AXELSE COURANT
Rotterdam - .Sterker door strijd'
3amesJ*™huii7
J. C. VINK
kering bi) abonnement, Axe)
ZATERDAG 27 APRIL 1957
71e Jaargang No. 59
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
VERSCHIJNT IEDf E WOENSDAG EN ZATERDAG
Drukker-Uitgeefster: FIRMA J. C. VINK
Red. en Adm.: Axel, Markt 12, Tol. 0 1155-646
Hoofdredactie: J. C. VINK
Ideaal voor ieder
die brieven schrijft!
FIRMA
Markt 12
AXEL.
I.
„Sterker door strijd", dat is het devies door Koningin Wiihelmina in 1948 aan
Rotterdam toegekend. Men kan dit krachtige woord op velerlei wijzen interpreteren
en dat zal ook in die dagen wel gedaan zijn. Mijn overtuiging is, na alles wat ik in
deze stad heb gezien, wat ik gehoord en gelezen heb, dat het ongetwijfeld in hoge
mate betrekking heeft op de burgerzin, op de grote mate van samenwerking, het
gemeenschappelijk elan dat de Rotterdammers heeft bezield bij de wederopbouw. Dit
is het wat iedereen, die onbevangen voet in Rotterdam zet, wel moet treffen, ja zelfs
moet ontroeren wat hier tot stand is gebracht en nog wordt gebracht is het re
sultaat van een eenheid die uitgegroeid is Loven de helaas zo beruchte Nederlandse
kruiden iersgeesthier heeft men in veie geva'lcn kleine Ldangetjes geofferd voor
het grote geheel, hier heeft men de moed gehad een ru'irie en vooruitziende visie te
verwerkelijken. Hoe komt men tot die indruk Ik hoop, dat u dit duidelijk zal
zijn geworden als u de beide artikelen hierover hebt uitgelezen, hoewel ik er mij
van bewust ben, dat het uiterst moeilijk is, over deze bruisende stad op dit stiilc
papier, in zulk een kort bestek, een goed beeld te geven.
Men zegt wel eens Amsterdam is een
stad met een haven, Rotterdam is een haven
iet een stad. Hiermee is inderdaad de kern
wel getypeerd, Rotterdam en de haven zijn
[én. Helaas geldt dit ook voor de teisterin
gen van de oorlog. De havens waren ver
woest, de city was verdwenen. Enige cijfers
am u dit in herinnering te brengen. Er waren
27.000 woningen verwoest, de binnenstad
p/as over een oppervlakte van drie vier
kante kilometer weggevaagd, ca. 4000 be-
rijfspanden exclusief winkels, bioscopen,
:afé's e.d. gingen verloren, de kaden voor
Zeeschepen waren over een lengte van ruim
km. opgeblazen, van de 28 kostbare laad-
ruggen in de havens waren er nog twee
bruikbaar, kranen en dokken waren ver
nield of tot zink engebracht, zodat zij de
■/aterwegen en havens onbevaarbaar maak-
|en.
Een wanhopige toestand dus. Maar hoor
Cens hoe de „New York Times" destijds een
rtikel over de wederopbouw van Rotterdam
begon „Als wij moderne mensen een be
wijs nodig hebben voor de onbedwingbaar-
ïeid van de menselijke geest, dan behoeven
wij ons slechts te wenden tot de stad Rotter
dam En wat is het resultaat van de
onbedwingbaarheid van de geest van de
Rotterdammers Dat de vraag is opge
worpen of Rotterdam nu wel echt de tweede
havenstad ter wereld is Ik voor mij vind
het niet zo heel belangrijk of de haven de
tweede of de derde plaats tussen de grote
concurrenten inneemt maar dat mogen de
Rotterdammers niet weten wat ik heel be
langrijk acht is, dat biet elf jaren na het einde
an de oorlog zo ver is, dat deze vraag ge
steld kan worden.
Want dit is het bewijs dat er waarlijk een
g gantische hoeveelheid werk, is verzet met
prachtig resultaat.
