AXELSE COURANT Gemeentebegroting De Vrije Veren J C VINK In één nacht Uw handen gaaf en zacht Frankering bij abonnement, Axel ZATERDAG 15 NOVEMBER 1958 73e Jaargang No. 7 NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN VERSCHIJNT TEL/ l WOENSDAG EN ZATERDAG Drukker UitgeefiterFIRMA J. C. VINK Red. en Adm.: Axel, Markt 12, Til. 0 1135-646 Hoofdredactie: J. C. VINK FIRMA Markt 12 AXEL (Vervolg) Zoals U zich, zult herinneren, eindigden wij het vorige artikel met de vraag of de gemeente er dan maar op los mocht leven, wat haar uitgaven betreft. Wij beloofden tot slot het daarover nog te hebben. Er zal natuurlijk geen enkele gemeente raad of college van burgemeester en wet houders zijn, dat er zo over denkt Maar er kunnen zich nu eenmaal om standigheden voordoen,, waardoor het ten enenmale onmogelijk is, een begrotingstekort te voorkomen. Reeds in het vorige artikel werd er op gewezen, dat er onderscheid dient gemaakt te worden tussen verplichte en niet-ver- plichte uitgaven voor de gemeente. Blijkens het raadsversalg heeft de bur gemeester bij de begrotingsbehandeling ge zegd, dat de verplichte uitgaven ongeveer 80% van het totaal uitmaken. Deze uitgaven moeten dus worden ge daan en daarom in de begroting worden geraamd. Wanneer tegenover deze uitgaven niet voldoende inkomsten staan, ontstaat van zelfsprekend een tekort. Waar komen nu de inkomsten vandaan In de begroting worden verschillende in komsten geraamd. Daarbij denken we in de eerste plaats aan de belastingontvangsten. Dit zijn uitkeringen wegens opcenten op de grondbelasting en op de personele belasting, de rioolrechten, reinigingsrechten, honden belasting. vermakelijkheidsbelasting, baat belasting (voor een klein gedeelte van de gemeente) en het vergunnings- en verlofs- recht voor de dranklokaliteiten. Maar dan hebben we het ver gehad. Daarnaast kun nen nog worden genoemd de secretarie-leges de marktgelden, schoolgelden (alleen voor de 3e en de 4e klasse van de u.l.o.) en nog enkele andere inkomsten van geringe be tekenis. De grote kluif aan inkomsten betreft wel de bijdragen van het Rijk uit het z.g. Ge meentefonds. Deze bijdragen belopen ruim 540.000, terwijl de bovengenoemde belastingen bij elkaar zo ongeveer ƒ225.000,opbrengen. Daarnaast zijn er nog tal van andere in komsten en rijkssubsidies, waaraan wij thans voorbij gaan. Waarom, zo zult U vragen, ontvangt de gemeente nu zo'n groot bedrag van het Rijk Allereerst moeten wij dan weer er op wijzen, dat de uitgaven der gemeente, waar voor wij in ons vorige artikel reeds ver schillende verdelingen aangaven, nog weer eens kunnen worden gerubriceerd in uit gaven, liggende op het terrein van de auto nomie enerzijds en op het terrein van het zelfbestuur anderzijds. De autonomie van de gemeente betekent het recht tot regeling en bestuur van haar eigen gemeentelijke huishouding, terwijl on der zelfbestuur wordt verstaan het uitvoe ren van de wettelijke regelingen, welke door de hogere overheid zijn getroffen. Enkele voorbeelden kunnen dit wellicht duidelijk maken. Onder autonomie vallen bij voorbeeld het onderhoud van straten, rioleringen en plantsoenen, de zorg voor wegen. Onder zelfbestuur moet worden gerekend de zorg voor het onderwijs (uitvoering van de Kleuteronderwijswet, de Lager Onder wijswet, de Middelbaar- en Nijverheids- onderwijswet), de zorg voor de woning voorziening (uitvoering van de Woning wet), de armenzorg (Armenwet) enz. Het is duidelijk, dat de uitvoering van deze door de rijksoverheid uitgevaardigde wetten voor de gemeente zeer belangrijke kosten meebrengt. Dit kan de gemeente niet betalen uit de beperkte haar ten dienste staande inkomsten. Daarom is er een regeling getroffen be treffende het verlenen van financiële bij dragen door het rijk aan de gemeenten in de kosten van de uitvoering dier wetten. Dit is de z.g. Financiële Verhouding tussen ihet Rijk en de gemeenten. Daartoe is een fonds gevormd, het Ge meentefonds. In dit fonds stort het Rijk ge deelten van verschillende belastingopbreng sten, terwijl de gemeenten dan weer uit dit fonds volgens een ingewikkelde berekening bun bijdragen krijgen. Nu, zult U zeggen, dit zit allemaal heel logisch in elkaar en klopt als een bus. Inderdaad, U hebt gelijk. Het is heel lo gisch, maar de grote moeilijkheid is nu en dat is het nog altijd geweest om de voorschriften betreffende de verdeling van de bedragen uit het Gemeentefonds zo te maken, dat iedere gemeente ook datgene krijgt, wat zij nodig heeft. Daaraan hebben reeds vele knappe kop pen gewerkt en gedokterd en nog steeds is hier niet een goede oplossing gevonden Wat in het begin een prima regeling leek. bleek na enkele jaren toch weer niet te voldoen. Nu is er sedert 1948 een noodregeling ge troffen ook al omdat de vorige niet meer voldeed en gedurende deze noodregeling van drie jaar zou men trachten een nieuwe te ontwerpen, die wel voldeed. Dit schijnt echter zo moeilijk te zijn, dat deze nieuwe wet er nog steeds niet is Inmiddels echter zijn sedert 1948 verschil lende uitgaven al zo sterk gestegen, terwijl er vele nieuwe uitgaven bijgekomen zijn, zo dat er wel een tekort op de begroting moet ontstaan. Het is dus zeker geen bankroet-politiek, die de gemeente voert met een zo groot be grotingstekort, het betreft alleen een niet voldoende zijn van de rijksuitkeringen. Dit lange verhaal was nodig, lezer(es), om U duidelijk te maken, wat de oorzaak is van het grote tekort op de gewone dienst van de begroting van onze gemeente. Als U nu nog de moed hebt om verder te lezen, willen wij nog even in vogelvlucht met U nagaan, wat er zoal in de begroting voor uitgaven zijn geraamd. Wij zullen dit eerst doen door de tota len per hoofdstuk te vermelden, om daarna nog enkele onderdelen nader te bekijken. Hoofdstuksgew'ijze ziet de gewone dienst er als volgt uit Inkomsten Uitgaven Vroegere diensten Memorie Memorie Algemeen beheer 2.657,163.234,41 Openb. veiligheid 1.081,56 51.753,15 Volksgezondheid 2.165,46.631,70 Volkshuisvesting 170.953,16 217.622,97 Openbare werken 82.757,60 272.541,11 Eigendommen, niet voor de openbare dienst bestemd 32.985,19 24.840,57 Openbaar gewoon lager onderwijs 39.298,74.613,01 Openbaar u.l.o. 1.610, Bijzonder gewoon lager onderwijs 3.245,80 82.188,77 Bijzonder voortgezet gewoon l.o. 100,— Bijzonder u.l.o. 6.675,60 40.033,55 Bijzonder buiten gewoon l.o. 11.330, Bijzonder kleuter onderwijs 14.710,15.590,60 Overig l.o. 90,— 3.240,— Middelb. onderwijs 20.030, Hoger onderwijs 3.960, Nijverh. onderwijs 2.500,59.152, Onderwijs, kunsten en wetenschappen 2.993,80 20.155,71 Maatschappelijke steun en voorzorg 76.545,38 160.485,03 Economische aangelegen/heden 1.680,— 6.568,03 Belastingen 162.247,37 772,18 Alg. uitkeringen 540.571,20 Kasvoorzieningen 68.855,06 73.460, Inkomsten en uitg. niet vallende onder andere hoofdst. 