AXELSE COURANT
De schooltandartsendienst in
Oost Zeeuwsch -Vlaanderen.
«91
J. C. VINK
Frankering bij abonnement. Axel
WOENSDAG 17 APRIL 1957
71e Jaargang No. 56
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
VERSCHIJNT IEltf E WOENSDAG EN ZATERDAG
FIRMA
Markt 12
AXEL.
UIT ONZE OMGEVING
AXEL
ABONNEMENTSPRIJS: Losse nummers 6 cent
Kwartaal-abonnement
Axel binnen de kom f 1,55 Andere plaatsen f 1,75
Buitenland f 2,00
Drukker-Uitgeefster: FIRMA J. C.VINK
Red. en Adm.: Axel, Markt 12, Til. 0 1155-646
Hoofdredactie: J. C.VINK
ADVERTENTIEPRIJS: 8 cent per m.m.
Bij contracten belangrijke reductie,
kip «onden Mededelingen 20 cent per m.m.
Klein*. idvertentién (maximum 6 regels) 1-5 regels
70 cent iedere regel meer 12 cent extra.
Dezer dagen ontvingen wij het verslag van de
Schoolartsendienst in het district Oost Zeeuwsch-
Vlaanderen over 1956, waaruit wij hier het algemene
deel van dokter Staal laten volgen.
Variis modis et malum fit Op verschillende ma
nieren gaat het goed en slecht.
Deze zinsnede uit de boeken van prof. dr. Pel,
destijds de meest gerenommeerde internist te Amster
dam, komt mij voor de geest, nu ik mij opmaak mijn
eerste jaarverslag van de Schoolartsendienst in Oost
Zeeuwsch-Vlaanderen te gaan samenstellen.
Allereerst moet ik mijn vreugde uitspreken, dat het
mij na een 30-jarige algemene praktijk gelukt is het
otium cum dignitate, m.a.w. het kwijnend op de
lauweren rusten voorlopig uit te stellen en dat ik mij
in mijn geboorteland met hart en ziel mag wijden aan
de gezondheidszorg van de opgroeiende jeugd wie
met de jeugd omgaat, wordt weer jong en beleeft dus
het grootste geluk, wat iemand kan begeren.
In dit besef en wetend uit ervaring, dat de geeste
lijke en lichamelijke gezondheid de kostbaarste goe
deren zijn, die ons zijn geschonken, acht ik het be
houd hiervan als een taak, belangrijker dan de zorg
voor het dagelijks brood. De wetenschap, dat ge
durende het opgroeien de basis gelegd wordt tot
geestelijke rijpheid en lichamelijke volwassenheid stelt
dan ook de plicht de omstandigheden zo te schikken,
dat inderdaad ook na de groeiperiode een volwassene
gevormd is in het kostelijke bezit van een gezonde
geest en een gezond lichaam.
In het algemeen komen gezonde kinderen naar
school en de taak van iedereen ouders, onderwijzers,
schooltandartsen, schoolartsen is de gezondheid veilig
te stellen.
Bij een goede dagverdeling behoort op tijd uit en
naar bed, op tijd de maaltijd, op tijd naar school, op
tijd lichaamsbeweging en ontspanning.
Wanneer ik de lichaamsbeweging en ontspanning
onder uw aandacht wil brengen; dan is dat, omdat de
invloed hiervan op de geestelijke en lichamelijke ver
richtingen van zo grote betekenis is vandaar dan
ook ,dat gymnastiek, zwemmen vooral, spel in de
buitenlucht, alle andere vormen van sport moet wor
den aanbevolen het belangstellend toekijken, hoe
anderen het doen worde overgelaten aan de ouderen
van dagen 1
Naast goede scholen en zij zijn er tot mijn vreugde
en er komen er nog meerdere ik mocht drie maal
de opening van een nieuwe school bijwonen be
horen er goede speelplaatsen en sportvelden van
zelfsprekend is een gymnastieklokaal aan te bevelen.
Bij het binnentreden van de moeder met het kind in
de spreekkamer van de schoolarts valt onmiddellijk op
I hoe de houding van het kind is en bij nader onder
zoek blijkt dan, of het kind door de sterke groei
bezig is een kromme rug en een platte borst te vormen.
Het is opvallend, dat in plaatsen, waar gelegenheid
is tot zwemmen, met name in Axel en Sas van Gent
en omgeving de houding van de kinderen veel beter
I is dan elders eveneens geldt dit voor de toestand
I van het gebitwaar er schooltandverzorgingi is,
daar vindt men gesaneerde gebitten.
