ons in beeld de bouw, constructie
en werkwijze van een kernreactor naar de door de
inleider ontwikkelde theorieën.
In het Amerikaanse stadje Arco, gelegen in de staat
Idaho heeft men door de bouw van een reactor ver
bluffende voredringen gemaakt. Deze werden in de
eerste film in beeld gebracht en toonden ons welke
heilzame resultaten voor het toekomstig geslacht zijn
te verwachten zelfs voor de meest afgelegen en
thans als onderontwikkelde gebieden gekwalificeerde
uithoeken der aarde.
Door de spreker werd daarbij gewezen op het
feit dat de aanwezige steenkolen- en olievoorraden
op aarde niet onuitputtelijk zijn en de tijd steeds
meer nadert waarin de mensheid absoluut genood-
zaakt zal zijn uit te zien naar andere energiebronnen
tot instandhouding van het economisch leven op een
dragelijk en voor allen aanvaardbaar levenspeil.
Reeds thans wordt vooral in Amerika met ver
dubbelde inspanning gewerkt aan het doel het atoom
dienstbaar te maken aan de welvaart en de vrede.
De laatste film gaf een indrukwekkend beeld van
wat er in dit opzicht reeds nu verwerkelijkt werd bij
dè verdere chemische en mechanische evoluerende
wetenschappen. De resultaten bereikt bij het Con
serveren van verschillende producten, zoals o.a. aard
appelen, zomede de ten opzichte van de agrarische
door CARRY VAN DER RIJKEN.
27)
Zorgvuldig, zonder haar aan te zien, paste hij zijn
vingertoppen tegen elkaar. Plotseling keek hij op
zag haar ontdaan gezicht. Evien toch voelde hij
medelijden met haar.
Kom kind, laten we dit rustig samen bekijken.
Hij greep haar pols en trok haar naar zich toe.
Ze liet hem begaan. Zag in gedachten op de bodem
van haar byouteriekistje een tamelijk dikke enveloppe.
GeldEen klein kapitaaltje, de laatste keer gewonnen
in het speelhuis. Zorgvuldig had ze het bewaard.
Je kon immers nooit weten Een moment kwam het
in haar op, het aan Han te geven. Het zou een kans
voor hem zijn .opnieuw te beginnen.
De opwelling verdween. Ze trok haar handen terug
uit Han's greep.
Wat Ben je van plan
Dat wilde ik juist met je bespreken een vast
omlijnd idee heb ik nog niet.
Ja, wat weet ik daar nu van. Bedenk maar iets,
waar je goed geld mee kunt verdienen, maar laat mij
alsjeblieft buiten zulke zwaarwichtige besprekingen
Meteien maakte ze er een eind aan door te bellen.
Natuurlijk had Han het binnenkomende dienstmeisje
terug kunnen sturen. Hij had Cora kunnen dwingen
naar hem te luisteren. Hij had een mén kunnen zijn.
Maar Han was een slappeling. Met een even op
halen van zijn schouders verliet hij de kamer. Hij
wist geien raad, zag geen uitkomst. Beschouwde het
heden als een poel van ellende, de toekomst als
een donkere dreiging. En steeds door het zelfverwijt
Had ik Ine maar en Ine zou
De voordeur sloeg achter hem dicht. Frisse lucht
moest ie hebben even tot zichzelf komen. Wat had
q 1st
wereld verder op het doek gebrachte vorderingen, nu
reeds in de Nieuwe Wereld toegepast, zijn documen-
tatie's van, bet feit dat de atoom-wetenschap voor de
toekomst heilzame perspectieven opent.
De heer Twfftno was aller tolk, toen hij aan het
einde dezer met onverdeelde aandacht gevolgde réde,
waarbij door de her J. J. de Ridder aan het slot een
tweetal zeer interessante, van meer dan oppervlakkige
kennis getuigende vragen werden gesteld, die ten
genoegen van de steller werden beantwoord, dank
bracht aan drs. Van Hecke voor diens met grote
deskundigheid geleverde voordracht.
TONEELVERENIGING „AXEL" LEVERDE
SUCCESVOL SEIZOENDEBUUT.
Voor de eerste maal in dit seizoen verscheen de
sterk verjongde toneelvereniging „Axel" met een
slechts uit een zevental executanten bestaand en
semble woensdagavond in „Het Centrum" voor het
voetlicht met een toneelspel in vier bedrijven van
de auteur Huub van Dalsum, onder de titel „De
laatste deur".
