Kerstnummer van de Axelse Courant
LAAT ONS
isa£ KERSTFEEST VIEREN
JltilJp nacht
b«
.TWEEDE BLAD
71e Jaargang No. 29
Overal verandert de wereld.
Er is veel, dat verdwijnt, langzaam maar
zeker, veel heilige huisjes worden ingetrapt
en veel goede gewoonten over boord ge
gooid.
Maar toch is er iets, dat blijft, iets, dat de
ecuwen heeft getrotseerd en alle revoluties
heeft overleefd. Dat is de aloude boodschap
Vreest niet, want ik kondig u een grote
blijdschap aan, bestemd voor het ganse volk
dat u heden in de stad David, een verlosser
geboren is, namelijk Christus, de Heer".
Deze boodschap is nog altijd het hart van
Kerstmis
En deze boodschap verandert nooitOok
al zal de wereld nóg zo zijn best doen, dat
we haar zullen vergeten, vergeten zullen we
haar niet
Het kerstmannetje, dat in een helicopter
arriveert, is niet echt. De gele en de blauwe
kleuren in de etalages heben mij nooit doen
vergeten, dat de echte kerstkleuren rood en
groen zijn. En ik kan niet wennen aan kerst
kaarten die ons allerlei moderne motieven
tonen. Voor mij bestaan alleen de oude, tra
ditionele symbolen van de ster, de kribbe,
de herders en de drie koningen op hun ka.
melen.
Engelen moeten er ook zijn maar het
moeten geen moderne engelen zijn in avond
jurken en met gepermanente haren.
We behoeven niet te zoeken naar nieuwe,
andere kerstverhalen. Er bestaat een heel
oud kerstverhaal en er iè nog geen schrijver
geweest, die het heeft kunnen verbeteren
,,In die landstreek nu hielden enige her
ders die nacht in het open veld wacht over
hun kudde.
En bij hen stond een engel des Heren en
de heerlijkheid des Heren omscheen hen,
zodat grote vrees h enbeving.
Maar de engel zeide tot hen
„Vreest niet want ik kondig u een grote
blijdschap aan bestemd voor het ganse volk.
Dat u heden ,in de stad van David, een ver
losser geboren is, namelijk Christus, de Heer.
En hieraan zult gij hem herkennen. Gij zult
een kind vinden in doeken gewikkeld en
liggende in een kribbe."
Wij allen voelen en ondergaan de nade
ring van Kerstmis.
Het verkeer is drukker dan ooit. Nergens
kun je je auto parkeren. De winkels zijn
overvol. Verkeersopstoppingen maken het
winkelen tot een nachtmerrie. Je denkt aan
geschenken en je vraagt je af, wat je voor
zoveel geld kunt krijgen. Je denkt aan familie
en aan je goeie vrienden en je vindt het
moeilijk, iets voor ze te kiezen.
Want je weet niet wat ze nodig hebben
(heel vreemd natuurlijk, want nam je ooit
goed de tijd er rustig over na te denken?)
Misschien kun je in geen enkele winkel
krijgen, wat ze echt nodig hebben, zoals
een beetje liefde
wat vriendschap
een helpende hand
een glimlach
wat medeleven
een gebed.
Je kunt deze dingen nergens kopen en
toch hebben velen van ons hier de meeste
behoefte aan. Eigenlijk hebben we er alle
maal behoefte aanGezegend zij, die ze
met Kerstmis mogen ontvangen.
Laten We niet toestaan dat de mensen
massa's en de drukke straten Kerstmis uit
onze harten bannenwaar het thuis
hoort.
Kerstmis moet u niet zoeken in de winkels
maar in de harten der mensen. Laten we
evenmin cynisch worden en beweren dat
Kerstmis is „vermaterialiseerd". Dat zal
nooit gebeuren tenzij u het toelaat.
Laten we ook niet meezingen in de alge
mene klacht „Kerstmis is een feest voor
kinderen". Het bewijst alleen, dat u nooit
iets van Kerstmis begrepen hebt, want als
u het wel begrepen had, zou u weten, dat
het aan waarde wint, naarmate u ouder
wordt..