Vanzelfsprekend moet ik daarom het zwemmen in
schoolverband en het onderzoek en de behandeling
van het gebit op school wel zeer sterk aanbevelen.
Het schoeisel is van groot belang voor de vorming
van de voet platvoeten onstaan en worden behouden
door ondoelmatig schoeisel de hoge schoen met
veters en de molière, eveneens met veters zijn de
aangewezen modellen.
Bij nader onderzoek van de mondholte blijkt het, of
grote amandelen en de keelneusamandel de oorzaak
zijn van de chronische neusverkoudheid, de open
mond en mogelijk van verminderde gehoorscherpte.
Dat een kind met open mond loopt, ook geruime tijd
na de verwijdering der amandelen, terwijl er geen
afwijking in de neus aanwezig is, wijst er op, dat een
laakbare gewoonte is ingeslopen er telkens op hame
ren de mond dicht te doen, doet dit euvel verdwijnen.
Stotteren en stamelen zijn dikwijls ontstaan, doordat
aan het gehoor te weinig aandacht is besteed in de
I prille jeugd het kind heeft, doordat de gehoor
scherpte onvoldoende was niet voldoende vermogen
I gehad de lettergrepen en woorden te verstaan en zijn
spraak te vormen vandaar het grote belang, om het
gehoororgaan op tijd, d.i. van de prille jeugd af te
observeren en afwijkingen zo mogelijk te verbeteren.
Lopende oren moeten behandeld worden, omdat deze
aanleiding geven tot verminderde gehoorscherpte, ja
tot doofheid. Het ontstaan van een lopend oor is
wel algemeen bekend in de regel is voorafgegaan
de acute phase van een middenoorontsteking zijn de
alarmerende verschijnselen heftige oorpijn, die ver
mindert of verdwijnt bij genezing van of doorbraak
van het trommelvlies, m.a.w. het oor loopt, niet meer
aanwezig, dan bestaat de klemmende zorg voor de
nabehandeling, die niet geëindigd is. voordat in wer
kelijkheid het trommelvlies weer óf helemaal gesloten
is of een kleine opening hierin blijft, terwijl er hoe
genaamd geen afscheiding meer iskomt er weer
afscheiding, die zelf geen aanleiding is voor pijn of
enig ongemak ,dan is het zaak, de huisarts ook hier
voor te raadplegen en een behandeling te laten ge
schieden, anders wordt de gehoorscherpte belangrijk
minder.
Stotteren en stamelen kan ook psychologisch wor
den behouden wanneer een kind heftig beroerd
door een of andere gebeurtenis daarvan mededeling
wil doen b.v. aan zijn moeder en dit uit ervaring
wetend, ook snel moet doen, om te voorkomen, dat
moeder hem in de rede zal vallen, is aan de -jioeder
de gelegenheid geboden het stotteren en stamelen te
verbeteren, ja te genezen, wanneer zij haar kind,
beide rustig zittend met geduld wil aanhoren.
De belangrijkheid van het oogonderzoek treft ieder
een is de gezichtsscherpte niet normaal, dan tracht
het kind door grotere inspanning waar te nemen en
te lezen het gevolg hiervan is dan dikwijls pijn in
en boven de ogen wordt het kind dan een plaats
in de voorste bank aangewezen, dan verminderen
mogelijk deze klachten nader geneeskundig onder
zoek brengt pas de aard van de afwijking aan het
licht.
Het intellect en het karakter van het kind zijn
geestelijke eigenschappen, belangrijk voor het leren
op school en daarbuiten een groot intellect is een
voorrecht, eveneens een goed karakterer is een
wisselwerking tussen beide en voor de ontwikkeling en
ontplooiing van beide is een goede lediing nodig
een kind met een normaal intellect en een goed ka
rakter, waarvan ik noem levenslust, activiteit, ge
willigheid is in de regel beter in staat zijn levensweg
te vinden dan een kind met groot intellect en een
karakter, dat de genoemde drie eigenschappen in een
mindere mate bezitik meen, dat vooral in de B.L.O.
scholen hiervan het bewijs wordt geleverd, waar bij
een verminderd intellect juist door karakter-vorming
een resultaat worden bereitk, dat onmogelijk werd ge
acht.
Deze beschouwingen, van belang voor de gezond
heidszorg van het kind in het algemeen, voor het
schoolgaand kind in het bijzonder, meende ik te moe
ten vermelden .alvorens verslag te doen van de acta
over 1956.
