AXELSE COURANT
Zes en vijftien.
Gemeenteraad van Axel.
DAMPO
m
J C VINK
Ook Spierpijn
In één nacht
Uw handen
gaaf en zacht
Frankering bij abonnement, Axel
ZATERDAG 1 FEBRUARI 1958
72e Jaargang No. 34
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
VERSCHIJNT IEDf 'E WOENSDAG EN ZATERDAG
Drukker - UitgeefsterFIRMA J. C. VINK
Red. en Adm.: Axel, Markt 12, Til. 0 1155-646
HoofdredactieJ. C. VINK
FIRMA
Markt 12
AXEL
in.
Brussel streeft er naar de hoofdstad van
Europa te worden en al zijn er nogal wat
concurrenten. Brussel maakt een goede kans.
De ministers van buitenlandse zaken van de
zes landen van „Klein Europa" zijn het wel
nog niet eens geworden over de keus van een
hoofdstad, zij hebben wel besloten, dat er
één Europese hoofdstad zal komen in juni
valt de beslissing. De Belgische regering is
bereid een deel van haar grondgebied af te
staan en dat aan de Europese gemeenschap
pen af te staan. Wij hadden willen schrijven
aan de Europese regering af te staan. Maar
die is er nog niet. Dat stuk grondgebied zou
dan de buitenwij 'kvan Brussel worden, waar
men in de komende zomermaanden de we
reldtentoonstelling van 1958 z,al kunnen be
wonderen. De tentoonstellingsgebouwen ko
men, als het plan doorgaat, ter beschikking
van de onderscheidene lichamen, waarvan
in onze vorige artikelen sprake is geweest
die van de Raad van Europa, die van de
E.G.K.S., die van de W.E.U., die van de
Euromarkt en die van Euratom. De inrich
tingen te Straatsburg en te Luxemburg zou
den dan verlaten moeten worden.
Maar ook als men er in slaagt al die
lichamen het zijn er een kleine twintig
bij elkaar te brengen in één stadswijk, in
Brussel, Luxemburg, Straatsburg of waar
dan ook, dan nog blijft het een en ander
over, waarover wij nog niet gesproken heb
ben. Wij hebben het oog op twee grote ge
bouwen te Parijs het Palais de Chaillot cn
het Chateau de la Muette. Ook daar wordt
ana de eenheid van Europa gewerkt, maar
op wéér een andere manier.
In het Palais de Chaillot, dat aan de Seine
tegenover de Eifeltoren is gelegen, zetelt de
N.A.V.O., de gemeenschappelijke verdedi-
gingsorganisatie van een aantal Europese
landen tezamen met de Verenigde Staten en
Canada. Bij de oprichting waren er veertien
leden, waarvan twaalf Europese. Hier zou
men kunnen spreken maar men doet het
nooit van het Europa der Twaalf. De
neutrale staten, die te Straatsburg wel deel
nemen aan de beraadslagingen, houden zich
buiten dit militaire bondgenootschap Ier
land, Zweden, Zwitserland en Oostenrijk
doen er niet aan mee. Saaralnd is ook nooit
lid geweest, het had geen leger. Maar Por
tugal zit wél in deze club. Duitsland maakte
er aanvankelijk geen deel van uit, maar is
nu wel lid. Aardrijkskundig ligt het dus hier
anders dan bij de Zes en de Vijftien.
Organisatorisch ligt het hier trouwens óók
anders. Er is een uitvoerende macht met aan
de top de Noord-Atlantische Raad, die for
meel bestaat uit de ministers van landsver
dediging der deelnemende landen, maar die
komen maar zelden bij elkaar. Hun plaats
vervangers zijn ambassadeurs en gezanten,
die te Parijs zijn gevestigd. Er is een secre
tariaat-generaal ten dienste van deze Raad,
maar en is geen wetgevende macht en geen
rechtsprekende. Alles wordt hier gedaan
langs ambtelijke en militaire lijnen.
