De zandtapijtschilder van Hekelgem
m
kerko
AL
Een BROMFIETS
wM
C. A. Schiltman
No-Iron
Poplin
NOVA
AXEL
Fa J. C. Vink
M. de Keizer Overdulve
A H. van der LEF.
PIERRE VAN RANSBEEK TOVERT MET ZANDKORRELS
VEERTIG VERSCHILLENDE KLEUREN IN ZAND.
ARTISTIEK EN BEZIELEND RITME.
Hekegem ligt langs de grote verkeersweg Brussel-Gent-Oostende. Het is een dorpje
met weinig pretentie's. Maar er leven brave, luchthartige, goede Vlaamse mensen
en er staat een molen waarvan de wieken U al van verre goeiendag toezwaaien. Dat
zal zowat alles zijn, wat U tijdens een oppervlakkig bezoek aan Hekelgem opvalt.
Doch een tweede, meer bestudeerd be
zoek brengt weldra de grote kunst van
Hekelgem, althans de kunst die er beoefend
wordt aan het licht.
Men is dan afgestapt bij de heer Pierre
van Ransbeek, de ongeëvenaarde strooier
van het zandtapijtde kunstenaar, die met
wit simpel zand de schoonste doeken der
klassieken vermag te copiëren. Maar vat dit
copiëren niet al te letterlijk op, want er
komt een grote dosis eigen visie en intuïtie
bij kijken.
Zandtapijten zijn schilderijen, welke op
horizontaal liggende borden van vier of vijf,
meter middellijn gestrooid worden. Het hou
ten bord vervangt dus het doek en het ge
kleurde zand de verf.
Naar „men" in Hekelgem algemeen aan
neemt, is deze kunst als volgt begonnen.
In vroeger jaren, laten we zeggen een zestig
of zeventig winters terug, zat de hele familie
rond de gloeiende potkachel. Buiten loeide
de storm of wervelde de sneeuw. Maar hier
was het warm en gezellig, met het intieme
schijnsel van de petroleumlamp, met vrien
den en kennissen die kwamen aanlopen. Het
ging er soms zo gezellig toe, dat men spel
letjes ging doen. En één daarvan was, het
maken van het mooiste zandfiguur, dat kun
dig op de kraakpropere vloer werd gestrooid.
Toen kwam men tot de ontdekking van
deze kunst. Natuurlijk kon het in die dagen
nog geen kunst genoemd worden, kon er
niet van kunst sprake zijn laten we het
eerder een folkloristische aardigheid noemen.
„Het is zo typisch", vertelt de heer van
Ransbeek ons, „in bijna alle werken, han
delend over het Indianenleven, wordt ge
wag gemaakt van zandversieringen bij ver
schillende plechtigheden. Ook in Spanje trof
men versieringen aan in gekleurd zand
niet te verwarren met de bekende krijtteke
ningen op Straatplaveisels ter gelegenheid
van volksfeesten." En dan voegt hij er, zich
zelf afvragend aan toe „Moet men het
ontstaan van onze zandtapijten in de over
heersing van Spanje over Amerika en onze
lage landen zoeken
Hoe is het mogelijk
Wij vragen hem,'ons eens iets van zijn
werk te laten zien, want daar zijn we toch
in hoofdzaak voor gekomen. Dan ontsluit
hij de brede vouwdeuren van zijn tentoon
stellingszaaltje en zien wij het wonderlijke
Want stel u voor daar strekt zich uit
op een bord van ongeveer 4 bij 5 meter een
imponerend zandschilderij, een monumentale
voorstelling De Dageraad naar het
fresco van de Italiaan Guido Reni. Wij
lopen het zaaltje verder in en zijn zo naïef
te vragen „Is dat geschilderd En hij
antwoord glimlachend „Ja, met gekleurd
zand. Met zand Men merkt daar niets
van want zie, daar rijdt Aurora in haar
Zonnewagen triomfantelijk door de wolken,
met al het licht, het uitbundige jubelende
licht van een oorspronkelijk schilderij, mach
tig van compositie, de figuren anatomisch
weergaloos juist en met uitdrukkingen, die
volkomen gelijk zijn aan het origineel. En
dan laat men zich de woorden ontvallen
„Hoe is het mogelijk Daar staan we nu
voor het grote zandtapijt „Aurora", nog
steeds verrast, nog steeds onder de indruk.