Werden de eerste maanden van 1956 op verschil
lende scholen alle leerlingen onderzocht, later is dit
systeem veranderd op advies van de Inspecteur van
de Volksgezondheid nu worden de leerlingen van de
le, 6e, 7e en 8e klas nagezien, wat dus hierop neer
komt, dat bij het begin en einde van het schoolgaan
de bevindingen van de gezondheidstoestand van het
kind worden vastgelegd bovendien wordt bij alle
leerlingen der lagere en andere scholen de reactie van
Pirquet gedaan, zulks als aanwijzing voor doorlichten
van de longen door de dokter van het Consultatie
bureau vanwege de provinciale Zeeuwse vereniging
tot bestrijding der tuberculose.
Aan het einde van 1956 waren de leerlingen van
de eerste klas en enkele van de zesde klas van alle
lagere scholen, met uitzondering van drie scholen,
door mij onderzocht bovendien nog verschillende
scholen in zijn geheel.
Rest mij nog mijn grote waardering uit te spreken
over de goede samenwerking, die ik alom heb ervaren.
Na dit algemeen gedeelte volgen dan nog gedetail
leerde cijfers per school en per geconstateerde af
wijkingen, doch deze zijn o.i. te gedetailleerd om op
deze plaats te vermelden.
GEMEENTERAADSVERGADERING.
Dinsdagavond kwam de gemeenteraad in openbare
vergadering ten raadhuize bijeen voor het behandelen
van onderstaande agenda
1. Notulen.
2. Ingekomen stukken en mededelingen.
3. Voorstel tot het verlenen van een tijdelijke uit
kering van 10% op de kindertoelage.
4. Voorstel tot verlenging van de termijn van de
onbewoonbaar verklaarde woninggen, zijnde de
percelen Zuivelstraat no. 45, Spui no. 108-109
en Kijkuit no. 68.
5. Voorstel tot wijziging van het raadsbesluit d.d.
2 oktober 1956 tot verkoop van percelen bouw
grond in plan Zuid.
6. Voorstel tot het geven van een naam aan een
straat op Spui.
7. Voorstel tot aankoop van een perceel bouw
grond gelegen aan de Crijnssenstraat, zulks met
intrekking van het raadsbesluit d.d. 2 okotober
1956 tot onteigening van dat perceel.
8. Voorstel tot overname van enige metselwerken
en bestratingen alsmede een gedeelte grond van
W. Schumacher's Handels Maatschappij N.V. te
Utrecht, op en nabij het terrein van het Gas
bedrijf.
9. Voorstel op het verzoek van de N.V. Bouwkas
Ned. Gemeenten te Assen, tot verkrijging van
een borgtocht van de gemeente, ter zake van een
aan de bouwkas te verstrekken geldlening tot
uitbreiding van het werkkapitaal van de bouwkas.
10. Voorstel tot beschikbaarstelling van een bedrag
als bijdrage in de kosten van riolering op de
Axelse Sassing.
11Voorstel op diverse reclames in de plaatselijke
belastingen.
12. Voorstel tot vaststelling van diverse wijzigingen
van begrotingen dienstjaar 1956 en 1957.
13. Voorstel tot voorlopige vaststelling van de di
verse rekeningen van het dienstjaar 1952.
Bij de ingekomen stukken was o.m. een verzoek van
het raadslid de heer D. J. Oggel om het hieronder
genoemde voorstel in behandeling te nemen
„De Raad der gemeente Axel in vergadering bijeen
constaterende dat in de afgelopen maanden enkele
aanvragen zijn binnengekomen van polderbesturen om
een bijdrage in de verbetering van wegen, die, in
onderhoud zijnde bij de betreffende polders, van groot
belang moeten worden geacht voor het verkeer in
het algemeen
overwegende dat in haar vergadering van 21 augus
tus 1954 besldten werd de heffing van de wegen
belasting uit te breiden tot de eigendommen buiten de
kom der gemeente, mede liggend aan wegen die niet
bij de gemeente in onderhoud zijn
verder overwegend dat degenen die de uitbreiding
van deze wegenbelasting opbrengen, mede gebruik
maken van de wegen in de kom, die bij de gemeente
in onderhoud zijn, doch dat ook de kombewoners ge
bruik maken van de wegen buiten de gemeente, die
bij de polders in onderhoud zijn
van oordeel dat een opgelegde belasting in het al
gemeen dient te worden besteed voor het doel waar
voor zij wordt geheven, dus in dit geval het ver
zekeren van begaanbare en berijdabre wegen
spreekt uit dat het billijk moet worden geacht om
van de meerder opbrengst van deze wegenbelasting
50!4 ten goede te doen komen aan de verbetering van
wegen buiten de kom, die geacht worden van alge
meen belang te zijn
en besluit om op de begroting voor 1958 een post
uit te trekken van 3500.(zijnde de helft van de
meer-opbrengst) voor het verlenen van bijdragen in
de verbetering van buitenwegen (niet in onderhoud
bij de gemeente), die geacht worden van algemeen be
lang te zijn."
