LIEFDE S NAZOMER
Mooi en Gezond!
UIT ONZE OMGEVING
AXEL
FEUILLETON
door
HENK VAN HEESWIJK.
39)
Voorkom en blos
die zunrbrand op de maag.
Met Rennies.
VOGELWAARDE
SLUISKIL
DE KALKTUIN.
Grandioos succes voor „Rotterdams Toneel".
Als tweede en laatste Z.V.U.-opvoering in dit sei
zoen hier ter plaatse bracht woensdagavond het
„Rotterdams Toneel" in „Het Centrum" een eminente
vertolking van bovenstaand toneelspel in 3 bedrijven
van Enid Bagnold, dat in binnen- en buitenland zulk
een uitstekende pers genoot. Zo vleiend waren de kri
tieken over dit stuk in Engeland dat „The Observer"
na de première er van schreef, dat dit het beste stuk
is dat sinds Congreve uit een Engelse pen gevloeid is.
En dit zegt ons nogal heel wat, als wij nagaan dat
deze beroemde Britse toneelschrijver leefde van 1670
tot 1729.
Geen wonder dan ook, dat een zodanige vooraf
gaande roep een bijna vierhonderd toeschouwers trok
en Axel, zowel als Goes waar het stuk donderdag
avond ging zich gelukkig mochten prijzen met de
toewijzing er van vanwege de hoogste leiding van
de Z.V.U.
Deze geschiedenis speelt zich af op het buitenver
blijf der oude mevrouw St. Maugham, gelegen in de
nabijheid van de Engelse kust, waar de bodem zo
kalkrijk is, dat er nauwelijks een bloem of plant kan
tieren.
Is dit oord dus op zichzelf troosteloos, het personeel
en de huisgenpten zijn eveneens uitzonderlijke wezens
met sterk uiteenlopende karakters en eigenschappen.
De meesteres is heerszuchtig en hard, maar hoewel
vol liefde zich hebbende ontfermd over een mateloos
en ongebreideld kleindochtertje (uit het eerste huwelijk
harer dochter) mist zij ten enenmale de paedagogische
eigenschappen dit robbedoes-achtige kind leiding te
kunnen geven, die het zozeer nodig heeft.
Een advertentie in de bladen voert een selectie van
drie sollicitanten naar dit oord, uit de welke een keuze
zal worden gedaan voor deze wel zeer delicate taak.
Maar de oude, heerszuchtige, door het leven ge
harde dame beslist, nadat twee andere candidaten
na langdurig wachten afgeschrikt door de eerste
kennismaking en de omgeving reeds zijn afgetrokken.
Haar keuze valt op een ietwat geheimzinnige jonge
vrouw, die door ernstige ervaringen in haar leven een
buitengewoon wilskrachtige persoonlijkheid is ge
worden.
Het door Oma zeer eigenaardig opgevoede, maar
buitengewoon intelligente en vroegrijpe kleindochtertje
heeft zich al aanstonds kenbaar gemaakt, maar miss
Madrigal, de serieuze sollicitante, liet zich niet af
schrikken. De oude dame verkiest haar ondanks het
feit dat zij over geen referenties beschikt, „die alleen
goed zijn voor hen die niet op eigen oordeel ver
trouwen".
In dit huis, vol excentrieke wezens, waar een hin
kende huisknecht, naast een verpleegster en nog een
half door een beroerte verlamde voormalige huisknecht
(ook nog) gastvrijheid geniet, is de taak van gouver
nante wel uiterst moeilijk en zwaar. Het gaat slechts
voetje voor voetje met het ontembare kleindochtertje,
dat met pathos verklaart dat de „vrijheid koning is"
en als zij door grootmoeder vertroeteld wordt daarop
laat volgen „de kroonprins rust".
Maar menselijke en ethische problemen worden met
allerlei andere door de gouvernante aangevat en over
wonnen en gaandeweg wint zij het hart van de
grootmoeder, aan wie zij duidelijk maakt dat op een
kalkbodem zonder meer geen bloemen kunnen bloeien.
