De nieuwe straten van Axel
Bezoekt «Axel '57«
7 - 8 - 10 - 11 en 12 juni
Pinksteramusement in
het centrum
gezellig bal
I
I O C>3mia Achtijft prutUqg/il
I
George Formby in Nattigheid
Aasgieren van het Westen
Be gelaarsde kat
Vrolijke Pinksterdagen in ,ttet Céntrum'
AXEL I - DE SPECHTEN I
ALLe
sooRten
1
Hè, j. c. vink -
I
I
8
De niuwe straten in plan Zuid zijn ge
noemd naar
le. Middelhovenstraat genoemd naar Ds.
Jona van Middelhoven, van 1705—1757
predikant te Axel. aVn hem is bewaard de
plattegrond der stad omstreeks 1740, welke
in het stadhuis aanwezig is en ons de grootte
en indeling van onze stad in die tijd doet
kennen.
2c. Johannastraat, 1 er herinnering aan
Johanna van Kcnstantincpel, gravin van
Vlaanderen, die in 1213 aan Axel de stads
rechten schonk.
3e, Ferdinandstraat. Ferdinand van Por
tugal was de echtgenoot van Gravin Jo
hanna en dus ook betrokken bij het ver
lenen der stadsrechten.
4e. Robertstraat. Robert was de eerste
bekende heer van Axel. Hij bouwde hier in
813 een klooster.
5e. Olivierstraat. Olivier was omstreeks
1200 heer van Axel en verkreeg door zijn
dapperheid het eerste wapen van Axel (het
schild met de rode keper).
"an Gistellestraat. Joost van Gistelle
1446 1516. De straat is gus genoemd naar
het geslacht Van Gistelle, heren van Axel
en De Moere (Zuiddorpe) .en in het bij
zonder naar Joost van Gistelle, de grote
reiziger.
7e. Jacob de Hontstraat. Jacob de Hont
schreef de geschiedenis en de dagelijkse ge
beurtenissen in de 15e eeuw. Hij was pres
byter en organist van de parochiekerk van
St. Petrus.
8e. Te Waterstraat. Ds. W. te Water
1698—1764 predikant te Axel, beschreef de
onuitgegeven historie van Axel alsmede de
„Historie der Hervormde Kerk te Gent" en
Hoogadellijk en adelrijk Zeeland".
9e. Callandstraat. Ter herinnering aan F.
Caland, omstreeks 1860. Hij publiceerde „De
oudste stads rekening van Aexl van 1492"
endroeg daardoor veel bij tot de kennis van
de oude geschiedenis van Axel.
Axelse edelen uit de middeleeuwen.
Volgens Winkler Prins Encyclopedie mag
worden aangenomen, dat grondzezit en mi
litaire functie een roj speelden ota tot de
adel te worden gerekend. „We kunnen,"
zegt de W.P., „ons dan die adel voorstellen
als een groep eigengeërfden met meer dan
normaal grondbezit, als zodanig belast met
bijzondere militaire verplichtingen en be
kleed met zekere gezagsrechten." Zo be
zien we ook de opkomst en het bestaan van
het Axelse adellijk geslacht.
We lezen in deel I, bladzijde 50 van Ge
schiedenis en Costumen van Ds. Jan'JMiarp
'•dat het een misslag van zommigfeiti is te
beweren, dat de Deenen Axel zouden ge
bouwd hebben, want gelijk gezegd ^.kwa
men de Deenen hier het eerst in hat jaar
837 en vier en twintig jaaren vroeger te
weeten, in het jaar 813 had reeds Heer Ro
bert in de stad een Godshuis voor de man
nen opgericht (zie Grammaye. En Scharp
voegt er noief aan toe: „hoewel ik niet
ontkennen wil, dat zij er moogelijk veel aan
verbeterd hebben
Jacob de Hont schrijft in zijn Cronijcke
het volgende over de edelen uit het geslacht
Axel „In Engeland behaalde Olivier (van
Axel), die leefde omstreeks 1200 eens een
overwinning ten .gunste van andere edelen,
die in moeilijkheden verkeerden. En het is
daarom, dat de koning van Engeland den
scilt met den rooden keper aan here Olivier
met grooter weerdichheit toezond. En zoo
kreeg ridder Olievier het eerste wapen en
zoo kreeg Axel uit koninklijke hand zijn
heer *(en wapen). Vervolgens ondernam
Uiiviers opvolger, ook een Robert, met dat
schild en in gezelschap van de Graaf van
Vlaanderen een kruistocht in het Heiliqe
Land tegen de Turken en Saracenen, De
Graaf van Vlaanderen liet daarom op zijn
schild drie getande sleutels schilderen ten
teken, dat hij vele sloten had weten te ope
nen in poorten, burchten en vestingen."