Rotterdam en de haven zijn één. Bij het
grote wederopbouwplan, het basisplan, waar
op later de details zijn „ingevuld", heeft men
dit als het ware symbolisch tot uitdrukking
gebracht. Wanneer de wederopbouw van de
binnenstad voltooid za lzijn, dan kan de bur
gemeester vanuit zijn stadhuis op de Cool-
singel in de verte de schepen op de Maas
zien varen. Zo breed en ruim is de city ge
worden. Het prachtige beeldhouwwerk van
Zadkine „Verwoeste Stad", dat zo machtig
werkt op een van de ontmoetingspunten vari
id en haven kop van de Leuvehaven
zal hij niet kunnen zien, waarschijnlijk echter
d het Nationaal monument voor de Koop
vaardij, opgericht ter nagedachtenis van de
vallenen van de Koopvaardij tijdens de
1 itste wereldoorlog. Dit monument staat
n het ander einde van de Leuvehaven, aan
oever van de Maas, het stelt de boeg
n een schip voor, dat de golven doorklieft,
let is 45 meter hoog, maar het past vol-
omen in de afmetingen rondom het brede
water van de rivier met aan de overkant
de schepen van de Holland-Amerika-Lijn, de
Proporties van de Leuvehaven en'de overige
htvenbekkens van het binnenvaartcentrum,
de Maastorenflat aan de andere zijde van de
Leuvehaven. Het is een nationaal gedenk
teken, maar het is tegelijk een symbool voor
d' stoerheid van Rotterdam.
Over de geschiedenis van Rotterdam zul
len we kort zijn, het boeiende heden vraagt
al onze aandacht.
Het eerste begin was een dorpje van vis
sers bij de samenvloeiing van de Rotte en
de Maas. Later, na het leggen van de nieuwe
dijk langs de Nieuwe Maas, Schielands hoge
zeedijk, waardoor de Rotte afgedamd werd,
voegden zich daarbij degenen die zich bezig
hielden met het overladen van de lading
van kleine binnenschepen in grote rivier
schepen, kooplieden en neringdoenden. Het
dorpje groeide en in 1340 kreeg het stads
rechten. Aan het eind van de 14e eeuw was
de stad al van betekenis, uit die tijd dateert
het begin van de bouw van de St. Laurens-
kerk, die zo deerlijk gehavend uit de oorlog
kwam, maar met grote piëteit wordt her
bouwd. We maken een grote sprong en be
landen in de tijd van de 80-jarige oorlog.
Toen had Rotterdam in verschillende opzich
ten voordeel van de politieke situatie en wist
dat uit te buiten, o.a. door het aanleggen
van voortreffelijke havens. Van groot voor
deel was dat Rotterdam oorlogshaven werd.
Onder het bewind van pensionaris Johan van
Oldenbarnevelt ging de stad haar vleugels
wijd uitslaan. Dank zij zijn stuwkracht be
gon de wereld de Nederlanders als de
vrachtvaarders van Europa te onderkennen.
Omstreeks 1750 heeft de stad een hoogte
punt bereikt, maar dan begint het gesukkel
met de vaarweg naar zee. Want de eens zo
open Maasmond verzandde meer en meer
bovendien kregen de schepen meer diep
gang. Gedurende meer dan 100 jaar wor
stelde men met ondiepten en andere be
zwaren van de wegen via het Goerese Gat,
het Brouwershavense Gat, enz. Buitenlandse
schepen begonnen Rotterdam te mijden. Ein
delijk werd de Nieuwe Waterweg, gegraven,
maar ook daar wilde het met het op diepte
brengen en houden eerst niet vlotten. Pas
na 1878 ging het beter, mede dank zij de
ontwikkeling van de stoom-baggermolen en
dat was nauwelijks op tijd.