Ook de huisknecht, die eenmaal wegens principiële
dienstweigering is gestraft en zwaar piekert over de
rechtvaardige en morele vraagstukken, die het alle
daagse leven beroeren (zodat hij er zelfs een biblio
theek over criminaliteit op nahoudt) wint zij door
haar tactvol optreden.
De persoonlijkheid van de gouvernante beheerst op
fascinerend-mysterieuze wijze dit buitengewoon knap
geschreven stuk.
Ook het oppervlakkig bedorven kleinkind, dat een
Nog dezelfde avond gaan beide paren op reis. Ge
durende de afwezigheid van Herman en Ans zal Tom,
zo goed en zo kwaad als dat gaat, met Tony de zaak-
beheren. En als de auto's klaar staan voor de huwe
lijksreis, omhelst Tom twee jonge getrouwde vrouwen
Greet, zijn dochter, en Ans, het meisje waarvan hij
zo intens veel gehouden heeft.
<„Dag, vader," zegt ze zacht, als ze haar armen
om zijn hals geslagen heeft. „JeU bent toch niet
boos op me, hé 7"
Hij kijkt haar lachend aan. „Ik hoop, lieve dochter,
dat je met Herman gelukkig zult zijn."
Dan rijden ze weg, nagewuifd door ouders en
familieleden.
Drie weken lang moet Tom zijn aandacht wijden
aan zijn eigen zaak en aan de fabriek. Meestal rijdt
hij 's morgens even naar de stad, bespreekt de belang
rijkste dingen met zijn adjudant en rijdt dan weer
terug naar huis. Gedurende Ans' afwezigheid eet hij
bij de familie de Leeuw ,waar het nog altijd gezellig
blijft en waar hij altijd van harte welkom is. Overdag
houdt hij de boeken bij of helpt in de winkel. En in
deze dagen constateert hij, dat Ans een goede keuze
gedaan heeft met Tony.
Als het zo uitkomt, gaat hij wel eens een morgen
of een middag met Joop op karwei. Want werk is er
in overvloed. Er zijn immers nog steeds huizen nodig
en de electrische installaties in wijde omgeving worden
door de firma Boornberger aangelegd. De naam alleen
al is een begrip van soliditeit in de wijde omgeving
versteend hart schijnt te bezitten, Ontdooit en de
boeiende dialogen met haar gouvernante openbaren
dat zij wel terdege vatbaar is voor liefde en tederheid
en het gemis van een moeder aanvoelt met epht
kinderlijke, zij het gewild verborgene gevoelens.
De grote ontknoping nadert als de met een officier
in de Dominions gehuwde moeder thuiskomt en deze
vrouw, die eindelijk voor het eerst zegt warmte, liefde
en aanmoediging in haar leven te hebben leren kennen,
haar rechtmatige aanspraken op haar kind kenbaar
maakt.
Als het toeval wil dat een rechter (die een intieme
relatie uit vervlogen dagen van de vrouw des huizes
is) op bezoek komt en blijft dineren, blijkt uit het
tijdens de maaltijd gevoerde gesprek, dat hij het was,
die eenmaal de gouvernante, die haar anonimiteit nog
steeds niet volledig blijkt te hebben prijsgegeven, heeft
veroordeeld.
De conversatie werd opwindend maar nu ontpopt
de gouvernante zich als de zielkundig hoogstaande
vrouw, die de rechtsverkrachting die voortvloeit uit
verkeerde wets-pretentie's en vooroordelen, die in-
haerent zijn aan oer-conservatieve opvattingen, op
genadeloze wijze hekelt en aan de kaak stelt.
De in conventionele opvattingen vergrijsde en ver
starde rechter is zichtbaar geïrriteerd. Maar als de
climax nadert en de gouvernante aan de rechtmatige
verlangens van de moeder blijkt te willen voldoen en
het egocentrische standpunt van Oma, die haar „kost
baar stukje porselein" wenst te behouden, veroordeelt,
blijkt de levensechtheid van het kind ook duidelijk en
breekt de moederliefde zich baan. De grootmoeder, die
zich ten opzichte van haar dochter voelt „als een
oude vrijdenker, die merkt dat haar zoon predikant is
geworden", wordt wel diep door dit alles getroffen
en vraagt ten leste aan haar gouvernante of zij ge
looft in een hiernamaals en zij beklaagt zich over het
gemis aan genegenheid en liefde.
