AXELSE COURANT Dorst naar het blauwe goud. Gemeenteraad van Axel. J C VINK Frankering bij abonnement, Axel ZATERDAG 28 JUNI 1958 72e Jaargang No. 73 NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN VERSCHIJNT IEEf E WOENSDAG EN ZATERDAG FIRMA Markt 12 AXEL DE BOSBESSENKOORTS WAART STRAKS WEER OVER DE VELUWE. In het begin van de julimlaand breekt er elk jaar opnieuw op de Veluwe een besmet telijke ziekte uit, die snel, in één dag tijds honderden, duizenden slachtoffers maakt, waarvan het verspreidingsgebied zidh voor namelijk op de Noord-Veluwe, rond de ge meente Ermelo in de karakteristieke plaats jes Nunspeet, Elspeet, Vierhouten en Gortel maar ook wel elders bevindt en die met een tegen het einde iets verminderde kracht aan houdt tot in augustus Het is de ,,bos- bessenkoorts Jong en oud van beiderlei kunne worden door de bos-bes-pluk besmet, op een ge geven dag, die tevoren vastgesteld kan worden, zijn plotseling de symptomen merk baar, des avonds reeds worden ziektekaarten uitgereikt en de volgende dag kan men de slachtoffers bij duizenden tellen. Het merkwaardige feit doet zich voor dat er in augustus een „tweede pluk aan de gang gaat. Er zijn dan na de eerste pluk nog zo veel bessen overgebleven, dat het alleszins de moeite loont de dan rijpe vruch ten te verzamelen. Huisgezinnen aan de pluk Inderdaad mag men het plukken van bos bessen op de Noord-Veluwe vergelijken met het uitbreken van een besmettelijke ziekte. Er is practisch niemand, die zich aan de hartstocht naar het plukken van bosbessen kan onttrekken en men moet niet denken, dat met het woord hartstooht de dorst naar „het blauwe goud" overdreven wordt voor gesteld. Vanzelfsprekend zijn de verdiensten van het plukken van bosbessen voor de in min of meer behoeftige omstandigheden ver kerende huisgezinnen een uitkomst, maar ook anderen, die het om het geldelijk gewin niet nodige hebben, geven zich zeker in de eerste dagen of weken willoos over aan het spor tieve genoegen van het verzamelen van de blauwe besjes. Op een bepaalde avond, die wordt vast gesteld naar gelang het rijp zijn van de bos bessen in de mees te gevallen is dat begin juli worden door de boswiachter z.g. ge- zinskaarten uitgereikt, die aan de daartoe in aanmerking komende huisgezinnen en er worden weinig uitzonderingen gemaakt het recht geven in bepaalde bossen te gaan plukken. Ieder ander die daar komt en die niet in het bezit is van een geldige kaart, wordt onherroepelijk verbaliseerd. Het bosbessenplukken is uiteraard seizoen arbeid. Van een bepaalde meest gunstige tijd moet uiteraard gebruik worden gemaakt en in het hele huisgezin, vader, moeder en kin deren van jong tot oud werkt men mee „zich in te zetten". Geen die zich aan het werk onttrekt, zo iemand overigens aan de blauwe gouddorst zou kunnen ontkomen. De meester op school kan zijn kinderen niet meer houden, de vaders en moeders zou den het meester trouwens erg kwalijk nemen indien hij zijn leerlingen in de eerste tijd in de klas zou stoppen, want zij zouden daar door immers rechtstreeks worden benadeeld. En de portemonnaie stelt ijzeren wetten Er wordt dan ook dikwijls gedurende de eerste dagen vrij gegeven, bosbessenvacantie. En dit is nu het nadeel van de bosbessenpluk, niet het schoolverzuim, maar wel de erger lijke kinderexploitatie, die zich voordoet. Want het is zwalar werk, daar in de don kere bossen, op het groene, blauw over- waasde bessenveld. Van des morgens vijf uur tot des avonds negen of tien uur is men aan een stuk in de weer Felle concurrentie De concurrentie is in de bosbessenstrijd fel genoeg. De Nunspeeters mogen niet hier komen, de Vierhouters mogen niet daar komen en