Hetzelfde geldt min of meer voor de Or
ganisatie voor Europese Economische Sa
menwerking, opgericht ter verdeling van de
Marshall-hulp, maar in stand gehouden voor
economisch overleg. De Verenigde Staten
en Canada zijn hier geen lid van, maar hun
vertegenwoordigers hebben het recht de tóp-
vergaderingen bij te wonen. Lid zijn alle
leden van de Raad van Europa, maar ook
Portugal en ook Zwitserland. Zelfs Triest
is er lid van geweest zolang dat een zelf
standige staat is geweest. De bestuursvorm
is ongeveer gelijk aan die van de N.A.V.O..
zij het dan iets eenvoudiger. En natuurlijk
zijn het hier de ministers van economische
zaken, die formeel aan het hoofd staan.
De O.E.E.S. is.op het ogenblik niet zo
erg belangrijk meer, omdat er maar weinig^
Marshall-geld meer te verdelen valt. Maar
overbodig is zij niet geworden. De Europese
Betalings-Unie b.v. is er een kind van on
wordt geleid door het bestuur van de
O.E.E.S. die op het ogenblik nagaat of het
Engelse denkbeeld tot instelling van een vrij
handelszone uitvoerbaar is. Mocht het denk
beeld uitvoerbaar, zijn en wordt het omgezet
in een verdrag, dan zou het kunnen gebeu
ren, dat het bestuur van dit lichaam de uit
voerende macht wordt van de Vrijhandels
zone. Tegen die tijd zal ook deze organi
satie moeten verhuizen naar de Europese
hoofdstad.
Overziet men het geheel, dan onderscheidt
men in de ontwikkeling van de Europese
eenheid twee lijnen de suprationele en de
parlementair politieke, die over Straatsburg,
Luxemburg en Brussel loopt, benevens de
de intergouvernementele en ambtelijk-des-
'kundige, die te Parijs ontspringt en naar
Amerika wijst. De eerste is verreweg de
meest levensvatbare, omdat zij zich op meer
dan alleen maar afweer en doelmatigheid
berust. Er worden schuchtere pogingen ge
daan om een parlementair lichaam te stich
ten als tegenspeler van de bestuursorganen
van de N.A.V.O. en de O.E.E.S., maar de
gedachte van een Atlantische Gemeenschap
boven de Europese is nog te jong om aan
te slaan.
In de praktijk is er nog niet iets uit ge
groeid, dat men bijzonder waardevol zou
kunnen noemen. De ontwikkeling op dit punt
moet nog worden afgewacht.
Men mag zich terecht afvragen waar dit
alles nu naar toe groeit. Wij weten het niet.
Niemand weet het. Op het ogenblik tekent
zich een kern-Europa af, bestaande uit zes
souvereine staten, die voortdurend verder
gaan in de richting van een statenbond
zij het dan ook in een langzaam tempo
met daaromheen een krans van belangstel
lende staten, die soms wel en soms niet met
de kern wensen mee te gaan. Ook liggen er
omheen nog staten, die nergens aan mee
doen, Spanje en Finland bijvoorbeeld. En
dan zijn er de communistisch geregeerde
staten, .die van de grote baas in het Kremlin
niet mee mogen doen.
Op twee punten is er een band met de
V.S. op economisch gebied betekent die
ban d niet veel meer, op militair nog heel
veel. De economische band kan zonder al
te veel pijn geslaakt worden. Of de militaire
band geslaakt mag worden is een zaak van
beleid, waarop wij hier niet verder ingaan.
Op het ogenblik kan zij echter moeilijk ge
mist worden dat is eenieder duidelijk.
De Europese zaken zijn langzamerhand
erg ingewikkeld geworden. Er is echter ook
een streven naair vereenvoudiging door de
samenvoeging van allerlei parlementaire li
chamen. Als daar de concentratie van secre
taris-generaal in één stad bij komt zal het
misschien mogelijk zijn de éénwording naar
een hogere versnelling over te schakelen.
Laat ons met belangstelling de ontwikkeling
volgen
ABONNEMENTSPRIJS Losse nummers 6 cent
Kwartaal-abonnement t
Axel binnen de kom f 1,55 Andere plaatsen f 1,75
Buitenland 2,00
ADVERTENTIEPRIJS: 8 cent per m.m.
Bl) contracten belangrijke reductie.
Inp tonden Mededelingen 20 cent per m.m
Kleln«. kdyertentlén (maximum 6 regels) 1-5 regels
70 cent Iedere regel meer 12 cent extra.
