LIEFDE S NAZOMER
Philips
radiotoestellen
cadeau!
PHILIPS
L
PU
ROL
O
Hufdgenezlng
Ook Spierpijn
In een documentatiefilm die het verhaal bracht van
een jeugdig Nederlands paar dat naar Austrahe emi-
FEUILLETON
door
HENK VAN HEESWIJK.
Als een sprookje
uit Duizend-en-één-Nacht
Ga vlug naar\uw
Philips handelaar!
Doe mee aan de
grote Philips prijsvraag!
Als u nu een Philips radiotoestel of
radiogrammofoon koopt, kunt u deel
nemen aan een geweldige prijsvraag.
Want Philips geeft aan 501 kopers de
contante prijs terug, terwijl 500 andere
kopers een tweede toestel cadeau krijgen.
Grijp deze unieke kansGa het prijs
vraag-vouwblad vragen aan uw Philips
handelaar die u gaarne alle gegevens
verstrekt.
Na een korte pauze behandelde deze muzikale ex
pert de voortschrijdende toepassing van het clave
cimbel ,dat vooral in de Zuidelijke Nederlanden grote
opgang maakte. Een fakkeldrager der vernieuwing,
die reeds op jeugdige leeftijd zich ontpopte als een
meester in het scheppen van vierstemmige compo-
sitie's was de Italiaan Claudio Monteverdi.
y*. en rheumatische pijnen T
wrijft U weg met
Houdt de winter uit handen en voeten.
Het eigenlijke parlement is oppermachtig en uit
sluitend gebonden aan de Grondwet van Australië.
Aan de Britse schatkist worden geen andere dan vrij
willige bijdragen gegeven, hetgeen de banden met het
moederland niet verzwakt. In 1947, 1948 en 1949
werden o.a. schenkingen gedaan van resp. 25 millioen,
10 millioen en nog eens 10 millioen pond sterling.
Ongeveer een vijfde deel der arbeidende bevolking
vindt haar bestaan in de landbouw. De export van
wol omvat een-derde van de totale uitvoer. Fruit- en
.groenteteelt vindt men hoofdzakelijk om de steden.
Meer dan 6 milioen mensen bewonen de grotere en
kleinere steden, waarvan 5 millioen in de zes hoofd
steden. Ruim 30% bewoont het platteland.
Van het bewerkte akkerland wordt circa 60% be
nut voor tarwe.
Zeer belangrijk is ook de runderteelt waarvan vooral
rond de steden het melkvee een eerste plaats inneemt.
Meestal bezit men op één bedrijf 30 tot 150 koeien.
Het melken geschiedt allerwege electrisch.
Van zeer groot belang is ook de verbouw van
suikerriet en de fabricage van suiker. In het jaar
1953'54 werd 1,254.000 ton ruwe suiker geprodu
ceerd. In datzelfde jaar bracht de wolproductie ruim
390 millioen pond sterling op.
De boterproductie bedroeg toen 160.517 ton, de
kaasproductie plm. 50.000 ton. De totale waarde van
de landbouwproductie bedraagt thans 1,106.195.000
pond sterling tegen in 1938—'39 185.000.000.
Arbeidsvoorwaarden en diversen.
De arbeidsvoorwaarden zijn bij de wet geregeld en
daaronder is als eerste de 40-urige werkweek. Eind
1953 waren er 365 afzonderlijke vakverenigingen met
1,679.758 ingeschreven leden. Bijzondere toeslagen en
kinderbijslagen zijn in voorziene regelingen. Kosten
van huur en levensonderhoud zijn afhankelijk van de
plaats van vestiging. De woninghuren zijn betrekkelijk
hoog en bedragen 30 tot 40% van het loon. De lonen
in Australië betaald zijn evenwel zodanig dat alle
loontrekkenden een grote mate van materiële welvaart
is gewaarborgd. De levensstandaard is één van de
hoogste ter wereld. Meer dan de helft der woningen
wordt bewoond door ipersonen die ze op afbetaling
kopen, voorzover zij geen eigenaar zijn. In juni 1954
reden er in Australië 1,200,000 auto's, 606.000 vracht
wagens en 144.000 motorrijwielen, d.w.z. op iedere
vijf inwoners een voertuig.
