AXELSE COURANT
0P
Alaska, zoals het in werkelijkheid is.
2kimes? lrhe,huid?
TITO op de wip.
De Tandpasta N?1
j. C.VINK
Frankering bi)' abonnement, Axel
ZATERDAG 30 JUNI 1956
70e Jaargang No. 76
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
VERSCHIJNT IEDEkE WOENSDAG EN ZATERDAG
Drukker-Uitgeefster: FIRMA J. C.VINK
Red. en Adm.: Axel, Markt 12, Tal. 0 1155-646
Hoofdredactie: J. C.VINK
FIRMA
Markt 12
AXEL.
Alaska is een fascinerend land van grote
uitgestrektheid en verbijsterende contrasten.
Met zijn ruim 1 y2 millioen vierkante kilo
meter is het in oppervlakte één-vijfde van
de Verenigde Staten, naar de bevolking is
slechts 200.000 zielen groot.
Gelijk het landschap kent ook het klimaat
grote verscheidenheid. Het zuidoosten b.v.
met zijn lang smal kustgebied, heeft een zacht
en vochtig klimaat. Aan de westkust doet de
golfstroom uit de Japanse wateren haar ver
warmende invloed duidelijk gelden en ver
oorzaakt een temperatuur en regenval die
van de eilanden voor de kust en het berg
land van Alaska een der grootste maagde
lijke woudgebieden ter wereld hebben ge
maakt.
Maar voor e enzeer groot deel is Alaska
onbewoond en onbewoonbaar gebied on.
geveer één-kwart ligt namelijk boven de
Poolcirkel. Zelfs de ruige bergen in het zui
den zijn bedekt met gletschers die tot de
grootste der wereld behoren. In het noorden
en westen spant zich de grote boog van de
Alaska Range met de hoogse berg van het
Noord-Amerikaanse continent, de McKin-
ley, die zich tot een hoogte van ruim 6000
meter in de koude poollucht verheft. En dan
zijn er nog de eindeloze, boomloze vlakten,
berggebieden, hoogvlakten en toendra's in
het arctische en subarctische gebied in het
noorden en westen, waar weinig blanken het
gewaagd hebben zich te vestigen en dat zelfs
de Indianen en Eskimo's te onherbergzaam
vinden.
Een groot contrast hiermee vormen de
weliswaar kleine maar welvarende steden
met modern comfort, uitstekende scholen,
goed geplaveide straten en verkeersop.
stoppingen, waar men de goede dingen, maar
ook de problemen kent van deze, voor de
pioniers nog betrekkelijke nieuwe vorm van
samenleving in steden.
Het is een continent op zichzelf, Alaska,
dat in 1867 voor een bedrag van ruim 7 mil
lioen dollar door de Verenigde Staten van
het Tsaristische Rusland werd gekocht. Maar
aanvankelijk waagden zich slechts enkele ge
harde en keiharde avonturiers in dit „Great
Land'' en de ontsluiting en ontwikkeling van
dit enorme gebied vorderde slechts zeer
langzaam.
De bevolking.
Het was het goud, het eerst ontdekt aan
de rivier de Yukon in Canada, dat massa's
in beweging bracht en de eerste golven van
bewoners over het gebied deed spoelen. In
Juneau, de tegenwoordige hoofdstad van het
territorium ,werd in 1880 het begeerlijke erts
ontdekt, maar de toevloed van mensen op
zoek naar goud was niet bij benadering te
vergelijken met de goldrush die ontketend
werd door de vondsten in het Canadese
Klondike in 1896. De goudzoekers op weg
naar Klondike ontdekten op hun tocht door
Alaskaans gebied nog menige goudader maar
de goudmijnen van Juneau, eens de grootste
ter wereld, liggen nu sinds jaar en dag ver
laten. Alleen de grote baggermolens brengen
tegenwoordig nog goud naar boven uit de
kiezelbeddingen der rivieren.
De grote bevolkingsaanwas is echter ge
komen na de tweede wereldoorlog, dus in
de laatste tien jaar. De huidige bevolking
van Alaska is voor drie-kwart uit de Ver
enigde Staten afkomstig, daaronder zijn ook
de kinderen van degenen die tijdens de gold
rush naar het land kwamen. De rest van
de bevolking bestaat uit Indianen in het zuid
oosten en het binnenland, de Aleuts die de
eilandenketen bewonen die zich honderden
mijlen ver uitstrekt tot in het westelijk deel
der Grote Oceaan en ten slotte de Eskimo's
die in de arctische en subarctische kust
streken leven.
Wie als niet-Amerikaan naar Alaska wil
emigreren is gebonden aan dezelfde wetten
die voor alle vreemdelingen gelden die zich
in de Verenigde Staten willen vestigen op
hen is evenzeer het quotumsysteem, van toe
passing.