Gezien de zeer gunstige reputatie dezer vereniging
was ook ditmaal de grote zaal boven en beneden
vrijwel tot de laatste plaats bezet, toen de praeses,
de heer R. H. de Ridder de aanwezigen verwelkomde.
Hij toonde zich verheugd bij vrnieuwing uit de op
komst te mogen afleiden, dat niettegenstaande hier
en daar onmiskenbare sporen in tegengestelde zin tot
uiting kwamen, dat althans zijn vereniging onder het
Axelse uitgaande en toneellievende publiek een wei-
gefundeerde basis blijkt te bezitten. Deze zal het
ook nu weer mogelijk maken daarop voort te bouwen.
Kwalitatief verantwoorde dilettantenprestatie's in het
vooruitzicht stellend was spr, gerust het auditorium
bij voorbaat weer een avond van intense beleving te
mogen presenteren.
Nog niet vaak werd een toneelspel met zo geringe
bezetting voor het forum gebracht, waarvan dan de
helft nog tot de juniorenklasse behoorde. Dit echter
bleek dank zij de eminente regie van de heer
Tiersen niet van de minst nadelige invloed te zijn
op de creatie der vrij zware rollen in dit stuk.
Het was een boeiend gegeven met een sterk rea
listische inslag, waarvan de kern-rol in handen was
van de reeds eerder met belofte-gevend spel opge
treden jeugdige P. Deij Pz. Met ontroerende, melan
choliek getinte natuurlijkheid creëerde deze jeugdige
speler ook nu weer zijn rol, waarin hij zich zo vol
ledig inleefde dat hemzelf op het eind de ontroering
zichtbaar te machtig werd. Maar ook de overige
optredenden in dit stuk, dat gebaseerd was op wel
iswaar goed bedoelde maar vaak verkeerd begrepen
opv<( dingsproblemen, gaven weer op boeiende wijze
blijk zich op de planken thuis te gevoelen. Zowel de
dames- als de herenrollen werden vertolkt door ge
routineerde krachten, voor wie de zware rollen, die
zeer intense spanningen opriejpen, nog nauwelijks
moeilijkheden opleveren. En de regie waarover deze
toneelvereniging beschikt draagt ht hare bij tot het
permanente succes, dat immers ook en voora Igelegen
is in de keuze der stukken. Een spelleider toch, die
geen rekening houdt met de karakters van zijn
ensemble-leden kan nooit op een volledig succes bogen.
Zodat het verklaarbaar was dat ook nu de toneel
vereniging „Axel" een tot in onderdelen geslaagde
eerste winteruitvoering bracht. Die naar traditie weer
gevolgd werd door het geanimeerde bal in de intieme
sfeer die ook steeds de rij van vorige opvoeringen
kenmerkte.
Een verloting droeg bij tot dekking der aan deze
avond verbonden kosten. De grime van de heer R.
Kolijn was weer verzorgd.
REISCLUB „PRINS HENDRIK" STELDE HAAR
VOORLOPIG REISSCHEMA VAST.
Meerdaagse reizen naar de Dolomieten (Italië)
en het Zwarte Woud (Duitsland).
Zoals gebruikelijk na afloop van het reisseizoen
riep de actieve Reisclub „Prins Hendrik" alhier haar
de Directeur Vanmorgen ook weer gezegd
Oim even tien uur was hij op het privékamtoor ge
roepen. Eén van zijn schuldeisers had een schrijven
aan de Directie gericht. Hij moest er genoegen mee
nemen, dat de eerstvolgende drie maanden het groot
ste deel van zijn salaris zou worden ingehouden.
U begrijpt, mijnheer Van Es, dat wij iemand, die
speculeert niet kunnen handhaven in de vertrouwens
positie die U bij ons inneemt De naam van onze
firma moet absoluut onbesproken blijvten. Het zal dus
het beste zijn als U nu reeds naar een andere be
trekking uitziet. U kunt zich als ontslagen beschou
wen
Hij had nog getracht, zich te verdedigen. Ver
geefse moeite. Hij begreep, had al van te voren be
grepen, dat als het mis ging op de beurs, ook zijn
baan op het spel stond. Hij had geen keus gehad.
