De voeding van de schoolgaande jeugd.
nippers
BEKENDMAKING.
I.
Een slechte voeding in de jeugd betekent, dat het lichaam van een mens wordt op
gebouwd uit materiaal van slechte kwaliteit. Zijn leven lang za Ihij daar de lasten
van ondervinden
Vergelijkt men de lengte en het gewicht
van een kind op zij nzesde met dieop zijn
veertiende jaar ,dan blijkt dat het kind in
die acht jaren ongeveer 40 cm. langer en
20 kg. zwaarder geworden is.
Waarvan is het zo gegroeid Waar zijn de
grondstoffen vandaan gekomen om zijn li
chaam zoveel groter en sterker te maken
Waar komt bij een opgroeiend kind de
energie vandaan om alle nieuwe indrukken
van School en omgeving in zich op te nemen
en te verwerken? Waaruit put het* de
kracht om te hollen en te springteaien uren
achtereen zo intens met iets bezi^te zijn als
kinderen vaak tot verbazing vkn de vol
wassenen kunn endoen
Dat is zijn daglijkse voeding
Ons voedsel levert ons bouwstoffen om
te groeien en ons lichaam ondanks slijtage
op peil te houden beschermende stoffen,
die weerstand geven tegen infecties en als
het ware onze gezondheid beschermen
brandstoffen, die steeds onze arbeidskracht
vernieuwen en ons onze lichaamswarmte
verschaffen. Zij zorgen er dus voor, dat
onze „kachel brandt en onze „motor"
draait.
Een kind, dat met zijn voeding niet vol
doende brandstoffen binnen krijgt, zal ver
mageren. Het zal minder energie hebben om
te leren en te spelen dan een goed gevoed
kind. Krijgt het niet genoeg bouwstoffen
en beschermende stoffen, dan groeit het kind
slechthet wordt zwak en gaat sukkelen
aan allerlei min of meer ernstige/kwalen.
Nu is in het in normale omsfcaBidigheden
eenvoudig om te zorgen dat kinderen vol
doende brandstoffen met hun voedsel op
nemen mits ze een gezonde eetlust heb
ben. Men zet ze maar een behoorlijke portie
boterhammen en aardappelen voor, desge-
wens aangevuld met een bord pap of iets
dergelijks en verwerkt wat boter, margarine
of vet in de maaltijden. Een gezond kind
zorgt dan zelf wel dat het voldoende „brand
stoffen" opneemt, namelijk door zijn honger
te stillen. Hoe meer inspanning en bewe
ging vooral in de buitenlucht hoe
meer brandstoffen er nodig zijn, hoe groter
dan ook de .honger" is
Veel minder gemakkelijk is het om voor
voldoende bouwstoffen en bechermende
stoffen te zorgen. Daaraan kan men toch
met een volle maag een tekort hebben men
merkt dat niet direct. Vooral van de ver
schillende vitamines en voedingszouten heeft
een mens dagelijks maar heel kleine hoe
veelheden meestal veel minder dan een
gram nodig. Toch zijn die kleine hoe
veelheden onmisbaar om ons gezond en fit
te houden. We kunnen deze stoffen ook
niet in voorraad nemen, in ons lichaam
„opslaan", zoals dat b.v. met vet wel ge
beurt. Daarom moeten de maaltijden iedere
dag opnieuw voldoende opbouwende en be
schermende stoffen bevatten. Dat geldt heel
sterk in de jeugd, als alle organen nog teer
zijn en de groei hoge eisen aan het lichaam
stelt.
Wat is een goede voeding
Een goede voeding moet dus niet alleen
de honger stillen, maar in de eerste plaats
voldoende bouwstoffen en beschermende
stoffen bevatten. Veel bouwstoffen en be
schermende stoffen komen voor in melk
en melkproducten (yoghurt, hangop, karne
melk en kwark, groenten, fruit en aard
appelen, kaas, eieren, vlees, vis en peul
vruchten.
Geef een kind dagelijks ten minste een
halve liter melk, liefst nog wat meer, vooral
als het ouder is dan zeven jaar. Melk is een
voedingsmiddel, waarin bouwstoffen en be
schermende stoffen van zeer goede kwali
teit voorkomen. Het hoeft niet altijd een
beker melk te zijn, die U Uw kinderen voor
zet de melk kan ook verwerkt worden in
pap, vla, pudding, soep of in chocolademelk)
of een andere melkdrank. Yoghurt staat in
voedingswaarde op één lijn met melk. Kar
nemelk mist het vet en de vitamines A en D
van melk. Toch kan ze om haar rijkdom aan
bouwstoff eiwit en kalk, af en toe eens
deiixklgelijkse portie melk aanvullen of ver
vangen.