dringt er toch één in het verboden gebied door, dan zwaait er wat Vraagt er iemand „Hoe is het bij jou daar Dan zal steevast het antwoord luiden „Slecht 1 Valt erg tegen Niemand wil bekennen dat hij een goed plekje weet, waar veel te pluk ken valt. Het is voorgekomen, dat twee ri valen ieder op hun „eigen" plekje stonden en dat geen van beiden, hoewel ieders em mertje reeds vol bosbessen ziat, wegging, uit angst, dat de ander daaruit zou opmaken, dat er bij de een veel te oogsten viel. Immers, als hij zo snel klaar was, dan moesten er op zijn plekje wel veel bosbessen zitten De geoefende plukker zit op zijn hurken, zijn emmertje tussen de knieën, welk emmer tje hij met de knieën al hurkende, voortbe weegt. Inmiddels vliegen de rappe handen door de struikjes en ritsen de druifjes van de takjes. Men kan dit plukken als het ware het best vergelijken met het melken van een koe, het is uiterlijk bijna dezelfde beweging. Er is er een in de omgeving van Elspeet, Nunspeet, Vierhouten en Ermelo, die door alle anderen als de meester-plukker wordt erkend als hij het nu eens flink opze, be reikt hij de bijna onvoorstelbare hoeveelheid van zes pond per uur In dit huisgezin pluk ken vader, moeder en tien kinderen, die samen zo'n honderd en twintig pond per dag plukken. Als men dan weet, dat in de goede tijd per pond 75 cent wordt betaald kan men zelf de dagverdiensten uitrekenen. Er worden als het seizoen goed is duizenden guldens tijdens de grote pluk verdiend (in één groot gezin) en het is begrijpelijk, dat de bosbessen daardoor het gehele jaar goed maken en dan ook in hoge ere worden ge houden Op diverse plaatsen in het bos treft men de handelaars aan, die naast hun „stand" een bordje hebben staan met „Hier koopt men bosbessen op." De meeste bessen zijn bestemd voor de ziekenhuizen, daar er een zeer probaat middel tegen darmziekten uit gebrouwen kan worden. Men zou (het de tere groene plantjes in de uitgestrekte bossen vian de Noord-Veluwe niet aanzien, dat zij in het leven van velen een zo belangrijke plaats innemen. Indien men het echter eenmaal heeft meegemaakt, weet men, dat de „dorst naar het blauwe goud" niet alleen ononderdrukbaar maar ook heel begrijpelijk is. Stijl en stram Nu hier - dan daar Heem Kruschen - en Uw pijnen verdwijnen. KIESPIJN T< ABONNEMENTSPRIJS: Losse nummers 6 cent Kwartaal-abrnnement i ftxel binnen de kom f 1,55 Andere plaatsen f 1,75 Buitenland f 2,00 Drukker - UitgeefsterFIRMA J. C. VINK Red. enAdm.: Axel, Markt 12, Tol. 0 1155-646 HoofdredactieJ. C. VINK ADVEETÏNTIEPRIJS Bij contracten belangrijke lop vonden Mededelingen Klein,, idvertentièn (maximum 70 cent iedere regel ZITTING VAN DINSDAG 24 JUNI 1958. Voor de hoogstwaarschijnlijk op één na de laatste maal kwam de raad dezer gemeente j.l. dinsdagavond te 7 uur bijeen in een op één lid na voltallige zitting. De heer Gerrits was n.l. afwezig. De voorzitter, burgemeester Van Oeveren, stelde na de opzning het onderzoek der geloofsbrieven en de daarmee gepaard gaande toelating van de gekozen raadsleden aan de orde. Hiertoe benoemde hij een commissie bestaande uit de heren Kesbeke, Oggel en de Feijter en werd de vergadering tijdens dit onder zoek onderbroken. Na afloop dezer werkzaamheden werd door dc commissie bij monde van de heer de Feijter gerap porteerd dat alle stukken in orde waren bevonden en mitsdien tot toelating kon worden geadviseerd, waar na de notulen, der vergadering van 1 3mei j.l. werden vastgesteld, zoals deze in ontwerp aan de leden waren toegezonden. Hierna kwamen aan de orde de stapel ingekomen stukken, waarbij het ganse alfabet niet kon voorzien in de waarmerking van dezelve, mitsgaders de mede delingen