Maar wat nu 7
Ergens een; betrekking zoeken, hoefde hij niet eens
aan te beginnen. De dagbladen sotnden vol met aan
geboden personeel. Zo'n duvelstoejagersbaantje had
hij trouwens niets aan. Relaties in dit vreemde land,
had hij bijna geen. Iets voor zichzelf beginnen, was
het enige. Assurantiën, toevlucht der hopelozen, be
dacht hij met wrange humorToch zou er niet
veel anders opzitten. Hij gooide zijn eindje sigaret
weg. Voelde naar zijn koker en greep meteen de
dunne, blauwe enveloppe.
Ja, dat was waar ook I Mariesjes brief, waar
door hij vanmorgen nog even. zo gelukkig was ge
weest. Die paar honderd francs konden er ook nog
wel af. Morgen meteen maar even een postwissel
sturen. Een hriefje zou ie het kind ook schrijven.
Ze dacht er zeker niet aan, dat Ine het natuurlijk
in handen zou krijgen. Erg geheim zou die voetbal
geschiedenis niet lang blijven, lachte hij in zichzelf.
Zou Ine nog wel eens aan hem denken 7 En hoe 7...
leden enige weken geleden weer in vrgaderingen bijeen
te Temeuzen en Axel.
Hier had deze vergadering plaats op de bovenzaal
van „Het Centrum" en het voornaamste doel hiervan
was wel, dat het bestuur met de aanwezige leden van
gedachten kon wisselen omtrent de wensen die er
bestaan voor het volgend reisseizoen, om zodoende
aan de hand van eventuele suggesties het reisplan
voor de volgende zomer uit te werken.
Vorig jaar heeft deze Reisclub enkel en alleen haar
grote 10-daagse reis ondernomen en kwam de z.g.
„kleine reis" welke meestal bestond uit een 3- of
4-daagse trip te vervallen wegens te weinig animo.
Dit hield natuurlijk wel hoofdzakelijk verband met
het feit dat de afgelopen zomer alle reizen zich
concentreerden op de Expo te Brussel, waarheen
ook „Prins Hendrik" meerdere reizen organiseerde.
Thans bleek voor de a.s. zomer interesse te be
staan voor de 10-daagse reis, welke eind juni gemaakt
zal worden naar Italië met als waarschijnlijk reisdoel
de Dolomieten en het Garda-meer (Lago di Garda),
terwijl ook de .kleine reis" volgend jaar op een
nog nader te bepalen tijdstip weer zal worden
ondernomen met als reisdoel het Zwarte Woud in
Duitsland.
Vanzelfsprekend zullen tijdens de wintermaanden
ook weer verschillende opera-reizen naar Gent ge
maakt worden en ook het traditionele bezoek aan de
unieke Kerstverlichting te Brussel ontbreekt weer niet
op het reisschema van de Reisclub „Prins Hendrik
Op de genoemde vergaderingen werden de aan
wezigen ook nog eens in gedachten verplaatst naar
de 10-daagse reis van de afgelopen zomer. Dit door
middel van kleurendia's die tijdens deze reis waren
opgenomen en thans op deze vergaderingen werden
vertoond, Bij degenen, die deze trip hebben meege
maakt riep dit natuurlijk nog prettige herinneringen
op aan deze geslaagde reis.
Rennies - het beproefde middel, gewoon laten smelten
op de tong, en alle leed is geleden, omdat al dat over
tollig maagzuur onmiddellijk wordt geneutraliseerd.
Vraag Uw omgeving naar de wondere werking van
Rennies - de meest gebruikte maagtablet in 62 landen
over de hele wereld. Negen van de tien zuurbrand-
lijders kennen Rennies - tien van de tien gebruikers
dwepen er mee, zweren er bij - willen niet zonder.
Om de wondervlugge baat, om de lekkere smaak en
omdat Rennies zo onopgemerkt te slikken zijn
zonder water of wat ook. Ing. Med.
Voor deze vergadering was door het bestuur in de
ontstane vacature van secretaris der vereniging de
heer Adr. van Gink hiervoor candidaat gesteld. Aan
de leden werd de gelegenheid gegeven ook eventuele
candidaten naar voren te brengen, doch daar geien
enkele opgave binnenkwam werd vorengenoemde can
didaat automatisch gekozen.
Volledigheidshalve laten wij het huidige bestuur
hieronder volgen. Dit bestaat uit de herenJ. v. d.