Ook kaas is een heel belangrijk voedings
middel. Wat zijn waarde aan de bouwstof
eiwit betreft, weegt 75 gram kaas op tegen
100 gram vlees. Ook bevat kaas veel kalk,
nodig voor de ontwikkeling van het been-
dergestel en gebit. Geef jonge kinderen
geen oude of sterk gekruide kaas die prik
kelt hun spijsverteringsorganen te sterk.
Beieren zijn rijk aan allerlei bouw- en
beschermende stoffen. Geef Uw kind enige
malen per week een ei. Het kan dienst doen
als broodbelegging of ter vervanging van
vlees bij het warme maal.
Groenten zijn in onze voeding onmisbaar
omdat ze ons beschermende stoffen, n.l. vi-
thamines en voedingszouten leveren. Ge
bruik zoveel mogelijk verse groenten
In het zout ingemaakte groenten bevatten
geen beschermende stoffen meer, behalve
zuurkool.
De grote waarde, die groente voor onze
gezondheid heeft, kan helaas voor een deel
verloren gaan door een onjuiste bereidings-
wrjoieL Verschillende vitamines en voedings-
ztföten lossen n.l. gemakkelijk op in water,
terwijl speciaal het vitamine C vernietigd
Wordt door aanraking met de lucht, vooral
bij verwarming. Maak daarom de groente
kort voor het gebruik schoon, zet ze op
met zo weinig mogelijk water, breng ze snel
aan de kook en kook ze niet langer dan
nodig is om ze gaar te maken. Inplaats van
groente na te stoven, kan men er een klontje
boter of margarine of een sausje doorroeren.
Afgietwater is waard om in soep, jus of
saus verwerkt te worden.
Zo nu en dan rauwe groente tussendoor
is uitstekend en bovendien voordelig, want
ongeveer 100 gram per persoon is genoeg.
Het 'kauwen op een rauwe wortel komt
bovendien het gebit ten goede.
Fruit is belangrijk voor onze gezondheid
door het gehalte aan vitamines en voedings
zouten. Vooral in het vroege voorjaar, als
de bewaargroente en aardappelen arm aan
vitamine C worden is het gebruik van si
naasappelen, mandarijnen, grapefruit of
kwast geen overbodige luxe. Men kan in
plaats daarvan ook rozebotteljam geven, de
enigste vitaminerijke jamsoort.
Vers fruit is waardevol als broodbeleg
ging, b.v. plakken appel of peer. Een vrucht
is een heel wat gezonder traktatie dan aller
lei zoetigheden, die arm zijn aan bescher
mende stoffen en bouwstoffen. Is het fruit
te duur voor geregeld gebruik, dan kan het
vervangen worden door een rauw groente
slaatje, een wortel of iets dergelijks.
Aardappelen zijn een niet te verwaarlozen
bron van vitamine C. Dit gaat echter, even
als bij groente, verloren als de aardappelen
te lang verhit of opgewarmd worden. Ook
tot purée verwerkte aardappelen bevatten
minder vitamine C.
Als leveranciers van de bouwstof eiwit zijn
vooral vlees en vis, garnalen en mosselen
van betekenis. Hoe magerder de vlees- en
vissoort, hoe meer eiwit er inniy^firkomt
vet spek is zelfs eiwitarm. Daar stft«it tegen
over, dat vette
rijk is aan de belangrijke vitamines A en D.
Dagelijks een portie eiwitrijk voedsel is,
een voorwaarde voor een gezonde voeding.
Dit kan dus zijn vlees of vis, maar ook een
ei of kaas. En inplaats van dit alles kan ook
e enportie melk dienst doen, boven het dage
lijks rantsoen. Een warme maaltijd met een
flink bord pap toe bevat dus voldoende van
de bouwstof eiwit ,ook al wordt er geen
vlees bij gegeven.
Peulvruchten, gedroogde erwten en bonen
zijn ook rijk aan eiwit, maar jammer genoeg
is dit peulvruchteneiwit als bouwstof niet
zo goed er ontbreekt iets aan. Dit ont
brekende kan worden aangevuld door wat
vlees, vis, ei, kaas of door melk. Geef daar
om, wanneer U peulvruchten al sgoedkoop
eiwitrijk gerecht wil gebruiken dus in
plaats van vlees er een melkgerecht bij.
