AXELSE COURANT
Zoekers naar het zwarte goud.
Multi-millionnair Onassis.
J. C. VINK
Frankering bij abonnement, Axel
ZATERDAG 18 AUGUSTUS 1956
70e Jaargang No. 89
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
VERSCHIJNT IEDEkE WOENSDAG EN ZATERDAG
Drukker UitgeefsterFIRMA J. C. VINK
Red. en Adm.: Axel, Markt 12, T5l. 0 1155-646
Hoofdredactie: J. C. VINK
BIJNA VIERHONDERD METER ONDER DE GROND.
Langs gure wanden tuimelt met een snelheid van 10 meter per seconde de liftkooi
omlaag. Een vreemde druk op de oren voelt uw verslaggever, die het kolenfront
tegemoet valt. „Slikken", zegt de mijn-ingenieur. Men slikt, de druk is voorbij.
Tien, twintig, dertig, acht en dertig seconden. De kooi houdt stil. Men is op 380
meter diepte aangekomen en dat is de diepte waarop in deze mijn, de Dominale
mijn te Kerkrade, de oudste kolenmijn ter wereld, de bovenste kolenlagen liggen. De
oudste mijn ter wereld. Want reeds in 1113 begonnen mijnwerkers, onder leiding
van de abten der oude kloosters van Rolduc, hier kolen te delven. Omstreeks de
Franse tijd waren deze mijnwerkers, met zeer primitieve hulpmiddelen (b.v. pompen
door paarden in beweging gebracht) tot op 200 meter diepte doorgedrongen.
Op handen en voeten.
Gehurkt, geknield of liggend brengen
onze mijnwerkers iedere dag veertig millioen
kilo steenkool aan het daglicht. Trams en
treinen rijden, industrieën draaien, kachels
branden dank zij hun inspanning.
De zoveelste gang
„Dit is het front", zegt de ingenieur.
„Tussen twee lagen leisteen ligt hier een
kolenlaag van 80 cm. dikte, onder een hoek
van dertig graden met het aardoppervlak.
Op 380 meter dus, waar w'ij nu zijn, begint
de laag, op 500 meter eindigt zij. Door deze
laag wroeten onze mensen zich heen". En
hij verdwijnt in de donkere, hellende gang.
Wij kruipen achter hem aan, op handen en
voeten. Inferno Lawaai van electrisch ge
dreven afbouwhamers, verüe kreten van
mijnwerkers die vele meters dieper zitten,
geratel van de stuwgoot die kolen naar het
diepste punt van het front transporteert.
Een vreemd, een bijna luguber avontuur is
voor de leek deze tocht. Soms kruipt men
op de buik enige tientallen meters, dan weer
laat men zich meevoeren op de ketting van
de stuwgoot. Om de zeven meter passeert
men een houwer. Witte tanden grijnzen in
een zwart gelaat, felle ogen blikkeren. In
onverstaanbaar dialect wordt ons wat toe
geschreeuwd, boven het lawaai uit. De tong
is een stoffige lap leer in de mond. Men
slikt moeilijk, men brult naar een mijnwerker
„Waarom hebben jullie hier beneden geen
cafeetje? Een glas bier zou me smaken".
Vlug passeren.
We zitten onder Duitsland. Het gebied
van de Dominiale mijn te Kerkrade ligt voor
meer dan een derde onder Duitse bodem.
„We kruipen nu in de richting Hannover",
zegt de ingenieur. „Maar zo ver is het niet.'
Een heel nauw stuk. Een dikke collega is
bang, dat hij klem zal komen te zitten. Maar
neen, er is nog juist plaats voor zijn embon
point. „Denk er om", schreeuwt de ingenieur
„hier vlug passeren, dit stuk dak is niet te
vertrouwen". Vlug, ja maar een mens gaat
niet vlug kikkerend over de kolen. Tachtig
centimeter hoogte is Weinig voor een vol
wassen mens. Gehurkt zitten de houwers in
hun kolen terzijde van de stuwgoot. De af
bouwhamers vreten in de kolenlaag. Tonnen
en tonnen kolen daveren langs de stuwgoot
omlaag, naar de 500 meter-laag, waar de
kolentreinen worden geladen-
Eindelijk na een tocht van uren, is dat
punt bereikt. Een lege kolentrein staat ge
reed om ons door een wirwar van gangen
terug te brengen naar de kooi. Weer de
druk op de oren, weer dat suizelend geluid,
tien, dertig, vijftig seconden het daglicht
keert terug. Nooit was het licht zo helder,
zo vriendelijk als op deze trieste dag.
Onbillijke jaloezie.
„Glück auf roepen de houwers, die tege
lijk met ons naar boven zijn gekomen, el
kander toe. De mijnwerkersgroet, de heil
wens, die zij nooit zullen verzuimen als ze
een collega tegenkomen. Want nergens on
der arbeiders hebben wij ooit een grotere
mate van solidariteit meegemaakt dan hier.