Men geraakt er niet op uitgekeken.
Meesterschap.
Reeds lange tijd geleden, precies op zijn
veertiende verjaardag, begon hij zich te in
teresseren voor het schilderijen-strooien. Hij
ging dan „naar de overkant", waar men
ook tapijten strooide. Die uitzonderlijke, een
zame kunst boeide hem. Er lag iets groots in.
Hij droomde van echte kassiéke werken
Rubens en de Italianen speelden hem door
het hoofd.
Wilde hij dit echter ook bereiken, dan
moest hij leren tekenen. Op de tekenschool
in het nabije Aalst kon hij zich verder ont
wikkelen en hier werd de grondslag van zijn
later meesterschap gelegd. Dank zij de vir
tuositeit, die hij zich, vooral in het getrouwe
Oud voor Uw tijd
wordt U het gemakkelijkst, als
U een lusteloze stemming de
overhand laat krijgen.
Het begint al vroeg, wanneer
men toegeeft aan een klein mo
ment van inzinking. Neem dan
een King-pepermunt en U zult
ondervinden dat King U fit
houdt.
King is lekker en gezond.
nabootsen verwierf, was hij later in staat
zandschilderijen te maken van de moeilijk
ste Rubens de kruisoprichting. Het echte
Rubiaanse geweld der spieren vindt men er
onaangetast in weer, terwijl de kleur van het
zand zo nauwkeurig mogelijk de kleur van
het orignieel aangeeft.
Maar om op de loopbaan van de artist
terug te komen vanaf zijn veertiende jaar
heeft hij het zand in de vuist gehanteerd.
Een schuchter begin, maar éénmaal moest
hij een groot tapijt maken. En het lukte
Als een schilderij.
Het eerste grote bewijs van zijn kunnen
is geleverd Nu gaat het snel bergopwaarts.
Hij oefent zich dagelijks in de tekenschool
beëindigt hij zijn studie en eer hij zichzelf
goed rekenschap van zijn kunnen geeft, is
hij de grote zandkunstenaar van Hekelgem
geworden. Hij richt nu regelmatig tentoon
stellingen in. Landgenoten en ook vreemde
lingen bezoeken tijdens de zomer Vlaande
ren en komen zijn werk bewonderen.
In het jaar 1930 vindt hij iets nieuws.
Vele mensen willen zo'n tapijt kopen. Dat
gaat echter niet, want een zandtapijt ligt los
op het bord gestrooid. Het schilderij op
hangen is dus niet mogelijk.
Van Ransbeek vindt er iets op. Hij be
denkt een middel om het zand te doen bin
den en op het bord te kleven. Hoe Dat
verklapt hij niet. Op deze wijze heeft hij
een portret van wijlen Koningin Astrid van
België vervaardigd en dit aan Koning Leo
pold aangeboden, die het gaarne in ont
vangst nam en er de artist voor dankte in
een brief. „Dat dit voor mij een spoorslag
was nóg beter te gaan werken behoeft geen
betoog", verklaart ons de artist.
Wij vragen hem „Vertel ons nog iets
van uw manier van werken. Wij staan hier
nu wel voor zo'n groot tapijt en bewonderen
het, maar het is ons nog niet duidelijk, hoe
zo'n creatie tot stand komt."
Bij de „pottekens".
En dan doen we weer heel wat wetens
waardigheden op. Allereerst kiest de artist
zich een goede afbeelding uit een ge
kleurde plaat, zoals er van vele klassieke
schilderijen in omloop zijn. Nu schetst hij
alle contouren in krijt op het bord.
Zo'n schets maakt hij zorgvuldig in één
dag af. Dan komt het zand er bij te pas,
want nu moet de schets in een schilderij
omgetoverd worden.
Er bestaan 40 verschillende kleuren zand
20 natuurlijke kleuren, die we aantreffen in
Engels zand, dat van de krijtrotsen komt en
20 kleuren welke door menging met zand
uit het Belgische plaatsje Moll ontstaan.