Maar deze merkt ter snede op", dat zij zelf juist haar
ganse leven zonder deze eigenschappen heeft geleefd.
Wanneer zij maar wil inzien dat zij op een kalkgrond
heeft geleefd en dit nog steeds het geval is, dan zal
er heus met „bladaarde" en „turfmolm" nog heel wat
van dit leven te maken zijn.
De vertolking van dit stuk was superieur en doet
buitengewone eer aan het vakmanschap van Gerard
Rekers als regisseur.
Madrigal, de gouvernante, haar pupil Laurel en
mevrouw St. Maugham, respectievelijk de dames Caro
van Eijk .Marianne Rector en Loudi Nijhoff ver
dienen een hoogst eervolle vermelding om hun gaaf
en voorbeeldig spel. De kinderlijke onbeschroomdheid
en ongekunsteldheid van Marianne Rector verdienen
in één adem genoemd te worden, met die van Caro
van Eijk. De andere heren- en damesrollen werden
eveneens afgestemd op de sfeer van dit zelfs in de
bijrollen talent vereisende toneelspel.
Langdurige en herhaalde bijval volgden na de
bloemen en de welverdiende surprise.
BEJAARDEN-SOCIËTEIT VIERDE ÉÉN-JARIG
BESTAAN.
Het Torenlokaal veel te klein
Een 70 a 80-tal ouden van dagen vulden woensdag-
namidag het Torenlokaal van de Ned. Herv. Ge
meente waar in de wekelijkse bijeenkomst het feit
zou worden herdacht van het één-jarig bestaan van
de z.g. „bejaarden-sociëteit. Zelfs op het podium had
den oudjes plaats genomen, toen als naar ge
woonte vicaris S. den Blaauwen de opgekomenen,
onder wie meerdere echtparen, het welkom toeriep.
Spr. achtte het een verheugend feit, dat de be-i
jaarden-sociëteit zich in zo'n levendige belangstelling
mag verheugen en wijst op de wel zeer veranderde
omstandigheden waardoor in ons land door de
snelle bevolkingsaanwas en de steeds stijgende leef
tijdsgrens naar een bekend gezegde de tijd aanstaan
de is, dat het aantal rolstoelen het zal winnen van
het aantal kinderwagens. In elk geval zijn wij thans
reeds zover gevorderd dat een redelijk inkomen zo
als veilig gesteld kan worden beschouwd. Spr. besloot
„Radiolux" heeft die 'naam nooit schade kunnen be
rokkenen.
In de tweede week van augustus zijn de jongelui
weer terug in Nederland. Greet en Wim blijven nog
één nacht in het dorp en reizen daarna door naar
Friesland. Ans en Herman arriveren op een vrijdag
middag, blakend van gezondheid. Tom is thuis, als
het jonge paar binnentreedt. Bruingebrand van de zon
komen ze de kamer binnen. Er prijkt een grote taart
op tafel„Welkom thuis" staat er op. Tony heeft
een paar stoelen versierd en Joop heeft zowaar de
vlag uitgehangen. Nou, als dat gen hartelijk welkom
is......
Beiden zijn getroffen, door de leuke ontvangst. En
bij de thee vertellen ze van hun reis door België en
Frankrijk. Van de gastvrijheid der Fransen en de
blauwe zee aan de Rivièra. Het wordt die avond
laat, maar eens wordt het bedtijd. Tom staat op en
zegt„Jongelui, morgen houden jullie nog maar fijn
je gemak. Slaap maar eens lekker uit en beschouw de
zaterdag als het slotstuk van je vakantie. Maandag
verdwijn ik en hebben jullie het rijk alleen en dan
moet Herman maar zien, dat hij de zaak net zo uit
stekend drijft, als moeder het indertijd gedaan heeft."
„En zoals U het de laatste jaren deed, vader," zegt
Herman eerlijk.
„Dank zij Ans' onschatbare hulp," voegt Tom er
aan toe.