Het bestuur.
Hoewel Alaska op de nominatie stpat de
49ste staat der Unie te worden, is het op
het ogenblik nog een territorium en geniet
daarom nog een hoge mate van zelfbestuur.
De bevolking kiest haar eigen regering, be.
staande uit 16 senatoren en 24 volksvertegen
woordigers. De Gouverneur wordt benoemd
door de president der V.S. en de burgers
kiezen zelf een vertegenwoordiger in het
Huis v. Afgevaardigden. Onlangs heeft men
in een grondwettelijke vergadering een model
grondwet ontworpen, die, naar men meent,
geëeigend is de weg naar het „staatschap"
voor Alaska te effenen.
Uiteraard zijn het economische leven, de
welvaart van de bevolking en a fortiori, van
de arbeiders in hoge mate afhankelijk van
geograhische en klimatologische omstandig
heden, van de verdeling der natuurlijke rijk
dommen en van wat de grote militaire in
stallaties en eenheden voor hun onderhoud
nodig hebben. In Zuid-Alaska zijn de voor.
naamste middelen van bestaan de visserij,
houtwinning en de bosproducten-industriën.
Een betrekkelijk groot deel van de be
volking is in dienst van de staat, het zij van
Alaska of van de Verenigde Staten. De
meeste Amerikaanse bureaux zijn uiteraard
in de hoofdstad Juneau gevestigd.
De economische toestand.
In het uitgestrekte gebied dat bekend is als
„the Westward" leeft de bevolking hoofd
zakelijk in de grotere en kleinere steden langs
de Alaska Spoorweg. De regering heeft hier
het grootste aandeel in het economisch leven
dat in hoofdzaak in dienst staat van de de
fensie omdat het leger en de luchtmacht hun
voornaamste installaties in Anchorage en
Fairbanks hebben. Daarnaast is er echter nog
mijnindustrie in het gebied van de Alaska
Spoorweg, wordt in het binnenland nog
goud gewonnen en vindt men bij Anchorage
en Fairbanks boerenbedrijven. De enorme af
standen in dit subcontinent scheppen uiter
aard vervoersproblemen en de staatsspoor
wegen, in samenwerking met privé vracht-
wagen-, autobus- en luchtvaartondernemin
gen verschaffen aan velen werkgelegenheid.
In Alaska wordt waarschijnlijk m,éér gebruik
gemaakt van vliegtuigen, grote zowel als
kleine, dan in enig ander gebied ter wereld.
Arbeidsverhoudingen en werkgelegenheid.
Het vakbondswezen, dat in de bouwin-
dustrie het sterkst georganiseerd is, heeft in
Alaska vaste voet gekregen in vrijwel alle
ondernemingen. Hoewel de regeringsambte
naren in bonden zijn georganiseerd, heeft
alleen de Alaska Spoorweg, die ressorteert
onder het Amerikaanse Ministerie van Bin
nenlandse Zaken, haar arbeidsverhoudingen
gebaseerd op overeenkomsten met de vak
bondsvertegenwoordigers.
In Alaska zijn de arbeiders in principe door
dezelfde wettelijke voorzieningen beschermd
als hun collega's in de V.S., welke bestaan
uit bepalingen betreffende arbeidsduur, ge.
zondheidszorg, veiligheid, ziekte- en onge
vallenverzekering en werkloosheidsuitkering.
Zij zijn vrij zich te organiseren en collectief
te onderhandelen voor het verkrijgen van
betere arbeidsvoorwaarden.
Het bouwbedrijf ten behoeve van de de
fensie neemt een uiterst belangrijke plaats
in en het is vanzelfsprekend dat dit in een
land als Alaska inhoge mate een seizoen
industrie is, waarvan het tempo voortdurend
schommelt al naar gelang het voltooien van
oude en het opzetten van nieuwe projecten.
Er zijn grote groepen arbeiders uit de V.S.
die in de zomer in Alaska komen werken en
in de herfst weer teruggaan, omdat tijdens
het winterseizoen het bouwbedrijf stil ligt.
Als gevolg van een te rooskleurig beeld
dat vaak gegeven wordt van de arbeidsver
houdingen in Alaska, komen geregeld meer
personen het territorium binnen vanuit de
Verenigde Staten, dan de economie van het
land kan absorberen. Het onvermijdelijke ge
volg hiervan is veelvuldige werkloosheid,
vooral in de wintermaanden, die vaak tot ver
in het zomerseizoen blijft bestaan.
öabyderm-zeep
Het leven is duur.
