AXELSE COURANT «ft 1 ,DE HOOP' Onassis en Niarchos twee rijke zwagers. J. C. VINK Frankermg bi) abonnement, Axel WOENSDAG 17 JULI 1957 71e Jaargang, No. 81. NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN VERSCHIJNT IEd1 E WOENSDAG EN ZATERDAG P FTT1Jn-W-1 JBaïSi FIRMA Markt 12 AXEL. HET HOSPITAALKERKSCHIP HEEFT EEN GOEDE NAAM DOET PRACHTIG WERK. EN „Gods zegen en een beetje bries," dat is het wat de walbewoners de vissers toewen sen, die ieder jaar opnieuw voor een tijd huis en haard verlaten en op de haringvangst gaan. Ja, wanneer men nu aan een klein briesje denkt, en aan een mooie zomerse dag, och, dan is men geneigd te denken ,,'t zou wel leuk zijn zo'n tocht eens mee te maken" Inderdaad, zeelui onder elkaar zeggen, als het mooi weer is „weer om een domenee mee te nemen". Wat patuurlijk niet pleit voor de heren predikanten, tenzij ze het ook wagen om voet aan wal te zetten aan boord van een logger, als er windkracht 7 of 8 is, dus storm op til Duizenden patiënten per jaar. Het zeemansleven is iets totaal anders dan het bestaan aan de wal. Zeelui zijn rond borstige, eerlijke kerels en dikwijls ook zijn ze vroom. Niet in de ongunstige zin, maar zij zijn vertrouwend op Almachtige, die over de wateren heerst. Het is een vrij hard leven aan boord van de logger. Er moet flink aan gepakt worden en er is weinig tijd voor ont spanning. Het kan rustig zijn op zee, maar het kan er ook stormen, en dan moet je zeebenen hebben om op het dek saande te blijven. Dat ondervond ook de Markense predikant ds K. A. Abelsma, die uitgeno digd was eens een tocht met het hospitaal kerkschip ,,de Hoop" mee te maken. „De Hoop" is een rank stevig scheepje, dat in de tijd van uitvaren met de loggers mee-gaat. Het schip doet zijn naam eer .an, want de vissers houden hun hoop geves tigd op de medische en geestelijke bijstand, die door „de Hoop" wordt verleend. Stel U voor zomers zo'n duizend log gers die in de omgeving van de Doggers- bank varen. Mannen, die iedere dag^ op nieuw met het uitzetten van „de vleet" be zig zijn, of de haring binnenhalen, kaken of in tonnen doen. Bij het kaken worden scher- dat de visser een sneettje in zijn koude han- pe mesjes gebruikt en het gebeurt dikwijls, den voelt, of zelfs niet eens voelt. Snel ge- infecteerd als hij is, komt er dan allerhande narigheid bij, zo dat het wel zaak is, dat de wond snel wordt behandeld. En dit is maar een voorbeeld. In 1956 werden er in totaal 1016 patiënt ten behandeld, van wie 551 op zee en 465 in de havens. Er waren patiënten bij met min of meer ernstige verwondingen, ook met gebroken of gekneusde ledematen, inwen dige ziektten en reumatische aandoeningen. Er is een ttijd geweest, dat men de zieken niet direct kon helpen, dat het integendeel dagen duurde voor dat er een haven in het zicht kwam. Dat was in 11898 want in 1899 voer de oude „de Hoop voor het eerst uit. Hulp van „de Hoop". Hoe blij men daarmee was, de nieuwe „de Hoop" die sinds 1955 wordt gebruikt bezit een veel mooiere en betere uitrusting. In het hospitaaltje zijn tien bedden en twee extra bedden in de z.g. isoleerkamer; er be vindt zich een rontgen-installatie en er is gelegenheid tot tandheelkundige verzorging. Niet dat de visser zo spoedig tot plomberen overgaat, maar er moet in ieder geval zo nu en dan worden getrokken. Hoe weet Het H.K.S. nu dat er een zieke op de logger is Wel met twee vlaggen seint het scheepje dat er hulp wordt ge vraagd; de stuurman van het H.K.S. dat voorrtdurend heen en weer vaart, stopt en laat de patiënt overkomen. Dat gaat nog niet eens zo heel gemakkelijk met een rub berbootje de golven op en dan over naar „de Hoop" Sinds 1956 gebruikt men nu ook de „drijvende brancard de patiënt wordt vastgebonden en zo in het rubberbootje ge laten. Dit ter beveiliging in geval van storm. Alweer een verbetering In ernstige gevallen komt^le dokter aan boord van de logger met behulp van dat zelfde rubberbootje. Hij krijgt een steuntje van de matrozen, springt en tjoep, het ver voer gaat vanzelf. Voor de walbewoners om te rillen, nietwaar Fijn is, dat het ziekenzaaltje nu ook een radio-aansluiting bezitde patiënten, en in de zomer zijn