Daarvoor kan b.v. dienst doen een bordje
karnemelksepap toe.
De gedroogde peulvruchten bevatten door
het drogen bijna geen vitamine fC hieer.
Geef daarom bij een peulvruchtenmaaltijd
ook altijd groente b.v. kropsla, andijvie of
tomaten, of gebakken uien in peulvruchten
soep verse soepgroenten, vooral selderij of
peterselie.
Een hulpmiddel dat in onze streken eigen
lijk onmisbaar is om de voeding van de
jeugd volledig te maken, is levertraan. In
de zomermaanden kan ons lichaam zelf vita
mine D vormen, wanneer onze huid door
de zon beschenen wordt. In de maanden
met een r in hun naam schijnt de zon daar
voor te weinig en te zwak, zodat een vita
mine D-rijk product als levertraan dit tekort
moet aanvullen. Vitamine D is nodig voor
de ontwikkeling van het beendergestel.
De overige voedingsmiddelen leveren ons
vooral lichaamswarmte. Het is echter ver
standig als regel die levensmiddelen te ne
men, die ook nog enige beschermende en
opbouwend waarde hebben. Zo zijn de don
kere broodsoorten, bruin- en roggebrood,
waardevoller dan hun blanke collega's gort,
havermout en rijst bevatten meer bescher
mende stoffen dan custardpoeder of mai-
zena. Wanneer een keuze gemaakt moet
worden uit de verschillende vetsoorten ver
dienen boter en margarine de voorkeur bo
ven vet en olie. Zoete broodbeleggingen,
zoals allerlei strooisejls en smeersels, zijn
duur, vooral als men bedenkt.dat ze vrijwel
geen beschermende stoffen bevatten. Een
gunstige uitzondering op deze regel maken
stroop, appelstroop en rozebotteljam.
Geef kinderen niet te veel en te vaak ge
bak, ijsjes, koekjes, snoepjes, e.d. Zij bevat
ten weinig of geen beschermende stoffen
en nemen licht de eetlust weg voor belang
rijker voedsel. Dat het gebit er door allerlei
zoetigheid ook niet beter op wordt, weten
w allemaal.
Wist U dat veel kinderen in snoepen een
toevlucht zoeken als ze zich eenzaam en
verdrietig voelen
Blijkens de Staatscourant van Maandag
werden in de week van 915 September
aangegeven 59 gevallen van kinderverlam
ming met verlammingsverschijnselen en 17
gevallen zonder verlammingsverschijnselen
(waarVan 15 in Limburg). Over de week
daarvoor werden 92 2nieuwe gevallen aan
gemeld, waaruit men kan concluderen dat
de kinderverlamming terug loopt.
De 21-jarige schippersknecht J. J. S.
uit Diemen vond de dood en de 23-jarige
G, K. werd zwaar gewond, toen zij beiden
in de nacht van Zatrdag op Zondag met
grote snelheid in een gestolen auto over de
rijksweg van Amsterdam naar het Gooi jak
kerden en onder Naard entegen een langs
de weg staande stapel tegels opreden.
Vanaf 1 Januari zullen, volgens een
Reuterbericht, in alle Australische vliegtui
gen de zitplaatsen voor de passagiers zo
moet enzijn aangebracht, dat^de mensen met
de rug naar voren en het gezicht naar achter
gekeerd zitten. Het is een veiligheidsmaat
regel, die ten doel heeft te voorkomen, dat
de passagiers bij noodlanding enof onge
lukken naar voren van hun zitplaatsen wor
den weggeslingerd.
Toen Maandagmiddag rond 3 uur de
heer C. J. Buisman uit de Vondelkerkstraat
te Amsterdam met zijn echtgenote de hoofd
ingang van Schiphol passeerde, werd hem
de verrassende mededeling edaan, dat hij
de millioenste betalende bezoeker van dit
jaar van de luchthaven was. De adjuctV
directeur mr. van Stapele bood hem namens
de luchtvaartdirectie een retourbiljet Am
sterdamBrussel aan voor twee personen,
beneveens een bedrag ter tegemoetkoming
in de verblijfkosten in Brussel.
en men mocht in het Zeeuwse kamp van geluk spreken
dat het maar 1 1 was bij de rust.