Welnu, we hebben het hem zien doen,
wanneer hij ons een „figuur legde" of onze
naam schreef. We hebben die hand zien
schudden terwijl een fijne streep zand uit
de toegeknepen vuist liep. Die hand dankt
haar gave aan het artistieke en bezielende
ritme dat ergens diep in deze kunstenaar
wortelt, het ritme dat hem drijft naar het
houten bord en de „pottekens" met gekleurd
zand. Het ritme dat deze Van Ransbeek
tot de grote zandtapijtschilder van zijn land
'heeft gemaakt
BEKENDMAKINGEN.
Bij ons vertrek uit Axel als
hoofd van het bejaarden
tehuis „Zorgvliet" zeggen
wij alle familie, vrienden
en kennissen hartelijk dank
voor de vriendschap, die
wij gedurende al de jaren
van ons verblijf in Axel
hebben ondervonden en wij
wensen U allen het beste
toe.
D. Verpoorten-Verhulst.
Axel, 31 maart, 1958.
Singelweg 28.
Tandarts
Walstraat 2 - AXEL
ZATERDAG 29 MAART
AFWEZIG
arts AXEL
DINSDAG 1 APRIL a.s.
AFWEZIG
Ook voor een 2e hands
Brommer, van alles en nog
wat. Maarten de Keizer,
Julianastraat 79, Axel.
Castrol, de olie voor iedere
bromfiets. Verkrijgbaar bij
M. de Keizer - Overdulve,
Julianastraat 79, Axel.
CHR. U.L.O.-SCHOOL
VERLOTING
3423 2480 2690 883 909
Prijzen kunnen worden af
gehaald bij S. van Cadsand
Kanaalkade 68, Axel.
Nu ook verkrijgbaarde
Engelse Raleigd Rijwielen.
Komt U eens kijken bij
Maarten de Keizer, Juliana
straat 79, Axel.
Tijdelijke reclame. Lange
lederen jassen, prima rund
leder p.d.p. voering nu 99.-.
Uitsluitend contant. Niet
goed, geld terug. St. An-
toine, Roosendaal.
Voor een goede service en
reparatie voor alle merken
bromfietsen en fietsen naar
Maarten de Keizer, Juliana
straat 79, Axel.
Uw DRUKWERK
die berekend is voor zijn taak koopt men bij
HMW de onverwoestbare
MAGNEET comfort, in kleur naar keuze
LOCOMOTIEF Super de Luxe
BERINI Super de Luxe
SOLEX de zuinige brommer
Julianastraat 79 AXEL.
I
T OERISTENKA ARTEN 1958.
Voor reizen voor een beperkt tijdvak naar België,
West-Duitsland, Frankrijk, Luxemburg, Oostenrijk en
Zwitserland, kunt U tussen 1 maart 1958 en 1 de
cember 1958 een z.g. TOERISTENKAART, geldig
voor 4 maanden, aanvragen.
De aanvraag kunt U indienen bij de gemeente
secretarie van Uw woonplaats. Voor personen in
Zeeuwsch-Vlaanderen woonachtig, wordt de geldig
heidsduur bepaald tot 1 februari 1959 aan Neder
landers, die in het bevolkingsregister van hun ge
meente zijn opgenomen.
De kosten van een dergelijke kaart bedragen ,n
deze gemeente 1.
Bij de aanvraag dient U twee pasfoto's over te
leggen. Kinderen beneden 16 jaar kunnen op een
toeristenkaart worden bijgeschreven.
Minderjarigen behoeven voor de afgifte van een
toeristenkaart de toestemming van beide ouders of
van hun voogd.
Ook in een andere gemeente kunt U een toeristen
kaart aanvragen, maar dan onder overlegging van een
geldig bewijs van Nederlanderschap, van een niet
meer dan 5 jaar verlopen Nederlands paspoort af
van een ander behoorlijk legitimatiebewijs.
Bewijzen van Nederlanderschap, waarvan de gel
digheidsduur nog niet is verlopen, blijven voorlopig
geldig voor België en Luxemburg.
Axel, 18 maart 1958.
De burgemeester van Axel,
Van Oeveren.
KANDIDAATSTELLING V09R DE
GEMEENTERAAD.
De burgemeester van Axel brengt het volgende ter
openbare kennis.
Op dinsdag 15 april a.s. zal plaats hebben de
kandidaatstelling voor de verkiezing van de leden
van de raad dezer gemeente.