Zondags gaan ze gezamenlijk naar de kerk en Ans
heeft een heerlijk maal gekookt. Des middags zitten ze
genoegelijk buiten te genieten van het mooie weer en
dan geven Herman en Ans elkaar een knipoogje.
„U zei, dat U morgen vertrekt, vadar. Maar Ans
en ik zouden het erg op prijs «tellen, als U hier blijft
wonen. Het huis is groot genoeg en
„Kinderen, dat vind ik geweldig," valt Tom hem
in de rede. „Maar ik doe het niet Ik heb mijn
zijn inleiding met de voorlezing van een bekende op
schrift gestelde ontboezeming van de grote kerkvader
Franciscus van Assisi, waarna hij de agenda van deze
middag bekend maakte.
Allereerst zouden door de heer M. de Feijter-But
een drietal films worden gedraaid, die een beeld gaven
van de bergbeklimmers- en ski-sporten in de Alpen
en daarop de oudjes naar de palmbossen van Zuid-
west-Afrika voerden.
Hierna werden versnaperingen rondgediend en ver
poosde men in gezellige kout onder het genot van een
kopje troost. Ook werd op met boter en suiker ge
smeerde tulband getracteerd en de mannen ontvingen
allen een rokertje.
De middag werd voorts doorgebracht met hersen
gymnastiek, maar ondertussen ging de koffiepot weer
rond en verschenen er heerlijke gebakjes.
Ook het slot van deze middag bestond weer uit
een filmprogramma, dat ons meevoerde naar het Vier-
woudstedenmeer in Zwitserland.
Het was de ruim 80-jarige C. Overdulve, die daar
op een zelf vervaardigd gedicht reciteerde onder de
titel „Tevredenheidhetwelk algemene bijval oogstte.
Hierop beëindigde de vicaris deze bijeenkomst en
ontvingen alle ouderlingen nog een heerlijke reep
chocolade en was de viering van dit niet alledaagse
jubileum besloten, waarop allen vergenoegd huiswaarts
trokken, vervuld van prettige middaguren doorgebracht
in het Torenlokaal.
Dat echter hoe langer, hoe bekrompener gaat wor
den, zodat men hopelijk binnen afzienbare tijd hierin
zal voorzien b.v. door het hiertoe bestemmen van
een der lokalen van de voormalige openbare school.
Wacht niet tot Uw maag door overtollig maagzuur
„opstandig wordt. Smoor dat pijnlijk zuurbranden
in de kiem. Met Rennies. Uw apotheker of drogist
heeft Rennies voor U in drie verpakkingen klein,
groter, grootst en iedere Rennie is apart verpakt.
Hygiënisch en practisch om bij U te steken Rennies
helpen iedereen altijd direct enzij zijn
nog smakelijk ook.
Ing. Med.
BOND VAN PLATTELANDSVROUWEN
OP EXCURSIE.
Donderdag trok de afdeling Axel van de Bond
van Plattelandsvrouwen er op uit om een bezoek te
brengen aan de reusachtige assemblage-fabriek van
het General Motors-concern in Antwerpen.
Vanzelfsprekend waren het niet alleen de dames die
hiervoor interesse hadden en zo vertrok men om
streeks het middaguur met twee volle Cito-touringcars
en enkele personenauto's, vergezeld van vele echt
genoten en introducees naar Antwerpen.
De rit ging rechtstreeks naar de fabriek, waar eerst
in de showroom het bezoek werd verwelkomd en een
aantal van de in dit bedrijf vervaardigde automobielen
in al hun chroom-glorie konden worden bewonderd.
aAn de hand van een maquette werd door een der
excursieleiders een uiteenzetting gegeven over de ver
schillende onderdelen van het bedrijf zoals de carros
serie-assemblage, de motor- en chassis-assemblage, de
stoffeerderij, de radiateurenfabriek die behoudens
voor de Amerikaanse en Canadese bedrijven, voor
alle G.M.-plants over de hele wereld de radiateuren
vervaardigen.
Dat men gedurende de drie uren die dit bezoek
duurde, inclusief de aangeboden consumptie en enkele
filmpjes, zijn oogen goed de kost moest geven om al
het gebodene in deze gloednieuwe fabriek (met de
bouw werd pas in 1951 begonnen), te bezichtigen., laat
zich begrijpen.