Met verwijzing naar het bij de stukken gevoegde
schrijven van de heer Oggel brengen B. en W. in het
prae-advies het volgende onder de aandacht van de
raadsleden
Vooraf zij opgemerkt, dat het niet geheel juist is,
als in de toelichting tot het voorstel wordt gesteld, dat
de wegenbelasting eerst enkele jaren geleden is in
gevoerd voor eigendommen, welke buiten de kom
gelegen zijn.
Reeds van de aanvang af drukte deze belasting in
gevolge de oorspronkelijke verordening op alle per
celen, belendende aan, in de onmiddellijke nabijheid
gelegen van of uitweg hebbende op openbare wegen,
waarvoor de gemeente zich bepaalde uitgaven ge
troostte, dus zowel in ,als buiten de kom gelegen.
De verordening van 6 april 1950 belastte daarna
alle percelen, die wat hun ligging betreft aan de voren
staande vereisten voldoen, echter zonder de bepaling
dat de gemeente voor de betreffende wegen kosten
moet maken.
In het ingediende voorstel wordt als datum van vast
stelling van deze nieuwe regeling genoemd 21 augus
tus 1954. Dit is niet juist. Bij raadsbesluit van 31 augus
tus 1954 werd de hiervoor genoemde verordening
van 6 april 1950 slechts opnieuw vastgesteld wegens
het verstrijken van haar werkingsduur.
Met ingang van het belastingjaar 1953 werd na
sterke aandrang van hogerhand met het oog op de
financiële verhoudingsregeling deze verordening vol
ledig toegepast. Dit betekent, dat de eigenaars van
percelen, die aan een openbare weg belenden, in de
onmiddellijke nabijheid daarvan zijn gelegen of daar
op uitweg hebben, sedert het belastingjaar 1953 wegen
belasting betalen, oo kindien de gemeente voor die
wegen geen kosten maakt.
Het feit dat de gemeente tot deze gedragslijn is
verplicht met het oog op de financiële verhoudings
regeling, houdt uitdrukkelijk in, dat de meerdere baten
aan de gemeentekas ten goede moeten komen.
Indien de gemeente deze- baten, of een gedeelte daar
van, weer indirect in de vorm van subsidies of bij
dragen teruggeeft aan hen, die deze meerdere belasting
betaalden, komt dit in het raam van de financiële ver
houdingsregeling op hetzelfde neer, als wanneer de
gemeente zou geweigerd hebben, de betreffende per-
clen aan te slaan.
Het gevolg hiervan zou zijn een dubbel financieel
nadeel, n.l. het gemis van de baten en vermindering
van de financiële verhoudingsuitkering van het rijk.
Blijkens de suppletoire kohieren, die over 1953 en
1954 werden opgemaakt, bedraagt de belasting, welke
betrekking heeft op die wegen, waarvoor de gemeente
geen uitgaven doet, ƒ5800.
Het door de voorsteller genoemde bedrag van
7000.is derhalve niet juist. Deze heeft n.l. over
het hoofd gezien, dat de stijging van het (primitieve)
bedrag over 1954 in vergelijking met 1956 mede ver
oorzaakt is door andere (ten dele zeer belangrijke)
mutaties.
Het door voorsteller bepleite systeem zou boven
dien consequenties medebrengen ten aanzien van
andere belastingplichtigen, welke voor relatief ge
ringere gemeentelijke bemoeiingen veel meer belasting
betalen dan anderen, b.v. de zware industrie.
Uit het vorenstaande moge blijken, dat de op
brengst van de wegenbelasting zich er niet toe leent,
om daaruit de onderhoudsplichtigen van polderwegen
tegemoet te komen in de kosten van die wegen.
Op dit moment zou zulks bovendien, gelet op de
suggesties, welke de commissie-Oud terzake gedaan
heeft in haar rapport financiële verhouding van sep
tember 1957, praematuur zijn.
In genoemd rapport verwijst deze commissie inzake
het herstel van de financiële zelfstandigheid van ge
meenten en provincies bij de besprekingen van de doel
uitkeringen naar haar vroegere rapport van 8 no
vember 1954, waarin werd aanbevolen, een nieuwe
regeling in het leven te roepen voor de wegenfinan
ciering.
