AXELSE COURANT
Luchtverkeer met straalvliegtuigen.
Ontstellende vliegramp
treft de K.L.M.
J C VINK
abonnement, Axel
ZATERDAG 16 AUGUSTUS 1958
72e Jaargang No. 87
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
VERSCHIJNT IEE# l WOENSDAG EN ZATERDAG
Drukker - UitgeefsterFIRMA J. C. VINK
Red. en Adm.: Axel, Markt 12, Tal. 0 1155-646
HoofdredactieJ. C. VINK
400 ONZICHTBARE OCEAANVLUCHTEN LEVEREN SCHAT VAN
GEGEVENS VOOR HET TOEKOMSTIG STRAALVERKEER.
OP PAPIER IN 6y2 UUR VAN NEW YORK NAAR AMSTERDAM.
BINNENKORT NOG MEER INSTANTIE S INGESCHAKELD BIJ HET
PROJECT „PAPERJET".
Frankering bij
Met de DC-8 vliegt de K.L.M. over een
anderhalf jaar in zeven en een half uur van
Amsterdam naar NeW York en in zes en
een half uur van New ork naar Amsterdam.
Ruim 400 vluchten op papier hebben dit in
de afgelopen anderhalf jaar uitgewezen. Dit
project „paperjet" heeft veel nuttige ge
gevens opgeleverd en het ligt nu in de be
doeling noig eens iets dergelijks te organi
seren, maar dan nog realistischer met be
hulp van radar etc.
Wat is „paperjet" 1
Het project „paperjet" werd destijds op
gezet om zowel het vliegend personeel van
de K.L.M. als de vliegtechnische afdelingen
op de grond voor te bereiden op het toe
komstige luchtverkeer met straalvliegtuigen.
De „vluchten" vonden plaats op de Amster
damse luchthaven Schiphol en er werd aan
deelgenomen door een aantal gezagvoerders
die geregeld op de Noordatlantische route
vliegen. Aan de hand van actuele weers
verwachtingen betrekking hebbende op de
waar deze toestellen gaan vliegen, werd
wind en temperatuur op de grote hoogten,
in het bijzijn van een instructeur een vlieg-
plan opgesteld. Dit stelde de gezagvoerder
vervolgens in staat, gezeten achter zijn
bureau, de „vlucht" uit te voeren, daarbij
rekening houdend met de gegevens over de
werkelijke weersomstandigheden, die hem
via de telex bereikten. Dank zij deze ge
gevens en de bekende prestatie' van het
vliegtuig, kon hij op de grote navigatiekaart
van de Noordatlantische Oceaan narekenen
waar hij zich bevond, hoeveel brandstof hij
had verbruikt en welke beslissingen er ge
nomen dienen te worden.
Welke hoogte
De DC-8, die de K.L.M. in 1960 in ge
bruik gaat nemen, vliegt het meest econo
misch op de maximum-hoogte, welke in ver
band met het gewicht van het toestel en de
temperatuur van de buitenlucht bereikt kan
worden. Bij het maximum gew'icht zal deze
hoogte ongeveer 32.000 voet (plm. 10 km.)
bedragen, terwijl de meest economische
hoogte bij het afnemend gewicht door het
brandstofverbruik kan oplopen tot ongeveer
40.0000 voet (plm. 12 km.). De vlieger zal
nu steeds trachten een hoogte te vliegen die
zo dicht mogelijk ligt bij zijn meest econo
mische hoogte. Lager vliegen is vrijwel nooit
gewenst. Indien een deel van de vlucht b.v.
op 32.000 voet zou worden uitgevoerd in-
plaats van de op dat moment meest econo
mische hoogte van 36.000 voet, dan zou de
wind 100 km. per uur gunstiger moeten zijn,
wil het de moeite lonen.
De meeste „vluchten" van „paperjet" wer
den langs de z.g. groot-cirkel route, dat wil
zeggen de kortste route wat afstand betreft
of via een punt juist ten zuiden van Groen
land uitgevoerd. Er werd gevlogen op
kruishoogten opklimmend van plm. 30.000
tot 38.000 voet en alleen in de enkele ge
vallen dat de vluchtduur relatief groot was.
werd tot 40.000 voet geklommen, hetgeen
de maximum hoogte voor de DC-8 is. Dit
kwam sleöhts in twee van de 408 gevallen
voor.
Over het gehele jaar genomen was de
gemiddelde vluchtduur naar New York on
geveer TYi uur. Het is echter voorgekomen
dat een tijd van 6 uur en 50 minuten werd
gemaakt. aDt was toen er over de hele route
renomen noch mee- noch tegenwind was.
I Iet andere uiterste was 8 uur 40 minuten
bij 150 km. tegenwind per uur.
