AXELSE COURANT
Radiowinkeltje groeide tot
millioenen-industrie.
Klaproosdag 1957
j. C.VINK
Frankering bij abonnement, Axel
WOENSDAG 6 NOVEMBER 1957
72e Jaargang No. 11
■S
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
VERSCHIJNT IEDf WOENSDAG EN ZATERDAG
Drukker-Uitgeefster: FIRMA J. C. VINK
Red. en Adm.: Axel, Markt 12, Til. 0 1155-646
HoofdredactieJ. C. VINK
FIRMA
Ideaal voor leder
die brieven schrijft!
ppy.-v'--.-lC. vf, k.+•+•+-.'
IN TIEN JAAR
OPVALLEND VOORBEELD VAN HET DUITSE WONDER.
Toen nu tien jaar geleden een kleine radio-
handelaar in de Nürnbergse voorstad Fürth
met een handjevol personeel een klem pro
ductie-bedrijfje opzette, heeft dat in de ge
hele wereld van de industrie waarschijnlijk
niet de geringste aandacht getrokken. Dat
zelfde, in een oude schuur begonnen zaakje,
is thans uitgegroeid tot een miachtige in
dustrie, met zeven productie-bedrijven en
een omzet van vele millioenen en een staf
van liefst 20.000 medewerkers. Het is geen
wonder, dat een hoogtepunt in de productie
van dit tien jaar oude wereldconcern overal
ter wereld de aandacht heeft getrokken. Te
meer omdat de oprichter, de 49-jarige Max
Grundig, niet alleen nog steeds de stuwende
kracht in deze geweldige industrie is, en een
man waarmee men op de internationale
markten terdege rekening dient te houden,
maar bovendien (de alleenbezitter is van alle
aandelen. Deze man presteerde het b.v. om
in het begin van dit jaar de meerderheid van
het aandelenpakket te kopen van een wereld
merk (Triumph) op het gebied van kantoor
machines, rijwielen, motoren etc. Het is na
tuurlijk waar dat de omstandigheden in het
na-oorlogse Duitsland voor een voortvarend
genie talrijke mogelijkheden bood. Het ver
haal van Grundig is uniek voor onze tijd en
geeft nu reeds aanleiding tot talrijke anec
dotes en legendevorming rond zijn bliksem
carrière.
Het begon met een kaboutertje.
In de eerste jaren na de oorlog was het de
Duitse industrie verboden radiotoestellen te
produceren er ging toen dus ook weinig
om in de radiohandel. De winkelier Max
Grundig trachtte zich in die tijd overeind te
houden door het wikkelen van transforma
tors en spoelen, waartoe hij al spoedig in een
afgelegen schuur een kleine honderd man
aan personeel aan het werk had. Omdat daar
voor zijn administratie geen ruimte was,
huurde hij een zolderkamer van een oud huis
waar hij zelf de correspondentie en admini
stratie verzorgde en het contact met de af
nemers onderhield.
Vanzelfsprekend hield het probleem van
de toenemende vraag naar radiotoestellen,
waar geen voorzieningsmogelijkheden tegen
over stonden, hem voortdurend bezig. Hij
wist dat uit de electrische appartuur van de
.verslagen weermacht onder de burgerij van
heel Duitsland vele honderdduizenden ont
vangerbuizen waren terecht gekomen. Dit
bracht hem op de idee om door de enige
maas te kruipen, die de wet op het verbod
van de productie van radiotoestellen bood.
Uit zijn oude voorraden bouwde hij in zijn
vrije tijd een paar radiobouwdozen op, die
als zodanig niet onder de verbodsbepalingen
vielen dit was immers speelgoed. Daarbij
speculeerde hij op de weermachtradiobuizen,
die in particulier bezit waren geraakt. Drie
van deze bouwdozen plaatste hij op een
morgen in een etalage. Binnen een half uur
waren ze alle drie verkocht. Koortsachtig be
gon hij toen aan de organisatie van een pro
ductie-apparaat en een verkoop-campagne.
Hij bracht de bouwdozen uit onder de naam
„Heinzelmanchen Nu moet men weten, dat
in de Duitse folklore de Heinzelman dezelfde
rol speelt als bij ons het brave kaboutertje
met de lange baard, dat in de nachtelijke uren
de vermoeide en slavende mens helpt zijn ar
beid te volbrengen. Ën Heinzelmanchen ginq
er in als koek.
Binnen zeer korte tijd werden er 100.000
van deze radiobouwdozen naar alle delen
van Duitsland verkocht. De vraag was na
tuurlijk vele malen groter. Toen de verbods
bepalingen werden ingetrokken stond Max
Grundig gereed met een georganiseerd goed
lopend radio-productie-bedrijfje, waarmee hij
zelfs de allergrootste wereldbekende radio-
fabrieken in Duitsland een flinke slag voor
was.