Geen wonder. D'it is niet alleen een zwaar,
onmenselijk zwtiar beroep, het is ook een
arbeid waarbij een man in meer dan in welk
vak ook, is aangewezen op de steun en hulp
van zijn collegai's.
Men is buiten de mijnstreek wel eens af
gunstig geweest op de werkers van Zuid-
Limburg. Maar vergeet niet r de mijnwerker
verslijt, kruipend op buik of knieën, door de
nauwe gangen ontzaggelijk veel kleding. Als
hij uit de schacht komt moet hij zich van top
tot teen zeer intensief wassen. Men houdt
geen stukje eige n kleding aan als men de
mijnen in gaat. De temperatuur waaronder
gewerkt wordt is ondanks de zeer behoor
lijke luchtverversing buitengewoon hoog en
neemt elke 33 meter diepte een graad Celsius
toe. De houding waarin wordt gewerkt, is
beestachtig vermoeiend in acht uur arbeid
kan de houwer geen seconde rechtop staan,
hij hurkt, knielt en ligt. De dagen zijn lang,
want men werkt acht uur en daarbij komt
dan nog een kwartier voor verkleden vooraf
en een uur voor wassen en kleden na de
dienst en een gewoonlijk lange tocht naar
de doorgaans vrij ver van de wooncentra
gelegen mijnen.
Zulke mensen misgunt men een hoog loon
niet. En bovendien er zijn over de extra
voorzieningen aan mijnwerkers veel ver
halen verteld, die beslist onjuist zijn.
Merkwaardig is, dat de mijnwerkers in
deze tijd hun arbeid als een gevecht op
vatten. Zij strijden aan het kolenfront om
een zware slag te winnen, de slag om Ne
derlands welvaart. Dagelijks wordt op elke
mijn de productie van de vorige dag bekend
gemaakt, in de schaft- en kleedlokalen han
gen tabellen, die het verloop van de pro
ductie aangeven en na iedere dienst er
DE MAN DIE MONACO AAN EEN TOUWTJE HEEFT.
Het was op een prille Aprilochtend, nog
maar enkele maanden geleden, dat miss
Grace Kelly, vergezeld van vijf privé-detec-
tives, 20 filmoperateurs, 60 verslaggevers,
40 fotografen en 80 bruidsmeisjes, familie
leden, e.d. de haven van Monte Carlo bin-
nenstoomde aan boord van het jacht van
prins Rainier III. Van over de hele wereld
suisden de Constellations en de Dakota's, de
Hispano's en de motorjachten aan en brach
ten ex-koningen mee en filmsterren, camera
mannen en krantenschrijvers, koks en mode-
tekenaars, hoteldieven, politiemannen en ge
wone inbrekertjes.
Vanaf zijn privé-dek op zijn fantastische
jacht, sloeg een 49-jarige Griek deze be
drijvigheid gade. Hij was gekleed in het
klassieke millionnairstenueeen grijs fla
nellen pak, wit met bruine schoenen en een
zonnebril. En de meest lawaaiige, de groot
ste en meest extra-vagante bruiloft werd in
Monaco gevierd het was de grootste pu
bliciteitsstunt van de geschiedenis, die tot
doel had Monaco voor eens en voor altijd
weer op de landkaart terug te brengen. En
het was allemaal direct en indirect te danken
aan Aristorije Socrates Onassis.
Hij laat al zijn kapiteins in Cadillac's
rijden.
Onasis begon zijn fantastische carrière op
16-jarige leaftijd met vijfhonderd gulden. Hij
bezit thans tussen de 100 en 150 millioen
pond sterling, waarbij een vloot van 1J4
millioen ton, de grootste privé-tankvloot ter
wereld en kantoren in New York, Londen,
Montevideo, Djeddah en Monte Carlohij
heeft zeven landhuizen en kastelen en een
kunstcollectie, die in zijn kostbare soort de
17e plaats op de wereld inneemt, aldus „The
New Statesman and Nation".
Onassis heeft nimmer een portemonnaie
bij zich, maar de vijf secretarissen, die hem
overal volgen, nemen wel een kleinigheid
mee
Volgens ex-keizer Boa Dai die toch wel
wat gewend is is het jacht van Onassis
„het meest comfortabele ter wereld". Er is
een dansvloer in die door een druk op een
knop veranderd kan worden in een zwem
bassin twee motorkruisers en een vlieg-
boot staan op één der dekken opgesteld. Er
zijn haarden in van lazuursteen er is een
bemanning op het schip van 40 koppen
allen Duitsers en de kapitein verdient
meer dan een commandant van een Cunard-
schip. Toen de „Christina" voor het eerst
de haven van Monte Carlo binnenstoomde,
ontstond er een angstige toestand in de
Monegaskische scheepvaartwereld.