Na de thee was het na 5 minuten Schrauwen die
het net achter Versluijs deed trillen en toen de gasten
de leiding hadden vlamde de vechtlust even op hij
de thuisploeg. Eerst was het doel van Versluijs aan
een derde doorboring ontsnapt, maar toen de referee
het vermeende buitenspel ontging kreeg Groenewegen
een onverwachte kans, die hij ook benutte en de
score was weer gelijk (22). Alweer werd de hoop
in het Zeeuwse kaïqp de bodem ingeslagen, toen
Hanskorf individueel doorbrak en de uitlopende Ver
sluijs passeerde (2—3). Het slot-offensief van de,
Middelburgers wierp geen resultaten meer af.
W.V.O.Hulst 32. Met éénzelfde score werden
de Hulstenaars in Oosterhout geklopt in een duel
waarin het de Zeeuwsch-Vlamingen niet meezat. Twee
spelers waren in deze ontmoeting gedwongen de strijd
te staken. Sam Jansen speelde de eerste helft op halve
kracht, terwijl Audenaerde een schop boven het oog
ontving, waardoor hij zich onder medische behande
ling moest stellen.
De Oosterhouters beheersten gedurende de eerste
helft bijna permanent het veld ofschoon zij eerst na
25 minuten door Keulemans de score konden openen
(1—0). Toen zij daarop bleven domineren maakte
Reljntjes een tweede goal en Hulstermans vlak voor
de pauze een derde, waarmede gedraaid werd.
Met negen man zetten de Zeeuwsch-Vlamingen
doordat de beide genoemde spelers uitvielen de strijd
voort. De Hulsterdoelman de Gucht werd vervangen
door de Theije, die dit qp; waardige wijze deed.
De Gucht opereerde toen op de linkervleugel. Toen
Audenaerde weer terug in het veld kwam laaide het
strijdvuur in de blauwgele gelederen pas op en na
13 minuten scoorde Seghers (31). De Hulstenaars
werden steeds sterker en toen Seghers inliep op een
niet behoorlijk weggewerkte bal, had hij weinig moeite
om een kwartier voor het einde de achterstand te
verkleinen; tot 32. Nu kwamen de gasten er eerst
recht in, maar zij hadden geen geluk. Tot tweemaal
toe kwam het houtwerk de W.V.O.-doelman te hulp,
zodat ten slotte toch beide punten in Brabant bleven.
Rood-WitGoes 13. Ten slotte hield Goes dit
maal de Zeeuwse eer hoog Het was aanvankelijk
hier een wisselende kamp, waaruit ten slotte Goes
zich als de sterkste ontpopte en dit na 20 minuten
uitdrukte, toen Moens een pass van Wijs benutte.
Er werd af en toe vrij hard gespeeld, waardoor de
scheidsrechter meermalen moest ingrijpen. Uit een
verre ingooi van Schippers kwam het leder in het
bezit van Lindenberg, die er n slaagde de voor
sprong te vergroten. Voor de pauze was het midvoor
de Bruijn die voor Rood-Wit de achterstand ver
kleinde.
In de tweede helft werd de Goesse veste een tijd
lang zeer heftig bestookt, maar Zwartepoorte en zijn
belde partners in de defensie hielden stand met on
blusbare moed. Ook veteraan Mos stond dit drietal
als stopper trouw bij. Toen Foudraine een minuut of
vijf voor het eindsignaal individueel doorbrak, gaf hij
de St. Willibrord-doelman geen schijn van kans en
was de strijd beslist (1—3).
Uno Animo—R.A.C. 0—2. In deze wedstrijd doel
puntte de R.A.C.-midvoor eer het spel 5 minuten oud
was. Toch zat er naar veler mening een buitenspel
luchtje aan deze goal. Voor de rust bleef het spel-
beeld tamelijk afwisselend met een technisch licht
overwicht van R.A.C.
In de tweede helft openbaarde zich een nog groter
technisch overwicht bij de gasten. Zij wisten dit na
20 minuten uit te drukken door een verrassende.schot
van de rechtsbinnen en zo werd het 02, waarbij het
verder bleef.
Roosendaal—B.S.C. 3—3. Tot driemaal toe nam
B.S.C. in deze plaatselijke ontmoeting de leiding, die
zij echter iedere keer weer moest prijsgeven. De eerste
helft was wel het bekijken waard. Door Voets nam
B.S.C. de leiding, doch de rood-witten antwoordden
met een goed doelpunt van v. d. Ven. Voor de pauze
namen de gasten met een listig en welgericht boog
schot van Aarts de leiding. Ruststand 12.