In de landbouw bestaat geen 40-urige werkweek.
Procentsgewijze werken 6 tot 7% der gehuwde vrou
wen in loondienst.
Het belastingstelsel is beduidend lager dan in ons
land. Sinds de beëindiging van de tweede wereld
oorlog bedroeg het aantal geëmigreerde Nederlanders
naar Australië 81.000.
Omtrent de godsdienstige gezindheid is mede te
delen dat 40% der bevolking bestaat uit Anglicanen,
20% uit R.K., 11% uit methodisten, 9% uit Presby
terianen en 10% behoort tot andere godsdienstgroepen,
0,4% is Joods.
De sportbeoefening (golf, tennis, cricket, etc.) vindt
in ruime mate plaats en ten opzichte van de paarden
sport betoont men zich over het algemeen zeer gok
lustig.
Het confessionele onderwijs wordt in tegenstelling
tot het openbare niet gratis verstrekt.
Is in Nederland het onderwijs meer gericht op pa
rate kennis, in Australië is dit meer afgestemd op
goede manieren en- karaktervorming. Leerplicht be
staat. Het op openare lagere, middelbare en am-
staat. eHt op openbare lagere, middelbare en am
bachtsscholen verstrekte onderwijs is van hoog ge
halte. Voor hogescholen worden studiebeurzen be
schikbaar gesteld en er bestaat nu een subsidie-syst ;om
voor studenten die anders dit onderwijs niet zouden
kunnen volgen. Overigens vindt men er fröbel- en
bewaarscholen, landbouwscholen, kunst-academie's,
handelsscholen en muziekconservatoria.
36)
Het tweede jaar gaat voorbij en de N.V. maakt
bijzonder goede zaken. Tom heefft een nieuwe bron
aangeboord de export. Hij heeft het aangedurfd om
op een paar internationale jaarbeurzen in het buiten
land te showen met zijn nieuwe schuimrubber-ma
trassen en dat heetf ook weer tal van orders opge
leverd. Ondanks de personeelsmoeilijkheden heeft hij
kans gezien het aantal arbeiders uit te breiden. Wan
neer straks de laatste schuldeiser betaald zal zijn, moet
er nog gesproken worden over uitbreiding. Er is
ruimte tekort, ondanks het feit, dat een deel van de
administratie al overgebracht is naar een woning, welke
vlak naast de fabriek is gelegen en welke de N.V. ge
kocht heeft.
In deze twee jaren heeft Tom Boornberger dagelijks
tweemaal de tocht van het dorp naar de stad gemaakt
en terug. Meestal is hij zo tegen zessen thuis, zodat
hij Ans nog Ziet. Op gezette tijden geeft ze verslag
van de stand van zaken. Er is al lang eien tweede
winkeljuffrouw in dienst genomen, want Ans heeft
ook maar één lichaam en maar twee handen. Die doen
wel veel, maar kunnen ook niet toveren. Zodoende
kan Ans zich ten volle wijden aan de administratie en
de boekhouding. Bovendien heeft ze de leiding over
drie werkrachten Tony, de nieuwe winkeljuffrouw,
Joop en de andere knecht. Haar taak is veelomvattend
geworden.
Twee dagen in het jaar zijn ze toch een hele dag
samen. Dan laat Tom de fabriek over aan zijn rechter
hand, adjunct-direkteur Willems, die in het begin van
het tweede jaar zijn intrede heeft gedaan. Want dan
PHILIPS
greerde werden wij nog nader met alle andere facetten
van het leven en de arbeid in dit verre werelddeel
geconfronteerd, doch de heer de Vos meen le, na de
door de spreker beantwoorde vragen gevoegelijk te
mogen concluderen dat deze er volkomen in geslaagd
was het meest belangrijke over Australië te vertellen.
En voor ieder die nog nadere gegevens wenst, be
staat er de weg naar het gewestelijk arbeidsbureau,
dat voorts in, alle opzichten gaarne bemiddelend zal
optreden.
LUISTEREN NAAR MUZIEK.
„Van samenzang tot virtuozenconcert".