Hij schakelde terstond over op de pro
ductie van complete radio-toestellen, waarbij
hij als eerste eis stelde een hoogwaardige
kwaliteit en een degelijke aantrekkelijke af
werking.
In 1948 veroverde hij de Duitse radio
liefhebbers met zijn z.g. Heimsuper radio
toestel „Weltklang". Binnen twee jaar telde
het bedrijf 1000 medewerkers en steeg de
productie en omzet met grote sprongen tot
meerdere honderdduizenden. In 1952 liep het
miliioenste toestel van de band. Daarbij bleef
het n et. Het aantal arbeiders nam elk jaar
met duizenden toe. De productie-uitkomsten
stegen procentueel nog meer. Om tot een
efficiënte productie te komen, werd een giote
radio-fabriek gebouwd in Fürth en werden
in Nürnberg en Georgens Münd, in Augs
burg, bij München en in Bayreuth enorme
nevenbedrijven opgericht. Ook werd in de
loop der jaren een aanzienlijk grotere ver
scheidenheid in de producten der bedrijven
bereikt. Talrijke electrische meetapparatu-
ren kwamen op het productie-programma,
vanzelfsprekend ook televisie- en bandop
name-apparaten.
De waarde der totale productie bedroeg
in 1955 163 millioen D.M.in 1956 steeg
dit tot 223 millioen en voor 1957 wordteen
omzet voorzien, die waarschijnlijk 400 mil
lioen D.M. zal overschrijden. Het totaal aan
tal geproduceerde eenheden loopt in 1957 in
de 120.000 per maand, zodat het totaal van
dit jaar het millioen verre-zal overschrijden.
Dezer dagen kwam in aanwezigheid van
talrijke autoriteiten het vijf miliioenste radio
toestel sinds de oprichting van het bedrijf
van de band. Toen hem dit toestel ter hand
werd gesteld door een zijner charmante
medewerksters, sprongen de grote man de
tranen in de ogen en was hij niet in staat
om een woord uit te brengen. Het behoeft
geen betoog, dat zijn prestatie op alle lagen
van de Duitse bevolking een grote indruk
heeft gemaakt. Zonder enige kapitaalsteun
van buiten bouwde hij zijn gigantisch bedrijf
op, door zich dag en nacht met zijn gehele
persoonlijkheid in te zetten. En in deze korte
tijd veroverde zijn merk niet minder dan
iruim een-derde van de Duitse radiomarkt.
en bijna 50% van de Duitse radio- en T.V.-
export. Dit kon hij bereiken, door de stan
ding van zijn producten kwalitatief steeds
meer op te voeren tegen naar verhouding
lage prijzen. Maar vooral ook door zijn
machtige concurrenten in binnen- en bui
tenland steeds een slag voor te zijn. Hoezeer
internationaal zijn wereldproduct wordt ge
waardeerd, blijkt wel uit bestellingen, die
hij ontving van de Sultan van Marokko, de
Keizer van Abessinië, Z.H. de Paus en tal
rijke andere hoogwaardigheidsbekleders.
Zijn producten hebben een naam ver
worven zich te kunnen meten met het beste
wat er op radio- en televisie-gebied op de
wereldmarkt wordt geboden. Ondanks con
currentie, protectie van nationale producten
en andere exportbelemmeringen wordt zijn
merk thans verkocht in 126 landen en heeft
hij b.v. op het gebied van bandrecorders en
andere producten een groot deel van de
Amerikaanse markt veroverd. Ook in ons
land is de goede naam van zijn product wel
gevestigd. Meer dan 30% van de in Neder
land geïmporteerde radio- en televisie-appa
raten en bandrecorders zijn uit zijn fabrieken
afkomstig. En het ziet er na^r uit, dat in de
toekomst nog grotere resultaten zullen wor
den bereikt. Want tegelijk met de productie
van het vijf miliioenste radiotoestel werd in
Bayreuth een moderne bandrecorderfabriek
geopend, die zich terecht de grootste fabriek
op dit gebied ter wereld mag noemen en
waar niet minder dan 1000 bandrecorders
per dag geproduceerd kunnen worden. Het
is verbazingwekkend hoe bij deze geweldige
vlucht de mens Grundig zichzelf volledig ge
lijk is gebleven.
Hij is een breedgeschouderde man met een
strenge, gesloten gelaatsuitdrukking. Een
man van weinig woorden. Spreken ligt hem
niet, maar wat hij zegt is altijd bondig en
volkomen ter zake. Geen detail in zijn im
mens bedrijf ontgaat zijn aandacht en steeds
meer is hij het, die zijn medewerkers nieuwe
wegen wijst en nieuwe mogelijkheden ter
tafel brengt. Zijn technische kennis is ver
bluffend en zijn commerciële inzichten ge
tuigen van een bijzonder knap koopman
schap. Dat is dan ook tijdens de feestelijk
heden rond de productie van het vijf mil
iioenste toestel en de opening van de nieuwe
fabriek bij monde van verscheidene rege
ringsautoriteiten duidelijk naar voren ge
komen.