Het geheim van zaken doen.
Thans rijden alle kapiteins in een Cadillac.
Hoewel gezegd wordt, dat Onassis nog altijd
bang is weer eens arm te worden, zegt hij
van zichzelf, dat hij zelfs nog millionnair zou
blijven als de communisten de hele wereld
veroverd hadden. Zijn vader was een wel
varende tabakshandelaar in Smyrna maar hij
werd geruïneerd in 1922 tijdens de Turkse
massamoorden. Drie van Onassis' ooms
werden toen opgehangen. De jonge Onassis
kreeg 500 gulden en een paar introductie
brieven en wérd naar Buenos Aires gezon
den, waar hij nachttelefonist werd.
Het geheim van het zaken doen is, volgens
Onassis, iets weten, dat een ander niet weet
en zijn eigen leven bevestigt deze theorie.
In de tijd, dat hij zijn schakelbord bediende
ontdekte hij, dat nog niemand er achter ge
komen was om goedkope Oost-Europese
tabak naar Argentinië in te voeren. Een
jaar later had hij 1000 pond sterling ver
diend en op zijn 23ste verjaardag had hij
250.000 pond sterling. Toen zag hij een
Canadese scheepvaartmaatschappij failliet
gaan en hij kocht zes schepen op. Toen de
tweede wereldoorlog uitbrak had hij al een
behoorlijke vloot .waarbij drie tankschepen.
De duikbootoorlog betekende, dat scheeps
eigenaars konden vragen wat ze wïlden voor
vervoer en hun verliezen werden door rege
ringsverzekeringen gedekt. Onassis kwam
als multi-millionnair uit de oorlog te voor
schijn.
Onmiddellijk wierp hij zich op de surplus-
voorraden van de oorlog, op de walvisvaart
en op het vervoer van olie uit het Midden-
Oosten. Inmiddels heeft Onassis overhoop
gelegen met Amerika over de surplusvoor-
raden, met Peru over zijn walvisvaarders en
ook Noorwegen bleef bij de walvisvaart niet
achter. Maar niets kon Onassis deren. In
1953 had hij de modernste tankvloot ter
wereld. Hij vervoért alle olie uit Saoedie-
Arabië ondanks het heftigste verweer van
Engeland. Het vlaggeschip van zijn nieuwe
vloot heet „Al-Malik Saud Al Awal" en het
werd gedoopt met een fles heilig water uit
Mekka.
FIRMA
Markt 12
AXEL.
wordt in drie ploegen van acht uur per et
maal gewerkt verdringen de koempels
zich voor de grafische voorstellingen om de
behaalde overwinningen te zien. Dank zij
een voortreffelijke bedrijfsvoorlichting zijn
de mijnwerkers er volkomen van doordron
gen, dat zonder hun voortdurende en toe
gewijde arbeid onze industrieën niet kunnen
daaien, onze gas- en electriciteitsfabrieken
niet werken, onze Nederlandse gezinnen in
de kou zouden zitten des winters. Zonder
kolen geen textiel, geen fietsbanden, geen
roomboter, geen treinen, geen trams. De
kolenproductie is de hartader van ons eco
nomisch bestel.
Daarom is die belangstelling bij de mijn
werkers verheugend. En daarom is het met
de productie ook inderdaad goed gegaan.
Momenteel is de situatie ongeveer als
volgt. Ongeveer 14 millioen ton brandstof
wordt door de mijnwerkers naar boven ge
bracht hiervan produceert de Dominiale
mijn alleen al meer dan 80%.
Hoe hard wij vooruit gegaan zijn, bewijzen
de cijfers. In 1944 was het maar een paar
millioen ton, in 1947 circa 7 millioen en in
1954 bereikten wij zelfs een productie van
ruim 12 millioen ton kolen.
De kolenvoorziening van de Nederlandse
industrie is geen probleem. Ook het energie
probleem is opgelost. En de mijnwerkers,
onze helpers in de koude, de zo vaak ver
guisde mijnwerkers van het zuiden, hebben
hiervoor gezorgd. In een onmenselijk zware
strijd aan het soms ook levensgevaarlijke
kolenfront, enige honderden meters onder
de grond, vechten zij voor onze welvaart.
Hun arbeid is bovenmenselijk moeilijk,
sommige mensen zeggen „Het is beuls
werk". Maar zij houden dapper vol. Onze
hulde en onze dank.
BESTRIJDT HET LEED
DAT KANKER HEET.
Op Vrijdag 31 Augustus hopen wij de
76ste verjaardag te vieren van H.K.H.
Prinses Wilhelmina. Ons aller eerbiedige
gelukwensen gaan naar Haar uit.