In haar huidige rapport beveelt de commissie aan,
vóór of op 1 januari 1958 de voorgestelde verbetering
te verwezenlijken van de uitkeringen voor de kosten
van de aanleg en verbetering en het onderhoud van
de wegen buiten de bebouwde kom.
Gezegd wordt voorts, dat het de commissie bekend
is, dat de regering op dit ogenblik overweegt, in dit
opzicht een voorstel te doen.
Het is op zijn minst genomen ongewenst, de in voor
bereiding zijnde rijksregeling te doorkruisen met een
incidentele gemeentelijke regeling.
Volgens door B. en W. vrkregen, nog officieuse
inlichtingen zou door de minister reeds een voorstel
zijn ontworpen .volgens hetwelk voor de primaire
t/m. de niet-planwegen uitkeringen zouden worden ge
daan van 100 tot en met 50%.
Op grond van het bovenstaande stellen B .en W.
in hun prae-advies aan de Raad voor dit voorstel
niet aan te nemen.
Aangaande door verschillende raadsleden in vorige
vergaderingen gedane opmerkingen en gestelde vragen
werd het volgende medegedeeld
Naar aanleiding van de opmerking van de heer C.
vail Bendegem, dat de straatverlichting op het Fort
niet brandt en op het Watervliet wel, wordt hem
medegedeeld dat deze opmerking direct is doorge
geven aan de P.Z.E.M.
Op de vraag van de heer E. A. Maas om te be
vorderen, dat de subsidie aan verenigingen in het be
treffende jaar worden uitbetaald en niet pas na af
loop daarvan, kan worden medegedeeld dat hiermede
zoveel mogelijk rekening wordt en zal worden ge
houden.
Over de vraag van dezelfde vragensteller om ant
woord omtrent het toegezegde grondig onderzoek naar
de positie van de hulpfitter-incasseerder bij het ge
meentelijk gasbedrijf wordt medegedeeld dat deze aan
gelegenheid uitvoerig is besproken met de vertegen
woordiger van de betrokken organisatie, aan welke
bespreking ook belanghebbende heeft deelgenomen.
Het resultaat van deze besprekingen is zodanig dat
een nadere regeling zal worden getroffen.
Op de vraag van de heer J. Pijpelink, waarbij hij
herinnert aan de vroeger gestelde vraag inzake aan
leg straatverlichting op het Spui en vraagt of reeds
contact met de P.Z.E.M. is opgenomen en waarom
aanleg nog niet heeft plaats gevonden, wordt mede
gedeeld, dat de P.Z.E.M. reeds geruime tijd deze zaak
in voorbereiding heeft, mede in verband met de ver
betering van de provinciale weg en dit plan binnen
afzienbare tijd zal worden verwezenlijkt.
Op de vraag van laatstgenoemde heer over het in
profiel brengen van het terrein bij de nieuwe school
te Spui wordt medegedeeld, dat aan dit 'obj«4*"Wördt
gewerkt, hetgen mogelijk reeds door hemzelf zal zijn
opgemerkt.
Op nog een vraag van hetzelfde lid om meer aan
dacht te besteden aan het Spuipad wordt medegedeeld
dat dit de volle aandacht van het college heeft.
Nader verslag van deze raadszitting geven wij in
ons volgend nummer.
NIEUWE WEGEN IN ZEEUWSCH-
VLAANDEREN.
Onlangs is de aanleg van het nieuwe wegvak
IJzendijke—Biervliet aanbesteed, zo wordt gemeld
door de A.N.W.B. Behoudens de omlegging om IJzen
dijke vormt dit gedeelte hte sluitstuk in de nieuwe
west-oost verbinding Beligische grensTerneuzen.
De lengte van het aan te leggen wegvak bedraagt
ongeveer SYl km. De breedte van de bitumineuze rij
baan wordt 6 meter, terwijl voorts twee vrijliggende
rijwielpaden ter breedte avn plm. 2 meter worden
aangelegd. Naar wordt verwacht zal het werk eind
1957 gereed zijn.
De aanleg van het gedeelte Hoek—Terneuzen is
momenteel in volle gang, zodat tegen het einde van
dit jaar het verkeer tussen IJzendijke en Terneuzen
over een rechtstreekse verbinding zal beschikken, al
dus de A.N.W.B.
Over het tijdstip, waarop met de omlegging om
IJzendijke een aanvang kan worden gemaakt, is nog
niets bekend. Deze omlegging zal de nieuwe schakel
tussen de wegen OostburgSchoondijkeIJzendijke
en de nieuwe verbinding IJzendijkeTerneuzen gaan
vormen.