Woensdagavond had alhier op de bovenzaal van
„Het Centrum", als eerste van een tweetal door de
Z.V.U. belegde avonden een instructieve causerie
plaats, door de heer Henk Stam, direkteur van de
Zeeuwse Muziekschool te Middelburg. Een tweede
causerie zal op 1 3maart a.s. volgen.
Door notaris J. Meijling werd deze zeer ter zake
kundige spreker verwelkomd en ingeleid.
De heer Stam had voor hij naar Axel kwam
het advies gekregen hier zich bij vootkeur te richten
naar het populaire genre muziek, doch verzekerde zijn
gehoor al zou h ijdan geen walsen of muziek van
Strauss behandelen de door hem gebrachte materie
in populaire zin voor te dragen, waarbij hij de cle
mentie inriep voor zijn stem in verband met een ver
koudheid.
Spr. greep met zijn onderwerp terug naar de bloei
tijd der Ned S.chool, die ongeveer samenviel met één
der hooggetijden in de schilderkunst van de gebr.
van Eijk e.a. (de z.g. primitieven). Dus niet met de
bloeitijd onzeer letterkunde en schilderkunst, die men
als hoogtepunt der economische, politieke en kolo
niale expansie als de „gouden eeuw" bestempeld. De
gouden eeuw der Nederlandse muziek lag dus een
eeuw vroeger en begon bij de gevierde meester Dufay.
In die tijd was van instrumentale muziek geen sprake
en voor zover daar gebruik van werd gemaakt, ge
schiedde dij ter begeleiding van de zangpartijen. De
koren in die tijd waren klein, hetgeen o.m. blijkt uit
gegevens (oude rekeningen etc.) van de kathedrale
St. Jan uit Den Bosch. De betekenis der toenmalige
muziek culmineerde in de meerstemmige missen (mo
tetten) en de Franse chansons.
De Engelse componisten openbaarden meer gevoel
voor op melodie berekende samenklank. Zo vond ook
de canon meer en meer toepassing en ontwikkelde
gaan Tom en Ans naar de jaarbeurs. Ans voor „haar"
zaak, Tom voor de N.V. Dan hebben ze het beiden
druk, maar na afloop gaan ze samen, der traditie
getrouw, naar de bioscoop, terwijl ze daarna nog
ergens wat gaan drinken. Want ze behoeven nu niet
meer rekening te houden met de laatste bus naar het
dorp. De auto van de N.V. brengt Ans dan tegen
middernacht weer in het dorp.
Hun liefde is niet uitbundig. Er is een stille, diepe
genegenheid tussen de veel oudere man en de knappe
jonge vrouw. En als Tom en Ans zondagsmiddags
eens een wandeling maken door het dorp, dan worden
zc door heel wat dorpelingen nagekeken. Al is Tom
ook bijna vijf en veertig en Ans twee en twintig, het
is toch maar een knap stel. Dat kan niemand be
twisten.
Na het eerste jaar is opnieuw de trouwdag uitge
steld. Tom heeft het nu eenmaal in zijn hoofd gezet
om een lange huwelijksreis te maken met zijn jonge
vrouw. Nu kan hij evenwel nog niet weg. Wel enkele
dagen, desnoods een week. Maar beslist geen maand.
En dat is toch het minste ,wat hij op het programma
heeft staan.
Ans vond het best. Ze gevoelt zich gelukkig, als
Tom bij haar is. En dat gebeurt niet al te vaak.
Beiden hebben het druk. Tom in de stad en zij in
de winkel. Soms gaan ze een middagje toeren. Dan
eten ze ergens in een rustig restaurant. En zoeken des
avonds de stilte op. Dicht tegen elkaar aan, genieten
ze van de schoonheid der natuur. Dan behoeven er
niet veel woorden gesproken te worden.
Vaak brengt hij de avonduren door bij de familie
De Leeuw. Want daar is het gezellig. Greet is bijna
iedere avond weg. Tom heeft al lang begrepen, dat
ook in het leven van zijn dochter de liefde is gekomen.