Zo omstreeks 1870 kreeg Rotterdam, n.l.
nieuwe gelegenheid om te ontwikkelen door
de opkomst van de industrie in het Ruhr-
gebied. Daar kwamen snel de enorme ijzer-
verwerkende industrieën op. Maar het Duitse
erts was spoedig niet meer toereikend. V,ia
Rotterdam en de Rijn werd buitenlands erts
aangevoerd en graan voor de reusachtige be
volkingsagglomeraties die in het Ruhrgebied
ontstonden. Zo werd Rotterdam dé haven
voor massagoed, dat los in de scheepsruimen
ligt erts, graan, steenkolen, petroleum en
hout. Rotterdam sloeg zo nodig die goede
ren op en verzorgde de „overslag" van zee-
op Rijnschepen, en zo is het heden ten dage
nog.
Sneller .steeds sneller moet dit alles ge
beuren, steeds vernuftiger hulpmiddelen wor
den uitgedacht, reusachtige kranen en laad-
bruggen, ingewikkelde elevatoren even
als de kranen dikwijls drijvend e.d. zijn in
de haven dag en nacht in touw. Een van de
grootste aantrekkelijkheden van de Rotter
damse haven is het tempo waarin de binnen
komende schepen geholpen worden.
In 1945 waren de Rotterdammers het er
spoedig over eens dat bij de wederopbouw
de haven het eerst aan de beurt moest komen.
In vijf jaar tijds was het reuzenkarwei ge
klaard, haven plus outillage waren niet al
leen herrezen maar aanzienlijk uitgebreid.
Zeescheepvaart en Rijnvaart 'konden zich
zonder bezwaren herstellen en deden meer
dan dat. Het aantal binnenkomende schepen
en de hoeveelheden behandelde goederen
groeien met het jaar en overtreffen de voor
oorlogse toestand verre.
Een unicum in de wereld is het pas vol
tooide stelsel voor beveiliging van de scheep
vaart op de Nieuwe Waterweg, de zeven
„shore based" radarposten. Deze vaste pos
ten zijn zodanig langs de Nieuwe Waterweg
en in het havengebied gelegen, dat elk schip
dat de Waterweg binnenkomt, op het radar
scherm van de eerste post te Hoek van Hol
land zichtbaar wordt en als het verder vaart
op het scherm van de volgende post te voor
schijn komt voordat het van dat van een
vorige post verdwijnt. Bij mist kunnen nu
voortdurend aanwijzingen aan de loodsen
worden gegeven omtrent de positie van het
schip, de koers en de te vermijden obstakels.
De loods is daartoe uitgerust met een
„portofoon", een draagbare zendontvanger.
Het is niet doenlijk aan te geven wat er in
zo'n grote havenstad nodig is om alles zo
goed en zo vlug mogelijk te doen verlopen.
Ik noem maar wat op, zoals het mij voor de
geest komt een legertjeexpediteurs, stuwa
doors en cargadoors, die de goederenstroom
als het ware leiden shipchandlers, die de
ravitaillering verzorgen werven en dok
ken waar de schepen gerepareerd, maar
waar ook nieuwe schepen en wat voor
worden gebouwd machinefabrieken, die
de motoren repareren en bouwen bunker-
installatie's de beroemde zeeslepers, die»
voor geen moeilijk karwei terugschrikken.
Het spreekt wel vanzelf dat al deze be
drijvigheid de handel in de hand heeft ge
werkt, deze bloeit dan ook in de Maasstad
als nooit tevoren hoewel de massagoede
ren overheersen, mag toch de omzet van
stukgoedren niet voorbij worden gezien.
Het „achterland" van Rotterdam strekt
zich veel verder uit dan tot ons eigen land
en het Ruhrgebied het gehele stroomge
bied van de Rijn en dat van de Donau tot
Boedapest behoort er toe. De concurrentie
met Antwerpen en Hamburg is groot en veel
wordt daarom van de doortastendheid en
vooruitziende blik van de Rotterdamers, of
zij nu tot de overheid of tot de ondernemers
behoren, gevergd. Want met een variatie
op een bekend spreekwoord zou men van de
hedendaagse ontwikkeling kunnen zeggen
al zijn de plannen nog zo groots en snel, de
werkelijkheid achterhaalt ze wel. Dat is b.v.
al gebeurd met de Maastunnel toen de
bouw begon in 1937, dacht men dat dit de
„definitieve" oplossing voor de oeverver
binding zou zijn. Nu heeft ze al bijkans haar
maximum-capaciteit te verwerken en velen
achten het broodnodig, dat er een tweede
tunnel komt. Ook denkt men over meer
bruggen, maar de roep om een tunnel wordt
steeds luider men wil de scheepvaart geen
nieuwe belemmeringen in de weg leggen.