42.271,44.853,01 Onvoorziene uitg. 12.516,92 Verrekeningen 868.846,98 868.846,98 Volksgezondheid en volkshuisvesting zijn diensten die uiteraard voor zichzelf spreken. Dit is ook het geval met .openbare werken" op welk hoofdstuk het onderhoud van de straten, de riolering, plantsoenen, de reini gingsdienst e.d. worden verantwoord. Ook de volgende hoofdstukken betreffen de het onderwijs behoeven geen nadere toe lichting, alleen wellicht „Onderwijs, kunsten en wetenschappen" daaronder vallen ver schillende subsidies aan muziekgezelschap pen, bibliotheken, kosten sportterrein, onder houd van de muziektent, muziekschool en al dergelijke dingen. Maatschappelijke steun en voorzorg omvat de armenzorg, kosten van krankzinnigenver- pelging, de werkloosheidsvoorziening en verder staan daarop verantwoord de sub sidies voor gezinsverzorging en ontspanning voor bejaarden. „Economische aangelegenheden" is een zeer gewichtige uitdrukking. Gezien de ra mingen valt daarvan niet veel te verwachten. Daarop zijn geraamd subsidies voor vee teelt, vreemdelingenverkeer en de gemeen telijke bijdrage aan het E.T.I. in Zeeland. Onder „Kasvoorzieningen" worden ge raamd de loonbelasting, kasgeldrente, rente zegels en ziekenfondscoupons. Het laatste hoofdstuk, dat hetzelfde be drag in ontvangsten als in uitgaven aan wijst, omvat in uitgaaf de ramingen wegens sociale lasten, rente en aflossing van vaste leningen, belastingen en verzekeringen! Het bovenstaande is, zeer in vogelvlucht de inhoud van de gewone dienst der ge meentebegroting. Nog weinig werd gezegd over de kapi- taaldienst, doch, als gevolg van de door werkende bestedings- en investeringsbeper- king, valt daarover thans niet zo erg veel te vertellen. Zou uit reacties van de zijde van de lezers blijken, dat ook voor een bredere behande ling van de kapitaaldienst belangstelling be staat, dan zullen wij gaarne trachten ook daar een artikel over te schrijven. Wij hopen met het bovenstaande enig in zicht te hebben kunnen geven in het 'oor de gemeente wel zeer belangrijke document dat de begroting wordt genoemd. Totaal 2.123.129,70 2.276.129,70 Bovenstaande benamingen zullen niet alle even duidelijk zijn op het eerste gezicht, terwijl sommige onmiddellijk voor zichzelf sprekeri. Onder „vroegere diensten" worden ver staan inkomsten en uitgaven, die op een vroeger jaar betrekking hebben, dus nage komen zijn. Onder „Algemeen beheer" vallen de sala rissen van de burgemeester, secretaris, ont vanger, secretarie-ambtenaren, kosten van drukwerk, bureaubehoeften, het onderhoud van het gemeentehuis enz. Openbare Veiligheid omvat de gemeente lijke brandweer, de openbare verlichting daarvoor is ruim 25.000,— uitgetrokken en verkeersveiligheid. ABONNEMENTSPRIJS t Losse nummers cent Kwartaal-abmnement i Axel binnen de kom f 1,53 Andere plaatsen f 1,75 Buitenland f 2,00 ADVERTENTIEPRIJS! 