Op een avond, toen hij nog thuis was en Greet gereed
stond om de deur uit te gaan, heeft hij als vanouds
zijn nu grote dochter op zijn knie getrokken en zacht
zich de muziek voortdurend in de richting van af
wisseling en gesplitstheid van koren, wat ook in de
hand werd gewerkt door de dubbele koren en or
kesten. Spr. verwees ook naar de beide orgels van
de San Marco in Venetië. De geraffineerde afwisse
ling en veelzijdigheid van stijl sprak o.m. uit het werk
van Orlando di Lasso, een Nederlandse componist
uit die tijd, eigenlijk Roland de Lassus geheten.
Het aanvangskoor van de latere Mattheus Passion
is hiervan o.a. ook een duidelijk voorbeeld met haar
twee koren en orkesten.
Spr. besprak daarop de evolutie ten gevolge van
de na de reformatie ontstane voorspelen (koraalbe
werkingen) bij de Psalmen.
Rond 1600 wordt dan onder Gabriëli de eerste or
kestpartituur werkelijkheid en spr. memoreerde de eer
ste vrij rustige opvatting in de stijl van de koormuziek.
Het strijkinstrument deed in de 17e eeuw daarbij haar
intrede en het was de Italiaanse componist Arcangelo
Corelli die door zijn schrijfwijze op de na hem ko
mende generatie invloed heeft gehad (o.a. ook op
Bach en Handel).
Het was de tijd van het „concerto grosso" (twee
orkesten), waaravn het kleine door geweldige virtuo
siteit opviel. De samenstelling bestond uit vier soorten
instrumenten (abssen, trompetten, hobo's en fluiten).
In deze tijd maakte het clavecimbel vooral opgang.
Ook de werken van Vivaldi (een tijdgenoot van
Joh. Seb. Bach) zijn voor de ontwikkeling van de
concertvorm van onschatbare betekenis geweest.
De als inleiding tot de opera's geschreven ouver-
ture's waren vierdelig en ontstonden daaruit de even
eens vierdelige symfonieën. Zo behandelde deze spr.
zijn met grondige en gedegen kennis voorgedragen
stof om deze over een maand te vervolgen en daar
door een beter begrip te vestigen.
gevraagd „Wie is de gelukkige, Greet
Blozend had het meisje de naam genoemd „Het
is Wim Blokker, paps, de zoon van de postdirekteur."
Tom had geknikt. „Zo, zo, jij weet ook, wie je
uitzoekt, hé Is hij lief
Greet strijkt haar vader zacht over de wang. „Hij
is een schat, paps."
„Nou, meisje. Ik hoop, dat jullie gelukkig zult
worden."
„Dus je vindt het goed, paps 7"
Tom schiet in een lach en duwt zijn dochter van
zijn knie af. „Ga nou, malle meid, alsof wij in deze
moderne tijd nog wat te vertellen hebben over de
keuze van onze kinderen. Zou je hem opgeven, als
ik zei, dat ik het niet zou willen
„Datda weet ik nietantwoordde het
meisje verschrikt.
„Nou, wees maar niet bang, hoor. Als jullie van
elkaar houden, dan vind ik het opperbest."
En Herman heeft zijn vriend, de boerenzoon. Herman
zit nu in de praktijkklas en zal dit jaar eindexamen
doen. En daarna in, de zaak. Tom vindt het uit
stekend. Wartneer hij eenmaal diploma MTS heeft,
zal hij geen moeilijkheden hebben met de vestigings
vergunning. Dat is dan een kwestie van een kursus
volgen en examen doen.
Zodoende zijn Tom's kinderen des avonds meestal
uit. Is het dan te verwonderen, dat hij nogal eens gaat
buurten bij zijn aanstaande schoonouders
Als het tweede jaar verstreken is en Tom opnieuw
zijn jaarverslag uitbrengt, zijn alle schulden betaald
en heeft het bedrijf weer een kerngezonde basis. Er
is flinke winst gemaakt en voor het eerst na zeven
hoogconjunctuur blijft nog steeds en de fabriek heeft
jaar zullen de aandeelhouders dividend krijgen. De
niet over orders te klagen. Er is een uitbreidingsplan
geprojecteerd en als de vereiste vergunningen komen,
zal met de bouw begonnen worden. Hetgeen hard
Ter illustratie werd e behandelde materie onder
broken door tal van composities, waaronder een mote;
van Orlando di Lasso, wegens de lange duur van een
clavecimbel-concert van joh. S. Bach daarvan de
firjale en als slot een gedeelte van een jeugdwerk van
Mozart, n.l. een pianoconcert (naar een sonate van
Joh. Chr. Bach) waarmede deze zeer leerrijke avond
werd besloten.