D
I f -B «Ti L 4 L -i'jj \j,J»
ZITTING VAN DINSDAG 28 JANUARI 1958.
Bij de opening van de eerste raadszitting in het
jaar 1958 werd door burgemeester Van Oeveren
krachtens zijn gewoonte een jaarrede gehouden, waar
in hij een bondig overzicht had verwerkt over de
toestand der gemeente over het jaar 1957, luidende
als volgt
Mevrouw, mijne heren,
Het is mijn gewoonte, om in de eerste vergadering
van het nieuwe jaar een beknopt overzicht te geven
over het voorafgaande jaar.
Hiervan wil ik ook thans niet afwijken, hoewel
ik U er al direct op moet voorbereiden, dat het geen
hooggestemde rede zal worden. Trouwens, dat zult
U ook niet verwacht hebben.
De financiële moeilijkheden, welke niet alleen voor
onze gemeente, maar algemeen geden, werken sterk
remmend op de voorziening in het verzorgingspeil.
Investerings- en bestedingsbeperking werken thans
zeer sterk door. Ten gevolge hiervan kunnen alleen
nog de reeds onderhanden zijnde objecten worden
afgewerkt.
Nieuwe werken kunnen alleen dan worden uitge
voerd, indien vaste financieringsmiddelen aanwezig
zijn en dan nog binnen het raam van een sluitende
begroting. Dit alles werkte er toe mee, om van 195/
een stil jaar te maken.
Het onderwijs kreeg deze keer niet de portie, waar
op het gezien zijn importantie recht heeft. Slechts
werd door U een garantie verleend, teneinde het aan
de Z.L.M. mogelijk te maken, de bouw van een
nieuwe landbouwhuishoudschool te financieren. Laten
wij hopen, dat deze school in 1958 eindelijk een eigen
onderkomen zal krijgen, zodat zij van onze gastvrijheid
in het oude schoolgebouw van de openbare lagere
school geen gebruik meer behoeft te maken.
Evenals het vorig jaar wachten de uitbreiding van
de R.K. lagere school en de bouw van een openbare
kleuterschool nog op gunstiger omstandigheden. Voor
de stichting van een lagere technische school kwam
er enig uitzicht.
De Oost-West-verbinding via de Zuidsingel kwam
een heel eind gereed en aan de afwerking is deze
winter begonnen.
Gelukkig is men nu bezig .althans het gedeelte van
Sluiskil tot Sassing van de rijksweg Axel—Sluiskil
te verbeteren. Jammer, dat dit met de gevaarlijke
Buthdijk nog niet het geval is.
Voor de aanleg van een vrijliggend fietspad langs
de provinciale weg naar Terneuzen zijn de onder
handelingen met betrokkenen blijkbaar nog steeds
gaande.
Spui, waar een nieuwe kom groeit, kreeg zijn
eerste officiële straatnaam in de Sparksstraat.
De electrische straatverlichting kwam gereed en
betekent een grote verbetering. Ook op Drieschouwen
en aan de loskade te Sassing werden enkele lantaarns
bijgeplaatst.
De electrificatie van de buitenwijken werd uit
gebreid tot 6 boerderijen in de Smids-Koegorspolder,
terwijl die voor de percelen langs de Lage Weg
werd geregeld.
De sanering van de Oudewijk wordt tegengehouden
door de investeringsbeperking. Enige leegstaande
krotten werden gesloopt. Twee woningen werden
onbewoonbaar verklaard.
Het zal waarschijnlijk mogelijk zijn, in 1958 de
outillage van het kampeerterrein te verzorgen.
Het aantal overnachtingen in de jeugdhergberg be
droeg in 1957 een totaal van 5211, waarvan 3987' uit
Engeland, 166 uit België, 74 uit Duitsland, 16 uit
Schotland, 12 uit Frankrijk, 8 uit Ierland, 8 uit
Amerika, 4 uit Denemarken, 4 uit Zweden, 2 uit
Noorwegen, 2 uit Finland, 1 uit Kenya en 1 uit
Malakka. In 1956 bedroeg het totaal aantal overnach
tingen 5220.