8 cent per m.ra. Bi] contracten belangrijke reductie. Inp zonden Mededelingen 20 cent per m.m. Rlelrw ïdvertentlèn (maximum 6 regels) 1-5 regels 70 cent iedere regel meer 12 cent extra, VERSCHILLENDE ZIENSWIJZEN IN HET ZEEUWSCH - VLAAMSE COMITÉ. Zoals wij allen hebben bericht belegde vorige week het comité voor Vrije Verten een vergadering in Hotel Meert te Sluiskil. De secretaris van het comité de heer de Kunder had de wens te kennen gegeven dat deze vergadering openbaar en voor de pers toeganke lijk zou zijn, doch hierover bleek men het niet eens, zodat het een besloten vergadering werd, waarin als opvolger van de heer de Kunder, die als secretaris- penningmeester zijn ontslag wenste te nemen, de heer F. A. Koljjn uit Oostburg werd aangewezen. Door de heer de Kunder werd ons een communiqué ver strekt waarin deze zijn bezwaren tegen de gang van zaken uiteenzette. Hierbij bleek dat al sedert de befaamde 13e juni ernstige meningsverschillen in het comité bestaan. Men heeft in bedekte termen de heer Colsen te ver staan gegeven dat zijn houding allesbehalve respect afdwong en zijn heengaan als voorzitter gewenst zou Zij-i. De heer Colsen is echter ook nadien als voor zitter gebleven en heeft ook zijn houding niet ver anderd Ook de persconferentie in Den Haag die aanvankelijk zeer vlot verliep werd door het optreden van de heer Colsen een belachelijke vertoning. De in Augustus in Zierikzee gehouden protestmeetrag liep uit op een bloedeloze vertoning en op „dilettanterige krachtpatserij". Zoals reeds bekend war er eveneens zeer ern stige bezwaren tegen de kortelings in Zeeuwsch- Vlaanderen gehouden protestvergadering, die tegen de wil van meerdere comitéleden in toch werden ge- houdhn en waarin uitlatingen jegens mndster Algera werden gebruikt die alle perken te buiten, gingen. Ook werd daar beweerd dat het comité minister Al gera tot heengaan had gedwongen. De afdeling Zeeland van de Nederlandse Bond van Veehandelaren schonk het comité een bedrag doch dit werd door de heer Colsen nog nimmer afgedragen. Ook de uitgifte van lepeltjes met de beeltenis van de heer Colsen werd scherp becritiseerd, terwijl ook van de gelden voortgekomen uit de verkoop van de Vrije Venen-tegels alleen door de heer F. A. Kolijn een afrekening werd ontvangen. EENDRACHT MAAKT MACHT. Aansluitend op vorengenoemde vergadering ont vingen wij vani de secretaris van het comité, de heer F. A. Kolijn het volgende schrijven Zelden hebben wij in Zeeland de meningen zo Ver deeld gezien als nu het geval is met de Vrije-Veren- kwestie. Begonnen als een spontane reactie door de burge meester van Terneuzen op bestuursrechtelijk niveau enovergedragen door de veekoopman H. Colsen op de man in de straat, is deze affaire uitgegroeid tot een landelijke affaire, met als resultaat een indruk- wekktende vmanifestatie naar Den Haag, een motie in de Tweede Kamer en een motie in de Provinciale Staten en na dit alles een krachtig neen van minister Algera, zodat de beslissing moest gaan vallen bij de a.s. behandeling van de begroting van het ministerie van Verkeer en Waterstaat, doordat de Kamerleden met de hand op de motie een post op deze begroting zullen moeten eisen, waaruit de vrij te maken tarieven kunnen .worden betaald. Inmiddels trad minister Al gera af en komt straks een gloednieuwe minister van Aartsen met een blanke lei tegenover deze zaak te staan. Afgezien van het feit dat de houding van mi nister Algera een kabinetspolitiek weerspiegelde, een kans voor Zeeland, die niemand ooit heeft kunnen vermoeden, indien tenminste Zeeland eensgezind de nieuwe minister zou tegemoet treden. Maar wat zien we gebeuren Nadat destijds de minister de schuld gaf aan Ged. Staten en Ged. Staten weer de schuld doorgaf aan de Kamers van Koophandel, die het weer anedrs