het er, ook door bloedvergif- ttiging, veel, kunnen nu de kerkdiensten be luisteren, die vanuit het kerkzaaltje worden uitgezonden. De radio-aansluiting, die een hartewens van de kapitein was, is er geko men door middel van de collecte die de Marker bevolking hielp inzamelen. Hulde Diensten van varende gemeente. Wij spraken met ds Abelsma die met „de Hoop" meevoer, juist in de tijd, dat er een fikse storm op stak. .Iedere avond van half acht tot acht uur was er dienst", ver telde hij, zondagsmorgens van half elf tot half twaalf en 's avonds van kwart voor zeven tot half acht. Denk niet dat het een gewone kerkdienst was. Een voor een kwa men de vissers van de verschillende log gers. Ieder pakte zijn gezangenboekje en ging op de houten banken zitten. De kapi tein nam achter het orgel plaats en speelde. Maar het schip deinde open neer en nie mand zag kans op zijnplaats te blijven. We waren met recht een drijvende gemeente. Natuurlijk was het niet iedere keer even erg, maar er zijn toch wel spannende mo menten geweest. Bovendien was ik een keer flink zeeziek, maar ik ben dóór gegaan met spreken. De dienst was ter nauwernood af gelopen of ik holde weg. Achteraf bleek, dat de mannen het erg gewaardeerd hebben, dat ik op mijn post bleef. De dominee is er niet alleen om de dien ten te leiden, ook om met de mannen te spréken. Hoe vaak is er niet een bemoedi gend woord nodig voor de vissers, die tijden lang van huis zijn, maar toch hun zorgen meedragen De zieken onder hen vragen extra aandacht, die zij gelukkig krijgen. Daarnaast is er nog de lektuurverspreiding. Wat stichtelijke lektuur, maar ook tijd schriften, die door de walbewoners worden verzameld. Als wij eens wisten, hoe blij de zeeman is met onze vaak achteloos gelezen tijdschrifften, zouden we nog veel harder sparen. Mag dit een aanmoediging zijn ,De Hoop' heefft een goede naam. De familieleden en vrienden van de vis sers luisteren trouw naar de uitzending van de diensten, via de visserijband op 129 m. Ook gebeurde het dat een jongen, die zelf eenradio gebouwd had, plotseling de visserij band kreeg „je raad nooit wie ik hier heb riep hij. De Nederlandse vissers werken niet op zondag, maar gebruiken die dag om te rusten Het is de bedoeling van de kerkdiensten, dat hiermee niet alleen de vissers van de eigen loggers gesterkt worden, maar dat er zo doende ook kontakt wordt gelegd met de familieleden aan de wal. „De Hoop" heeft een goede naam, aller eerst in Nederland, maar ook in het noorden eveneens in Amerika en Canada, is de roem doorgedrongen. Hoe het gaat met de kosten die voor ,De Hoop' worden berekend 7 Wel, een derde wordt betaald door de rederijen de kerk, enz. een derde is vrijwillige bij dragen, busjes, koliekten en donaties, waar de regering naar verhouding subsidie geeft, n.l. ook een derde. Het financiël verslag van 1956 van de „Nederlandse Vereniging, ten behoeve van zeelieden van elke nationaliteit' vermeldt grote dankbaarheid aan allen die aan de instandhouding van ,De Hoop' mee werkten. Toch zijn de exploitatiekosten zo hoog, dat men uit alle macht naar wegen zoekt, om de kosten van onderhoud hiermee in overeenstemming te brengen. Het is niet mogelijk om vernieuwingen en aanvullingen te bekostigen. En het is wel nodig, dat er een nieuwe gestandariseerde medicijnkast en een motorrubberboot komt, zodat de vissers vlugger aan boord van ,De Hoop' kunnen komen. Helpt u mee, om hen te helpen De giro van de H.K.S. is 50375, Damrak 95, Amsterdam-C. Gré Wiering. Wie mocht menen, dat de tijden der legendarische miljonairs als Ford en Rocke feller voorbij zijn, wordt wel uit die droom gewekt, als hij de namen hoort van de twee Griekse reders, Aristoteles Onassis en Stavros Niarchos. Deze beide Grieken, op een schoen en een slof begonnen, zijn multi-miljonairs, eigenaars van de grootste privé-vloten ter wereld en met al hun vingers in tal rijke potjes. Toen indertijd de 15.000 tonner „Tina Onassis" te water werd gelaten, sprak en van het grootste tankschip ter wereld. Het was genoemd naar de dochter van de schat rijke reder Aristoteles Onassis, eigenaar van een grote tankvloot plus een walvisvloot, die