De nieuwe straten van Axel Bezoekt «Axel '57« 7 - 8 - 10 - 11 en 12 juni Pinksteramusement in het centrum gezellig bal I I O C>3mia Achtijft prutUqg/il I George Formby in Nattigheid Aasgieren van het Westen Be gelaarsde kat Vrolijke Pinksterdagen in ,ttet Céntrum' AXEL I - DE SPECHTEN I ALLe sooRten 1 Hè, j. c. vink - I I 8 De niuwe straten in plan Zuid zijn ge noemd naar le. Middelhovenstraat genoemd naar Ds. Jona van Middelhoven, van 1705—1757 predikant te Axel. aVn hem is bewaard de plattegrond der stad omstreeks 1740, welke in het stadhuis aanwezig is en ons de grootte en indeling van onze stad in die tijd doet kennen. 2c. Johannastraat, 1 er herinnering aan Johanna van Kcnstantincpel, gravin van Vlaanderen, die in 1213 aan Axel de stads rechten schonk. 3e, Ferdinandstraat. Ferdinand van Por tugal was de echtgenoot van Gravin Jo hanna en dus ook betrokken bij het ver lenen der stadsrechten. 4e. Robertstraat. Robert was de eerste bekende heer van Axel. Hij bouwde hier in 813 een klooster. 5e. Olivierstraat. Olivier was omstreeks 1200 heer van Axel en verkreeg door zijn dapperheid het eerste wapen van Axel (het schild met de rode keper). "an Gistellestraat. Joost van Gistelle 1446 1516. De straat is gus genoemd naar het geslacht Van Gistelle, heren van Axel en De Moere (Zuiddorpe) .en in het bij zonder naar Joost van Gistelle, de grote reiziger. 7e. Jacob de Hontstraat. Jacob de Hont schreef de geschiedenis en de dagelijkse ge beurtenissen in de 15e eeuw. Hij was pres byter en organist van de parochiekerk van St. Petrus. 8e. Te Waterstraat. Ds. W. te Water 1698—1764 predikant te Axel, beschreef de onuitgegeven historie van Axel alsmede de „Historie der Hervormde Kerk te Gent" en Hoogadellijk en adelrijk Zeeland". 9e. Callandstraat. Ter herinnering aan F. Caland, omstreeks 1860. Hij publiceerde „De oudste stads rekening van Aexl van 1492" endroeg daardoor veel bij tot de kennis van de oude geschiedenis van Axel. Axelse edelen uit de middeleeuwen. Volgens Winkler Prins Encyclopedie mag worden aangenomen, dat grondzezit en mi litaire functie een roj speelden ota tot de adel te worden gerekend. „We kunnen," zegt de W.P., „ons dan die adel voorstellen als een groep eigengeërfden met meer dan normaal grondbezit, als zodanig belast met bijzondere militaire verplichtingen en be kleed met zekere gezagsrechten." Zo be zien we ook de opkomst en het bestaan van het Axelse adellijk geslacht. We lezen in deel I, bladzijde 50 van Ge schiedenis en Costumen van Ds. Jan'JMiarp '•dat het een misslag van zommigfeiti is te beweren, dat de Deenen Axel zouden ge bouwd hebben, want gelijk gezegd ^.kwa men de Deenen hier het eerst in hat jaar 837 en vier en twintig jaaren vroeger te weeten, in het jaar 813 had reeds Heer Ro bert in de stad een Godshuis voor de man nen opgericht (zie Grammaye. En Scharp voegt er noief aan toe: „hoewel ik niet ontkennen wil, dat zij er moogelijk veel aan verbeterd hebben Jacob de Hont schrijft in zijn Cronijcke het volgende over de edelen uit het geslacht Axel „In Engeland behaalde Olivier (van Axel), die leefde omstreeks 1200 eens een overwinning ten .gunste van andere edelen, die in moeilijkheden verkeerden. En het is daarom, dat de koning van Engeland den scilt met den rooden keper aan here Olivier met grooter weerdichheit toezond. En zoo kreeg ridder Olievier het eerste wapen en zoo kreeg Axel uit koninklijke hand zijn heer *(en wapen). Vervolgens ondernam Uiiviers opvolger, ook een Robert, met dat schild en