In elk geval is er al een tracee voor een
tramtunnel op papier gereed.
Op 'hiet gebied van de luchtvaart is Rot
terdam niet rijk gezegend. Nadat het vlieg
veld Waalhaven moest wijken voor de uit
breiding van de Waalhaven, was er lange
tijd niets. Toen vroeg de Sabena, de Bel
gische luchtvaartmaatschappij om een plaats
je om helicopterlijnen op Brussel en Ant
werpen te kunnen exploiteren en zo ver
kreeg Rotterdam haar „Helihaven" in het
hartje van de city. Nu is niet lang geleden
ook weer een vlieghaven voor „gewone"
vliegtuigen geopend, het vliegveld „Zestien-
hoven", dat evenwel nog niet voor alle lucht
gevaarten kan worden gebruikt.
Zoals we al zagen heeft bij de wederop
bouw de haven voorrang gekregen. Daar
door is 'het herstel van de stad zelf nog in
volle gang, er zijn nog veel open plekken,
maar het „grondpatroon" is al duidelijk te
onderkennen.
Laten we nu eens nagaan wat de weder
opbouw en de uitbreidingsplannen aan nieu
we gezichtspunten hebben gebracht en nog
zullen brengen.
We stipten al aan dat de nieuwe city heel
ruim is opgezet. De Rotterdammers zeggen,
dat hun stad de enige in ons land is die een
echte stadsboulevard met internationale al
lure zal hebben en het ziet er naar uit dat
zij gelijk hebben. Hoewel de bebouwde
oppervlakte in de city vroeger twee-derde
deel van de totale oppervlakte uitmaakte en
het nieuwe centrum maar voor één-derde be
bouwd zal hebben, zal het aantal kubieke
meters niet minder zijn, omdat veel meer in
de hoogte gebouwd zal worden vandaar
ook dat de boulevards allure krijgen. Er zijn
al verschillende grote gebouwen verrezen,
kantoren (o.a. banken) en winkelpanden,
naast industrie- en woonflats. Men kan ze
de schaalbepalende eelmenten noemen. Het
moet hier wel gezegd worden dat Rotterdam
door de radicale amovering in de oorlog, de
gelegenheid 'heeft gekregen in de city ruimte
te scheppen, iets waar andere steden de
grootste moeilijkheden mee hebben. Maar het
mag ook gezegd worden dat Rotterdam die
gelegenheid heeft gegrepen op een wijze, die
in binnen- en buitenland wordt erkend en
bewonderd.
(Slot volgt.)
TOERISTISCH NIEUWS UIT BELGIË.
Ruim 2 millioen kubieke nieter zand
naar de Belgische stranden.
De stranden van Het Zoute, Knocke, Duin
bergen en Heyst zullen deze zomer in verge
lijking met vorig jaar aanzienlijk breder zijn.
In totaal zal hiervoor ruim 2 millioen kubieke
meter zand aangevoerd wórden. Meer dan de
helft van deze aanwinst is langs natuurlijke
weg verkregen door verhoging en verlenging
van golfbrekers. Een millioen kubieke meter
is of wordt in de komende weken aange
voerd door pijpleidingen.
Brochure
„Vacantie voor Allen in België 1957".
Een geïllustreerde brochure „Vacantie
voor Allen in België 1957" verschaft in
lichtingen op het gebied van sociaal toe
risme, zoals uitvoerige gegevens over jeugd
herbergen, wandelgebieden, vacantietehui-
zen en -centra, kampeerclubs, alsmede re-
ductie's van spoorwegen en hotels voor de
reizigers in groepsverband. Dit boekje wordt
op aanvraag verstrekt door het Belgisch
Verkeersbureau, Leidseplein 5-7, Amster
dam-C.