reeds in een vorige nummer opgenomen naar aanleiding van de in de laatste vergadering ge stelde vragen of gemaakte opmerkingen. Behoudens enige opmerkingen van ondergeschikt be lang van de heren Oggel, Pijpelink en Maas dien aangaande vloeide hier geen discussie van betekenis uit voort. Naar aanleiding van de slotconclusie van het uit voerige antwoord aan de heer Oggel omtrent het splitsen van het kas- en administratief beheer bij de gemeentelijke bedrijven bepleitte deze alsnog nader de mogelijkheid te overwegen de afdelingen Gas- en Vleeskeuringsbedrijf aan de afdeling Financiën op te dragen. Spr. meende met het oog op de hierover reeds gepubliceerde overwegingen, dat de door hem be pleitte reorganisatie niet zo veel meer zal kosten, ter wijl de heer Kesbeke nog nader de verkerssituatie via de Zuidsingel in bespreking bracht. Met de N.V. Bank voor Ned. Gemeenten te 's-Gravenhage werd een vaste lening tot een bedrag van 55.000.aangegaan. Als uitgangspunt voor de berekening van het voor deze gemeente bestemde aandeel is uitgegaan van de netto vlottende schuld van de gemeenten op 1 janu ari 1958. De voornaamste voorwaarden zijn koers 100% looptijd 30 jaren rente 5%, halfjaarlijks te voldoen aflossing in 20 gelijke jaarlijkse termijnen, aan vangende op 16 juni 1969 vervroegde aflossing de eerste 10 jaren van de looptijd niet toegestaan op 16 juni van de jaren 1968 tot en met 1972 a 101^2%, vervolgens op 16 juni van elk jaar A 101% kosten evenredig aandeel in de kosten (waaronder begrepen disagio emissie), verbonden aan de verkrijging en het beheer van de fondsen, waaruit de lening wordt ver strekt, hetwelk wordt geschat op 1,3% van het nomi nale bedrag der lening opneming 16 juni 1958. De lening dient voor definitieve financiering van onderhanden of reeds voltooid zijnde kapitaalswerken. B. en W. stelden voor deze lening aan te gaan en de opbrengst te bestemmen voor de gedeeltelijke voor ziening in het tekort aan vaste financieringsmiddelen, welk tekort momenteel ruim 540.000.bedraagt, welk voorstel bij hamerslag werd aangenomen. Het perceel K 20 aan de Kanaaldijk en eigendom van de heer A. Dieleman-v. d. Voorde werd met het oog op de slechte toestand waarin het verkeert, waar bij aan herstel niet meer kan worden gedacht, onbe woonbaar verklaard met inachtneming van de hier voor gestelde termijnen. Hierna kwam in behandeling het voorstel tot het accoord gaan met de benoeming van1 een derde schoolarts. Opnieuw is van de commissie van beheer van de Schoolartsendienst in het district Zeeuwsch-Vlaande ren het verzoek ontvangen om accoord te gaan met de aanstelling van een derde schoolarts. Uit de nader overlegde gegevens blijkt, dat het aantal leerlingen in de loop der jaren als volgt ge groeid is: 1947: 6278; 1948: 6268'oeide jaren tr. Pels en de volgende jaren in beide rayons 1949 13.759; 1950: 15.069; 1951: 15.033; 1952: 15.723; 1953 onbekend 1954 17.584 1955 18.558 en 1956.1 18.643. Wanneer het onderzoek plaats vindt naar de tegen woordige opvattingen, dan is naar het oordeel van de Geneeskundige Inspectie een aantal van 6000 kinderen per schoolarts normaal te noemen. Bij schrijven van 20 februari 1958 deelde de com missie van beheer mede, dat in 1959 voor twee school artsen gerekend moet worden op 45 cent per inwoner. Voor drie schoolartsen zou dit betekenen een afge rond bedrag van 70 ct per inwoner. Voor 1958 wordt aan de gemeenten een bijdrage van 40 cent per in woner gevraagd. Uit de rekening over 1957 blijkt echter, dat aan de gemeenten kan worden terugbetaald wegens te veel ontvangen bijdragen over dat jaar f7455.Dit be drag komt overeen met ruim 8 cent per inwoner. De werkelijke