Notaris Meijling was bij het einde zeker aller toll,
toen hij de heer Stam dank bracht voor zijn zee;
verhelderende en boeiende voordracht met de toe-
passelijek daarbij ten gehore gebrachte platen-selectie
en wekte de aanwezigen op om op 13 maart a.s. ook
andere bevriende muziekliefhebbers aan te sporen tot
bijwoning van deze nuttige en kennisverrijkende cau
serie die wederom door een met tact en kiesheid
kozen aantal platen van meesterwerken zal worden
omlijst.
Huidzuiverheid-Huidgezöndheid
JAARVERGADERING VAN DE BOND VOOR
OUDEN VAN DAGEN.
Onder leiding van de heer Abr. Maas, in diens
kwaliteit van vice-voorzitter, hield de afdeling Axel
van de Bond voor Ouden van Dagen dinsdag haar
jaarlijkse algemene vergadering in de foyer van „Het
Centrum".
De voorzitter memoreerde het verheugende feit van
de wettelijke inwerkingtreding van het ouderdoms
pensioen, waarmede één der voornaamste doelstellingen
van de Bond is bereikt. Spr. memoreerde dit niet om
daarmede uit te willen drukken dat dit als een speciale
verdienste van de Bond moet werden beschouwd, doch
wou er wel de nadruk op leggen dat het hoogst aan
bevelenswaardig is haar streven in het algemeen te
steunen, ook door het lidmaatschap van de Bond,
Het stemt dan ook tot voldoening dat het ledental in
de korte jaren van haar bestaan in de afdeling Axel
is gegroeid van 12 tot 148.
Hij deelde mede dat in het jaar 1956 een negental
leden door de dood aan de afdeling zijn ontvallen en
nodig is, want uitbreiding zal betekenen, dat men
meer werk zal kunnen vervaardigen.
In april is ook Greet meerderjarig geworden en
Tom's beide kinderen zijn dit jaar voor het eerst op
de aandeelhoudersvergadering aanwezig. Tom knikt
ze vriendelijk toe en hij realiseer tzich, dat hij nu van
zijn doen en laten ook verantwoording moet afleggen
aan zijn eigen kinderen. Maar hij is blij en dankbaar,
dat ze nu hun geld hebben zitten in een bedrijf, dat
weer prima is.
De heren zijn uitermate tevreden. Maar zitten raaf
te kijken, als Tom meedeelt, dat hij nu definitief
scheiden wil. Hij heeft zijn plicht en meer dan zijn
plicht volbracht. Twee jaren heeft hij zijn beste krach
ten gewijd aan de N.V., met terzijdestelling van zijn
eigen, persoonlijke belangen. Hij vertelt, dat hij huwe
lijksplannen heeft en een lange huwelijksreis wil
maken. De heren moeten nu maar voor een opvolger
zorgen. Hij kan zijn adjunct-direkteur ten volle aan
bevelen.
Doch de heren willen er niets van weten. eD heer
Boornberger heeft in deze twee jaren wel bewezen
dat hij, en hij alleen, de juiste man is op deze plaats.
Wil hij de N.V. nu in de steek laten En al is hij
dan zelf geen aandeelhouder meer, hij is momenteel
toch waarnemend direkteur en de heren willen hem
als zodanig handhaven.
Tom is erg getroffen door de vriendelijke woorden
van de aandeelhouders. Natuurlijk doet hem al deze
hartelijkheid goed, want niemand kan beter weten dar,
hij ,dat dit alles ten volle gemeend is. Maar hij heeft
ook zijn eigen zaak, en bovendien Ans. Al tweemaal
heeft hij zijn huwelijk uitgesteld. Nu wil hij gaan
trouwen.
(Wordt vervolgd)