Ik zou te ver gaan, als ik onze gemeente met het
oog op het voorgaande een „wereldcentrum noem
de. Maar een streekcentrum is zij wel en wordt zij
nog steeds meer. Daarvoor zorgt onze vooruitstrevende
middenstand, die de gunstige centrale ligging weet
uit te buiten. Deze belangrijke groep van onze be
volking weet ook aan minder gunstige tijdsomstan
digheden het hoofd te bieden, getuige de nog steed#
voortgaande modernisering der winkelpanden.
Helaas kon, behalve in de particuliere sector, niet
gebouwd worden. Aan de grote behoefte aan meer
woonruimte kon niet voldaan wordenHet is te
hopen, dat van de reeds geruime tijd gereed ggende
.plannen spoedig een gedeelte kan worden uitgevoerd.
eSdert voorjaar 1956 was de bouwcapaciteit de
voornaamste maatstaf voor de woningwetbouw. In
de laatste maanden van 1957 waren de beschikbaar
heid van het schaarse kapitaal en de op de sanering
van de financiën gerichte politiek van de regering
behalve deze bouwcapaciteit de bepalende factoren
voor deze bouw. De bouwcapaciteit vormt geen
ernstig probleem. We zullen het moeten hebben van
de factor „kapitaal".
- en rheumatische pijnen
wrijft U weg met
Een oplossing van dit laatste vraagstuk is wel sterk
geboden. Dat blijkt zonder meer uit de cijfers be
treffende de woningnood. Ik durf geen wachttijd meer
te noemen voor de inwonenden, trouwlustigen en de
woningzoekenden van elders, wier aantal 215 bedraagt.
Ik kan het n.l. niet riskeren, dat iemand, die zich
momenteel laat inschrijven ,mij over vier jaar aan
mijn jas trekt met een verwijzing naar mijn woorden
van vandaag. Er staan 270 woningzoekenden inge
schreven, dat zegt genoeg I
Door deze woningnood is de bevolkingsaanwas tot
stilstand gekomen. Dank zij een geboorte-overschot
van 105 personen, heeft het vestigingstekort van 99
personen geen teruggang kunnen veroorzaken, doch
steeg het aantal inwoners nog met 6 tot 7803.
In 1957 zagen we de helicopter uit ons luchtruim
verdwijnen. Niet het behoefte-element, maar de finan
ciële factor was oorzaak, dat Zeeuwsch-Vlaanderen
zijn luchtverbinding verloor. Er worden pogingen in
het werk gesteld, om weder-instelling van deze ver
binding mogelijk te maken.
De vlasspinnerij aan de Buitenweg, die aanvanke
lijk nogal aspecten scheen te bieden qua industriali
satie, vond een roemloos einde. Het is echter typisch
Axels, dat men thans op die plaats niemand in zak
en as ziet zitten ,doch dat op de „plaats des onheils"
het modernste automobielbedrijf, dat men zich denken
kan, floreert. Ook aan de Sassing leeft het en wer
den door de gemeente weer enige industriepercelen
verkocht.
Gemeentewerken verliet zijn „oude kazerne" in het
saneringstjebied van de Oudewijk en vestigde zich
in de gebouwen van de voormalige gasfabriek. Voor
een definitieve huisvesting biedt de investeringsbe
perking voorshands nog geen ruimte.
De uitspraak van de Kroon in het geschil betref
fende de Centrale Dienst voor Bouw- en Woning
toezicht en Gemeentewerken deed ons de strijd om
zelfstandigheid op dit punt verliezen.
Ook de brandweer werd aan de Buitenweg onder
gebracht, nadat het oude brandspuithuis aan de
Markt was gesloopt.
De bestedingsbeperking noon te ons ook, o.a. de
bouw van een aula op de begraafplaats, het nood
zakelijke herstel der gevels van het stadhuis cn de
mechanisering der bevolkingsadministratie tot gunsti
ger tijd uit te stellen.
In verband met het rentegammaen de kapitaal-
schaarste was het niet mogelijk, langlopende leningen
te sluiten. Wel kon de liquidatie-positie veilig ge
steld worden door de opname van ƒ750.000.aan
kasgeld, waartegenover de credieten bij de Bank van
Ned. Gemeenten en bij de Boerenleenbank met resp.
150.000,— en ƒ50.000.— moesten worden verlaagd.