Na de pauze maakte Roosendaal door haar midvoor
v. d. aZnde opnieuw gelijk (2—2). Weer kwam er
felle actie van B.S.C. en via een Roosendaals been
kon linksbuiten Konings de leiding ten derde ma.e
nemen (2—3). Daarop was echter het kruit van de
Benjamins in deze afdeling verschoten. Roosendaal
zette een verwoed offensief in en het was opnieuw
v. d. Zanda opnieuw gelijk (2.2). Weer kwam er
inkogelde. Het winnende doelpunt bleef echter uit en
een 33 uitslag was wellicht ook het beste resultaat
van deze steden-derby in Roosendaal.
3e klasse D K.N.V.B.
Com Boys-Meto 0—3. Evenals het vorig jaar
schijnen de Hoogerheidenaren met goede voornemens
bezield en wisten zij hun eerste bezoek aan Zeeuwsch-
Vlaanderen op overtuigende wijze victorieus te b
eindigen. De eerste helft verliep doelpuntloos ondanks
veel goed opgebouwde wederzijdse aanvallen.
In de tweede helft domineerden de gasten bijna
voortdurend en reeds na 10 minuten wist de rechts
buiten de gasten de leiding te geven 0 1). Even
later was het de midvoor die de tricolores aan een
tweede doelpunt hielp. Wel bleven de Sassenaars
moedig volhouden, maar zij moesten het tegen de
vluggere en schotvaardiger Brabanders afleggen, die
na 33 minuten het pleit bezegelden door een derde
treffer, alweer van de voet van de rechtsbuiten.
HontenisseR.K.F.C. 4-4. In deze ontmoeting
waren de doelpunten vrij goedkoop. Na een zenuw
achtig begin scoorden de bezoekers na 10 minuten
(0—1). Het was van Kruijssen die met een kopstoot
gelijk maakte. Toen een der backs op onhandige
wijze terugspeelde op zijn doelman, waren de Berge-
naren er opnieuw bij om dit af te straffen en ten
tweede male de leiding te nemen.
In de laatste helft was het eerst de Waal, die de
score vereffende (22), waarna Steljn zelfs tot twee
maal toe door de Brabantse verdediging heen drib
belde en zo bezaten de gastheren een 4—2 voor
sprong. Door ontactisch optreden der beide backs
slaagden de gasten er na een spannende strijd in de
achterstand in te lopen en zo moest de thuisclub met
een draw genoegen, nemen.
SteenOdio 01. Deze ontmoeting stond in het
teken van dominerend verdedigend spel aan weers
kanten. Alle aanvallen in deze op tamelijk hoog peil
staande match strandden op; de hechtheid der ver
dedigingen. Ware het niet, dat de Steen-doelwachter
voor de pauze een blunder had gemaakt, gewis ware
de score dubbel blan kgebleven, want ook de tweede
helft werd een getrouwe copie van de eerste. Dank
zij deze ene blunder gingen nu de punten mee naar
Ossendrecht.
Zeeland SportR.C.S. 12. De bezoekers wisten
na 17 minuten de Vlissingse doelman te passeren,
waarna het voor de rust ondanks een langdurig veld-
overwicht der thuisclub zo bleef tot aan de thee.
In de tweede helft werd nog een tweede treffer
van van Rosevelt door de Souburgers gelanceerd en
eerst tegen het einde wist Leijnse uit een toegekende
strafschop de eer te redden.
BiervlietZeelandia 31, Voor de pauze wist
de thuisploeg middels de voet van midvoor Kramer
de leiding te nemen voor de oranje-witte Biervliete-
naren. Tot aan de rust bleef de stand"! 1310.
Na de pauze was het dezelfde spelePkHf^de stand
op 2—0 bracht, terwijl zijn clubgenoérf "'Meijer een
derde doelpunt liet aantekenen uit een penalty. Eerst
toen slaagden de groenzwarte Middelburgers er in
de eer te redden.
HINDERWET.
Burgemeester en wethouders van Axel maken be
kend, dat het verzoek van C. A. Vermeulen, Walen-
straat 325, Groede, om in of op het perceel Koe
straat 23, kadastraal bekend gemeente Axel, sectie
G, nr. 6015 een werkplaats voor het repareren van
tractoren, waarin 3 elektrojmotpren met een ge
zamenlijk vermogen van 2J4 pk. en een lasapparaat
gebezigd zullen worden, te mogen oprcithen, door hen
is ingewilligd.
Axel, 21 September 1956
Burgemeester en wethouders van Axel,
De Secretaris, De Burgemeester,
Maris. Van Oeveren,
s