Het leven is duur in Alaska en absorbeert
grotendeels wat er meer aan loon wordt ont
vangen. De prijzen voor consumptiegoede
ren liggen naar schatting in Alaska 25%
hoger dan in Amerika. Huren zijn er uit
zonderlijk hoog en de. prijzen van huizen
zijn in sommige gebiederi het dubbele van
wat men in de staat Washington voor een
woning betaalt.
Uit de Verenigde Staten trekken nogal
veel mensen naar Alaska, niet om er werk te
zoeken, maar om er zich te vestigen. Nu zijn
ook hier de omstandigheden niet zo gunstig.
Meer dan 98% van de grond van het terri
torium is eigendom van de Federale rege
ring en om land in eigendom te kunnen
krijgen moeten deze „kolonisten" het land
productief maken, maar hier doet zich weer
de moeilijkheid voor, dat het land zich eigen
lijk niet goed leent voor landbouw. Sommige
streken zouden voor veeteelt geschikt zijn,
maar bij de geringe bevolkingsdichtheid is de
markt in Alaska niet groot en het vrucht
bare seizoen is zeer kort
Wat is het beeld van Alaska Het is een
verhaal van verre einders in een prachtig
grensgebied, een verhaal van moderne pio
niers vol energie en enthousiasme, een ver
haal van een land met mogelijkheden, maar
zeker geen onbegrensde mogelijkheden.
Door hard werk en grote ondernemings
zin hebben duizenden Amerikanen in dit ge_
bied een goed bestaan gevonden. Duizenden
zouden ongetwijfeld hun voorbeeld volgen,
indien het land hen kon opnemen. Maar dit
lijkt vooralsnog uitgesloten.
Zoland er in Alaska geen grote bodem
schatten ontdekt of andere hulpbronnen ont
sloten worden, zal de ontwikkeling van dit
land zeer langzaam, zij het gestadig verlopen.
Daarom zou een toevloed van arbeidskrach
ten uit Amerika of van elders naar dit terri
torium slechts uitlopen op het leed en de ont
goocheling die in vroeger dagen het deel zijn
geweest van de goudzoekers in dit barre
land. Velen in Alaska hebben van tijd tot
tijd van hun werk opgezien om de prachtige
kleurenrijkdom van de Alaskaanse regen
boog te bewonderen, maar slechts dwazen
hebben de regenboog gevolgd in de ijdele
hoop zonder hard werken een goudschat in
handen te krijgen.
NL-PLAAT VERPLICHT BIJ AUTOREIS
NAAR BUITENLAND
Het is de A.N.W.B. gebleken dat de Bel
gische autoriteiten de laatste tijd een strenge
controle uitvoeren op de aanwezigheid van
een nationaliteitsplaat op buitenlandse motor„
voertuigen. De Bond waarschuwt bestuur
ders, van auto s, motorrijwielen en scooters
dan ook er zorg voor te dragen dat hun voer
tuig bij een reis naar het buitenland, is voor
zien van de NL-plaat zodat moeilijkheden
aan de grens kunnen worden voorkomen.
Altijd schone tanden. Altijd frisse mond
Josip Broz, beter bekend bij zijn schuilnaam Tito, is groots ontvangen in hetzelfde
Moskou, dat hem nog niet zo lang geleden een afschuwelijke misdadiger noemde.
Dat bezoek aan Moskou heeft inmiddels het Westen ernstig verontrust, hoewel Tito
in feite niet anders deed dan hij altijd heeft gedaanzijn eigen weg gaan
De Sovjet-orthodoxie onder Stalin kende
ook haar ketters. Eerst werden ze aange
duid als Trotskisten, naar de „afvallige"
Trotski (overigens nog feller communist dan
Stalin). Maar daarna werd „Titoïsme" de
ergste zonde die de ware communist kon be
drijven, en die hem zijn hoofd kon kosten.
Waarom
Tito, onbetwistbaar moedig aanvoerder
van de Joegoslavische partisanen, legde aan
vankelijk zijn eieren onder de Russische kip
en hij bleek te weten aan welke kant zijn
broodje was geboterd. Hij formeerde de
nieuwe staat Joegoslavië naar Russisch mo.
del, heerste er zelf als dictator en duldde
geen tegenstand wat wel bleek uit zijn
behandeling van de kerk
Vanuit Moskou zag men slechts satelliet
staten, ondergeschikt aan Rusland. De be
langen van Moskou gingen voorop, die der
landen zélf kwamen op het tweede plan. Dit
strookte helemaal nie met de bedoelingen
van Tito, w'ie het vóór alles om Joegoslavië
ging. Terwijl in verscheidene landen de po
gingen om min of meer de zelfstandigheid te
bewaren mislukten, terwijl zelfs een ervaren
strijder als de Bulgaar Dimitrov (de man
die tijdens het Rijksdagbrandproces „Goe-
ring blozen deed" er het leven bij inschoot
durfde Tito het aan, de band met Moskou
te verbreken.