Per 31 december 1957 bedroeg het tekort aan vaste
fiancieringsmiddelen ongeveer 750.000. welk te
kort thans tijdelijk wordt overbrugd met 900.000.
aan kortlopende leningen.
Laten wij hopen, dat de omstandigheden zich zo
danig zullen ontwikkelen, dat er geen chronisch tekort
in het verzorgingspeil ontstaat en dat in het kader
van de financiële verhoudingsregeling enig soulaas
gevonden zal kunnen worden.
Met die hoop gaan we het nieuwe jaar in, voor
welk jaar ik ook U met de Uwen persoonlijk alle
goeds toewens.
Als oudst aanwezige raadslid dankte de heer Pijpe-
link voor de tot de Raad gerichte goede Wensen en
wenste wederkerig de burgemeester een voorspoedig
1958 toe.
De voorzitter deelde daarop mede bericht te heb
ben ontvangen van de heer P. A. Wondergem, die
in een aan de Raad gericht schrijven om gezondheids
redenen bedankt als lid van de gemeenteraad.
In deze vacature zal nader worden voorzien.
De heer Gerrits is wegens ongesteldheid verhinderd.
Voorts kon de heer de Kraker niet aanwezig zijn,
aangezien hij voor enige dagen in het buitenland ver
toeft wegens werkzaamheden.
Hierna komen aan de orde de notulen van de
vergadering van 17 december j.l. Naar aanleiding
van deze notulen vraagt de heer Pijpelink namens 'e
rechtse raadsfracties, die in genoemde vergadering
de raadzaal verlieten, een verklaring te mogen af
leggen.
De heer Pijpelink sprak als volgt
Namens de vijf leden van Uw Raad, die :'n de
vorige vergadering reden meenden te hebben deze
vergadering niet verder bij te wonen, wens ik de
volgende verklaring af te leggen.
We waren en zijn ons bewust dat dit optreden
een uiterste remedie is, maar meenden dat het :'n
dit speciale geval nodig en verantwoord was. Het
ging om een zeer belangrijke kwestie, wat een be
noeming van een secretaris zonder twijfel is. Derge
lijke besluiten zijn van te grote waarde om die te
nemen, zonder dat de Raad voltallig is. De uitslag
van de beide vrije stemmingen was 6 tegen 6 De
dertiende stem zou de doorslag hebben gegeven. Met
de uitslag van een stemming door de voltallige Raad
hadden we ons zoals vanzelf spreekt, zonder meer
neergelegd.
Bij de herstemming was een raadslid wettelijk van
medestemmen uitgesloten. Een stemming van slechts
elf van de dertien raadsleden zou geen zuivere uit
slag geven.
Het verzoek van een onzer om de stemming op te
schorten, werd door de voorzitter niet ingewilligd,
zodat we meenden een daad te moeten stellen over
eenkomstig onze verantwoordelijkheid als raadslid,
om alsnog te trachten in een andere voltallige raads
zitting, een zuivere benoeming te verkrijgen. Daartoe
moest het aantal aanwezige raadsleden zakken tot
beneden zeven, wat helaas mislukte doordat wet
houder de Putter ter vergadering bleef.
Zonder de thans benoemde functionaris ook maar
iets tekort te doen, willen we opmerken, dat de uit
slag een verrassing is geweest.
Uit de aanbeveling, die ons is voorgelegd, blijkt
dat B. en W. de heer M. Oggel bekwaam achtte om
de functie van secretaris te vervullen, waarmee cok
wij het ten volle eens waren. Iemand die reeds onge
veer 20 jaar waarnemend secretaris is en op wiens
werk geen enkele aanmerking werd gemaakt, is door
deze onvoltallige stemming zonder reden gepasseerd.
Daardoor wordt voor het hele secretarie-personeel
een sfeer van onzekerheid geschapen, daar blijkt dat
hun toekomst wordt opgeofferd aan een unfair poli
tiek spel van de Chr. Historische raadsfractie. De
promotiekansen, die anders aanwezig waren, zijn :iu
afgesneden. Een dergelijke democratie ligt ons niet,
omdat we ons verantwoordelijk voelen voor het per
soneel dat trouw en met ijver zijn plicht doet :n
dienst der gemeente en wij wensen daarom niet mee
te werken aan een dergelijke ondemocratische ont
wikkeling.
(Vervolg op pagina 2)