De over het algemeen heersende westen
winden op deze route zijn er oorzaak van
dat in omgekeerde richting de gemiddelde
tijd 6^2 uur was- De sterkste westenwinden
werden in de maanden november tot en met
januari gevonden. Opmerkelijk was dat in
de maand efbruari, die toch wel tot het
winterseizoen gerekend mag worden, de
winden steeds sterker afnamen.
Dank zij het feit, dat de K.L.M. een
„zwaardere" versie van de DC-8 ontvangt,
zal het weinig Voorkomen dat in het geval
van èn een maximum betalende lading èn
sterke tegenwinden landing achtergelaten zal
moeten worden. Bovendien is het dan zo
dat de sterkste winden juist voorkomen in
het iets minder drukke seizoen in de lucht
vaart, n.l. de uitgesproken wintermaanden.
De temperatuur bleek weinig effect op de
uitvoering van de vlucht te hebben. Wèl is
belangrijk vóór de start de temperatuur te
weten op de hoogte van de motorinlaat op
het vliegveld, evenals de temperatuur die
na de klim op kruinhoogte zal worden ge
vonden. De afstand welke tijdens de start
moet worden afgelegd en de kruishoogte
zijn n.l, in belangrijke mate afhankelijk van
de temperatuur.
Uitwijken.
Is het thans zo dat vliegtuigen, wanneer
zij door slechte weersomstandigheden op de
plaats van bestemming moeten uitwijken, dit
meestal pas doen als zij gedaald zijn tot
een veel lagere hoogte, vliegers van straal
vliegtuigen moeten eigenlijk hun beslissing
om uit te wijken reeds op kruishoogte
nemen. Dit blijkt wel duidelijk uit het vol
gende voorbeeld Bij een daling van 1000
voet, na van 36.000 voet eerst tot 10.000
voet gezakt te zijn en daar 15 minuten ge
cirkeld te hebben, heeft men nog voldoende
brandstof om ongeveer 1000 km. af te
leggen na weer tot de kruishoogte gestegen
te zijn. Onmiddellijk uitwijken naar een
ander vliegveld vanaf de kruishoogte dus
zonder te dalen geeft een uitwijkmogelijk
heid van bijna 1500 km. Tijdens „paperjet"
moest in 15 gevallen uitgeweken worden,
waarvan in negen gevallen het weer op de
plaats van bestemming oorzaak was en in
de overige zes gevallen het weer op de route.
Realistischer aanpak.
Tot dusver werkten alleen het vliegend
personeel en enkele vliegtechnische afde
lingen van de K.L.M. aan het project „paper
jet" mee. Het ligt nu in de bedoeling meer
instantie's, die ook in de toekomst met de
straalverkeersvliegtuigen te maken krijgen,
bij het onderzoek in te schakelen. Dan wordt
er een vliegplan opgesteld, dat ook de in-
NATIONALE TREKPAARDEN
TENTOONSTELLING.
De jaarlijkse tentoonstelling van de Ko
ninklijke Vereniging JHet Nederlandsche
Trekpaard" wordt dit jaar gehouden op
dinsdag 9 en woensdag 10 september, na
tuurlijk weer in de grote veemarkthallen te
's-Hertogenbosch.
In vergelijking met de zilveren jubileum
tentoonstelling van vorig jaar, zal dit jaar
de feestelijkheid en de demonstratie een, zo
mogelijk, nog luisterrijker karakter dragen.
De eigenlijke tentoonstelling en de keuringen
zullen bovendien uitgebreider zijn, omdat nog
weer 40 paarden meer werden aangegeven
dan in 1957. Zo zal op deze nationale show
onze /vaderlandse trekpaardenfokkerij met
458 elite-dieren vertegenwoordigd zijn.
De toestand van de Nederlandse land
bouw dwingt de boer tot scherp rekenen
om na te gaan hoe hij zijn bedrijf zo ren
dabel mogelijk kan leiden. Besparing en be
zuiniging is thans het devies. Bij goed
rekenen en bij een goede bedrijfsvoering is
reeds voldoende gebleken, dat op vele be
drijven in ons land het paard de meest voor
delige krachtbron is. Ook blijkt steeds meer,
dat op de grote bedrijven het paard, naast
de treker, niet alleen royaal zijn eigen kost
kan verdienen, doch bovendien, door de
fokkerij, voor de boer nog aanzienlijk wat
in het laatje brengt. Maar dan moet het een
goed paard d.w.z. een stamboekpaard
zijn.
Daarom wordt aan de fokkerij van het
Nederlandse trekpaard de uiterste zorg be
steed, Wat op dit terein werd bereikt, toont
de Koninklijke Vereniging op 9 en 10 sep
tember a.s. in 's-Hertogenbosch.