wisten uit te leggen, begint het spelletje opnieuw. De voorzitter van de Kamer van Koophandel voor Z- Vlaanderen heeft op een zeldzaam felle wijze de K.V.P. en de heer Dikötter gehekeld in termen die in deze kringen weinig gebruikelijk zijn. Anderzijds dreigt genoemde partij met puhlikaties die weer een ander licht mceten werpen op deze zaak. Om de zaak nog spannender te maken komt de onenigheid in het Vrije-Verencomité met vette koppen in het openbaar en de Zeeuwse verdeeldheid is com pleet. En dit alles vlak voor de behandeling van de be groting van Verkeer en Waterstaat in de Kamers. Wat betreft het aftreden van de secretaris van het Verencomité kunnen we heel kort zijn. Reeds van de eerste dag af bleken er diepgaande verschillen te bestaan in de boezem van het comité. Wat wil men echter van een comité dat in een spontane openbare bijeenkomst wordt gekozten en bestaat uit mensen van allerlei richtingen en inzichten, die elkaar nooit te voren hebben gezien. Mag men daarvan eisen dat ze op slag een homogeen comité vormen Dat kan immers met. Dat desondanks naar buiten zo lang als eenheid is opgetrvdkn is al mooi. Niet alle poli tieke colleges gaat dit zo goed af. Dat daarnaast het comité tot in de hoogste instantie de vrije-verenzaak warm gekregen heeft zegt wel iets. Zonder meer is gebleken dat dit spontaan gevormde comité een erfenis is geweest van politieke fouten. Dat diverse partijen danig in de maag zitten met dit comité is duidelijk. Dergelijke correcties in het beleid zijn nu eenmaal niet prettig. Minder duidelijk is echter dat men na al de op gedane ervaringen in Zeeland doorgaat met elkaar te beschuldigen in het openbaar. Het gaat or immers niet meer om wie het gedaan heeft, maar wel wie de fouten ongedaan gaat maken. De nieuwe minister zit straks wel op fluweel nu men in Zeeland verdeeld blijft tot het bittere inde. Wat moeten de kamerleden straks doen voor een provincie waarin men het onder elkaar niet eens is Men maakt de beslissing niet eenvoudig. Zou het niet verstandiger zijn dat we de hoofden eens bij elkaar gingen steken Wordt het niet tijd om eens positief te gaan werken? I KGWNTREE N V AMSTERDAM Medicinale handcrê/ne Want ver boven het detail, de vrije oren, ligt de hoofdzaak betere, dus vaste oeververbindingen. Pas daarmede komen we uit de moeilijkheden. Hierbij echter ontstaan nog grotere problemen, want zola.ig Oost- en West-Zeeuwsch-Vlaanderen onder elkaar ruzie willen maken over de vraag waar een ver binding moet komen, komt deze er nooit. Daarom zul len we van meet af aan twee vaste verbindingen moeten vragen, één voor West met Walcheren en één voor Oost met Zuid-Beveland. Willen we deze over 25 jaar hebben, dan moet er reeds nu oen begin gemaakt worden. Een begin daarmede, dat een commissie wordt gevormd waarin zo mogelijk, om gevoelige tenen niet te raken, zeer velten vertegen woordigd zullen zijn. Er moet opdracht worden ge geven tot het instellen van een technisch onderzoek voor beide verbindingen, er moeten fondsen worden gevormd om te zijner tijd tot uitvoering te kunnen overgaan. Als Zeeland eerst een beginkapitaal vormt zal het Rijk er anders tegtenover staan dan nu. We moeten beginnen iets te laten zien. Toch zeker iets beters, dan de verdeeldheid, die we nu demonstreren. (Vervolg op pagina 2)

Krantenbank Zeeland

Axelsche Courant | 1958 | | pagina 1