Het Koningin Wilhelmina Fonds voor de
Kankerbestrijding vraagt onze speciale aan
dacht voor de collecte, welke eind Augustus
en begin September overal in den lande zal
worden gehouden.
Door de wetenschappelijke onderzoekers
over de gehele wereld wordt telkens weer
e enkleine vooruitgang bereikt op de weg
naar de „vrijheid van kanker". Er moet
evenwel nog enorm veel méér werk worden
verricht en dat is kostbaar.
Evenzeer moet de gedachte aan het on
noemelijk grote leed, dat kanker iedere dag
veroorzaakt, ons allen tot offervaardigheid
aansporen. De lijdende medemens en de
wetenschappelijke onderzoekers zijn onze
steun waard kankerbestrijding is ons
aller licht.
Moge niemand hierin achterblijven en uit
liefde tot de naaste gehoor geven aan het
eenvoudig verzoek
Laat dit jaar uw dubbeltje een kwartje zijn
In het Kolpabad te Vlaardingen is een
10-jarig meisje in het grote bassin gevallen
en verdronken. Het meisje, dat de zwem
kunst niet machtig was, was mef haar zusje
van 9 jaar aan de rand van het grote bassin
gaan staan. Waarschijnlijk is zij uitgegleden
en zo in het water terecht gekomen. Hoewel
de badmeester het kind direct op het droge
bracht, mochten de pogingen met kunst
matige ademhaling niet meer baten.
Op de provinciale weg van Boxmeer
naar Grave reed Woensdagavond mevr.
G. A. van M. op haar bromfiets, terwijl uit
de richting Rijkevoort een motorrijwiel be
stuurd door W. C. kwam aangereden. De
bromfiets werd door het motorrijwiel aan
gereden, waardoor mevr. M. op slag werd
gedood. De motorrijder liep een schedel-
basisfractuur op. De duopassagiere van de
motor, mej. S. liep slechts lichte verwon
dingen op.
Te Le Mans in Frankrijk daalde een
vrachtauto met zand geladen een helling af,
toen de chauffeur de macht over zijn voer
tuig verloor, daar de remmen weigerden.
De auto doorboorde de muur van een huis
en kwam daar tot stilstand. De bestuurder
van de vrachtauto en een mede-inzittende
werden op slag gedood, evenals de twee in
zittende van een andere auto, welke door de
vrachtauto was geramd.
Vol met plannen.
Toen de eerste lading olie aan boord
kwam, gaf Onassis een enorm feest op het
schip, waar niet alleen de Arabieren kwamen
maar ook de Britten, de Amerikanen en de
vertegenwoordigers van de grote maat
schappijen. In die tijd verplaatste Onassis zijn
hoofdkwartier van Montevideo naar de Ri-
vièra. En zo begon de reeks gebeurtenissen,
die ten slotte miss Kelly voor het altaar zou
brengen. Onassis w'ilde de Monte Carlo
Sorting Club tot kantoor hebben. De club
behoorde aan het Casino en de directie daar
van weigerde, Onassis ontdekte toen, dat
prns Rainièr, die constitutionele rechten op
het Casino heeft, overhoop lag met de di
recteuren. Er werden besprekingen gehou
den en Onassis dook daaruit op als contro
lerend aandeelhouder van het Casino en
tegelijkertijd kreeg hij dus belang bij de toe
komst van het vorstendom.
Toen kwam het bank-schandaal, waarbij
de persoonlijke omgeving van de prins be
trokken was en Onassis slaagoe er in het
jaarlijks verlies van 90.000 pond sterling van
het Casino te veranderen in een zoet winstje
van 150.000 pond.
Onassis heeft hier de hotels en theaters
gemoderniseerdhij heeft duizenden ton
nen zand geimporteerd om het strand van
Monte Carlo te verbeteren en hij heeft de
haven laten veranderen. En nog is er geen
einde aan zijn plannen. Tenslotte moest er
iets gebeuren om Monaco weer in het brand
punt van de belangstelling te krijgen en ook
moest er iets gedaan worden aan de con
stitutionele toekomst
De prins is verliefd geworden op een Ame
rikaanse en volgens Onassis is dat ook van
uit een zakelijk oogpunt allemaal erg best.
ABONNEMENTSPRIJSLosse nummers 6 cent
Kwartaal-abonnement
Axel binnen de kom f 1,55 Andere plaatsen f 1,75
Buitenland f 2,00
ADVERTENTIEPRIJS: 8 cent per m.m.
Bij contracten belangrijke reductie.
Ittf» vonden Mededelingen 20 cent per m.m.
Klein^ advertentiën (maximum regels) 1-5 regels
70 cent iedere regel meer 12 cent extra.
1
gggkflff I 'IdL'A'i'-ji LHIjl 1