Kerstmis is een oud, maar eeuwig jong
feest. U zegt misschien „Ik voel de geest
van Kerstmis dit jaar niet Dat is dan
jammer. Het wil zeggen, dat uw geloof niet
sterk genoeg is. U zegt misschien „Het
dóét me niets, die geboorte van het kindje
Jezus" U zegt misschien ook „Zijn ver
schijning op aarde is geen werkelijkheid
voor mij W ellicht moet u dan het
kerstverhaal nog eens overlezen
en nadenken over wat
u vindt in het Luca's-evangelie.
Ik dank God voor Kerstmis. Ik zou willen
dat het een heel jaar kon duren. Want op
kerstavond is de gehele wereld beter dan
anders en de mensen zijn vriendelijker
De liefde zelf daalt op aarde neer en er
gebeuren wonderen Is het niet eigen
aardig, dat niets de vreugde van het Kerst
feest werkelijk kan bederven
Hoewel er in uw kerstboom heel veel
nieuwe bellen zullen hangen zijn de oude
versierselen toch het kostbaarst. De ver
sierselen, die u zorgvuldig hebt bewaard
jaar in jaar uit. De glanzende ster hoog in
de top van de boom, de kleine figuurtjes
van de heilige familie, met de stal en de
kribbe.
En dan is daar de boom, die versierd moet
worden Er zijn misschien wat kleine
geschenken. Er zal een geur hangen van
gebraden appels, sinaasappels en manda
rijnen en de warmte van het huis zal
zich meedelen aan de innig gezongen kerst
liederen.
Ten slotte breekt dan de Kerstmorgen
aan. Wees maar niet bang u zult er
klaar voor zijn U zult de geest van Kerst
mis begrijpen of zij zal u grijpen, wat nóg
beter is.
En dan zult u zich weer herinneren, wat
Kerstmis betekent het begin van een
samenleving naar Christus' woord.
de Tweede Kans voor de wereld
de hoop op vrede
en de enige, ware weg.
De belofte, waarover de engelen zongen
in de ontroerendste muziek, die ooit over de
aarde heeft geklonken
Vrede op aarde, in de
mensen een welbehagen
is eèn belofte van God over wat eens zal
gebeuren. De geschiedenis heeft ons geleerd,
dat de wegen der mensen doelloos zijn. Er
blijft maar één weg over. De Weg, die nog
nimmer begaan werd en door iedereen ge
negeerd wordt. De weg van Hem, die in
Bethlehem geboren werd.
Wij verlangen naar de liefde tussen de
mensen van goede wil Wij geloven in het
wonder van Kerstmis met zijn zachte, tedere
krachten.
Wij willen oude gewoonten en tradities
bewaren, omdat zij de gezinsband verster
ken. Wij willen vrienden zijn voor al onze
vrienden. En voor de mensheid. Wij willen
de weg terugvinden naar God, Die Zijn
enig geboren Zoon gaf, „want wie in Hem
gelooft, zal niet vergaan, maar het eeuwige
leven bezitten
Zo zullen we Kerstmis niet „proberen
door te komen". We zullen evenmin „toe
schouwers" van Kerstmis zijn. We zullen
Kerstmis vieren vieren, zoals het is, met
al zijn oude gebruiken, zijn tedrneid en diepe
zin En de geest van Kerstmis zullen we
in onze harten bewaren als een kostbare
schat.
IN EEN OOSTENRIJKS DORP ONTSTOND DIT LIED.
Na alles wat er in de loop der tijden over
het ontstaan van de internationaal beroemde
kerstzang „Stille Nacht" is verteld, is het
eigenlijk een teleurstelling als men lin de
Oostenrijkse bergsneeuw de plekjes terug
vindt ,die de geboorte van dit lied zagen.