kosten bedragen over 1957 zodoende 32 cent per inwoner. Bijaanstelling van een derde school arts zouden de kosten op basis van 1957 dus een be drag van 48 cent per inwoner omvatten. In vele gevallen van rheumatische pijnen krijgt ons klimaat de schuld. Maar veeleer is de oorzaak on zuiver bloed. Begin een bloedzuiverende kuur met Kruschen en ge zult al na korte tijd de weldadige gevolgen daarvan ondervinden. Naarmate Kruschen de wat traag geworden bloedzuiverende organen weer op gang brengt, krijgen de pijnverwekkende onzuiver heden geen kans meer om zich vast te zetten, maar worden ze afgevoerd langs natuurlijke weg Ing. Med. De commissie verwacht, dat dit bedrag nog iets laegr zal liggen, omdat er bepaalde kosten zijn die niet naar verhouding zullen vermeerderen, o.a. zullen de vervoerskosten bij het centraal wonen van de derde schoolarts per schoolarts lager zijn dan thans het geval is. Een bedrag van 48 cent per inwoner betekent voor de dienst 1958 een hogere raming van 7800 x 8 cent is 624.hetgeen aanmerkelijk minder is dan aan vankelijk werd becijferd. Gelet op het bovenstaande en overwegende dat voor de aanstelling van een derde schoolarts van Rijkswge een subsidie zal worden ver leend, terwijl Gedeputeerde Staten met de aanstelling accoord gaan, stellen B. en W. voor alsnog goed te vinden dat een derde schoolarts in dienst wordt ge nomen, hetwelk zonder hoofdelijke stemming werd aangenomen. Goedgekeurd werden daarop de 3e wijziging van de begroting van het Burgerlijk Armbestuur voor 1957 en de le wijziging der begroting hiervan voor 1958 en werden eveneens vastgesteld de 2e wijziging van de begroting van het woningbedrijf voor 1957 de le wijziging van de begroting van het gasbedrijf voor 1957 de 24e tot en met 30e wijziging van de ge meentebegroting voor 1957 en de 22e en 23e wijziging van de gemeentebegroting voor 1958. Overeenkomstig de bij de stukken overgelegde ver zoeken werd daarop beslist op de verschillende re clame's inzake de plaatselijke belastingen. In verband met het feit dat een nieuwe verordening hoging der pensioenen van gewezen wethouders, zo mede van de pensioenen van hun weduwen en wezen met een algemene toeslag. Naar aanleiding van hun schrijven van 28 mei j.l. vestigen Ged. Staten er de aandacht op, dat er op het tijdstip van de inwerking treding der verordening geen gewezen wethouders waren met een pensioen of recht op pensioen, dat was of zou moeten worden berekend naar een vóór dat tijdstip geldende bezoldiging. Evenmin waren er we duwen en-of wezen van de hierbedoelde wethouders. Hierna werd vastgesteld een destructieverordening voor d gemeente Axel. De minister van Sociale Zaken en Volksgezond heid heeft via Ged. Staten een ontwerp-verordening toegezonden, welke ter vaststelling word aangeboden. Dit ontwerp is om advies gezonden aan de keurings veearts, hoofd van dienst, welke zich, behoudens en kele opmerkingen, daarmee kon verenigen. Met de door hem gemaakte opmerkingen is rekening gehouden. Een dergelijke verordening bestond hier niet. In de verordening op de keuring van vee en vlees was alleen geregeld de aangifte van Ln nood gedode en gestorven dieren, alsmede het vervoer naar een naastbij gelegen verharde weg of verzamelplaats. In verband met hetfeit dat een nieuwe verordening is ontworpen voor de keuring van vee en vlees, waar door de bestaande verordening komt te vervallen is intrekking van dit artikel niet nodig. Uit de verschilende mogelijkheden welke de nieuwe ontwerp-verordening biedt, zijn die gekozen, welke het meest aansluiten bij de bestaande toestand. Overeenkomstig dit voorstel werd alzo besloten. Zonder discussie werden vastgesteld de