Naar Canossa.
Joegoslavië bleef communistisch, maar het
was niet langer een satelliet van Moskou.
Tito voerde een nationale politiek, bij alles
wat hij deed ging het er hem om zijn eigen
land in een zo voordelig mogelijke positie te
manoeuvreren. Hij aanvaardde militaire en
economische hulp uit het Westen daar
werd hij alléén maar beter van. Hij sloot
met Griekenland en Turkije zelfstandig een
Balkan-pactdaar werd zijn positie al
léén maar sterker van. De Westelijke mo
gendheden zagen die activiteit niet ongaarne
en deden al hun best Tito nog verder in hun
schuitje te krijgen. Maar dat lukte niet. Tito
was een echte zelf-verzorger. Het gin hem
om Joegoslavië en daaruit konden zijn vriend
schappen zowel als zijn vijandschappen wor
den verklaard
En de tijd gaf hem gelijk. In Rusland had
een tamelijk bloedeloze omwenteling plaats.
Het Stalinisme werd geliquideerd. En Tito
was niet langer de gedoemde ketter. Men
begon in Moskou te begrijpen dat het met
onwillige honden kwaad hazen vangen is.
De Russen maakten de tocht naar Canossa,
ze zochten Tito zélf op en terwijl de vroe
gere ketter met een onverstoorbaar gezicht
en niet eens zo erg geïnteresseerd toeluis
terde, maakten ze hun excuses voor het
abuis
In het hol.
Tito, die al verscheidene malen in Rus
land was, de eerste maal als krijgsgevangene
tijdens de eerste Wereldoorlog, waagde zich
ten tijde van de Tito-hetze niet in het hol
van de leeuw. Maar nu heeft hij het toch
aangedurfd en is met ongekende geestdrift
ontvangen. Krantenberichten melden dat hij
zelfs in een winkel heeft moeten vluchten
om aan de hartelijkheid der Moscovieten te
ontkomen
Dat bezoek aan Moskou zit het Westen
ook niet glad. Want men vreest in de krin
gen van de NATO, dat Tito straks een der
sterkste propagandisten zal worden voor wat
men hier het meest vreest, maar in Moskou
het liefst zietneutralisme
Het is het bekende streven naar een „derde
macht die tussen West en Oost manoeu
vreert, de eigen zelfstandigheid bewaart,
maar in een eventueel conflict neutraal wil
blijven. Tito, wiens land zo strategisch is
gelegen, voelt daar alles voor, zou liefst met
Griekenland en Turkije hierin samengaan
maar daarmee dan het W^esten van een be
langrijk steunpunt in het Nabije Oosten be
roven.
De poesenmand.
Hiermee heeft Tito zijn nationale politiek
niet verlaten of verzaakt, integendeel. Hij
blijft consequent. Maar dat streven valt bij
de Russen, die hem toch niet weer onder de
duim kunnen krijgen, in goede aarde, en zo
kon Tito zich rustig wagen in het hol van
de leeuw, dat thans meer leek op het gast
vrije mandje van een zoetspinnende poes.
Immers Tito en de Sovjet-Unie, zo heette
het thans in de welkomstspeeches, waren
door „onverbrekelijke banden van vriend
schap verbonden"
Tito zit op de wip en dat is voor hem
een heerlijke positie. De Sovjet-Unie vleit
hem, het Westen vleit hem. Allen willen ze
zijn vriendje zijn. En Tito heeft in het ver
leden afdoende bewezen, dat alle bondge.
nootschappen die hij sluit of niet sluit, alle
afspraken die hij maakt of niet maakt, voor
hem alleen van belang zijn voorzover het
betreft de versterking van zijn eigen positie
en die van zijn land. Maar deze positie op
de wip heeft hij bereikt toen hij in voorbije
jaren de ongenade van Moskou, en zelfs
zijn hoofd, durfde trotseren.
Tito is, wat men van hem ook moge zeg
gen, een moedig man, een onbevreesd leider.
En het geluk zet zich nimmer op een qeboqen
schouder
/d
'tl'
Lk.
ABONNEMENTSPRIJSLosse nummers 6 cent
Kwartaal-abonnement
Axel binnen de kom i 1,55 Ande» plaatsen f 1,75
Buitenland f 2,00
ADVERTENTIEPRIJS: 8 cent per m.m.
Bij contracten belangrijke reductie.
In$» «tonden Mededelingen 20 cent per m.m.
Klein*. ld vertent iën (maximum 6 regels) 1-5 regels
70 cent iedere regel meer 12 cent extra.
"V
1