Elke twee minuten rolt een personen- of vrachtauto
d.w.z. 240 stuks per dag in een bonte rij van
kleuren, van vuurrood tot zwart en typen van een
kleine Opel tot een grote Cadillac-cabriolet of G.M.C.-
vrachtwagen op eigen kracht van de lopende band
plannen klaar en jullie moogt het best weten. Maandag
begin ik weer op volle toeren in de fabriek. Voorlopig
blijf ik bij je vader en moeder in de kost, Ans, dat is
al afgesproken. Jaik krijg jouw kamer nog wel,
wat zeg je me daarvan, hé Doch dat is slechts tijde
lijk. Ik heb hte huisje van de weduwe Bakelaar ge
kocht, je weet wel, aan de Wilgenlaan. Zij gaat per
1 september verhuizen naar haar dochter in de stad en
dan kan ik er gaan wonen. Er zijn hier een paar
dingen in huis, die ik dan graag zou willen meenemen,
o.a. mijn luie stoel. En daar zal wel geen bezwaar
tegen zijn, denk ik."
„Natuurlijk niet, vader. Het is toch eigenlijk alle
maal van U."
„Dank je, zoon, maar dat is niet nodig. Bekijken
jullie volgende week maar eens op je gemak, wat je
wilt missen. Een paar dingen zijn misschien wat te
ouderwets voor jullie. En boven, op mijn slaapkamer,
zijn nog herineringen aan je moeder, Herman die ik
ook graag wil houden. Dat zal je wel kunnen be
grijpen. Welnu dan richt ik het huisje naar mijn zin in
en neem een huishoudster. Dan ben ik al lang tevreden.
En als ik behoefte heb aan wat gezelligheid, kom ik
wel eens een avondje buurten."
Maandagsmorgens stond Tom klaar om definitief
zijn woning te verlaten. Ans, die hem in zijn jas hielp
het regende begreep best, wat er in hem om
moest gaan. Ze nam zijn hoofd tussen haar handen en
drukte een hartelijke kus op zijn wang. „Is het nodig
te zeggen, vader, dat U ieder uur van de dag hier
van harte welkom bent
Hij streelde haar over haar glanzende haren. „Ik
weet het, Ans, en ik ben er blij om. Ik hoop, dat jullie
volkomen gelukkig zult zijn."
In Zijn wagentje, op weg naar de stad, moest hij
even een brok in zijn keel wegslikken. Ruim vier en
twintig jaar had hij er gewoond. Nu namen jonge
af en verdwijnt direct voor aflfevering of wordt in
eigen garage ,waar ruim 700 nieuwe wagens sta
opgeslagen, gereden.
De radiateurenfabriek produceert elke dag 4001
diateuren .terwijl circa 3500 personen werk vindi
in dit reuzenbedrijf.
Na de bezichtiging werd de terugtocht nog one
broken in St. Niklaas, waar de enkele maanden
leden geopende hypermoderne stedelijke bad- en zwei
inrichting werd bekeken .waarna men rond 8 utn^
een prettige en zeer instructieve dag weer in Asi
arriveerde.
HAMEA-Geleimooie, gave handen. 95 et
HAMEA-Crème: fris gezonde huid. 95ct
Het is de Hamamelis die het 'm doet
PREDIKBEURTEN.
zondag 3 maart 1957.
Ned. Herv. Kerk. 10 uur Vic. S. den Blaauwe
2.30 uur Ds. P. J. Pennings (Bed. H. Doop), 7 g
Jeugddienst, Evangelist G. Nieuwenhuïjsen uit Di
Haag (medewerking Kerkkoor).
Geref. Kerk. 10 uur en 2.30 uur Ds. A. Kuips
Geref. Kerk (Pironstraat)10 uur en 3 uur Q
D. J. Couvée.
Geref. Gemeente. 10 uur en 2.30 uur Leesdiens
ZONDAGSDIENST ARTSEN.
2 3 maart Dr. A. Kats.
Z.V.T.M.-BUS GLEED VAN DE DIJK.