volgende ontwerp-besluiten De 9e wijziging van de Salaris- en Loonverorde- ning 1955 en de 20e wijziging van de instructie der keuringsveearts, hoofd van dienst, centrum Axel. De minister van Binnenlandse Zaken deelt bij brief van 8 mei 1958 mede, dat per 1 april 1958 voor de lagere en middelbare ambtenaren bij het rijk een be scheiden salarisverbetering is vastgesteld en voor de lagere publiekrechtelijke organen een gelijke ver betering mogelijk is. Mijnhardt Kiespijnpoeders. Doos 50 ct. Mijnhardt Hoofdpiinnoeders Doos 50 ct. Hierdoor wordt ten dele tegemoet gekomen aan de bezwaren, welke het vorig jaar algemeen zijn geuit naar aanleiding van de beslissing om de wedden van de hogere ambtenaren te verhogen. Bij raadsbesluit van 17 december 1957 is, in over eenstemming met een brief van genoemde minister, de wedde van de eerste ambtenaar enigszins verhoogd, bij welk besluit er rekening mee gehouden moest wor den dat de procentuele verhouding tot de secretaris- wedde van 80 tot 75% moest worden verlaagd. Tegelijk met deze wijziging werd besloten bezwaar te maken tegen die procentuele verlaging. De minister is thans op dit standpunt enigermate teruggekomen en heeft nu de mogelijkheid geopend deze verlaging ongedaan te maken. De wedde van de eerste ambtenaar kan nu weer enigszins worden ver hoogd, al kan de oude verhouding van 80% van de secretariswedde niet worden hersteld. B. en W. kunnen deze verbetering toejuichen, doch betreuren het dat herstel van de vroegere verhouding nog niet mogelijk is. Voor de lagere ambtenaren opent de minister de mogelijkheid om een extra periodieke verhoging toe te kennen. Voor de ambtenaren, welke hun maximum hebben bereikt, betekent dit dat zij boven het maximum nog een periodieke verhoging kunnen krijgen. De maxima van de loonschalen moeten dientenge volge worden gewijzigd. Voor de middelbare ambtenaren is ook een soort gelijke verhoging mogelijk, doch aangezien in de ge meente geen loonschalen bestaan, welke met die van de middelbare rijksambtenaren overeenstemmen, kan deze mogelijkheid buiten beschouwing worden gelaten. Ingevolge genoemde circulaire kunnen de wedden van de diensthoofden ook enigermate verbeterd wor den, zodat de directeur van het gasbedrijf en het hoofd van de vleeskeuringsdienst in de wijziging wor den betrokken. Ten aanzien van de lonen voor de werklieden- functie's (staat B) is het mogelijk een tijdelijke toe slag van 3% te verlenen. Deze toekenning is echter gebonden aan de invoering van de werkclassificatie en prestatiebeloning, welke voor de werklieden bij het rijk is ingevoerd. Aan deze moderne loontechniek zitten verschillende aspecten, welke nog nader over wogen dienen te worden, zodat hiervoor thans nog geen voorstel ter vaststelling wordt aangeboden. B. en W. stellen zich voor zo spoedig mogelijk de raad hierover nader in te lichten. De veranderingen, welke mogelijk zijn, zijn ver werkt in de bij de stukken gevoegde ontwerp-be sluiten tot wijziging van de Salaris- en Loonverorde- ning 1955 en de Instructie keuringsveearts, hoofd van dienst, centrum Axel. Als supplement waren aan de agenda behalve dit punt ook de punten 18 en 19 na de verzending der stuken aan de leden toegevoegd. De aanvulling van punt 14c was van de volgende inhoud Op grond van het schrijven van de minister van binnenlandse zaken van 8 mei 1958, kan ook de wedde van de hulpkeurmeester met één periodieke verhoging worden verbeterd .Een en ander is neer gelegd in de 5e wijziging van de instructie voor deze functionaris. Op voorstel van B. en W. werd deze wijziging alsnog vastgesteld. (Vervolg op pagina 2)

Krantenbank Zeeland

Axelsche Courant | 1958 | | pagina 1