Plasse te Souburg, voorzitter en Adr. van Gink en
Adr. van Esch, beiden te Axel, resp. secretaris en
penningmeester.
Ofschoon het ontwerpen en uitvoeren van de z.g.
wintertrips met haar meest culturele doeleinden ook,
of beter gezegd juist in het donkere jaargetijde een
groot deel van de aandacht en werkzaamheid van
het bestuur vereist, blijkt uit bovenstaande wel, dat
daarnaast dit actieve bestuur reeds thans al weer
druk doende is met de voorbereidingen van haar reis
programma voor de a.s. zomer.
Hopen wij dus nu maar, met de Reisclub „Prins
Hendrik" dat deze plannen begunstigd mogen worden
door een extra gunstig zomerseizoen met ideale weers
omstandigheden.
Het was inderdaad Ine, die de postwissel in ont
vangst nam. Een schok van pijn ging door haar heen.
toen ze de naam van de afziender las. Han
Waarom stuurde hij geld aan Mariesje 7 Was dit
de eerste keer 7
Riesje zou toch niets voor haar verborgen houden 7
Dat had ze nog nooit gedaan
Kijk eens Riesje, hoe gewichtig Voor jou
En binnengekomen gaf moeder de buitenlandse
wissel aan Mariesje.
O Mams, wat jammer, dat U het nou weet. We
hadden het expres niet verteld, omdat U er anders
boos om zou zijn.
Maar Mams, zeg het nu niet tegen HansIk
wil hem zo graag verrassen.
Ik snap er tot nu toe geen steek van, zuchtte
Ine. Expres niet aan mij en ik nou weer niet
aan HansWat een ingewikkelde geschiedenis I
Biecht maar gauw op
En Riesje vertelde.
Toch niet erg hè, dat ik Papa om geld heb ge
vraagd 7 Dat moet U altijd maar doen Mams, be
sloot ze haar verhaal.
In haar hart vond Ine het handig verzonnen, Bn
begrijpelijk ook. Maar eien herhaling wilde ze toch
beslist niet. Ze waarschuwde Riesje dan ook, noodt
en nooit meer aan Papa om geld te vragen. Ze zei
er niet bij dat haar eigen trots daarbij in het gedrang
kwam.
Zou er geld overblijven als het tientje voor
Hans er af is 7 informeerde Mariesje.
Je zult ongeveer een gulden of twaalf hierop
krijgen, dacht Ine. Ik heb er geen idee van, hoe
hoog op het ogenblik de koers is. Stop de rast
maar in je spaarpot
Bah, die spaarpot, daar heb je nou net niks
aan. Mag ik dit nou eens bij me houden 7
Wat wil je er dan mee doen 7 vroeg Ine be-
BENOEMD.
Tot gemeentewerkman in algemene dienst is met
ingang van 5 januari a.s. door burgemeester er, wet
houders onzer gemeente benoemd, deheer C. H. van
Tatenbove, wonende Buitenweg 52, alhier.
VINGERTOP AFGEKNELD.
Spelenderwijs geraakte de 9-jarige P. G., één der
adSpirant-leden van. de drumband van „Concordia",
toen hij zich voor de aanvang van de repetitie-avond
met zijn makkers vermaakte in het overdekte school
plein der voormalige Openbare School, met een
vingertop bekneld tussen het dichtslaande ijzeren hek.
Dit had tot gevolg dat deze vingertop werd afgekneld
en geneeskundige hulp noodzakelijk was, welke ver
leend werd door dokter Kats.
BINDINGSAVOND EN SCHIETWEDSTRIJD.
De groep Axel, Koewacht en Zuiddorpe van de
Reserve Rijkspolitie had alhier in het daarvoor ge-
eigende grote gymnastieklokaal der voormalige Open
bare School, een bindingsavond georganiseerd waar
aan een schietwedstrijd verbonden was.
Daar van B. en W. der gemeente Axel een bericht
van verhindering was binnengekomen, werd deze
bijeenkomst geopend door de adjudant-commandant der
plaatselijke Rijkspolitie, de heer L. A. Fluit. Onder
de aanwezigen waren verder de adjudant Van Poelje
van de Reserve Rijkspolitie uit Vlissingen en de
adjudant Fokker uit Axel.
Door de heer J. Francke werd als hoofdprijs een
fraaie wisselbeker aangeboden, die na tweemaal door
eenzelfde schutter te zijn verovrd voor de derde maal
gewonnen zijnde definitief bezit wordt van de winnaar.