Daar zijn Hallein en Oberndorf na een
tocht van Salzburg uit langs de stroom be
reikbaar die als bedevaartoord bekend
bleven door hun bijdrage aan het totstand
komen van dat bekende Kerstlied. Een her
inneringskapel en een kerk getuigen van de
plaats, die het Kerstlied inneemt in de fan
tasie van de gelovigen.
Hier in Oberndorf werd eens een kerst
nacht verwacht zonder de geliefde en ge
bruikelijke kerstavondmetten, de nachtdienst
voor Christus' geboorte.
Dat feest zou een treurig verloop krijgen,
omdat de dienst geheel zonder muziek ge
houden moest worden het orgel was stuk
en kon onmogelijk tijdig hersteld worden,
omdat geld, tijd en vaklui ontbraken. Zo ver
wacht Oberndorf een 'kille feestloze Kerst.
De hulppriester van de kerk, Joseph Franz
Mohr weet er geen raad op en ook zijn
trouwe medewerker de organist-onderwijzer
Franz Xaver Gruber, die in het nabij ge
legen Arnsdorf les geeft, kan hem niet hel
pen nu er geen instrument te bespelen valt.
Samen zoeken zij naar een middel om toch
nog enige feestelijkheid aan de nachtdienst
te geven wat aanwezig is, is de guitaar van
de onderwijzer en de priester en de onder
wijzer maken van de nood een deugd door
te proberen een tekst en een stuk muziek te
maken, geschikt voor gitaar en zang tijdens
de dienst in de kerk.
In één dag tijd en net op tijd voor de
metten levert de geestelijke de thans zo be
roemde tekst van het „Stille Nacht" en na
enkele uren heeft de onderwijzer Gruber
de thans evenzeer gemeengoed geworden
melodie genoteerd. Stille Nacht tekst en
melodie beiden was ontstaan en wachtte
nog slechts op zijn eerste vertolkers. Twee
solo-stemmen, gitaar en koor brachten voor
het eerst in de Kerstnacht in de stille dorps
kerk het beroemdste lied ter wereld ten ge
hore. Schoolkinderen en de scheppers samen
hebben op deze simpele wijze het lied ten
doop gehouden.
Niets wees er op, dat hun spontane en
uit de nood geboren kerstgave de wereld
zou ontroeren. Bleef dit lied in de omgeving
van zijn ontstaan in ere Vanzelfsprekend.
Maar dat het zou overslaan op een heel
land en op Jieel de wereld, zonder de radio
en zonder de plaat en zonder reclame, dat
was een klein kerstwonder uit Oostenrijk en
bewees dat tekst en melodie klaarblijkelijk
stammen uit het hart van de mens, waar
ook ter wereld.
Het kon achteraf haast niet anders of de
stille simpele eenvoud van dit kerstlied moest
zulk een onopvallende wieg hebben gehad.
Maar wie had gedacht dat het voor een gi
taar is gemaakt Wie had de geboorte van
dit lied verwacht juist daar waar alle uiter
lijke pracht en praal van de plechtige nacht
mis ontbrak
Eerder zou men denken, dat het voor het
eerst werd uitgevoerd in een rijkverlichte
kathedraal met een magistraal orgel en een
beroemd domkoor. De weg naar de wieg
van wat men met smakeloos koopmansjargon
nu een bestseller-op-de-plaat noemt is even
simpel als het kerstverhaal zelve. Dat men
er later wonderlijke verhalen aan vastknoop
te, is begrijpelijk. Maar een Oostenrijkse
dorpskerk en twee eenvoudige gelovige man
nen hebben dit werk geschapen en zij zijn
het niet geweest, die op de roem van hun
lied konden teren. In Wagrain rust de gees
telijke, die de tékst schreef hij werd in een
armengraf ter ruste gelegd en het orgel dat
thans te zijner nagedachtenis de ker k op
luistert is ontstaan door het lied, dat zelf
eerst kon ontstaan omdat een orgel ontbrak.
Is het wonderrijker en simpeler verhaal
denkbaar rond de geboorte van „Stille
Nacht" Ook hier bleek de waarheid het
schoonst en de werkelijkheid vreemder dan
de fantasie.