in gezelschap van de Graaf van Vlaanderen een kruistocht in het Heiliqe Land tegen de Turken en Saracenen, De Graaf van Vlaanderen liet daarom op zijn schild drie getande sleutels schilderen ten teken, dat hij vele sloten had weten te ope nen in poorten, burchten en vestingen." Dit geslacht van Axel bleef tot 1357, toen Jan van Aexl de laatste was uit dit geslacht Deze liet vermoedelijk slechts dochters na] waarvan een trouwde met Gerard van Rase- ghem heer van Masmines. Zo kwam het geslacht Masmines te Axel wonen. Door huwelijk van een erfdochter uit het geslacht Masmines kwam Axel in het geslacht van Lichtevelde, waarna het kwam in het ge- du» slacht Gistelle. anooft Een uit dat geslacht Me?b(iöijnheer) Joos van Gistelle was de bekend^grote reiziger (zie ook het boek van mr. P. Dieleman over Mer Joos van Gistelle), die ook heer was van de Moere (Zuiddorpe). Deze Gistelle en zijn vader waren in grote gunst bij de Vlaamse Graaf. Mer Joost was erfschout van Hulster- en Axeler Ambacht, vermaag schapt met de families Maelstede te Hulst en Vilain te St. Jansteen. De vader van Mer Joos was schepen van de Keure te Gent geweest en werd door Filips de Goede benoemd tot het zeer be- «jjhangrijke ambt van Groot-Baljuw avn Gent. ^acob de Hont schrijft„dat Mer Joos stierf in 1516 op het huis van de Moere en dat zijn stoffelijk overschot te water werd ge bracht naar Axel en in processie met toort sen werd gedragen naar de kerk en daar begraven. (Ook de stadsrekening van 1 mei 1517 vertelt, dat wassen tortsen aangekocht waren voor de uitvaart van wijlen Mer Joos. Na het geslacht Gistelle kwam het ge slacht van der Gracht, waarna door de 'ver overing van Axel geen Zuid-Nederlander dich meer heer van Axel kon noemen, dan alleen als titel. Een der Vlaamse gravinnen, welke in de geschiedenis van Axel het meest bekend is, was Johanna van Konstantinopel, welke leefde van 1205 tot 1244, die dus maar be trekkelijk kort regeerde. Zij was de dochter van de Vlaamse Graaf Boudewijn van Konstantinopel, die te Byzantium tot keizer over dit Oosters Romeinse Rijk was ge kroond, nadat hij op een kruistocht dit rijk had veroverd. Johanna was de oudste der twee minderjarige dochters van Boudewijn en wae toen haar vader stierf, 14 jaar. Voogd over haar en over haar jongere zus ter was Filips, markgraaf van Namen. Deze gaf aan het verlangen van Filippe van Frankrijk gehoor om zijn nichten uit het Gentse Gravenkasteel op te laten lichten en naar Frankrijk te voeren. Van toen af was het leven van Johanna een aaneenschakeling van tegenslagen. Filippe wilde haar uithuwe lijken aan een Frans edelman, terwijl de Vlaamse gemeenten haar wilden doen trou wen met een Engelse Prins. Gravin, weduwe Mathilde huwde haar echter uit aan Ferdi nand van Portugal (1211). De Franse koning wilde St. Omar en Aire Als 't vuur hoog opschiet in de keel - oplaaiend vanuit de maag Dat is geen kwaal die ge nog langer hoeft te dragen. Neem Renfties die blussen de brandende pijn. Voetstoots. Rennies neutra liseren alle overtollig miagzuur en nemen zo ae oorzaak weg van die snerpend bran dende pijn. Ing. Med. bij het Franse rijk voegen. Door de nood igedwongen beloofde Jberdinand pogingen aan te wenden om de afstand van die beide steden aan brankiijk gedaan te krijgen. Nu konden de beide echtelingen terugkeien uit Parjjs om z.ch naar Vlaanderen te begeven. Zij werden echter te Peronne tegengehouden en de twee steden door de Fransen bezet. Johanna en Ferdinand zetten hun reis voort, maar