Ook in Nederland Grundig-feest.
Ook Grundig Radio Nederland viert het
jongste productie-succes op feestelijke wijze
o.a. door in elk der provinciale hoofdsteden
aan een school voor onderwijs aan lichame
lijk of geestelijk gehrekkige kinderen een
bandrecorder te schenken.
2 1 RODE ROZEN
Zij was twintig, hij een paar jaar ouder
en ze waren pas getrouwd. Niets was er
dat een schaduw wierp over het zonnige
leven van dit gelukkige stel in het Engelse
dorpje Barnoldswick in Yorkshire. Of het
zou de oorlog moeten zijn, die hen soms
wekenlang van elkaar scheidde. Maar het
zou niet Tang meer duren, zeiden ze. Het
was 1944, de invasie was begonnen en de
vijand werd overal teruggedreven.
Nee, het zou niet lang meer duren en
eigenlijk maakte zij al plannen om haair 21e
verjaardag op 11 november, in vrede te
vieren. „Waar ik ook zit," had haar man
gezegd, „als je jarig bent krijg je van mij
één en twintig rode rozen, omdat je meer
derjarig wordt." Zouden het vredesrozen
zijn 7
Maar op 11 no'vember 1944 was het nog
geen vrede. Integendeel, haar man was zelfs
in weken al niet thuis geweest, omdat zijn
legergroep was ingezet bij de bevrijding
van Nederland. Daarom voelde het jonge
vrouwtje zich op deze dag niet zo erg ge
lukkig. Zij had zich deze eerste verjaardag
met hem zo anders voorgesteld. Zelfs de
cadeautjes van familieleden en kennissen
vermochten niet haar op te fleuren. Eigen
lijk wachtte ze maar op één ding op de
bel van de voordeur, als de bloemist zijn
boeket rode rozen zou brengen. Want die
zouden vandaag komen dat stond voor
haar vast
Dan schrilde opeens de bellerinkel door
de stille kamers. Ze rende naar de deur.
Maar buiten stond geen man met bloemen,
maar een telegrambesteller met een rege-
ringstelegiram. Zenuwachtig peuterde zij het
open. Terwijl de wereld rondom haar weg
scheen te zinken, vlogen haar blikken langs
de regels „Tot ons leedwezen gesneu
veld in Hollandop 29 oktober."
Verleden jaar heeft ze op één van onze
Nederlandse oorlogskerkhoven bij zijn graf
gestaan, een stil bleek figuurtje met don
kere ogen, die in de verte staarden. Toen
ze het zachte gras van de begraafplaats op
liep, wist ze, dat nu haar wens eens te
mogen zien waar hij werd begraven in
vervulling zou gaan, ook al had ze dit voor
onmogelijk gehouden.
Langzaam wandelde ze langs de zerken-
rijen. Tot ze kwam bij die ene, met de naam
die alles voor haar betekende, en de sim
pele aanduiding daaronder gesneuveld op
29 oktober 1944.
Daar knielde ze neer op de koude grond
en wikkelde het papier van de bloemen, die
ze droeg. Met bevende vingers schikte zij
ze in de vaas op zijn laatste rustplaats
21 rode rozen En terwijl de herfstwind
„acht fluisterend door de hoge boomtoppen
lispelde, snikte zij haar verdriet uit, het
hoofd gesteund op de kille zerk.
Lezer, dit was één van de meer dan
15.000 nabestaanden van gesneuvelde ge
allieerde soldaten, die in Nederlandse bo
dem hun laatste rustplaats vonden. Dit is
één van de gebeurtenissen, die tezamen de
geschiedenis vormen van het Nederlands
Oorlogsgraven Comité, een geschiedenis van
tranen, maar ook van troost in schrijnend
verdriet.
Want het Nederlands Oorlogsgraven
Comité neemt in het leven van al die treu
rende mensen zo n grote plaats in. Zij had
den na de oorlog slechts één grote wens r
eens te kunnen staan op de plaats, waar
vader of zoon, man of broer, werd be-
giraven. „Maar dit kan toch nooit" dachten
zij, want hoe zouden zij het geld bijeen moe
ten brengen voor deze tocht naar het land,
waarvan zij zelfs de taal niet eens ver
stonden
KINDERPOSTZEGELS NEDERLAND
1957.
Op 18 november 1957 zullen op alle post-
inrichtingen in Nederland de Kinderzegels
1957 verkrijgbaar worden gesteld.