Dit geslacht van Axel bleef tot 1357, toen
Jan van Aexl de laatste was uit dit geslacht
Deze liet vermoedelijk slechts dochters na]
waarvan een trouwde met Gerard van Rase-
ghem heer van Masmines. Zo kwam het
geslacht Masmines te Axel wonen. Door
huwelijk van een erfdochter uit het geslacht
Masmines kwam Axel in het geslacht van
Lichtevelde, waarna het kwam in het ge-
du»
slacht Gistelle. anooft
Een uit dat geslacht Me?b(iöijnheer) Joos
van Gistelle was de bekend^grote reiziger
(zie ook het boek van mr. P. Dieleman over
Mer Joos van Gistelle), die ook heer was
van de Moere (Zuiddorpe). Deze Gistelle
en zijn vader waren in grote gunst bij de
Vlaamse Graaf. Mer Joost was erfschout
van Hulster- en Axeler Ambacht, vermaag
schapt met de families Maelstede te Hulst
en Vilain te St. Jansteen.
De vader van Mer Joos was schepen van
de Keure te Gent geweest en werd door
Filips de Goede benoemd tot het zeer be-
«jjhangrijke ambt van Groot-Baljuw avn Gent.
^acob de Hont schrijft„dat Mer Joos stierf
in 1516 op het huis van de Moere en dat
zijn stoffelijk overschot te water werd ge
bracht naar Axel en in processie met toort
sen werd gedragen naar de kerk en daar
begraven. (Ook de stadsrekening van 1 mei
1517 vertelt, dat wassen tortsen aangekocht
waren voor de uitvaart van wijlen Mer Joos.
Na het geslacht Gistelle kwam het ge
slacht van der Gracht, waarna door de 'ver
overing van Axel geen Zuid-Nederlander
dich meer heer van Axel kon noemen, dan
alleen als titel.
Een der Vlaamse gravinnen, welke in de
geschiedenis van Axel het meest bekend is,
was Johanna van Konstantinopel, welke
leefde van 1205 tot 1244, die dus maar be
trekkelijk kort regeerde. Zij was de dochter
van de Vlaamse Graaf Boudewijn van
Konstantinopel, die te Byzantium tot keizer
over dit Oosters Romeinse Rijk was ge
kroond, nadat hij op een kruistocht dit rijk
had veroverd. Johanna was de oudste der
twee minderjarige dochters van Boudewijn
en wae toen haar vader stierf, 14 jaar.
Voogd over haar en over haar jongere zus
ter was Filips, markgraaf van Namen. Deze
gaf aan het verlangen van Filippe van
Frankrijk gehoor om zijn nichten uit het
Gentse Gravenkasteel op te laten lichten en
naar Frankrijk te voeren. Van toen af was
het leven van Johanna een aaneenschakeling
van tegenslagen. Filippe wilde haar uithuwe
lijken aan een Frans edelman, terwijl de
Vlaamse gemeenten haar wilden doen trou
wen met een Engelse Prins. Gravin, weduwe
Mathilde huwde haar echter uit aan Ferdi
nand van Portugal (1211).
De Franse koning wilde St. Omar en Aire
Als 't vuur hoog opschiet
in de keel -
oplaaiend vanuit de maag
Dat is geen kwaal die ge nog langer hoeft
te dragen. Neem Renfties die blussen de
brandende pijn. Voetstoots. Rennies neutra
liseren alle overtollig miagzuur en nemen
zo ae oorzaak weg van die snerpend bran
dende pijn.
Ing. Med.
bij het Franse rijk voegen. Door de nood
igedwongen beloofde Jberdinand pogingen
aan te wenden om de afstand van die beide
steden aan brankiijk gedaan te krijgen. Nu
konden de beide echtelingen terugkeien uit
Parjjs om z.ch naar Vlaanderen te begeven.
Zij werden echter te Peronne tegengehouden
en de twee steden door de Fransen bezet.
Johanna en Ferdinand zetten hun reis voort,
maar te Uouai werd Johanna ziek, zodat
Ferdinand alleen door moest reizen naar
Vlaanderen. Ie Yperen, Kortrijk en Brugge
werd hij met gejuich begroet, maar Gent
sloot zijn poorten voor Ferdinand, omdat,
zoals zij zeiden, Johanna, de Gravin, er niet
bij was en zij boos waren over de afstand
van de twee steden. Ferdinand stond de
twee steden aan Frankrijk af en toen hij en
zijn gemalin met een groot leger te Gent
kwamen werden zij daar gehuldigd.