te Uouai werd Johanna ziek, zodat Ferdinand alleen door moest reizen naar Vlaanderen. Ie Yperen, Kortrijk en Brugge werd hij met gejuich begroet, maar Gent sloot zijn poorten voor Ferdinand, omdat, zoals zij zeiden, Johanna, de Gravin, er niet bij was en zij boos waren over de afstand van de twee steden. Ferdinand stond de twee steden aan Frankrijk af en toen hij en zijn gemalin met een groot leger te Gent kwamen werden zij daar gehuldigd. In die tijd werden vrijheden aan Gent toe gestaan en ontving Axel zijn stadsrechten. Toen de Franse koning een tocht tegen de Engelsen wilde ondernemen en aan Ferdi nand verzocht hem te willen helpen, weiger de deze. In de slag bij Bouvines (1214), waarbij Ferdinand geholpen werd door kei zer Otto van Saksen, Hendrik van Braband, Willem van Holland en anderen, werden deze verbondenen verslagen door het Franse leger en geraakte eFrdinand in Franse krijgs gevangenschap. Hij werd in het Louvre ge kerkerd, keerde eerst na 12J^-jarige krijgs gevangenschap weer terug in Vlaanderen en stierf in 1233. Johanna huwde op verlangen der Vlamingen in 1237 met Thomas van Savoye. Zij gaven in 1244 aan de vier am bachten de keure der vier ambachten. Haar enige dochter Maria was voor haar over leden en Johanna stierf in 1244 ir. het kloos ter Marquette. De J. Muziekfestival Internationale Boogschutters wedstrijd Ronde van Axel voor wielerprofs Fokveedag Tiroler Holzhacker Bub'n Maria Zamora en haar show-orkest Max van Praag, de Selvera's en orkest Martens' Cabaret 15.000 VIERKANTE METER EXPOSITIE - TERREIN MET SHOWS EN LUNAPARK Dagelijks vanaf 2 uur geopend. Feeërieke verlichting en versiering. s«5?i;:rSKr„.-sk- -se- -se Voor de vele bewijzen van deelneming ons betoond na het overlijden van onze ge liefde Moeder, Groot- Overgrootmoeder, Johanna Paulina Oppe, geb. Herrebout betuigen wij U onze op rechte dank. M. P. v. d. Velde-Oppe 1 holen, mei 1957. Oudelandse poort 12. Te huur Zolderruimte. Te bevragen bij C. Swets, Stationstraat 48, Axel. Vvilt U onze grote collec tie Suède Jasjes vrijblijvend aan huis bezichtigen, schrijf ons dan even. St. Antoine, Roosendaal. Eoasmssmmm zmmmamm ÖRUkWGRk prima uitvoering 4 i 4 V v I Markt 12 Axel ZAlERDAG 8 JUNI, aanvang 6.30 uur en 9 uur ZONDAG 9 JUNI, aanvang 3.45 uur nen lachfestijn voor jong en oud. Alle leeftijden. ZONDAG 9 en DINSDAG 11 JUNI, aanvang 8 uur: 19e grote avonturenfilm De eerste film opgenomen in Naturama 1 Natuurlijk beeld m natuurlijke kleuren! Toegang 14 jaar. MAANDAG 10 JUNI, 2e Pinksterdag, aanvang 7 uur met Michael's Dansorkest „THE JOLLY BOYS" Entrée 1,50. DINSDAG 11 JUNI, aanvang J5.45 uurm Speciale «kindervoorstelling van's de sprookjesfilm Geheel Nederlands gesproken. Entrée p Kinderen, beneden 50 et.Balcon 75 ct. Volwassenen 75 ct. In ons Journaal extra opname: DE DRAMATISCHE VOETBALSTRIJD IN WENEN. I f: I I |j pr I Boekh. J. C. VINK, Markt 12, Axel '•set: MAANDAG a.s. 2e Pinksterdag om 2.30 uur VOETBALWEDSTRIJD (Eindhoven) le klasse C K.N.V.B. Entrée 75 ct. Kinderen 25 ct. Bergplaats voor rijwielen nabij het terrein. 5 1 I Doe Uw handschrift geen dwangbuis aan... maar kies de juiste pe.ipuriT voor Uw schrijfwijze! Koop zo'n prachtige gegarandeerde vulpen met een reputatie van tientallen jaren V V Sinds 1881 De be sl e vulpen, voor zo'n loge prijs. Duurzame 14-karaat gouder» pen met Osmi-iridium puaL Sierlijke modellen in moderne kleuren. Verschillende vulsysremen. os gnile ib .6 91

Krantenbank Zeeland

Axelsche Courant | 1957 | | pagina 3