Z.K.H. Prins Bernhard, een groot paar
denvriend, heeft zich zoals reeds is mee
gedeeld bereid verklaard het voorzitter
schap van het Ere-comité te aanvaarden.
In dit Ere-comité hebben onder meer ook
zitting Zijne Excellentie de Minister van
Landbouw, Visserij en Voedselvoorziening,
dr. ir. A. Vondeling en Zijne Excellentie de
Minister van Oorlog en Marine, ir. C. Staf.
stantie die de „clearance" (de toestemming
om te starten) ig.eeft, ter inzage wordt ge
geven. Verder wordt de verkeerstoren op
de hoogte gesteld, die dan vergunning geeft
om te gaan taxieën. Vervolgens wordt de
machine op de radar gevolgd, doordat een
z.g. „blip" op het radarscherm gaat bewegen
met de werkelijke snelheid. Bochten worden
gedraaid op de radar dan en het
toestel wordt tussen het andere verkeer door
geloodst. De problemen waarmede de ver
keersleiding in de toekomst geconfronteerd
zal worden, waarvan de gelijktijdige behan
deling van langzamere en snelle toestellen
In de vroege morgenuren van donderdag
14 augustus is het K.L.M.-Vliegtuig „Hugo
de Groot", een Super-Constellation van het
type L 1049 H, met aan boord 91 passagiers
manningsleden allen Nederlanders op
ruim 200 km. ten noordwesten van het
vliegveld Shannon in Ierland in de Atlan
tische Oceaan gestort.
De PH-LKM „Hugo de Groot" was op
woensdagavond te 23.55 uur van Schiphol
opgestegen en op donderdagmorgen 4.05 uur
van Shannon vertrokken met bestemming
Gander (New Foundland), waar het toe
stel te 12.15 uur (Ned. tijd) had moeten
landen. Te 4.40 uur Nederlandse tijd had
men voor het laatst radio-contact met de
„Hugo de Groot".
Toen men donderdagmorgen geen radio
contact meer met het vliegtuig kreeg werd
men ongerust, doch 'het ergste werd nog
niet vermoed, aangezien het vliegtuig nog
voor enige uren benzine aan boord had.
Donderdagmiddag, te 14.45 uur kwam
echter het ontstellende feit vast te staan,
dat het toestel was verongelukt, toen één der
zes ter opsporing uitgezonden vliegtuigen
van de Engelse koninklijke luchtmacht meld
de wrakstukken en half opgeblazen rubber-
reddingvlotten te hebben waargenomen.
De K.L.M. berichtte omstreeks kwart voor
vier des middags officieel dat de „Hugo de
Groot" was verongelukt op weg van Am
sterdam via Shannon en Gander naar New
York. Het vliegtuig voerde een z.g. „ver-
dubbelingsvlucht" uit. De wrakstukken zijn
op een afstand van 130 mijl uit de kust van
Shannon in de Atlantische Oceaan waar
genomen.
De directeur van het vliegveld Shannon
heeft medegedeeld dat Franse trailers half
opgeblazen reddingvlotten hebben opgepikt.
Er bevonden zich geen personen in. Het
weer in dit gebied werd langzamerhand
slechter en er stond een hoge zee.
De scheepvaart in het gebied waar het
vliegtuig is verongelukt werd verzocht even
tuele overlevenden of wrakstukken naar
Galway, aan de Ierse westkust te brengen.
Enkele stoffelijke resten geborgen.
De Franse trailer „General Leclerc' heeft
gemeld in totaal zeven stoffelijke overschot-
t enaan boord te hebben genomen. De trailer
meldde verder dat er een boei was gevonden,
„waarschijnlijk van het vliegtuig". Voorts
is het stoffelijk overschot gevonden van de
heer Paul Kristofic. Het horloge van de heer
Kristofic is stil blijven staan op 4.48 uur..
Het Engelse tankschip ,,B. P. Distributor"
heeft drie stoffelijke overschotten opgevist,
twee mannen en een jong meisje.
Witte vuurpijlen waargenomen.
Volgens een bericht van het vliegveld
Shannon hebben vliegtuigen om twee minu
ten over twaalf Nederlandse tijd witte vuur
pijlen gezien op een geschatte afstand van
ongeveer 90 km ten westen van de Ierse kust.
De omgekomen bemanning.
De bemanning van de PH-LKM „Hugo de
Groot" bestond uit gezagvoerder F. A. E.
Roelofs, de tweede vlieger T. Dijkstra, de
derde vlidger D. M. Jorna, de eerste boord
werktuigkundige P. C. Dekker, de tweede
boordwerktuigkundige S. van Dijk, eerste
steward A. Schilperoort, tweede steward
Th. de Raay en stewardess mej. H. W.
Hamel.