hij, zoals hij zei, hield voor zijn plezier, om dat de walvisvaart zulk een uitermate spe culatief bedrijf is. Mocht zijn zwager Stavros Niarchos al met genoegen vaststellen, dat zijn tanker, de „Spyros Niarchos" nog een dikke 2000 ton meer kon meenemen, ook die maten zijn al uit de tijd. Want Niarchos heeft in Duits land reeds twee nieuwe 65.000 ttonners op stapel staan. En nog is het einde niet. Want een kon- kurrent, de „vrije" Amerikaanse reder Lud- wig, heeft in Japan een schip in aanbouw, dat bijna 85.000 ton meet en de trotse naam „Universe Leader" (aanvoerder van het heelal) zal dragen. Zullen Onassis en Niar chos daar nog bovenuit gaan Het is een zeer aktuele vraag, nu de Suezkanaal-kwes- tie opnieuw de mogelijkheid doet overwegen door het bouwen van supertankers zonder veel meer kosten de weg door het kanaal te vermijden Aristoteles Onassis Onassis en Niarchos hebben allebei een dochter getrouwd van de Griekse reder Sta vros Livanos, die er ook een behoorlijke eigen vloot op na houdt. Het verhaal gaat, dat Onassis, verweesd, vluchtend voor de Turkse furie die woedde in het veroverde Smyrna, met nauwelijks een hemd aan het lijf als stoker aankwam in Buenos Aires. Het is een romantisch ver haal en het is zeer de vraag of het waar is. Wel staat vast, dat de heer Onassis op allerlei manieren in Argentinië een kapitaal tje bijeen wist te schrapen waarmee hij een stel oude vrachtboten kocht. Met dat scha mele vlootje heeft hij heel handig geopereerd volop geprofiteerd van de oorlog en de daar op volgende hoogconjunctuur en momenteel heeft zijn partikuliere vloot een tonnage van plm. 1.300.000 ton. Hij brengt een groot deel van zijn tijd door op de tot walvisjager omgebouwde torpedo jager „Ari", welks krachtig radiostation, de tijdingen opvangt van al zijn schepen die de wereldzeeën bevaren. Hij heeft verschei dene riante villa's en samen met zwager Niarchos kocht hij de aandeelhouders van het befaamde Casino te Monte Carlo uit, dat men hem eerst niet wilde verhuren. Het is waarschijnlijk niet alleen de schoon heid van de Azurenkust die hem trekt, De beide zwagers nebben een onfeilbaar instinct voor belastingfaciliteiten reden woorom de meeste van hun schepen varen onder de vlaggen van republiekjes als Liberia, Pa nama en Honduras. Tal van maatschappijen met goed klinkende namen verbergen als een rookgordijn de namen van de beide Griekse miljonairs. Stavros Niarchos. Van Niarchos zijn niet zulke bloemrijke jeugdverhalen gepubliceerd, als omtrent Onassis. Van hem is slechts bekend, dat hij rechten kon studeren, bij een oom in de meel handel kwam en weldra uitstapte om even als zijn zwager wat oude boten te kopen, waarmee hij zeer gelukkig wist te manoeu vreren. Zit Onassis op de „Ari", Niarchos is het meest in zijn element op de prachtige, slanke driemaster „Creole", waarmee hij onlangs nog deelnam aan de zeilwedstrijd Engeland- Spanje. Overigens heeft ook hij villa's en buitenplaatsen genoeg, waar hij met vrouw en kind de tijd kan verwijlenwan neer hij tijd heeft. Niarchos gedraagt zich als een maece- nas, een rijke kunstbeschermer. Hij was het die driehonderdduizend dollar contant neer telde voor de beroemde „Piëta" van de schil der El Greco, en die met royaal gebaar het luxe-schip „Agamemnon" beschikbaar stel de opdat honderden vorstelijke personen, on der w'ie Koningin Juliana, er mee konden gaan spelevaren in de Griekse wateren. Hij breidde zijn vloot uit op een simpele manier. Hij wist van de grote oliemaat schappijen, die hun geld te hard nodig had den dan dat ze het in tankvloten konden in vesteren, lang-lopende contracten voor olie- vervoer los te krijgen. Met die contracten gewapend kreeg hij gemakkelijk credieten los voor de bouw van nieuwe tankers. Hoewel zowel Niarchos als Onassis zich niet storen aan de internationale overeen komsten, die de rechtspositie van de zee man regelen, en hun mensen minder betalen dan de Amerikaanse rederijen moeten doen, geven ze toch hogere gage dan in de mees te landen gebruikelijk is. Daarbij zijn hun tankers uitermate luxueus ingericht, en de verblijven van bemanning en officieren uit stekend. Voor allerlei ontspanning