In die tijd werden vrijheden aan Gent toe
gestaan en ontving Axel zijn stadsrechten.
Toen de Franse koning een tocht tegen de
Engelsen wilde ondernemen en aan Ferdi
nand verzocht hem te willen helpen, weiger
de deze. In de slag bij Bouvines (1214),
waarbij Ferdinand geholpen werd door kei
zer Otto van Saksen, Hendrik van Braband,
Willem van Holland en anderen, werden
deze verbondenen verslagen door het Franse
leger en geraakte eFrdinand in Franse krijgs
gevangenschap. Hij werd in het Louvre ge
kerkerd, keerde eerst na 12J^-jarige krijgs
gevangenschap weer terug in Vlaanderen en
stierf in 1233. Johanna huwde op verlangen
der Vlamingen in 1237 met Thomas van
Savoye. Zij gaven in 1244 aan de vier am
bachten de keure der vier ambachten. Haar
enige dochter Maria was voor haar over
leden en Johanna stierf in 1244 ir. het kloos
ter Marquette.
De J.
Muziekfestival
Internationale Boogschutters wedstrijd
Ronde van Axel voor wielerprofs
Fokveedag
Tiroler Holzhacker Bub'n
Maria Zamora en haar show-orkest
Max van Praag, de Selvera's en orkest
Martens' Cabaret
15.000 VIERKANTE METER EXPOSITIE - TERREIN MET SHOWS EN LUNAPARK
Dagelijks vanaf 2 uur geopend. Feeërieke verlichting en versiering.
s«5?i;:rSKr„.-sk- -se- -se
Voor de vele bewijzen van
deelneming ons betoond na
het overlijden van onze ge
liefde Moeder, Groot-
Overgrootmoeder,
Johanna Paulina Oppe,
geb. Herrebout
betuigen wij U onze op
rechte dank.
M. P. v. d. Velde-Oppe
1 holen, mei 1957.
Oudelandse poort 12.
Te huur Zolderruimte.
Te bevragen bij C. Swets,
Stationstraat 48, Axel.
Vvilt U onze grote collec
tie Suède Jasjes vrijblijvend
aan huis bezichtigen, schrijf
ons dan even. St. Antoine,
Roosendaal.
Eoasmssmmm zmmmamm
ÖRUkWGRk
prima uitvoering
4
i
4
V
v
I Markt 12 Axel
ZAlERDAG 8 JUNI, aanvang 6.30 uur en 9 uur
ZONDAG 9 JUNI, aanvang 3.45 uur
nen lachfestijn voor jong en oud. Alle leeftijden.
ZONDAG 9 en DINSDAG 11 JUNI, aanvang 8 uur:
19e grote avonturenfilm
De eerste film opgenomen in Naturama 1 Natuurlijk beeld
m natuurlijke kleuren! Toegang 14 jaar.
MAANDAG 10 JUNI, 2e Pinksterdag, aanvang 7 uur
met Michael's Dansorkest „THE JOLLY BOYS"
Entrée 1,50.
DINSDAG 11 JUNI, aanvang J5.45 uurm
Speciale «kindervoorstelling van's de sprookjesfilm
Geheel Nederlands gesproken.
Entrée p Kinderen, beneden 50 et.Balcon 75 ct.
Volwassenen 75 ct.
In ons Journaal extra opname:
DE DRAMATISCHE VOETBALSTRIJD IN WENEN.
I
f:
I
I
|j pr
I
Boekh. J. C. VINK, Markt 12, Axel
'•set:
MAANDAG a.s. 2e Pinksterdag om 2.30 uur
VOETBALWEDSTRIJD
(Eindhoven)
le klasse C K.N.V.B.
Entrée 75 ct. Kinderen 25 ct.
Bergplaats voor rijwielen nabij het terrein.
5
1
I
Doe Uw handschrift
geen dwangbuis aan...
maar kies de juiste pe.ipuriT
voor Uw schrijfwijze! Koop zo'n
prachtige gegarandeerde vulpen
met een reputatie van
tientallen jaren
V
V
Sinds 1881
De be sl e vulpen,
voor zo'n loge prijs.
Duurzame 14-karaat gouder»
pen met Osmi-iridium puaL
Sierlijke modellen in
moderne kleuren.
Verschillende vulsysremen.
os
gnile
ib .6
91