Kamperen in België.
Nederlandse kampeerders, die dit jaar
België op hun vacantie-programma hebben
staan, kunnen in de brochure „Camping in
België" tal van inlichtingen vinden, die voor
hen van belang zijn.
Deze brochure wordt uitgegeven door het
Belgische Commissariaat-Generaal voor het
Toerisme en is op aanvraag gratis verkrijg
baar bij het Belgisch Verkeersbureau te
Amsterdam. Ze bevat onder meer een kaart,
waarop alle 180 officieel erkende kampeer
terreinen zijn aangegeven. Voorts een lijst
van de kampeerorganisatie's, die bij het
Commissariaat-Generaal voor het Toerisme
staan ingechreven.
Uiteraard heeft iedereen, die op plaatsen
buiten de officiële kampeerterreinen wil ver
blijven, daarvoor de toestemming van de
eigenaar of beheerder nodig.
oabyderm-zeep
Verplicht „inclusief" vervangt fooien
in België.
Met ingang van 1 april j.l. is het fooien
stelsel in België vervangen door een ver
plichte „inclusief'-regeling, die zowel voor
hotels als voor café's en restaurants geldt.
In de steden Brussel, Antwerpen, Luik, Gent
en Charleroi bedraagt het bedieningsgeld
minimaal 12% en maximaal 15%, daarbuiten
varieert het percentage van 10 tot 15%.
Van de vervanging van het fooienstelsel
door deze nieuwe regeling moet op duidelijk
zichtbare wijze in de bedrijven melding ge
maakt worden. De hoogte van het percen
tage moet op rekeningen, menu's en wijn
kaarten gedrukt zijn.
„Breugheliaans Bierfestival" in Gent.
Van 25 mei tot 2 juni zal .in Gent een
groots opgezet „Breugheliaans Bierfestival"
worden geJiouden. De feestelijkheden zullen
grotendeels plaats vinden in en rondom het
Paleis der Floraliën, waar om de vijf jaar
de beroemde Gentse bloemententoonstelling
wordt georganiseerd. In dit gebouw zullen
tal van volksfeesten worden gegeven, waar
aan belangrijke folkloristische verenigingen
zullen deelnemen.
Inwoners van de stad, die gekleed gaan
als tijdgenoten van de grote Vlaamse schil
der, zullen aan de bezoekers de beste bier
soorten uit Gent en omgeving aanbieden in
pullen van één of van een halve liter. In
grote keukens zullen duizenden kippen en
worsten worden gebraden.
Nieuwe schepen op lijn Oostende-Dover.
Op de lijn OostendeDover zullen binnen
kort drie nieuwe paketboten en een speciaal
schép voor het vervoer van auto's in ge
bruik worden genomen. De vloot op deze
lijn zal dan tot zeven moderne paketboten en
twee schepen voor auto-vervoer zijn aange
groeid. Twee van de paketboten zijn uitge
rust met z.g. stabilisators, die het schommelen
van het schip tot een minimum beperken.
De cijfers tonen aan, dat van deze ver
binding een steeds intensiever gebruik ge
maakt wordt. Van 1953 tot verleden jaar is
het passagiersvervoer met ruim 35% en het
vervoer van automobielen met ruim 40% toe
genomen.
I "ran
ABONNEMENTSPRIJS: Loste nummers 6 cent
Kwartaal-abonnement i
Axel binnen de kom f 1,55 Andere plaatsen f 1,75
Buitenland f 2,00
ADVERTENTIEPRIJS: 8 cent per m.m.
Bl] contracten belangrijke reductie,
fnj* eonden Mededelingen 20 cent per m.m.
Klein*. Idvertentlön (maximum 6 regels) 1-5 regels
70 cent Iedere regel meer 12 cent extra.