Vorige week vrijdagavond omstreeks 10 uur kwaï
de laatste lijnbus van de Z.V.T.M. nabij het Vogel
fort door onbekende oorzaak in de berm van de we
terecht, met als gevolg dat de bus kantelde en op i
zijwand in het ongeveer drie meter lager gelegti
bouwland terecht kwam.
De 37 passagiers, waaronder vele militairen, 4
met week-end-verlof naar huis kwamen, brachten tj
er zonder ernstige verwondingen af en zo bleef 1
schade gelukkig tot gebroken brillen en lichte kneu
zingen beperkt. Allen konden door het noodluik 1
bus verlaten. In de loop van zaterdag arriveerde en
zware kraanwagen uit Zevenbergen, die de bus wee
qp de weg takelde en het flink beschadigde gevaar!
naar Drieschouwen sleepte.
BRUGWACHTER AANGEREDEN.
Dinsdagmiddag geraakte op de Minister Lelybruj
te Sluiskil een der dienstdoende brugwachters toe
de brug juist weer voor het wegverkeer was geopen
bekneld tussen de bedieningskast van de brug a
een passerende vrachtwagen, die van de .oostzijde d<
brug op kwam gereden. De bestuurder van de vracht
wagen zag zich n.l. plotseling genoodzaakt naa
rechts uit te wijken in verband met een manoeuvr
van een hem tegemoetkomend vervoermiddel.
De chauffeur van de vrachtwagen verleende ogen
blikkelijk hulp aan het slachtoffer dat met inwendig
kneuzingen in het ziekenhuis moest worden opge
nomen.
Overigens bewijst dit ongeval weer, dat naast dl
wegen ook deze brug niet op het huidige verkeer
berekend en het zeer noodzakelijk is, dat b.v. aan d
buitenzijde van de constructie een afzonderlijk pai
wordt aangebracht voor fietsers en voetgangers, waar
door dan het huidige brugdek geheel vrij zou kunnen
zijn voor de zware vrachtauto's en bussen.
Het is te hopen dat ook hier geen ernstiger onge
vallen voorkomen alvorens maatregelen worden
mensen zijn plaats in. Zoo was het leven
Het gure najaarsweer kwam al vroeg. Zo mooi
de zomer was geweest, zo koud werd de september
maand.
Weduwe Bakelaar vertrok op de eerste september
ui* haar huisje en Ans hielp de inmiddels aangenomen
huishoudster een handje met de schoonmaak en ging
daarna met haar schoonvader de nodige aankoijen doei
om het huisje gezellig in te richten. „Dat is vrouwen
werk, had Tom gezegd en. hij had dankbaar de. ad
viezen van Ans aanvaard.
In de loop van de week kwam alles op orde ei
1 om nodigde zijn kinderen uit een avondje te komen
buurten. Toen ze 's avonds de gezellig ingerichte kamer
betraden, zei Tom „Er komen nog een paar gasten,
maar dat is nog een verrassing. Als de bel gaat, moe!
De verrassing kwam al gauw en het bleken de
ouders te zijn van Ans. Het werd een prettige avond,
jij maar opendoen, Ans."
Met trots liet h ijzijn huisje zien en iedereen was het er
over eens, dat het met smaak was ingericht.
„Ans, meid, een complimentje voor jou," lachte Tom
Inmiddels was de uitbreiding van de fabriek aan
besteed en gegund. Reeds in september begon men me!
de werkzaamheden en als de vorst niet al te vroeg
zou invallen, kon men nog vóór nieuwjaar gereed zijn
Tom bezocht enkele machinefabrieken in Duitsland
deed zijn keuze. Zodra de te bouwen vleugel klaar
zou zijn, kwamen de machines. Het nieuwe jaar kon
dan beognnen worden met een verhoogde produktie,
Dagelijks reed hij heen en weer naar de stad, dal
was een kwestie van nog geen twintig minuten. Tom
vond hte prettig werken in de stad, maar 'jij zou t'
niet willen wonen. Na een drukke dagtaak vond hij
zijn huisje een oase en de toegewijde huishoudster liet
het hem aan niets ontbreken.
(Wordt vervolgd)