is ge zorgd, want op tankers is de verveling de grootste vijand. Gevaarlijke manoeuvres. Zeer handig hebben Onassis en Niarchos geprofiteerd van de na-oorlogse situatie, toen de Verenigde Staten overschot tankers voor een prik beschikbaar stelden aan Amerikaan se maatschappijen. Zij slpegen hun slag, maar de tankers voeren weldra onder vreem de vlagwat niet de bedoeling was. Merkwaardig was, dat deze zaak publiek werd gemaakt, toen Onassis een contract had afgesloten met koning Ibn Saoed van Arabië, dat hem het complete vervoer van de Arabische olie verzekerde. De olie-maat schappijen Waren van zulk een monopolie positie niet gediend en ziedaar juist te zelfder tijd werd Onassis (en met hem Niar chos, die het Saoed-contract een vuile streek noemde) voor de rechbank gedaagd. Hoe de heren zich draaiden, ze konden zich alleen met een milloenen-boete an de straf ont trekken. Het was een zware aderlating, maar het geld was ondertussen al lang terug ver diend met de zo goedkoop op de kop getikte tankers. Voortdurend breiden de beide zwagers hun vloten en daarmee hun invloed uit. Zij weten, dat in de moderne economie het trans port de bottle-neck vormt, en zij zitten dus nationale luchtvaartmaatschappij, hoe wei- altijd goed. Hun pogingen om de Griekse nig die ook betekent, in handen te krijgen, zouden er op kunnen w'ijzen, dat ze ook in de lucht plannen hebben. Tussen Niarchos en Onassis is de concur rentie groter dan de vriendschap, die zij el kaar als zwagers zouden moeten toedragen. De een is er voortdurend op uit de ander te overbluffen, en aangezien concurrentie de ziel van de negotie is, varen ze daar bei den wel bij. Ze kunnen elkaar soms zeer scherp in het vaarwater zitten maar als er geld te verdienen valt, vinden zij elkaar en doen samen. Dan kan schoonpapa Livanos somtijds nog als derde man meedoen. Onassis is nu 50, Niarchos 47 jaar oud. Ze zijn in hun beste jaren, ze leven er goed van. Geld speelt geen rol. Beiden zijn naar schat ting goed voor vijfhonderd miljoen gulden. Ze weten het niet op een miljoen na, want ieder moment gaat er af en komt er bij het laatste het meeest. UIT ONZE OMGEVING AXEL ABONNEMENTSPRIJS: Losse nummers 6 cent Kwartaal-abonnement i Axel binnen de kom f 1.55 Andere plaatsen f 1.75 Buitenland f 2.00 Drukker - UitgeefsterFIRMA J. C. VINK Red. en Adm.: Axel, Markt 12, Til. 0 1155-646 Hoofdredactie: J. C. VINK ADVERTENTIEPRIJS8 cent, per m.m. Bij contracten belangrijke reductie. Inf «onden Mededelingen 20 cent per m.m. Klein*, idvertentién (maximum 6 regels) 1-5 regels 70 cent iedere regel meer 12 cent extra. BKyf'. 1 1 .j 'liL'4 LUMH EINDLES EN DIPLOMA-UITREIKING DER LANDBOUWHUISHOUDSCHOOL. Vrijdag, in de vooravond, juist onder het terperse gaan van ons vorig nummer, von d in de gezellige conversatiezaal van .Bleije Haghe' de diploma-uitrei king plaats aan de leerlingen van de twee-jarige primaire cursus. In haar kwaliteit van voorzitster der plaatselijke kommissie van toezicht op dit onderwijs, heette mevr. P. de Feij ter-de Regt alle genodigde moeders en ver dere belangstellenden van harte welkom aan de fees telijk uitziende tafels, In het bizonder burgemeester Ter Haar Romeny uit Wolfaartsdijk, voorzitter der Prov. Landbouwhuishoudschool-kommissie. Voorts mr. J. F. G. Sschlingemann, algemeen sekretaris der Z. J. F. G. Schlingemann, algemeen sekretaris der Z. Axel mej. A. van der Leeden, konsulente mej. J. A. van Oeveren, direktrice der landbouwhuishoud- school te Schoondijke de leerkrachten en leerlingen. Met een toepasselijk woord reikte burgemeester Ter Haar Romeny de diploma's uit aan de geslaagden, waarop deze door hun leerkrachten werden geluk ge wenst. De meisjes van de eerste klasse, geassisteerd door een vier-tal leerlingen van de naaikursus, dienden daarna zeer vlot de soep en de in, de vastgestelde volgorde gerechten op, die de aanwezigen zich goed lieten smaken. Tussen dit alles door werden de meisjes en ook de ouders gefeliciteerd door de heer A. Haak namens de Z.L.M.. door mej. van Oeveren namens de zuster school te Schoondijke en de voorzitster namens de

Krantenbank Zeeland

Axelsche Courant | 1957 | | pagina 1