Voor de aanvang van de wedstrijd werd deze fraaie
trophee door de 'heer Francke aangeboden aan de
organisatoren.
Hierna vingen de wedstrijden aan, waarvan hier
onder de uitslagen volgen
1. Jan van Meurs Jacz., Axel, 38 pt.2. A.D'hane,
Koewacht, 33 pt.3. E. Fermont, Axel, 33 pt.
4. N. van Rijswijk, Axel, 32 pt.5. J. Schelleman,
Axel, 32 pt.6. A. Laheije, Koewacht, 32 pt.
7- D. Draayer, Axel, 32 pt. 8. A. Louwerse, Axel,
30 pt.9. J. Schipper, Koewacht, 30 pt. 10. Opper
wachtmeester Van Suijdam, Axel, 30 pt.
Het hoogste aantal punten werd behaald door adju
dant Fluit, die een aantal van 44 punten behaalde,
doch uit hoofde van zijn functie niet voor de wissel
beker in aanmerking mocht komen in verband met de
ten deze geldende bepalingen.
Gedurende de pauze werden verversingen rond-
diend. z
KERSTVIERING DOOR DE BOND VAN
PLATTELANDSVROUWEN.
De afdeling Axel van de Ned. Bond van Platte
landsvrouwen hield donderdag haar Kerstmiddag, te
samen met de afdeling Axel van de Z.P.M. in de
mooi versierde bovenzaal van „Het Centrum".
In haar keurig verzorgd openingswoord heette de
presidente, mevr. C. Dekker-Becu de vele aanwezige
dames hartelijk welkom, alsmede de spreekster voor
deze middag, mevr. Y. Wegener Heeswijk-van Balen
Blanken.
De spreekster declameerde enkele gedichten en ver
telde op zeer boeiende wijze een door haar zelf ge
schreven Kerstverhaal. Met de samenzang en een
tweestemmig koortje, dat enige Kerstliederen ten ge
hore bracht, was deze middag de mooiste en de drukst
bezochte bijeenkomst van het jaar.
De presidente der Z.P.M., mej. C. de Feijter, dankte
met welgekozen woorden mevr. Wegener Sleeswijk-
van Balen Blanken namens alle dames en wenste haar
en de aanwezigen goede Kerstdagen en een gelukkig
Nieuwjaar.
Hiermede werd deze zeer goed geslaagde Kerst
middag, waarop men zeker met genoegen terug zal
zien, besloten.
nieuwd.
Stilte.
Mariesje schoof een beetje verlegen met een voet
over het kleed en keek haar moeder niet aan.
U zult het misschien zo gek vinden en zegt
U het dan niet tegen Grootpa of zo 71
Natuurlijk niet, stelde Ine haar gerust.
Morgenmiddag Mams, wil de hele klas ten
minste ons clubje taartjes gaan eten in de Bijen
korf. Ze doen het wel meer hoor en meestal verzin
ik dan iets, zodat ik niet mee kan. Maar als ik dat
geld nou heb Mam, dan ga ik mee en dan kan ik
hun; allemaal rondjes geven. Hè toeéén zo'n
middag het gevoel hebben, dat ik schatrijk ben I
Vindt U het erg raar 7 Mag het) 7
Ze mocht.
En als Mariesje dansend de kamer uit was om met
een vaartje naar het postkantoor te rennen, zat Ine
nog even stil aan tafel.
Kwam het kind dan tekort bij anderen vergeleken 7
Ze gaf hun thuis toch wat ze kon 7 Zeker, erg dure
dingen kon ze zich niet permitteren, maar waar het
maar even mogelijk was, zorgde ze voor iets extra's.
Dat andere ouders hun kinderen zoveel zakgeld
gaven, was hun zaak. Ook als ze geld plenty zou
'hebben, zou ze bet kind niet méér geven. Wel had
ze al dikwijls Mariesjes luxueuze neigingen opge
merkt. Dat idee nu ook weer van haar, om zich eens
schatrijk te voelen Moest ze daar eigenlijk niet
tegen in gaan 7Och, hoe ouder ze werd, hoe
meer ze immers de betrekkelijke waarde van geld
zou leren kennen. Zo lang twee onnozele guldens
voor Riesjes begrip nog een som was, liep het wel los.
(Wordt vervolgd)
aafl
