AXELSE COURANT
Edele stenen, zorgenstenen.
füestdeczmn^de, kiest RANG
*Öe vetsnopeiinfr van demste zan^
k
Frankering bij' abonnement. Axel
ZATERDAG 7 JULI 1956
70e Jaargang No. 78
O
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
VERSCHIJNT IEDEkE WOENSDAG EN ZATERDAG
Drukker UitgeefsterFIRMA J. C. VINK
Red. en Adm.: Axel, Markt 12, T3l. 0 1155-646
HoofdredactieJ. C. VINK
Ideaal voor ieder
die brieven schrijft!
FIRMA
Markt 12
AXEL.
8*;. mmmammmmmumismmsmam >m >m «a»
R'
Wie zou het niet willen toegevenedelstenen, edele stenen, oefenen op de toe
schouwer een merkwaardige invloed uit. Het is niet alleen de materiële waarde van
dat glinsterende en fonkelende ding dat wij in onze hand houden, maar het is een
niet te definiëren fluïdum, dat ons tot nadenken brengt en ons boeit. Maar we zullen
nu hier geen beschouwingen gaan houden, waardoor wij ons in mystieke sferen zouden
kunnen gaan verliezen.
We zullen iets vertellen van de grootsten
onder de groten, van edele stenen, die voor
de gewone sterveling onbereikbaar zijn, ten
zij hij ze door een toeval in handen mocht
krijgen. Hun waarde, dat moeten wij van te
voren weten, wordt volkomen nuchter vol
gens het gewicht bepaald, wel niet in gram
men, want dat zou te prozaïsch zijn, maar in
karaat. E enkaraat komt volgens internatio
nale overeenkomst tegenwoordig overeen
met het gewicht van 200 milligram. Alleen
in Engeland gelden voor het karaat nog 205
milligram. Deze maat is al oud en komt uit
het Arabisch, als gewichtseenheid.
De diamanten behoren tot de waardevolste
edelstenen sommig van hen spelen een rol
in merkwaardige geschiedenissen.
In Zuid-Afrika vindt een neger op een
goede dag, het was in 1868, een schitterende
steen. Hij laat hem aan een blanke zien. Die
verkoopt de steen in Kaapstad voor 11.000
Pond. Dat stond toen ongeveer gelijk met
132.000 gulden. De diamant gaat van de ene
hand in de andere over. Bij iedere wisseling
van bezitter stijgt zijn waarde, totdat hij de
25.000 Pond bereikt heeft (indertijd onge
veer 300.000 gulden). Deze diamant, de
grootste die er ooit gevonden is, had een
gewicht van rond 3300 karaat. Hij werd in
drie stukken gezaagd. Het zwaarste, de
„Cullinan I" van 510% karaat, behoort thans
tot de Engelse kroonjuwelen, de lichtere
„Cullinan II" weegt rond 309 karaat en de
„Cullinan III" 92 karaat.
De op een na grootste diamant was de
„Excelsior" met 971% karaat, die in 1908
in Zuid-Afrika gevonden werd. Men ver
deelde hem in 10 stenen van 13 tot 68 karaat
zodat zijn „nakomelingen" helemaal niet
meer tot de groten in het rijk der edelstenen
behoren.
De in 1934 eveneens in Zuid-Afrika op
gespoorde „Jonker" telde 726 karaat, woog
dus 147,6 gram en werd voor 150.000 Pond
door een Amerikaans consortium gekocht.
Daar hij eenvoudig onverkoopbaar bleek,
werd hij in 1936 in New York in 12 stukken
gezaagd. Daardoor heeft de „Cullinan I" met
zijn 510% karaat nog altijd het wereldrecord.
Ongeveer 0,6 karaat zwaarder was de in
Brazilië in het jaar voor de tweede wereld,
oorlog gevonden „President Vargas", die in-
tusen in 23 stenen van 5 tot 50 karaat ver
deeld werd.
De mooiste van alle diamanten moet de
„Regent" zijn, die zich in het bezit bevindt
van de Franse staat. De tegenwoordige
136% karaat wegende steen werd al eens
op 12 millioen francs geschat. Zijn geschie
denis is met bloed geschreven zij begint
met een moord.
In een der Indische Galconda-diamant-
groeven, waar slaven naakt in werken, vond
een hunner het was tegen het einde van
de 17e eeuw een buitengewoon grote dia
mant. Opgewonden door de reusachtige
waarde van zijn vondst, bracht de slaaf
zich een gapende wonde toe, waar hij onder
het hem toegestane verband de steen in ver
borg. Een heel jaar lang hield hij de wond
open, totdat hij er in slaagde te vluchten.