Gezagvoerder Roelofs was geboren op
FIRMA
Markt 12
AXEL
wel een voorname is, kunnen nu dus reeds
bestudeerd worden. In New York, dat het
toestel moet volgen vanaf 30° W.L. zal een
soorteglijke procedure worden gevolgd.
In de afgelopen maanden heeft de K.L.M.
in nauwe samenwerking met de verkeers
toren reeds geoefend en daarbij enkele DC-8
toestellen van Amsterdam naar Frankfurt
en terug laten „vliegen". Het toestel ont
ving toen van de toren de oproepen, zoals
dit in werkelijkheid ook gebeurt. Het leek
toen zó edht, dat gezagvoerders van wer
kelijk aanwezige toestellen vroegen waar of
dat vliegtuig nu wel zat
30 januari 1922 te Winschoten. Hij was ge
huwd en had twee kinderen. Hij woonde in
Amstelveen.
De tweede vlieger Dijkstra was geboren
op 18 augustus 1922 te Dokkum. Hij was
gehuwd en had 1 kind. Hij woonde in
Nieuw-Loosdrecht.
Derde vlieger Jorna, geboren op 14 mei
1931 te Bergen op Zoom, was gehuwd en
had 1 kind. De heer Jorna woonde in
Bloemendaal.
Eerste boordwerktuigkundige Dekker was
geboren op 7 april 1922 te Wormerveer.
Hij was gehuwd en had vijf kinderen. Hij
was woonachtig in Zaandam.
Tweede boordwerktuigkundige Van Dijk
was op 19 juni 1927 te Kampen geboren.
Hij was gehuwd en had 1 kind. Hij woonde
in Nieuw-Loosdrecht.
Eerste steward Schilperoort was geboren
op 13 juni 1924 te Tilburg. Hij was ge
huwd en had 1 kind. Hij woonde in Voor
schoten.
Tweede steward De Raay was, geboren
op 20 oktober 1929 te Nijmegen. Hij was
ongehuwd en woonde in Amstelveen.
De stewardesse, mej. Hamel was geboren
op 23 mei 1926 te Haarlem. Zij was onge
huwd en woonde in Haarlem.
Elf Nederlanders aan boord
Van de 91 passagiers bezaten er elf de
Nederlandse nationaliteit de anderen wa
ren van Amerikaanse, Franse, Duitse, Is
raëlitische, Poolse en JBritse nationaliteit.
Van een aantal staat de nationaliteit nog
niet vast.
Volgens het A.N.P.-bulletin van gisteren,
vrijdagmiddag, waren tot dan toe 36 stoffe
lijke overschotten geborgen.
Radio wijzigde programma's.
De omroepverenigingen hebben donder
dag in verband met de vliegtuigramp ver
schillende wijzigingen in de programma's
aangebracht.
Nadat in verscheidene extra uitzendingen
de luisteraars over de ramp waren ingelicht,
werd in de programa's over beide zenders
een minuut stilte betracht, toen om half vijf
het definitieve bericht van de ramp door de
nieuwsdienst was omgeroepen.
Z^^Jeneesmiddel
Mijnhardfs Zenuwtabletten
Vrijdag deden in totaal veertien schepen
van verschillende nationaliteiten nasporin
gen naar stoffelijke resten en wrakstukken
op de plaats des onheils. De wrakstukken
ligen over een groot verdriet verspreid, het
geen er volgens de K.L.M.-deskundigen op
zou kunnen wijzen dat het vliegtuig met
grote snelheid en van zeer grote hoogte in
zee is gestort. De schepen die nog aan het
opsporingswerk deelnemen hebben de op
dracht gekregen wrakstukken en de stoffe
lijke resten der slachtoffers, in de Ierse
havenplaats Galway aan land te brengen.
In het hospitaal van Galsway is een tijde
lijke Chapelle Ardente ingericht, alwaar de
omgekomen slachtoffers voorlopig zullen
worden geborgen.
Inmiddels zijn ook vrijdag reeds man
schappen van de technische en medische
dienst van de K.L.M. in Galway aange
komen en is een aanvang gemaakt met een
nauwkeurig onderzoek.
SUPER-CONSTELLATION „HUGO DE GROOT" TEN NOORDWESTEN
VAN IERLAND IN DE OCEAAN GESTORT.
DE 99 INZITTENDEN ALLEN OM HET LEVEN GEKOMEN.
ABONNEMENTSPRIJS! Loue nunaen 6 cent
Kwartaal-abronement
Axel binnen de kom f 1,53 Andere plaatien 11,75
Buitenland I 2,00
ADVERTENTIEPRIJS 8 een! per m.m.
BtJ contracten belangrijke reductie,
hip «enden Mededelingen 20 cent per m.m.
Klein*, 3d vertent lën (maximum 6 regels) 1-5 regels
70 cent iedere regel meer 12 cent extra