Op die dag kunnen, van des voormiddags negen
uur tot des namiddags vijf uur, bij de voorzitter van
het hoofdstembureau, of bij het door deze aangewezen
lid van dat bureau, ter secretarie der gemeente worden
ingeleverd
lijsten van kandidaten
als bedoeld in artikel G 5 der Kieswet.
Op dezelfde lijst mogen ten hoogste 18 kandidaten
worden geplaatst. Iedere lijst moet worden onder
tekend door ten minste 25 personen, die in deze ge
meente kiesgerechtigd zijn voor de gemeenteraad.
Dezelfde kiezer mag niet meer dan één lijst onder
tekenen.
De namen der kandidaten moeten op de lijsten ge
plaatst worden in de volgorde, waarin de onderteke
naars aan hen de voorkeur geven.
De naam van een kandidaat mag niet voorkomen
op meer dan één lijst.
Bij de lijst moet worden overgelegd een schriftelijke
verklaring van iedere daarop voorkomende kandidaat,
dat hij bewilligt in zijn kandidaatstelling op die lijst.
Indien de kandidaat zich buiten het rijk in Europa
bevindt, is hier de bedoelde verklaring niet aan enig
formulier gebonden en kan zij ook telegrafisch worden
gedaan.
Indien degene, die de lijst inlevert, de machtiging
bezit, om boven de lijst de naam of aanduiding van
de desbetreffende politieke .groepering te plaatsen,
moet deze machtiging worden overgelegd.
De inlevering der lijst moet geschieden persoonlijk
door een kiezer, bevoegd tot deelneming aan de ver
kiezing in de gemeente, waarin de lijst wordt inge
leverd. De kandidaten kunnen daarbij tegenwoordig
zijn. De voorzitter van het hoofdstembureau of het
door hem daartoe aangewezen lid van dat bureau
stelt een bewijs van ontvangst ter hand aan degene,
die de lijst inlevert.
Formulieren voor de lijsten, voor de schriftelijke
verklaring van bewilliging en de machtiging tot het
plaatsen van de naam of aandbiding der politieke
groepering boven de lijst, hierboven vermeld, zijn ter
secretarie dezer gemeente kosteloos verkrijgbaar tot
en met de dag der kandidaatstelling.
In herinering wordt gebracht artikel X 6 d r Kies
wet, waaruit blijkt dat
hij die een kandidatenlijst inlevert, wetende dat zij
voorzien is van handtekeningen van person en, die
niet bevoegd zijn tot deelneming aan de ve kiezing
voor de Raad dezer gemeente, terwijl zonder die hand
tekeningen geen voldoend aantal voor een geldige
lijst zou overblijven, gestraft wordt met gevangenis
straf van ten hoogste drie maanden of een g 'dboete
van ten hoogste honderd twintig gulden
met gelijke straf wordt gestraft hij die, wetc de dat
hij niet bevoegd is tot deelneming aan de vei kiezing,
een voor die inlevering bestemde kandidatenli t heeft
ondertekend.
Axel, 25 maart 1958.
De burgemeester voornoemd,
VAN OEVEREN.
Heden werd na een lang
durig, geduldig gedragen
lijden, van onze zijde weg
genomen, onze geliefde
Zuster, Behuwdzuster tn
Tante en huisgenote,
Mejuffrouw
Catharina Scheele,
in de ouderdom van 57
jaar en 9 maanden.
Namens de familie
I. J. Scheele-Potters
P. J. Scheele-
van Cadsand
C. Scheele-Eckhardt
C. de Bonte
Fam. P. v. d. Burg
Axel, 27 maart 1958.
Nieuwstraat 34.
De teraardebestelling zal
plaats vinden op zaterdag
29 maart, om 2 uur.
Geen bloemen.
Dit Is Je waxel Het enige
no-lron shirt ter wereld
met „Doublefront".
Verkrijgbaar bijl
maakt
Telef. 646 AXEL
de gordijnveer die U met
een gerust hart kunt kopen.
U voorkomt beschadiging
en roestvlekken
volkomen roestvrij
j* door het ontbreken van ijzerdraad
20% rek van het plastic ZELF
haak of oog gemakkelijk in en
V uH te draaien
kleur- en zon-echt
in dozen van 30 meter
Verkoop ofizhfitend eia de handel