Aan de kust nam hij een matroos in ver
trouwen, die beloofde hem te zullen redden,
hem op zijn schip lokte, hem daar vermoord
de en beroofde en het lijk toen over boord
wierp. Een jaar daarna verkocht de moor
denaar de edelsteen aan een Indische dia
manthandelaar voor 25.000 francs. Dat geld
had hij al gauw verbrast, waarna hij zich uit
berouw over zijn misdaad ophing. In het jaar
1701 ging de kostbare steen voor 325.000
francs over in het bezit van de gouverneur
van Madras, Thomas Pitt. Sir Pitt maakte
er goede zaken mee. Hij kreeg 16 jaar later
voor de ruwe diamant de mooie som van
3.375.000 francs. Hij werd gekocht door de
hertog-regent Philip van Orleans, die de
koop afsloot voor de minderjarige koning
Lodewijk XV. De „Regent" zoals de grote
diamant van dat ogenblik af genoemd werd.
woog rond 518 karaat. Na het slijpen, dat
twee jar enduurde en 108.000 francs kostte,
tewijl de resterende stukjes 128.000 francs
opleverden, woog de als brilliant geslepen
steen nog slechts 136% karaat. Maar hij was
nu ook de „mooiste van de diamanten", vol
strekt waterhelder en met een heerlijk fon
kelende kleurenglans, zodat men de waarde
er van op rond 5 millioen francs vaststelde.
Maar toen in 1791 in opdracht van de
Conventie de Franse kroondiamanten ge
taxeerd werden, schatte de commissie de
hele kroonschat op 21 millioen en de „Re
gent" alleen op 12 millioen. Bij de plunde
ring van de Tuileriën in de Septemberdagen
van het jaar 1793 werd de „Regent" met de
hele kroonschat gestolen en in de Champs
Elysées begraven, waar men hem later op
grond van een anonieme aanwijzing terug
vond. Hij werd door de Republiek voor een
hoge som bij een Berlijnse koopman beleend.
Napoleon loste hem echter weer in en ver
sierde er de greep van zijn degen mee. Na
de val van de Imperator kwam de „Regent"
weer bij de kroonschatten terug. Maar toen
de Franse regering „fin de siècle" de oude
Franse kroondiamanten verkocht, is de „Re
gent" als een „voorwerp van algemeen be
lang" en waarschijnlijk ook wel, omdat nie
mand 12 millioen voor de steen wilde be
talen, niet ten verkoop aangeboden.
Een ongelukssteen was de „blauwe" of
„Hope-diamant", die in 1950 in het bezit van
een Amerikaanse millionnair overging. Een
Franse avonturier zou de kostbare steen in
de 17e eeuw in Indiëë „verkregen" hebben.
Dat klinkt niet erg aannemelijk., wijl het be-
kostbare kleinood in het land van oorsprong
als heilig doorging. Tegen 20.000 Pond
kwam hij in het bezit van Lodewijk XIV, die
de avonturier uit dankbaarheid voor de bil
lijke prijs, die hij er voor vroeg, in de adel
stand verhief. Oorspronkelijk woog de steen
112 karaat, hij verloor echter door versnij
ding en slijpen 45 karaat, zodat er nog slechts
67 overbleven. Fouquet, een raadsman van
Lodewijk XIV, was de eerste in de rij dei-
genen, die door het bezit van de steen door
een ongeluk getroffen werden. Fouquet had
de steen bij zijn toilet gebruikt ter gelegen
heid van een feest aan het Hof. De volgende
dag werd hij in de kerker geworpen, waar
hij negentien jaar later stierf. Vlak nadat de
koninklijke geliefde, Madame de Montespan,
de blauwe diamant eens gedragen had, viel
zij in ongenade. Het lot van Marie Antoinette
de latere bezitster van de „ongeluksdiamant"
is bekend. Tot 1830 bleef de steen verborgen.
Toen werd hij eigendom van de Engelse fi
nancier Henry Thomas Hope, aan wie de
steen zijn tweede naam te danken heeft. Hope
was de enige, die het bezit van de blauwe
steen geen ongeluk bracht. Abdul Hamid II
heeft de diamant van Hope gekocht en ver
loor kort daarop zijn troon. Alle verdere be.
zitters werden door ongeluk achtervolgd.
De „groene diamant" van 34 karaats ver
wierf de vaak als bescheiden uitgetekende
Fridericus Rex in het jaar 1742 voor 200.000
Taler en hij droeg deze steen als gesp op
zijn hoed.
EHC3
Verkrijgbaar in diverse fijne vruchtensmaken. los a 32 cent per 100
gram en in rollen a 17 cent. Let op de naam RANG op het be
schermend omhulsel van elk „Rangetje" en op iedere rol.
De in Indië gevonden „Grootmogol" wilde
de Shah van Perzië in 1924 verkopen voor
een spoorwegnet. Hij moet ruw 780 karaat
gewogen hebben. Uit deze steen werd de
aanzienlijk kleinere „Kohinoor" (Berg van
het Licht) gemaakt, die na het slijpen nog
280 karaat woog.