De afbeeldingen der zegels zijn ontleend
aan kinderportretten van de volgende Ne
derlandse meesters u'it de 19e en de eerste
helft van de 20e eeuw.
B. J. Blommers (1845-1914) de schilder
van het ailes-overheersende licht van de
zeekant. Hij schilderde het Scheveningse
vissersleven, boerenbinnenhuizen en kinder
portretten.
W. B. Tholen (1860-1931die zijn typisch
Hollandse onderwerpen vond op en rond de
Zuiderzee. Ook schilderde hij fijnzinnige
kinderportretten. t
Jan Sluyters (1881-1957) de veelzijdige en
temperamentvolle kunstenaar, wiens kinder
portretten behoren tot het mooiste dat hij
maakte. Het portret op de zegel is dat van
zijn dochtertje.
Matthijs Maris (1839-1917) wel de meest
begaafde van de drie gebroeders Maris, be
kend om zijn romantisch verdroomde „bruid
jes", stadsgezichten en portretten.
G. Kruseman (1797-1857) schilder van
portretten, bijbelse onderwerpen en Itali
aanse volkstaferelen ,die zich liet inspireren
door Rafaël en andere Italiaanse meesters.
De compositie der zegels is van de hand
van de heer S. L. Hartz te Haarlem, die ook
de tekst en waarde-aanduiding heeft ge
tekend.
De zegels zijn uitgevoerd in één kleur
koperdiepdruk (roto-gravure) door Joh.
Enschedé en Zonen, Grafische Inrichting
N.V. te Haarlem.
De voorstellingen en kleuren zijn
4 4 ct, meisjesportret, B. J. Blommers,
helder rood.
6 4 ct, meisjesportret, W. B. Tholen,
olijfgroen.
8 4 ct, meisjesportret, Jan Slluyters,
sepia.
12 9 ct, meisjesportret, Matthijs Maris,
violet.
30 9 ct, meisjesportret, C. Kruseman,
blauw.
Deze postzegels zijn aan de kantoren ver
krijgbaar vanaf 18 november 1957 tot en
met 17 januari 1958.
„En toch kan dit welzei het Neder
landse volk. Het Oorlogsgraven Comité
werd opgericht en houdt elk jaar de Klap
rooscollecte. Uit de opbrengst hiervan zijn
reeds duizenden vaders en moeders, wedu
wen en kinderen in ons land geweest. Soms
kwamen zij alleen, zoals die jonge weduwe
met haar rozen, of de moeder die eens vier
zonen had welke nu allen in ons land rusten.
Soms ook met velen, zoals de 250 nabe
staanden, die in september een bezoek
brachten aan de oorlogskerkhoven van Arn
hem en Nijmegen, waar in 1944 duizenden
jongens en mannen vielen. Elk van deze
bezoeken betekent een vleugje troost in het
grote verdriet, dat nog steeds schrijnt om
hem, die eens het huis verliet om daarin
nooit meer terug te keren.
Maar er zijn in ons land meetr dan dertig
duizend geallieerde militairen begraven. Vele
tienduizenden nabestaanden wachten tot ook
zij kunnen komen. Zij wachten op ons.
Öp onze gift aan de Klaprooscollecte, die
ook hun liefste wens in vervull.ng kan doen
gaan.
Denkt U eens aan die vaders en moeders,
die weduwen en kinderen als U straks de
collectebus wordt voorgehouden. Of wan
neer U het verzoek krijgt om enkele uren
van Uw vrije tijd op te offeren om te col
lecteren voor de familieleden van hen, die
voor ons hun leven lieten.
Ontroerende dank.
De brieven, die het Nederlands Oorlogs
graven Comité ontvangt, zijn één groot mo
nument van ontroerende dankbaarheid je
gens het Nederlandse volk. Maar deze men
sen willen graag ook iets terug doen. Veel
kunnen zij niet doen, daartoe ontbreken hun
de middelen. Maar gezamenlijk, via hun
vereniging van nabestaanden, zullen ook dit
jaar weer 22 Klaprooscollectanten door
het lot aan te wijzen worden uitgenodigd
om naair Engeland te komen en daar de
gast te zijn van deze dankbare mensen. De
reis en het verblijf zijn geheel gratis. Uit
dank voor wat Nederland op Klaproosdag
doet
Freek van der Meer.
ABONNEMENTSPRIJS: Losse nummers 6 cent
Kwartaal-abonnement t
Axel binnen de kom f 1,55 Andere plaatsen f 1,75
Buitenland I 2,00
ADVEKTENTIEPÏIJS: 8 cent per m.m.
Bij contracten belangrijke reductie.
In$» «onden Mededelingen 20 cent per m.m.
Klein,. Idvertentién (maximum 6 regels) 1-5 regels
70 cent iedere regel meer 12 cent extra.
Markt 12
AXEL.