De „Orlow" met 195 karaat maakte eens
het oog uit van een Indisch godenbeeld
Graaf Orlow schonk hem aan Katharina II,
die er haar scepter mee versierde.
Tot voor een mensenleeftijd werden er
per jaar slechts 60 kg. diamant geworven en
wel in Indië en in Brazilië. Het toeval leidde
toen tot ontdekkingen in enkele droge rivier
beddingen in de Oranje-Vrijstaat. Er ont
stond een ware diamantkoorts en men kwam
daardoor ook terecht in de vindplaatsen van
Kimberly, waar zich edelgesteenten in de
bovenste grondlaag bevonden. Deze Kimber-
ly-diamanten zijn geschenken uit het heelal.
Hun aanwezigheid valt toe te schrijven aan
kleine meteoren, die daar zijn ingeslagen.
En toch als men vraagt, wat diamantten
eigenlijk zijn, dan is het antwoord niets
anders dan koolstof, veredelde steenkool
Robijnen hebben soms een belangrijk grot-
tere waarde dan diamanten van dezelfde
grootte. Voor robijnen van 10 karaat worden
honderdduizenden betaald.
In het jaar 1910 vond men in Brazilië, in
gesloten in graniet, een aquamarijn van een
halve meter lengte en een gewicht van meer
dan twee centenaar. Aquamarijnen en varië
teiten vindt men in Brazilië veel. Deze edel
stenen zijn zo doorzichtig helder, dat men
ze vroeger voor brillenglazen gebruikte de
naam „bril" komt trouwens van het door
zichtige „beryll" vandaan. Van hoge waarde
is een zeldzame variëteit van het beryll de
groene smaragd. De conquistadores, dat zijn
de eerste veroveraars van Amerika, vonden
deze in Columbië, waar ook nu naar ver
houding nog veel groene smaragd voorkomt.
Hij behoort tot de weinige kostbare edelge
steenten, die ook in Midden-Europa gevon
den kunnen worden en wel in de Salzburger
Alpen.
DE OPSTAND IN POZNAN.
De twee voornaamste verenigingen van
Poolse ballingen in ons land, de Vereniging
van Poolse Oudstrijders en de R.K. Bond
van Poolse Verenigingen in Nederland, heb
ben naar aanleiding van de opstand in de
Poolse stad Poznan een gezamenlijke ver
klaring uitgegeven, waarin ze hun bezorgd
heid uitspreken over de gebeurtenissen in
Polen en op de vrije wereld een beroep doen
om alles in het werk te stellen dat tot on
afhankelijkheid van Polen zou kunnen leiden.
In deze verklaring lezen wij, dat de Poolse
instanties en organisaties in ballingschap
meerdere malen de mening hebben uitge
sproken dat elk gewapend verzet vermeden
moet worden, daar dit in de huidige situatie
tot niets anders zal leiden dan tot verscher
ping van de terreur.
„De opstand van de Poolse arbeiders tegen
het systeem van economische en politieke uit
buiting, het bloedige protest tegen de Sovjet-
bezetters geeft blijk aan het verlangen van
het Poolse volk om het juk af te werpen en
doet de communistische propaganda over de
„Amnestie" en „grotere vrijheid" te niet.
Betreurend de tragische gebeurtenissen
brengen wij hulde aan het gehele Poolse volk
en doen een dringend beroep op alle Poolse
politieke instanties en onafhankelijkheids
organisaties in het buitenland, alles in het
werk te stellen om een diplomatieke pressie
van de Westelijke landen op de Sovjet-
regering te veroorzaken, welke tot teruggave
van vrijheid en onafhankelijkheid aan Polen
zou kunnen leiden".
TOERISTISCH NIEUWS UIT BELGIË.
Wegenbouw voor 1958 in en om Brussel.
Toerisme ondervindt geen belemmeringen.
Brussel maakt zich op om de vele millioe.
nen buitenlanders, die in 1958 de Wereld
tentoonstelling zullen bezoeken, waardig te
ontvangen. Bij zo n ontvangst behoort een
verkeer, dat in staat is de verwachte dertig
millioen bezoekers vlot te verwerken.
Daarom worden nu reeds de voorberei
dingen getroffen voor de aanleg van brede
toegans- en doorgangswegen, tunnels en een
ringbaan om Brussel heen.
De werkzaamheden kan men niet aan het
oog onttrekken. De toerist, die Brussel wil
bezoeken, behoeft er zich echter niet door
te laten afschrikken. Op het ogenblik con.
centreren de werkzaamheden zich rond de
Kunstenberg en de stations Noord en Zuid.
Deze twee stations zijn overigens zonder be
lemmeringen bereikbaar. Alle overige mo
numenten, musea, parken, kerken en theaters
alsmede de winkels- en uitgaanscentra zijn
onbelemmerd toegankelijk.
Het toeristenseizoen 1955 was voor
België zeer goed.
Vóór het eerst sinds 1938 waren de Bel
gische hotelhouders en verenigingen voor
vreemdelingenverkeer het er over eens, dat
het afgelopen toeristenseizoen zeer goed ge
weest was. Het aantal overnachtingen .van
Belgen was 9,3% en dat van buitenlanders
17% groter dan in 1954.
Gedurende het laatste seizoen, dat ge
meten wordt van 1 October 1954 tot en met
30 Septembefl 1955, boekten de hotels in
totaal 8.074.000 overnachtingen. Hiervan
kwamen er 2.877.000 voor rekening van bui
tenlanders. Van de 525.000 Amerikanen, die
in 1955 naar Europa overstaken, bezochten
er meer dan 100.00 België.
Dez ecijfers vinden wij in het jaarverslag
over 1955 van het Commissariaat-Generaal
voor Toerisme van het Belgische Ministerie
van Verkeerswezen. De voornaamste toe
neming, zo blijkt uit het verslag, boekte men
aan de kust en in de Ardennen (22%), maar
ook in de kunststeden kwamen toch nog
10% toeristen meer dan het jaar daarvoor.
De Engelse toeristen zijn voor België hte
belangrijkst zij blijven gemiddeld het langst
en zij brachten het in totaal tot ongeveer
807.000 overnachtingen. De Fransen kwa
men tot 594.000 en de Nederlanders als
goede derde lieten 393.000 overnachtingen
voor zich noteren.
KIESPIJN?
Gentse feesten van 14 tot 22 Juli.
De befaamde Klokke Roeland luidt op
Zaterdag 14 Juli a.s. des middags om twaalf
uur een kwartier lang de Gentse feestweek
in. Op het Kouter en andere pleinen van de
stad Gent zullen in die week concerten en
volksbals gegeven worden. Er zijn sport
wedstrijden, volksvoorstellingen van de Ko
ninklijke Nationale Schouwburg en poppen,
spelen. De monumenten zullen verlicht zijn.
Speciale vermelding verdienen de beiaard
concerten op 14 en 21 Juli van half negen
tot tien uur, waarbij de beiaardier van het
Belfort tezamen speelt met Thebaanse trom
petten.
Op 11 Juli herdenkt Gent de Gulden
sporenslag met massazang op het Kouter.
Tekeningen van Rubens.
De unieket entoonstelling van teke,
ningen van Rubens, die tot 2 September in
het Rubenshuis te Antwerpen wordt ge
houden, zal in het vervolg ook des avonds
geopend zijn. Men kan de tentoonstelling
van 140 tekeningen uit Europese en Ame
rikaanse verzamelingen thans dagelijks be
zichtigen van tien tot vijf uur en van zeven
tot negen uur.
Internationale Kunstreis door België.
Van 31 Juli tot en met 9 Augustus wordt
voor de vijftiende maal de „Internationale
week der Belgische Kunst" gehouden. De
Internationale Federatie der Kunstwerken
heeft voor deze week een reis georganiseerd
voor kunstliefhebbers, in het bijzonder leer
krachten, kunsthistorici, kunstenaars en stu
denten. De route leidt van Brussel via Brugge
Oostende, Leuven, Luik, Doornik, Halle en
Antwerpen naar Mecchelen. In deze plaat
sen worden de belangrijkste musea en mo
numenten bezocht. Verder staan enige re
cepties en een beiaardconcert op het pro
gramma. Nadere inlichtingen verstrekt de
voorzitter van de Internationale Federatie
der Kunstwerken, prof. Paul Montfort, Ter-
vuerenlaan 310, Woluwe (Brussel), België.
Heemkundig museum te Essen.
In Essen aan de Nederlands-Belgische
grens wordt op 15 Juli een heemkundig mu
seum geopend. Dit museum is ondergebracht
in de gebouwen van het monumentale ge
meentehuis van deze plaats. Het beslaat 12
zalen. Men vindt er het interieur van een
oude Kempische hoeve, de kapel van het
schuttersgilde Sint Sebastiaan en een uitge.
breide verzameling relieken uit het oude
volksleven en gereedschappen, werktuigen
en producten van oude ambachten.
W
ABONNEMENTSPRIJS: Losse nummers 6 cent
Kwartaal-abonnement
Axel binnen de kom f 1,55 Andere plaatsen f 1,75
Buitenland f 2,00
ADVERTENTIEPRIJS8 cent per m m.
Bij contracten belangrijke reductie.
Iuf* vonden Mededelingen 20 cent per m.m.
Klein*. ldvertentiën (maximum 6 regels) 1-5 regels
70 cent iedere regel meer 12 cent extra.
L't
Mijnhardt'sKiespijnpoeders.Doos 47ct